Əhalinin hüquq düşüncəsi hansı
səviyyədədir
Müvafiq qurumlar bu istiqamətdə işlərin
uğurla davam etdirildiyini bildirirlər
Hazırda Milli Fəaliyyət
Planı çərçivəsində bəzi dövlət
qurumları əhalinin hüquq düşüncəsinin və
hüquq mədəniyyətinin inkişaf etdirilməsi,
ayrı-seçkiliyin qadağan edilməsi, sülh və
dözümlülük mədəniyyətinin təbliği
istiqamətində müxtəlif bölgələrdə
maarifləndirmə işləri aparırlar. Son dövrlərin
müşahidələri göstərir ki, aparılan maarifləndirmə
tədbirləri nəticəsində artıq vətəndaşların
hüquq düşüncəsində müəyyən irəliləyişlərə
nail olunub.
Belə ki, indi əhalinin
əksəriyyəti öz hüquq və vəzifələrini
daha aydın şəkildə dərk edir, hər hansı
problemlə rastlaşdıqda üz tutacağı
ünvanı da yaxşı tanıyır.
Dövlət Komitəsi 450-yə yaxın seminar təşkil
edib
Dini Qurumlarla İş
üzrə Dövlət Komitəsinin mətbuat xidmətində
deyirlər ki, adıçəkilən qurum 2007-2010-cu illərdə
din sahəsində dözümlüyün, dinlərarası
dialoqun gücləndirilməsi, ölkəmizdə mövcud
olan tolerantlıq ənənələrinin möhkəmləndirilməsi,
eləcə də digər əlavə tədbirlərin həyata
keçirilməsi məqsədilə, Bakı şəhəri
də daxil olmaqla, respublikanın əksər şəhər
və rayonlarında yerli icra hakimiyyəti orqanları ilə
birgə bir sıra maarifləndirmə tədbirləri
keçirib: " Məsələn, "Azərbaycanda
dövlət-din münasibətləri", "Dövlət-din
münasibətlərinin hüquqi bazası", "Qeyri-ənənəvi
dinlər və təriqətlər", "Terrorizmə və
zorakılığa qarşı mübarizədə dinlərin
yeri və rolu", "Dinlərarası dialoq",
"Dövlət-din münasibətlərində Azərbaycan
modeli", "Azərbaycanda din sahəsində qanunvericiliyin
şərhi", "Qafqaz bölgəsində dini durum:
reallıqlar və perspektivlər" və s. mövzularda
ümumilikdə 450-yə yaxın seminar-treninq təşkil
edilib.
Dövlət komitəsi
hüquq-mühafizə orqanları ilə birlikdə Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin 28 iyun 2007-ci il tarixli, 2271 saylı Sərəncamı
ilə təsdiq edilmiş "Narkotik vasitələrin,
psixotrop maddələrin və onların prekusorlarının
qanunsuz dövriyyəsinə və narkomanlığın
yayılmasına qarşı mübarizə
proqramı"nın (2007-2012-ci illər) yerinə yetirilməsi
istiqamətində analoji mövzularda tədbirlər həyata
keçirir. Bundan başqa, müvafiq qurumlarla birlikdə
ölkənin müxtəlif ali və orta təhsil məktəblərində,
habelə cəzaçəkmə müəssisələrində
"Azərbaycanda qeyri-ənənəvi dinlər və təriqətlər",
"Azərbaycanda islam ənənələri",
"İslam dünyası - təriqətçilikdən vəhdətə
doğru", "Qeyri-ənənəvi islam və xristian təriqətləri",
"Böyük günahlar və islamda tövbə" və
s. mövzularda seminar-treninqlər təşkil olunub. Digər
tərəfdən 2009-cu il noyabrın 6-7-də Bakıda
"Dinlərarası dialoq: qarşılıqlı
anlaşmadan birgə əməkdaşlığa
doğru" mövzusunda keçirilmiş beynəlxalq
konfrans dünya miqyasında geniş əks-səda doğurub.
