Dünyaya ruhun və səsin gözü ilə baxanlar

Əməkdaşımız 38 saylı gözdən əlil uşaqlar üçün musiqi məktəbində oldu

Bəzən insan yaşadığı həyatda dəyərini bilmədiyi şeylərin anlamını onun yoxluğunu hiss edəndə dərk edir. Bu zaman isə daxili səs sənə yalnız bir şey pıçıldayır: sən sənə verilənlərlə möhtəşəm bir varlıqsan, amma onlar olmadan belə gözəl yaşamağa və daim yaratmağa layiq birisən.

Deyirlər, Allah insandan bir şeyi əsirgəyəndə, başqa tərəfdən ona çoxlarının həsəd aparacağı qabiliyyət bəxş edir. Söhbət açacağım insanlardan Allah bəlkə də dünyanın ən gözəl neməti olan göz nurunu əsirgəyib, amma əvəzində bir çox insanda olmayan böyük insani duyğuları bəxş edib. Onlar dünyaya ruhlarının gözü ilə baxırlar. Bu insanlar dünyanın kələ-kötür yolunda göz işığı ilə yox, ürəklərinin işığı ilə irəliləyirlər. Nura həsrət ömürlərini qəlblərinin gözü ilə işıqlandırırlar bu möhtəşəm insanlar.

Gözdən Əlil Uşaqlar üçün Respublika Orta Ümumi İnternat Məktəbinin nəzdində "Gözdən əlil uşaqlar üçün 38 saylı musiqi məktəbi" sözləri yazılmış lövhəni görəndə, sözün doğrusu təəccübünü gizlətmək bir o qədər də asan olmur. Təbii ki, bir az da bu insanlarla görüşün səndə əks edəcəyi təsiri düşündükcə, həyəcan hissi də təəccüb hissinə qarışır. Elə bu hisslərin müşayiəti ilə daxil oluruq məktəbə. Burada məni gözəl görkəmli, səliqəli geyinmiş, amma gözləri görməyən, orta yaşlı alicənab bir insan qarşıladı. Bu, məktəbin direktoru Əsad Əliyev idi. Onun sözlərinə görə, məktəb fəaliyyətə başladığı gündən bu günə kimi bir çox çətinliklərlə üzləşib, ancaq indi demək olar, vəziyyət bir qədər ürəkaçandır: "Mən burada direktor kimi fəaliyyətə başladıqda gördüm ki, məktəbin ciddi təmirə ehtiyacı var. Belə olduğu halda, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin icazəsi ilə "Heydər Əliyev Fondu"nun prezidenti, millət vəkili Mehriban xanım Əliyevaya müraciət etdik. Sağ olsunlar, müraciətimiz cavabsız qalmadı, məktəbimiz çox gözəl təmir olundu". Söhbətimizə görməyənlərin hansı qruplara bölünməsi ilə davam edirik: "Görməyənlər 3 qrupa bölünür. Birincisi, işıq haqqında anlayışı olmayanlardır ki, onlar üçün gecə də, gündüz də hər tərəf qaranlıqdır. İkinci qrupa işıq anlayışı olanlar, daha doğrusu, gecə ilə gündüzü ayıra bilənlər daxildir. Ümumiyyətlə isə anadangəlmə görməyənlərin gözlərinin açılma ehtimalı, demək olar yoxdur, çünki bu beyin ilə əlaqədə olan sistemdir. Hazırda elm beynin bu problemini həll eləməyə qadir deyil".

Daha sonra həmsöhbətimiz özü barədə ətraflı məlumat verdi: "1988-ci ildə internatı bitirdikdən sonra Asəf Zeynallı adına musiqi texniki peşə məktəbinə qəbul oldum. Sonra isə Üzeyir Hacıbəyov adına Bakı Musiqi Akademiyasını bitirdim və burada müəllimliyə başladım. Direktorumuz rəhmətə gedəndən sonra, 2008-ci ildən bu yükün altına mən girməli oldum... Çətindir. Çalışıram ki, gözdən əlil uşaqlar professional təhsil alsın. Çünki mən özüm də bu çətinlikləri keçmişəm və bu dərdi yaşayıram".

