Heç
vaxt Azərbaycanı unutmayacağam"
Kuba səfirinin xanımı Maura Gintero
ilə "Həftə içi"ndə eksklüziv
söhbət
Kuba səfirinin xanımı, eləcə də bu
ölkənin Azərbaycanda baş konsulu Maura Gintero ilə
müsahibə yazmaq üçün onların evindəcə
qonaq olduq. Olduqca şən, gülərüz, mehriban və səmimi
olan bu xanımla söhbətimiz iki saatdan uzun çəkdi.
Azərbaycanı çox sevən Maura xanım bizimlə
söhbətində ailəsindən, ölkəmizdə
yaşadığı illər ərzində
topladığı xoş təəssüratlarından
söz açdı, respublikamızın iqtisadi-sosial
inkişafını vəsf etdi. Dedi ki, yayda fəaliyyət
müddətləri başa çatdığı
üçün Kubaya qayıdacaqlar, amma imkan düşən
kimi Bakıya qonaq gələcəklər.
- Burada olduğum 4 il ərzində, fikir vermişəm,
Azərbaycan xalqı qarşısına məqsəd qoyur və
ona çatır. Mən tez-tez ailəmlə birlikdə şəhərə
gəzməyə çıxıram və hər dəfə
ölkənin sürətli inkişafını görəndə,
fərəhlənirəm. Allah Azərbaycan xalqını
qorusun, onun prezidentinə və xanımına
cansağlığı versin. Azərbaycan hökumət
çalışır ki, insanlar üçün hər
cür şərait yaratsın.
Hansı ki, biz daha əvvəl 5 il Afrikada
yaşamışıq, oranı sizin ölkə ilə qətiyyən
müqayisə etmək olmaz. Küçəyə
çıxanda baxıram ki, hamı məktəbə gedir,
böyüklər işə tələsir, bütün bunlar
xalqın yaxşı yaşadığını göstərir.
Bu ölkəni çox sevirəm. Yeri gəlmişkən,
küçədə rastlaşdığım adamlar mənə
Azərbaycan dilində salam verirlər, deyirlər azərbaycanlılara
çox oxşayıram. Burada çoxlu dostlarım var. Azərbaycan
xalqı qonaqpərvərdir, həmişə
çalışırsınız qonaqları yaxşı
qarşılayasınız. Bilirsiniz, Braziliyanın Bakıya
yeni səfiri gəlib. Onlar məndən soruşdular ki, bu
ölkədə nələr xoşuma gəlir, cavab verdim: Azərbaycanda
hamı tam təhlükəsiz şəraitdə
yaşayır və gecənin yarısı şəhərdə
istədikləri kimi, sərbəst gəzə bilərlər.
Hətta qızım Marsiyanın 15 yaşı olmasına
baxmayaraq, o, dostları ilə şəhərə gəzməyə
çıxanda, fikirləşmədən razılıq verirəm.
Bir misal çəkim: bir dəfə kubalı boksçular
Bakıda səfərdə olarkən, gecə saat bir radələrində
səfir Marselo onları öz maşını ilə
Novxanıya - qaldıqları otelə aparırdı. Amma necə
olursa, birdən yolu itirir və təsadüfən
rastlaşdıqları bir nəfər yerli sakindən
Novxanıya necə gedəcəklərini soruşur və o da
çox həvəslə onu başa salır. Yəni indiyədək
çox ölkədə olsaq da, insanlardan bu cür
qayğı hiss etməmişik. Arada atamla telefonda
danışıram, nəvəsinin burada necə
yaşadığını soruşur. Azərbaycanı ona o qədər
tərifləmişik ki, bizim bu ölkədə
olmağımızla fəxr edir. Çox təəssüf
ki, biz bu yay Azərbaycandan gedirik. Buna görə çox
heyfslənirəm, Azərbaycan doğrudan da gözəl
ölkədir.
- Qızınızdan söz açdınız, yəqin
ki, məktəblidir?