Konfransda 4 qitədən, 31 ölkədən, 8 beynəlxalq təşkilatdan
167 qonaq iştirak edib. "Gülüstan" sarayında
baş tutmuş həmin möhtəşəm tədbir
müasir dünyada dinə münasibətin və dinlərarası
vəziyyətin bugünkü durumunda Azərbaycanın digər
ölkələr üçün örnək ola biləcək
dini dözümlük ənənələrinin dinamik
inkişafına əhəmiyyətli dərəcədə təsir
edib. Sonuncu genişmiqyaslı tədbir 2010-cu il aprel
ayının 26-27-də Bakıda keçirilən "Dini
liderlərin ümumdünya sammiti" olub".
Maarifləndirmə əyani vəsaitlərlə də
aparılır
Komitədə həmçinin
bildirirlər ki, maarifləndirmə tədbirləri əyani vəsaitlərlə
də həyata keçirilir: "Dövlət və Din"
jurnalı, "Cəmiyyət və Din" qəzeti vasitəsilə,
din ictimaiyyəti də daxil olmaqla, bütün ölkə əhalisi
arasında mövcud tolerantlıq ənənələrinin təbliği,
dövlət-din münasibətlərinin mahiyyəti, ailə
və məişət zorakılığı, qəddarlığın
qarşısının alınması, vətəndaşlıq
hisslərinin formalaşması, görülən işlər
və perspektivlər haqqında maarifləndirmə işləri
aparırıq. Həmin jurnal və qəzet dini qurumlara, habelə
müvafiq dövlət və qeyri-dövlət orqanlarına
pulsuz olaraq mütəmadi göndərilir. Bundan başqa
dövlət komitəsinin əməkdaşları ölkə
KİV-ində müntəzəm çıxışları
ilə əhalinin dini maarifləndirməsində fəal
iştirak edirlər.
İnsan Hüquqları
üzrə Müvəkkil Aparatı da bu yöndə
müvafiq tədbirlər həyata keçirir. Ombudsman Elmira
Süleymanova və qurumun əməkdaşları Milli Fəaliyyət
Planının (MFP) təbliği və tətbiqi vəziyyətinin
monitorinqi, həmçinin digər məsələlərlə
bağlı əhalinin maarifləndirilməsi məqsədilə
bölgələrdə ictimai dinləmələr
keçirir. Tədbirlərdə insan hüquqlarının
müdafiəsinin və MFP-nin əhəmiyyəti
vurğulanaraq vətəndaşların qəbulu, müraciətlərinə
baxılması və digər tədbirlər haqqında ətraflı
məlumat verilir. Azərbaycanda insan hüquq və
azadlıqların müdafiəsinin dövlətin
qarşısında duran ən mühüm vəzifələrdən
biri olduğu da diqqətə çatdırılır. Bundan
başqa ictimai dinləmələrdə insan
hüquqlarının müdafiəsi sahəsində həyata
keçirilən islahatlar və perspektivlər, habelə
Ombudsman təsisatının fəaliyyəti, Müvəkkilin
barışdırıcılıq missiyasını da həyata
keçirdiyi barədə ətraflı məlumat verilir. Həmçinin
ölkəmizdə İşgəncələr əleyhinə
Milli Preventiv Mexanizm (MPM) funksiyalarının icrası məqsədilə
Ombudsmanın və onun tapşırığına əsasən,
aparatın əməkdaşlarının müntəzəm
olaraq azadlıqdan məhrumetmə və məhdudlaşdırma
yerlərinə, o cümlədən penitensiar müəssisələrə,
müvəqqəti saxlama təcridxanalarına, habelə
psixiatriya xəstəxanalarına, ahıllar, əlillər və
uşaqlar üçün internat məktəblərinə,
uşaq evlərinə və pansionatlara başçəkmələr
həyata keçirildiyi də vurğulanır. Dinləmələrdə
habelə mövcud problemlərin həllində və MFP-nin
icrasında dövlət orqanları, bələdiyyələr,
QHT və icmaların birgə səylərinin, insan
hüquqlarının təbliğində kütləviliyin,
bu sahədə əhali ilə səmərəli iş
aparılmasının, hər bir kəsin öz peşəsini
yerinə yetirərkən insan hüquqlarına diqqəti
artırmasının, sağlam həyat tərzinin təbliğinin,
narkomaniyaya qarşı mübarizənin gücləndirilməsinin,
əhalinin bütün qruplarının hüquqlarının
müdafiəsinin diqqətdə saxlanmasının zəruriliyi
önə çəkilir. Eyni zamanda, QHT-lərin
sayının artırılmasının, vətəndaş cəmiyyəti
və icmaların daha fəal olmasının, əhali
arasında hüquqi maarifləndirmənin zəruriliyi, erkən
nikahların, qız uşaqlarının təhsildən
yayınmasının, uşaq əməyi istismarının
yolverilməzliyi və bu problemlərə daha çox diqqət
yetirilməsinin, ictimai qınağın vacibliyi də
xüsusi vurğulanır.
