Hamı məni "xalq artisti" kimi tanıyır
"Həftə içi" qəzetinin budəfəki
qonağı tanınmış muğam ustası, xanəndə
Şahin Babayevdir. Ş.Babayev səsi olan,
ancaq diqqətdən kənarda qalan sənətçilərimizdəndir.
O, əməkdaşımızla söhbətə keçdiyi
sənət yolundan danışmaqla başladı:
"Hələ
uşaq vaxtlarımdan oxumağa başlamışam. Təxminən 15
yaşım olardı. Doğulduğum
Ağdam rayonunun Sarıhacılı kəndində evimizin
qarşısında böyük bir meşə vardı.
Biz hər gün meşəyə gedərdik.
Həm də ora rayonlardan, habelə
respublikamızın bölgələrindən adamlar, həmçinin
sənət adamları gəlib dincələrdilər. Meşədə dincələn adamlar
üçün konsertlər verilərdi. Gözəl,
məlahətli səsi olan xanəndələr oxuyardı.
Meşə həqiqətən gözəl idi.
Təmiz havası, əsrarəngsiz gözəlliyi
adamı özünə cəlb edərək oxumağa həvəsləndirərdi.
Heç kəs yox idi. Sol əlimi
qulağımın dibinə qoyub "Rast"
muğamının "əraq" şöbəsi
üstündə oxumağa başladım. Oxuduğum muğamın nə adını, nə də
şöbəsini bilmirdim. Sonradan
bilmişəm ki, bu, "Rast" muğamıdır. Çünki evimizdə böyük sənətkarların,
o cümlədən Xan Əminin valı var idi. Onun valını qoyub, oxuduğu muğamlara qulaq
asırdım. Ən çox xoşuma gələn
"Rast" muğamı idi. Çünki
Xan Əmi bu muğamı çox zildən, ustalıqla
oxuyardı. Meşədə həmin
muğamı oxuyanda bir nəfər arxadan əllərini
çiynimə qoyub səsləyərək, məni öz xəyalımdan,
öz dünyamdan ayırdı. Çünki
səsim məni özüylə uzaqlara aparırdı. Geriyə və ətrafıma boylanıb baxanda
meşədə istirahət edən və gəzintiyə gələn
insanları, o cümlədən məşhur xanəndələri
gördüm. Əllərini çiyinlərimə qoyan
həmin o adam tarzən Yolçu Məmişoğlu
idi. Səsim ətrafıma toplaşan xanəndələrin
çox xoşuna gəlmişdi. Yolçu
müəllim əvvəlcə məni tanımadı, amma
qardaşım Arif Babayevi tanıyırdı. Məndən soruşdu ki, sən kimlərdənsən.
Cavab verdim ki, İmran kişinin oğluyam.
Onda sən Arifin qardaşısan dedi. "Xəbərin
varmı səsin çox məlahətli, şirin, bənzərsizdir,
sənin parlaq gələcəyin var. Öz üzərində
çalışsan gələcəkdə çox
böyük sənətkar ola bilərsən",
- dedi mənə. Sonra məni evinə dəvət
etdi. Etiraz etmədim. Yolçu
Məmişoğlunun evinə getdik. O, tarı sinəsinə
basıb pərdələri tutub dedi ki, bu pərdələr
üstündə oxu. Mən həmin pərdələrin
üstündə gəzişməyə başladım.
Axırda tarzən barmağını ən
ZİL olan "uzal" pərdəsinə qoyub səsimi bir
daha yoxladı. Çünki o dövrdə
Qarabağda, xüsusilə də Ağdamda, Şuşada
"şaqrar" zənguləsi olmayan xanəndəni qəbul
etmirdilər. Yolçu müəllimin məsləhəti
o oldu ki, günaşırı ondan muğamların sirrlərini
öyrənim. Mən də ondan əksər
muğamları öyrəndim, sənətə gəlməyimdə
bələdçilik edən və yol göstərən,
muğamları öyrədən, ilk müəllimim tarzən
Yolçu Məmişoğlu olub. 5-6 ay
keçəndən sonra Yolçu müəllim məni
özüylə Qarabağ, Bərdə, Gəncə, Tovuz və
respublikanın bölgələrinə toylara apardı. Hər dəfə toya gedəndə uğur
qazanırdım. Pərəstişkarlarım
artırdı. Səsim hamının
xoşuna gəlirdi. Artıq el arasında
tanınmağa başladım. Sənətdə
getdikcə püxtələşirdim. Hər
toy mənim üçün bir məktəb idi. Bir müddət sonra Yolçu müəllimlə
birgə Ağdam Rayon Mədəniyyət Şöbəsinə
gəldik. Məni şöbədə
işə götürdülər. Eyni
zamanda, Ağdamın "Şur" ansamblının solisti
oldum. Uzun illər ansamblda
çalışdım".
Ş.Babayev həmçinin
vurğuladı ki, "Şur" ansamblının solisti kimi
bir çox dövlət tədbirlərində iştirak edib:
"Yaxşı yadımdadı, təxminən 22-23
yaşım olardı. İndiki Heydər Əliyev
sarayında bayram konserti keçirilirdi.
Ümummilli
lider Heydər Əliyev həmin tədbirdə iştirak
edirdi. Konsertdə "Qarabağ şikəstəsi"
və "Heyratı"nı oxudum. Səsim
ulu öndərin çox xoşuna gəldi və əlimi
sıxıb dedi ki, sənin gözəl səsin var, bu sənəti
davam elə. O, hətta göstəriş də verdi. Ondan sonra daha da məşhurlaşdım.
