"Azərbaycanla bağlı məsələlərə həssaslıqla yanaşırıq"

"Zaman" qəzetinin baş redaktoru Süleyman Ünal "Həftə içi"nin qonağı oldu

Azərbaycanla Türkiyə arasında körpü yaradan ünvanlardan biri də artıq 20 ilə yaxındır ölkəmizdə fəaliyyət göstərən "Zaman - Azərbaycan" qəzetidir. Sözlə, xəbərlə, informasiya ilə Azərbaycanın faciələrinin, uğurlarının, çox vaxt boğulan haqq səsinin dünyaya çatdırılmasında böyük rolu olan "Zaman - Azərbaycan"ın baş redaktoru Süleyman Ünal artıq 1 ildir Azərbaycandadır. Baş redaktor ötən müddət ərzində Azərbaycanla yaxından tanış olub, bölgələrə səfərlər edib.

S.Ünalın növbəti görüşü isə "Həftə içi" qəzetində oldu. Qəzetimizin baş redaktoru Sevinc Seyidova ilə görüşən qonaq redaksiyanın iş şəraiti ilə tanış olub. 11 il Avstraliyada dərc olunan "Zaman Avstraliya" qəzetinə rəhbərlik etdikdən sonra Azərbaycana gəlişini məmnunluqla qarşıladığını bildirən S.Ünal burada qəzet çıxartmağın daha məsuliyyətli olduğunu deyir.

- 11 il Avstraliyada çalışdım. Təbii ki, hər ölkənin mediasının özünəməxsus üstünlükləri və çatışmazlıqları var. Amma sevindirici haldır ki, Azərbaycanda artıq medianının problemlərinin həll olunması istiqamətində böyük işlərə start verilib. Buna misal olaraq mətbuatın 135 illik yubileyi ərəfəsində atılan addımlar daha yaddaqalan oldu. Son 10 ildə isə bu sahəyə olan diqqət daha nəzərəçarpacaq dərəcədə hiss olunur. Artıq qəzetlər kifayət qədər güclü bazası olan qurumlara çevrilir.

- Rəhbərlik etdiyiniz 1 il ərzində "Zaman - Azərbaycan" qəzetində nəyi dəyişdiniz?

- Əsaslı şəkildə nəyisə dəyişdirmək fikrimiz olmadı. Qəzetlə bağlı elə şeylər var ki, onsuz da dəyişə bilmərik. Bunlar qəzetin ölçüləri, loqosu və digər özünəməxsusluqlarıdır.

- 11 il işlədiyiniz Avstraliya mətbuatı ilə Azərbaycan mətbuatı arasında hansı oxşar və fərqli cəhətləri görürsünüz?

- Avstraliyada dövlət başçısından tutmuş, sıradan bir vətəndaşa qədər, bütün şəxslər haqqında yazı yazmaq çox çətindir. Çünki yazdığın məqalə o qədər dəqiq və dürüst olmalıdır ki, orada qanunlara qarşı çıxacaq kiçik bir məqam belə olmasın. Avstraliyada qanunlar çox sərtdir və öz növbəsində mətbuat bu qanunlara riayət etmək məcburiyyətindədir.

Orada dəqiqlik məsələsinə çox həssasdırlar. Düzdür, yazdıqlarını sübut edə bilməyəcəyin təqdirdə qəzeti bağlamaqla əlaqədar hər hansı qərar verilməsə də, mətbu orqan üçün elə bir cərimə məbləği müəyyən olunur ki, onu ödəmək elə qəzeti bağlamağa bərabər olur.

- "Zaman - Azərbaycan"ın sizdən öncəki baş redaktoru Enes Cansever bizimlə müsahibəsində "Qəzetimizdə Azərbaycanın əleyhinə bir cümlə belə yazılmadı" demişdi. Bu ənənə sizin qəzetə rəhbərliyiniz dövründə hansı səviyyədə qorunur?

- Bizim hazırkı kollektivin bir neçə nəfəri istisna olmaqla qalanlarının hamısı azərbaycanlılardır. Türkiyədən gələnlər isə artıq 18-20 ildir burada çalışırlar və onlar da Azərbaycanı ən azı sizlər qədər sevirlər. Bu insanlar artıq türkiyəli kimi deyil, azərbaycanlı kimi düşündükləri üçün onların öz ölkələrinin əleyhinə nəsə yazması mümkün deyil. Bundan əlavə, "Zaman"ın çıxdığı bütün ölkələrdə bizim hadisələrə baxışımız eynidir.

- Bir müddət öncə Türkiyədə çıxan "Zaman" qəzetində erməni ordusunun güclənməsindən bəhs edən köşə yazısı narazılıqla qarşılandı. Bununla bağlı hər hansı açıqlama oldumu?