"Musiqi alətləri azlıq təşkil edir"

Əsad müəllimin dediyinə görə, digər məktəblərdən fərqli olaraq burada müəllimlərin əməkhaqqıları yüksəkdir: "Təbii ki, bizim məktəbdə dərs demək bir qədər çətin olduğundan, bu, nəzərə alınır. Hətta bəzi müəllimlər var ki, çətinliyə sona qədər dözə bilmir, amma elələri də var ki, böyük məsuliyyətlə və həvəslə işləyir. Onlar arasında da gözdən əlillər olduğundan, demək olar ki, bu sahədə daha peşəkar sayılırlar, çünki həmin yolu özləri də keçiblər. Lakin bütün bunlarla yanaşı, bəzi çətinliklərimiz də olur. Məsələn, musiqi alətləri azdır, təbii ki, bir qədər çox olsa, daha yaxşı olardı".

Bu arada həmsöhbətim "kor" sözünə öz münasibətini bildirdi: "Bu sözü işlətməkdən cəmiyyət də, hökumət də nədənsə qaçır. Rəsmi olaraq bu xəstəliyi "gözdən əlil" adlandırıblar. Məncə, hər xəstəliyin öz adı olduğu kimi, bu xəstəliyin də adı "kor"luqdur". Çoxlarının da bildiyi kimi, gözdən əlillər "brayl" əlifbasından istifadə edir. Müsahibim deyir ki: "Əvvəllər Rusiyadan gətirilən bu "pribor"larda öz əlifbamızın bəzi hərfləri yox idi. İndi isə bütün hərflərimizi yazmaq mümkündür". Əsad müəllimlə söhbət əsnasında bəzi məqamlara da toxunduq. Onun dediyinə görə, bu cür problemi olan uşaqlara istər valideynlərin, istərsə də cəmiyyətin xüsusi qayğısı olmalıdır. O, həmçinin belələrinin işlə təmin olunma probleminə də toxundu: "Sovet dövründə Gözdən Əlillər Cəmiyyəti var idi. Həm güzəştlər var idi, həm iş imkanları. Gözdən əlillərin işlə təmin olunma məsələsi isə illərdir gündəmə gətirilsə də, tədbirlər bir o qədər görülmür".

Ə.Əliyev Bakıda gözdən əlillərin hərəkəti üçün şəraitin olmamasından da gileyləndi: "Hər il çoxlu sayda müasir obyektlər inşa olunub istifadəyə verilir. Amma onların heç birində gözdən əlillərin hərəkəti nəzərə alınmır. Bu məsələlərə daha çox diqqət yetirilməlidir".

Bizi duyğulandıran anlar

Əsad müəllim bizi məşğələ otaqlarındakı uşaqlarla da görüşdürdü. Qapısını açdığımız ilk otaqda bir uşağın tar müəllimindən-Aftandil Cəfərovdan dərs aldığını gördük. Onlar dərsə davam edirdi. Uşağın gözləri görməsə də, ifa etdiyi tarın səsi onun içindəki duyğuları gözlərindən yox, elə həmin səsdən duymaq imkanını bizə bəxş edirdi. Səs ucaldıqca Allahın ona ərməğan etdiyi bu istedad qarşısında baş əymək hissi doğulurdu insanda.

Daha sonra digər otaqlara da baş çəkdik. Eyni hal burada da davam edirdi. Kamançada, pianinoda ifa edən balacaları gördükcə həyata olan baxış insanda bir anda dəyişir. Bəlkə də bu insanlar həmin alətlərin onların əllərində olarkən acizliyindən də xəbərsizdirlər. Amma bununla bərabər, böyük həvəslə və əzmlə daha da çox öyrənməyə, daha da gözəl ifa etməyə inadkardırlar. Dərslər davam edir, biz isə onlara ifa etdikləri musiqi sədalarının ən yüksək yerlərdən gəlməsi diləyi ilə, elə bizi duyğulandıran bu xoş hisslərlə məktəbi tərk edib üz tuturuq redaksiyaya.

Sevda Zahidqızı

Həftə içi.- 2011.- 23 fevral.- S. 6.