- Hə, 6 saylı məktəbdə oxuyur. O qədər
dostları var ki... Tez-tez onları evə dəvət edir, əla
uşaqlardır. Hətta evdə tək qalanda belə zəng
vurur, uzun-uzadı onlarla telefonda danışır. Bir də
görürsən ki, dostları ilə şəhərə gəzməyə
çıxır, heç nədən narahat olmuram.
- Burada Kuba vətəndaşları çoxdur?
- Demək olar ki, yoxdurlar. Hə, bir kubalı
idmançı vardı, ondan da çoxdandır xəbər
tutmuruq. O, Azərbaycan pasportu daşıyır. Bir nəfər
də balaca qız uşağı var ki, valideynləri azərbaycanlıdır,
amma uşaq Kubada doğuldu üçün ona ölkəmizin
vətəndaşlıq pasportu verilib.
- Azərbaycandan əvvəl hansı ölkələrdə
olmusunuz?
- Qazaxıstanda 2 il yaşamışıq. Sonrakı
5 il ərzində Afrikada işləmişik. Ümumiyyətlə,
mən Marselo ilə 20 ildir evliyəm, bu illərin çoxunu
xaricdə keçirmişik.
- Təxmini bilirsinizmi Azərbaycandan sonra hansı
ölkəyə gedəcəksiniz?
- Məlumatım yoxdur, amma səfir Marselo rus və
fransız dillərində mükəmməl
danışır deyə, onu yəqin ki, keçmiş sovet
sistemli və ya fransızdilli ölkərdən birinə
göndərəcəklər.
- Yəqin gələcəkdə Azərbaycana yenə
gələcəksiniz?
- Kubanın qaydalarına görə, bir şəxs
eyni ölkədə iki dəfə səfir təyin oluna bilməz.
Amma gəzməyə, əlbəttə ki, gəlmək istərdim.
Mən heç vaxt Azərbaycanı unuda bilmərəm. Burada
ata-anaya, ağsaqqala-ağbirçəyə böyük
hörmət var. Yeri gəlmişkən, Afrikada da kiçiklər
böyüklərə eyni cür ehtiram göstərirlər.
Hansı ki, özünü mədəniyyətin beşiyi
sayan Fransa, Almaniya, Britaniya və sair kimi Avropa ölkələrində
bu cür yüksək ailə mədəniyyəti zəifdir.
- Bayaq dediniz ki, rəfiqələrinizlə şəhəri
gəzməyə çıxırsınız. Sirr deyilsə,
rəfiqələriniz səfir xanımlarıdır, yoxsa sadə
azərbaycanlılar?
- Səfir xanımları ilə ayda bir dəfə
yığıncağımız olur və bir də
hansısa tədbirlərdə görüşürəm.
Qalanları azərbaycanlı xanımlardır və mən
onlarla bir yerdə olanda özümü rahat hiss edirəm.
Onlar da məni çox istəyirlər. Deyəndə ki, bu
yay Kubaya qayıdacağıq, çox təsirlənirlər.
- Azərbaycanda daha çox haraları gəzib-görmək,
harada istirahət etmək istərdiniz?
- Şəkini çox sevirəm, orada olanda elə bil
"min bir gecə" nağıllarına düşürəm.
Yeri gəlmişkən, bir məqamı da qeyd edim ki,
olduğum ölkələrin çoxunda iqtisadi-sosial
inkişaf yalnız paytaxt şəhərlərdə hiss
olunur. Azərbaycanda isə əyalətlərdə də həyat
şəraitinin yüksək olduğunu görürəm və
bu o deməkdir ki, ölkə əhalisi yaxşı
yaşayır. Hətta atam məndən soruşanda ki, burada
insanların vəziyyəti necədir, cavab verirəm: hər
yerdə ikimərtəbəli ev, həyətdə
"Lada" avtomobil və evin çardağında
çanaq antena var. Lənkəranda, Qəbələ və
Qubada keçirdiyim günləri heç vaxt yadımdan
çıxarmayacağam. Laxıc necə də gözəldir.
Mən ora gedəndə hava mülayim idi, amma qayıdanda elə
güclü qar yağdı ki, gəl görəsən. Orada
milli-tarixi üslublarda misdən qab-qacaq düzəldirlər.