- "Zaman"ın köşə yazarının yazmış olduğu bir yazı burada yanlış anlaşılmşdı. Yazıda beynəlxalq araşdırmaçıların dilindən Rusiyanın Ermənistana hərbi kömək göstərdiyi vurğulanmış və bu da müəllif tərəfindən tənqid olunmuşdu. Əslində yazı Azərbaycanın və türklərin lehinə yazılmış bir yazı idi. Amma bir çoxu yazının içərisini oxumamış elə başlığını görüncə öz bildikləri kimi yozmuşdu. Bundan əlavə, Türkiyədə köşə yazılarına münasibət fərqlidir. Yəni köşə yazıları müəllif fikri olduğu üçün qəzet rəhbərliyi məsuliyyət daşımır. Həm də köşə yazarının mövqeyi ilə qəzetin mövqeyi uyğun olmaya da bilər. Bu Türkiyə qəzetçiliyində tez-tez rast gəlinən haldır. Amma yenə də qeyd etməliyəm ki, sizin toxunduğunuz məsələdə anlaşılmazlıq baş verdi, yazı düşmənlərimizə kömək edənlərə qarşı tənqidi yazı olduğu halda, ona başqa don geyindirdilər. Hesab edirəm ki, istənilən bir yazını yazan müxbir onu araşdırmalı, mənbənin nə dərədəcə etibarlı olmasını bilməlidir. Bu məsələdə isə o xəbəri yazanlar ən azından "Zaman"ın Azərbaycan redaksiyası ilə əlaqə saxlaya bilərdilər və biz məsələyə aydınlıq gətirərdik. Amma xəbəri verəndən və bir çox kütləvi informasiya vasitələrində bu yazı yer alandan sonra bizə zəng vurub münasibət bildirməyimizi istəyirlər. Bunu əvvəlcədən etsəydilər, daha yaxşı olmazdımı? Onu da qeyd etməliyəm ki, bizim, eləcə də "Zaman"ın Türkiyə redaksiyasında ən çox diqqət edilən məqamlardan biri Azərbaycanla bağlı məsələlərə həssaslıqla yanaşılmasıdır. Bu hal hazırda 16 ölkədə çap olunan "Zaman" qəzetlərinin hər birinin iş prinsipinə aiddir. Bizim qardaş ölkə olmağımız bir yana, digər tərəfdən qəzetimizə də sayğı ilə yanaşırıq və məqsədimiz illərdir qorunan ənənələrə sadiqlikdir.

- Hazırda Azərbaycanda qəzetlərin ən böyük problemi tirajla bağlıdır. Sizcə, qəzetlər oxucuya istədikləri məlumatı verə bilmir, yoxsa oxucular qəzet almaqda maraqlı deyillər?

- Azərbaycanda qəzet çıxarmaq çox asandır. Bəlkə elə buna görədir ki, ölkədə qəzet bolluğu var və bu çoxluq insanları mətbuatdan uzaqlaşdırır. Bundan başqa, internet media da inkişaf etdiyi üçün qəzetlərə marağın azalması başadüşüləndir.

- Bu bir faktdır ki, mətbuatda uzunmüddət çalışan jurnalistlərin sayı çox azdır və qəzetdə çalışmaq karyera yüksəlişində bir trampilinə çevrilib. Təkcə Azərbaycanda belədir, yoxsa?

- Xeyir. Bu təkcə Azərbaycanın problemi deyil, dünyanın bir çox ölkələrində jurnalistika yüksək vəzifəyə keçid roluna çevrilib. Bunun da səbəbi, təbii ki, karyera, nüfuz və insanın maddi vəziyyətini yaxşılaşdırmaq istəyidir. Məncə, qəzetçilərin daha gəlirli sahə uğrunda çalışması başadüşüləndir.

- "Zaman - Azərbaycan"ın əməkdaşlarının işindən razısınızmı?

- İndiyədək çalışdığım bütün iş yerlərində kollektivdən həmişə razı qalmışam. Mənim üçün ən əsası həmin yerdə mənəvi rahatlığın olmasıdır və buna hər yerdə rast gəlmişəm.

- Qəzetin buradakı fəaliyyətinə Türkiyə səfirliyindən hər hansı dəstək olurmu?

- Biz yalnız Türkiyə vətəndaşı olaraq səfirliyimizə müraciət edirik və lazım olan təqdirdə yardımlar olur, amma qəzetə dəstək baxımından bu, mümkün deyil. Reklam məsələsinə gəlincə isə deməliyəm ki, reklam almaq elə də asan məsələ deyil və biz də reklamı digər qəzetlər kimi alırıq. Burada hər hansı güzəşt və yaxud səfirliyin işə qarışmasından söhbət gedə bilməz.

Naibə Qurbanova

Həftə içi.- 2011.- 4 fevral.- S. 1, 4.