Məni tez-tez televiziyaya dəvət etdilər.
Hətta televiziyanın "Sözlü-nəğməli
qonaqlar" verilişində çıxışlarım
oldu. Xalq artisti tarzən Ağasəlim
Abdullayevlə bir neçə dəfə məşq elədim,
sonra bir çox muğam və xalq mahnılarını
"Qızıl fond"da lentə yazdırdıq. Bu gün həmin muğam və təsniflər
"Qızıl fond"da saxlanılır".
Ş.Babayev qastrol səfərlərindən
də söz açdı: "Norveç, Danimarka,
İsveç, İran, Türkiyəvə və bir sıra
MDB ölkələrində səfərdə olmuşam,
muğam və xalq mahnılarımızı layiqincə təmsil
etmişəm. Xalq artisti, professor Arif Babayev, Yaqub Məmmədov,
Səxavət Məmmədov, Sədi Məmmədov, Elmira Rəhimova,
Nəzakət Məmmədova, Sara Qədimova, Şövkət
Ələkbərova kimi korifey sənət adamları ilə
qastrollarda olmuşuq. Son dövrlərdə isə
dəfələrlə xalq artisti Aygün Bayramova və
aşıq Zülfiyyə ilə İranda olmuşuq. Çox jurnalistlər məndən soruşur ki, Arif
Babayevin bu sahədə sizə köməkliyi dəyirmi?
Bilirsiniz, Arif müəllim dəfələrlə
mənə təklif edib ki, sənətimizi birlikdə davam
etdirək, ancaq qardaşım məndən böyük
olduğuna görə ondan həya etdim, düzü
utandım. İstəmədim kiminsə
sayəsində sənətə gəlim. Nə
uğurlarım varsa, bu sənətdə nə
qazanmışamsa, öz gücümlə, zəhmətimlə
olub. Onsuz da, Tanrı bu səsi mənə
verib. Onu da vurğulayım ki, səsimiz və
zahiri görünüşümüz bir-birinə çox
oxşardır. Tanımayanlar lent yazılarına qulaq
asanda elə biliblər ki, Arif oxuyur. Amma mən
qardaşım Arif Babayevlə fəxr edirəm. O ki,
qaldı mənə fəxri adın verilməməsinə,
onun müxtəlif səbəbləri var. Xalq məni
tanıyır və sənətimə də böyük qiymət
verib. Ancaq bu gün abrımıza
qısılıb, adla bağlı heç kəsə
müraciət etməmişik. Mükafatlarım,
fəxri diplomlarım çoxdur. İnanıram
ki, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi bizi də nəzərə
alar və xalq qarşısında, mədəniyyət sahəsində
40 ildən çoxdur göstərdiyimiz xidmətlər nəzərə
alınar. Amma hamı məni elə
"xalq artisti" kimi tanıyır, o cümlədən
İran və xarici dövlətlər də. 15 ildir İrana gedib gəlirəm. Orada yaşayan soydaşlarımız məni tez-tez məclislərinə
dəvət edirlər. Hətta İran
İslam Respublikası Mədəniyyət naziri Abdulla Əsədullahi
mənə təklif edir ki, qalım orda işləyim. Düzdür, Arazın o tayı da bizim Vətəndir,
amma torpaq, el-oba məni özünə çəkib gətirir.
Ona görə İranda qalıb işləməyə
razılıq vermədim.
Heydər Əliyev
Fondunun dəstəyi ilə buraxılan "Qarabağ xanəndələri"
albomunda mən də varam. İranda muğama böyük
üstünlük verirlər. Hər dəfə konsertin
sonunda onlar bizdən "Qarabağ şikəstəsi"ni oxumağı tələb edirlər. Mən "Qarabağ şikəstəsi"ni ifa edəndən
sonra zalı alqış sədaları bürüyür".
Müsahibim
televiziya kanallarından da gileyləndi. Deyir ki, hansı kanalı açırsan
"ulduz"ları göstərirlər: "Saatlarla
onların şəxsi həyatlarını, villalarını,
hətta bətnindəki körpəni göstərən
verilişlər verirlər. Amma 20 ilə
yaxındır ki, mən televiziyalarda nadir hallarda
çıxış edirəm. Bəlkə
səsim yoxdur? Bəlkə muğamı "ulduz"lar məndən yaxşı oxuyurlar? Vallah televiziya hər şeyi baş-ayaq salıb.
Səsi olmayanlar, yəni istedadsızlar efirdən
çıxmır. Bizim kimilərinə isə
orada yer yoxdur. Dəfələrlə televiziya
kanallarına müraciət etmişəm. Çox çək-çevirdən sonra ildə bir
dəfə televiziyaya çıxa bilirəm. Mən ən çox AzTV və İTV-dən
şikayətlənirəm. Çünki
onlar dövlət kanallarıdır və borclarıdır ki,
biz sənətkarları efirə dəvət etsinlər.
İTV kanalı 2 ildir lent
yazılarımı alıb. Nə lent yazılarımı səsləndirir,
nə də məni verilişlərinə dəvət edir. Televiziyalarımız üzümüzə
qapanıb. Buna baxmayaraq, xalqım məni
sevir və insanlar məclislərinə, toylarına dəvət
edirlər. Hazırda Skandinaviya ölkələrinə
dəvət almışam. Səfərə
hazırlaşıram".
Qələndər Xaçınçaylı
Həftə içi.- 2011.- 10 iyun.- S. 7.