Çoxlu şəkillər, videolar çəkmişik,
Kubaya aparmaq üçün bəzi əşyalar da
almışıq. Ümumiyyətlə, Azərbaycanın
rayonlarında insanların işləməsi üçün
zavod-fabriklər mövcuddur, ticarət güclüdür.
Getdiyim rayonların hamısında muzeylər, istirahət
parkları və sair görmüşəm. Hər yerdə məktəblər,
uşaq bağçaları, xəstəxanalar var. Ən əsası
isə hara getdimsə, böyüklərə hörmət
gördüm, bu isə hər millətə xas xüsusiyyət
deyil. Mən gərək oturub fikirləşəm ki, bu
ölkədə xoşum gəlməyən nə isə var,
ya yox. Sonra da ki, axı Kuba ilə Azərbaycan arasında
dövlətlərarası əlaqələr də çox
gözəldir...
- Bizim üçün maraqlıdır, dövlət
rəsmilərindən kiminsə qonağı olmusunuz və ya
belə şəxslərin xanımları ilə dostluq
edirsinizmi?
- Düzdür, səfirin bütün dövlət rəsmiləri
ilə gözəl münasibətləri var, amma heç vaxt
belə şəxslərin evində olmamışıq.
Marselo heç bir nazirin evinə qonaq getməsə də, həmişə
onların iş yerlərində yüksək səviyyədə
qəbul edilir.
- Bayaqdan söhbət edirik, amma bir kəlmə də
olsun həyat yoldaşınızdan
danımırsınız...
- (gülür) Nə deyə bilərəm onun barəsində,
çox gözəl insandır. Onunla birlikdə olduğum
üçün deyərdim ki, çox xoşbəxt
qadınam. Eşitdiyimə görə, kimin üzündə
xalı varsa - yanağındakı xalı göstərir - o
xoşbəxtdir. Səfir Marselo işində çox ciddidir.
Ailəsinə çox bağlı adamdır. Mənə nə
vatsa irad tutubsa, bu yalnız işlə bağlı olub. Yeri gəlmişkən,
mən səfirlikdə konsul vəzifəsini yerinə yetirirəm.
Səfir Marsellonun bir xasiyyəti də var ki, bəzən
işdə nə qədər fəallıq göstərsəm
də, heç vaxt məni tərifləmir, əksinə,
mütləq işimdə bir çatışmazlıq
tapır. Hansı ki, başqalarını hər işinə
görə alqışlayır. Buna baxmayaraq, bilirəm ki,
ürəyində belə deyil.
- Belə başa düşdüm ki, bəzən
işdə yola getmirsiniz, bəs evdə necə
dolanırsınız?
- (gülür) Evdə komandir mənəm. Əlbəttə,
bunu zarafat qəbul edin, amma deyim ki, biz ailədə işləri
bölmüşük. Düzdür, mən də işləyirəm
və necə deyərlər, evə pul gətirirəm. Amma
evin sosial məsələlərinə baxmaq mənə həvalə
olunub. Nə alacağıq, nə yeyəcəyik, hara gedəcəyik,
bunları evin sahibəsi olaraq mən həll edirəm. Hətta
qızım da harasa gedəndə məndən icazə
alır.
- Harada tanış olmusunuz?
- İyirmi il əvvəl mən riyaziyyat institutunda, səfir
Marselo isə Xarici İşlər Nazirliyində işləyirdi.
Bir dəfə məni də, onu da iş yerimizdən kollektiv
şəkildə başqa yerə - ümumi fəaliyyət
sahəsinə göndərmişdilər. Günlərin
birində təsadüfən onunla domino oynayırdım. Oyun
zamanı mənə dedi ki, "sən əla domino
oynayırsan, amma mənimlə oynasan daha yaxşı olar. Bəlkə
davam edək?" Nəticəsi də budur ki, hazırda 15
yaşında qızımız var.
- Həm siz, həm də yoldaşınız olan cənab
səfir şən, zarafatcıl, Azərbaycanda bir söz var,
deyərlər, çox şux, oynaq adamlarsınız...