"Regional görüşlər davam etdiriləcək"
Ailə, Qadın,
Uşaq Problemləri Dövlət Komitəsində də Milli
Fəaliyyət Planının tələblərinə
uyğun olaraq müxtəlif işlər görülür. Qurumdan
verilən məlumata istinadən, ötən dövr ərzində
Azərbaycan ailə institutunun sosioloji aspektlərini öyrənmək
məqsədi ilə "Müasir Azərbaycanda ailə və
nikah institutu: sosioloji təhlil" mövzusunda tədqiqat
aparılıb, tövsiyələr hazırlanıb. Ailədə
qadın və uşaqlara qarşı zorakılıq probleminə
diqqətin artırılması, bu sahədə işin
gücləndirilməsi məqsədi ilə regionlarda "Ailədaxili
zorakılığa qarşı mübarizə tədbirləri"
layihəsi həyata keçirilib. Bundan başqa bələdiyyələrdə
gender siyasətinin həyata keçirilməsi prosesinin təkmilləşdirilməsi
tədbirləri çərçivəsində "Yerli
özünüidarəetmə orqanlarında qadınların
rolu" mövzusunda konfrans təşkil olunub. Regionlarda
"XXI əsrdə zorakılıq əleyhinə əsas amil
kimi daxili mədəniyyətin möhkəmləndirilməsi"
mövzusunda regional görüşlər keçirilib. Görüşlərdə
qadınların gündəlik həyatda qarşılaşdıqları
məişət zorakılığı, erkən nikah, təhsildən
yayınma halları və s. hüquqlarının
pozulmasının qarşısının alınmasında
yerli özünüidarəetmə orqanlarına dair vəzifələr,
bu istiqamətdə mövcud problemlər və onların
aradan qaldırılma yolları müzakirə edilib. "Ekologiya
problemlərinin həll olunmasında qadınların rolu"
layihəsi çərçivəsində təbii
ehtiyatların səmərəli istifadəsinin təşkili,
ekoloji böhrandan çıxış yolları, qadınlar
arasında ekoloji maarifləndirmə işlərinin təşkili
məqsədi ilə müzakirələr aparılıb. Regionlarda
"Gender (kişi və qadınların) bərabərliyinin
təminatları haqqında" Azərbaycan
Respublikasının qanununun təbliğ olunması istiqamətində
təlimlər təşkil edilib. Eyni zamanda, YUNİSEF-in dəstəyi
ilə "Azərbaycanda küçə
uşaqlarının vəziyyətinin təhlili" layihəsi
çərçivəsində küçə həyatı
sürən uşaqların vəziyyəti
araşdırılıb, bu halların yaranma səbəbləri
müəyyənləşdirilib. Azərbaycan uşaqları
haqqında elektron məlumat bankı yaradılıb. "Azərbaycan
Respublikasında İnsan Alverinə Qarşı Mübarizə
üzrə Milli Fəaliyyət Planı" çərçivəsində
"Doğumun qeydiyyatı" layihəsi üzrə
regionlarda aparılan araşdırmalar
yekunlaşdırılıb, uşaq saytı istifadəyə
verilib.
Sevinc
Həftə içi.- 2011.- 19 mart.- S. 3.