- Oynaq demişkən, biz ikimiz də əla rəqs
edirik. Bir dəfə Şəkidə tədbirdə olarkən
musiqi səsləndirdilər, dedilər hamını
"Seld" oynamağa dəvət edirlər. Amma
yoldaşım mənə dedi ki, əhəmiyyət vermə,
qoy onlar bu mahnını çalsınlar, biz isə tans
oynayaq. Bəzən bizi Bakıda toylara
çağırırlar, orada əsl Azərbaycan rəqslərini
ifa etməyə çalışırıq.
- İxtisasınız nədir?
- Havana Universitetinin riyaziyyat fakültəsini
bitirmişəm. Amma səfir Marselo ilə ailə qurandan sonra
elmi işlərimi davam etdirə bilmədim. Çünki həm
ailə, həm də işimizlə bağlı xarici ölkələrdə
yaşadığımız üçün sadəcə,
vaxtım olmadı. Hansı ki, subay vaxtlarımda
riyaziyyat-informatika sahəsində Kubada keçirilən
bütün beynəlxalq tədbirlərdə iştirak edərdim.
Buna baxmayaraq, yenə də xaricdə vətənimi təmsil
etdiyim üçün çox xoşbəxtəm.
- Bayaq toylardan söz açdınız, Azərbaycan və
Kuba toyları arasında hansı fərq və bənzərlikləri
görürsünüz?
- Sizdə olduğu kimi, Kubada da gəlin
maşınları gül və sairlə bəzədilir, gəlinlərə
ağ gəlinlik geyindirilir, başlarına fata qoyulur. Amma
şəxsi müşahidəmə əsasən
başlıca fərq Azərbaycanda toylara həddidən
artıq pul xərclənməsidir, burada toylar daha təntənəli
keçir. Sizdə qonaqlar masa arxasında otururlar,
yeyib-içib, şənlənirlər. Bizdə isə adamlar
toya əsasən oynayıb-şənlənmək
üçün gəlirlər. Yemək-içmək isə
ayaqüstü həll olunur, bəylə gəlinə hədiyyələr
verilir və sair. Burada süfrəyə o qədər
çeşiddə yemək düzülür ki, adam bilmir
hansından dadsın. Mən isə bayaq da dedim,
qabağıma qoyulan bütün yeməkləri yeyirəm.
- Bir xanım olaraq ev işləri ilə mətbəxlə
aranız necədir?
- Çox yaxşıdır, amma təəssüf ki,
hazırda işlərin çoxluğundan buna vaxt ayıra
bilmirəm. Görürsünüz, burada ev işlərinə
baxan xanım bizə kömək edir. Hansı ki, çox istərdim
əziz qonaqlarıma şəxsən özüm qulluq
göstərim. Azərbaycan mətbəxini də çox
sevirəm, amma əminəm ki, yeməklərinizi layiqincə
bişirə bilmərəm. Onlar çox dadlı olur,
görürsünüz, burada çox kökəlmişəm.
Yeməkləriniz o qədər ləzizdir ki, qabağıma nə
qoyurlar heç birinə yox demirəm.
- Daha çox hansı yeməklərimizi bəyənirsiniz?
- Yarpaq dolmasını və lüləkababları. Nə
vaxt ki, toya gedirəm, süfrəyə gətirilən
bütün lüləkababları mən yeyirəm. Azərbaycanda
olduğumuz dövrdə o qədər qutab yemişəm ki,
sayı-hesabı yoxdur.
- Bəs Kuba mətbəxindən nəyi
xoşlayırsınız?
- Bizdə balıqdan hazırlanan yeməklər çox
dadlı olur. Xüsusən də onu mənim atam bişirsin,
yeməklə doymaq mümkün deyil. Bir dəfə atam
balıq bişirmişdi, səfir Marselo isə təxminən
1 saatdan sonra təyyarə ilə uçmalı idi. Amma o,
balığa elə girişmişdi ki, təyyarəyə
gecikdiyini hiss etmirdi. Bundan əlavə, banandan hazırlanan
tostenos adlanan, eləcə də dəniz məhsullarından
bişirilən yeməklər də var. Hətta nə vaxtsa
evimizə qonaq çağıranda
çalışırıq bu yeməklərdən birini
bişirək.
- Atanızın yaxşı yemək bişirdiyini
deyirsiniz, o, aşpazdır?
- Yox, əslində yeməkləri anam bişirir, amma əlahəddə
vəziyyətlərdə, əziz qonağımız gələndə
yemək məsələsinə məhz atam baxır. Yeri gəlmişkən,
atam mexannikdir, anam isə mühasib.
- Heç olubmu ki, cənab səfir yemək bişirsin?
- Hə, iki cür yemək hazırlayır. Biri Seneqal
xörəyidir, ətdən hazırlanır, içinə
müxtəlif qarışıqlar, hətta mal əti ilə
yanaşı toyuq əti də qatır. Bu yeməyi vaxtilə
Minskdə təhsil alarkən onunla birlikdə qalan seneqallı
tələbələrdən öyrənib. Ona görə də
yeyən kimi, dadlı olmasına baxmayraq, tələbə yeməyi
olduğu açıq hiss olunur. İkinci yemək isə
İspaniya resepti əsasında hazırlanır. Onun reseptini
bizə Qazaxıstanda olarkən vermişdilər. Yemək
çox dadlı olur. Yəqin bunun bir səbəbi də odur
ki, xörəyin hazırlanmasına 150 avroluq məhsul sərf
edilir. Çünki onların hamısını İspaniyadan
gətirdirik. Yeri gəlmişkən, evimizə qonaq gələndə,
eynən atam kimi, səfir Marselo özü mətbəxə
keçir və bu yeməklərdən birini hazırlayır.
- Maraqlıdır, vətəninizə qayıdarkən
Azərbaycandan xatirə olaraq nə aparmaq istəyərdiniz?
- Hara getmişiksə, bizə çoxlu hədiyyələr
veriblər. Məsələn, əllə toxunmuş xalçalar,
rəsm əsərləri, Laxıcdan və sair
aldıqlarımız qab-qacaqlar var, hamısını Kubaya
aparacağam. Yeri gəlmişkən, biz Afrikadan qayıdanda nə
ki, gətirmişdik, hamısını Havanadakı evimizdə
xüsusi guşədə saxlayırıq. Yəqin ki, Azərbaycandan
aparacağımız əşyaları da başqa bir guşə
düzəldəcəyik.
- "Eurovision" yarışması keçirilən
müddətdə Bakıda olacaqsınız. Bu tədbirlə
maraqlanırsınızmı, ümumiyyətlə, konsertə
dəvət almısınızmı?
- Öncə deyim ki, tədbirin keçiriləcəyi ərazidə
əvvəl zavod yerləşirdi. Bu yaxınlarda cənab səfirə
dedim ki, gedək, baxaq görək orada tikinti işləri necə
aparılır. Təsəvvür edin ki, gözlərimizə
inanmadıq, ərazi tamam dəyişib, möhtəşəm
konsert zalı tikilib, dəniz sahili boyunca yeni park
salınıb. Əminəm ki, Bakıda keçiriləcək
"Eurovision" yarışması da tarixi hadisə olacaq. Məncə
biz şanslı adamlarıq ki, bu konserti Bakıda izləyəcəyik.
Amma açıq deyim ki, konsertə bilet almamışıq. Hətta
eşitmişəm atıq biletlər baha olmasına rəğmən
satılıb, qurtarıb. İndi gözləyirik, bəlkə
kimsə dəvət edər... Bütün hallarda təəssüflənmirəm,
konserti televizorda da olsa izləyəcəyəm.
- Yeri gəlmişkən, Azərbaycan müğənnilərindən
tanıdıqlarınız var?
- Araşın ifasını çox sevirəm. Hətta
onunla birlikdə şəkil də çəkdirmişəm.
Müasir Azərbaycan musiqisi xoşuma gəlir. İmkanım
daxilində mahnılarınızı dinləyirəm.
Vüsal Tağıbəyli
Həftə içi.- 2012.- 8 may.-1;3.