“Məni xalq felyetonlarımla tanıdı”

Bu gün çağdaş ədəbiyyatımızda tanınmış şair-publisist Sahib Əliyevin özünəməxsus yeri var. Axarlı-baxarlı yazıları, şeir və felyetonları ilə yüzlərlə oxucunun qəlbinə yol tapıb. Yaşlı nəslin nümayəndəsi olan Sahib Əliyev ömrünün 80-ci baharını yaşasa da, hələ də cavan və gümrah görünür. Çox cavan görünən Sahib müəllimi elə cavan saxlayan Yardımlı dağlarının təmiz havası və bulaqlarının suyudur. Elə “Ədəbi düşüncə”nin budəfəki qonağı da tanınmış şair-publisist, AYB və AJB-nin üzvü, Əməkdar jurnalist Sahib Əliyevdir. Sahib Əliyev söhbətə keçdiyi həyat yolundan başladı:

- İxtisasca jurnalistəm. 1966-1997-ci illərə kimi Yardımlı Rayon İcra Hakimiyyətinin orqanı olan “Yeni kənd”, indiki “Zirvə” qəzetinin redaktoru vəzifəsində çalışmışam.

- Necə oldu ki, məhz jurnalistikanı seçdiniz?

- Hələ doğulduğum Yardımlı rayon Bilnə kənd ibtidai məktəbinin 4-cü sinfində oxuyarkən, yazıb-yaratmaq həvəsim olub. Uşaqlıq hisslərimi, sağlam düşüncələrimi poetik fikirlərə çeviriridim. O dövrlərdə bir sıra qəzetlərdə, xüsusilə də “Azərbaycan pioneri” qəzetində arabir yazılarım dərc olunurdu. 10-cu sinifdə oxuduğum dövrdə məndə ədəbiyyata, xüsusilə jurnalistikaya maraq daha da artdı. İçimdən İlahi bir qüvvə, axın məni bu sahəyə zaman-zaman, günbəgün yaxınlaşdırırdı. Bu istək 1957-ci ildə reallaşdı və Azərbaycan Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsinə gətirib çıxardı. Tələbəlik illərində çoxlu sayda şeirlərim, felyeton və məqalələrim mərkəzi mətbuata yol açdı. Ən çox “Azərbaycan gəncləri”, “Kommunist”, “Azərbaycan pioneri” qəzetlərində və “Pioner” jurnalında dərc olunurdum. Söz düşmüşkən deyim ki, tələbəlik illərində oxucularım daha çox idi. Ona görə ki, həmin dövrlərdə respublikanın birinci mətbu orqanı olan “Kommunist” qəzetində hər yazarın felyetonları və yazıları dərc olunmazdı. Məni xalq bir-birindən maraqlı olan adıçəkilən mətbu orqanında dərc olunan felyetonlarımla tanıdı. 1963-cü ildə universiteti bitirib, doğma rayonuma qayıtdım. Diqqətinizə çatdırım ki, onda rayon qəzetləri çıxmırdı. Ona görə də 2 ay orta məktəbdə müəllim kimi fəaliyyətə başladım. İctimai fəaliyyətimi nəzərə alıb, iki aydan sonra məni Yardımlı Rayon Komsomol Komitəsinə birinci katib seçdilər. Üç ildən sonra digər rayonlarda olduğu kimi, Yardımlıda da “Yeni kənd” qəzeti nəşr olunmağa başlandı. Və mən həmin qəzetin redaktoru təyin olundum.

- O dövrün jurnalistikası indiki dövrün jurnalistikası ilə hansı cəhətlərinə görə fərqlənir?

- Mən o dövrün jurnalistikası ilə fəxr edirəm. Çünki o dövrdə jurnalistikaya və jurnalistlərə böyük hörmət vardı. Hər bir jurnalist sənəti ilə fəxr edərdi. O dövrdə senzuranın olmasına baxmayaraq, sanballı söz deməyə imkan, şərait də vardı. Elə sanballı əsərlərimiz də məhz o dövrlərdə yazılıb. İndi özümə jurnalist deməyə utanıram. Ona görə ki, istedadı və qələmi olmayan qeyri-peşə sahibləri, xüsusilə də mətbuatdan, jurnalistikadan xəbəri olmayanlar mətbuata ayaq açıblar. Bu cür adamlar nə yazdıqlarını belə bilmirlər. Buna görə də qəzet və jurnalları səriştəsiz yazılar başına götürüb. Bu səbəbdən də qəzeti oxumurlar.

- Yaradıcılığınız barədə nə deyə bilərsiniz?

-Bu günə qədər 21 kitabım və üçcildlik seçilmiş əsərlərim çap olunub. Yeri gəlmişkən qeyd edim ki, yaradıcılığımda mövzu fərqi yoxdur. Sevgi şeirlərim çoxdur, eləcə də Vətənlə, Qarabağla bağlı. Sabahı və zamanı düşündürən yazılara daha çox üstünlük verirəm. Çünki poeziyanın məqsədi oxucuları tərbiyə etməkdir. Şairin böyüklüyü ondadır ki, öz yaradıcılığında həyatın fəlsəfəsini açır. Məni ağrıdan odur ki, mətbuatda, xüsusilə də AYB-nin mətbu orqanlarında elə yazılara rast gəlirik ki, onu oxuyanda adam xəcalət çəkir. Şeir adı ilə dərc olunanları oxuyanda bilmirsən şeirdi, yoxsa nədir. Şeirdə məna yoxdur və ona xas olan cəhətlərə isə əməl edilmir.

- Hansı təltifləriniz var?

- Bu gün “Qızıl Qələm” mükafatını hörmətdən salıblar. Hətta bufetdə işləyənlərə, sürücülərə də “Qızıl Qələm” mükafatı verilir. Bu gün “Qızıl Qələm” yazısı olmayan adamlara verilir. Yazısı, qələmi olmayan adamlara bu cür mükafatı verməzlər. Mən “Qızıl Qələm”i sovet dövründə almışam. Xidmətlərimə görə, “Şərəf nişanı” ordeni və digər medallarla təltif olunmuşam. Onu da diqqətinizə çatdırım ki, bu gün “AYB”nin mətbu orqanı sayılan “Ədəbiyyat“ qəzeti onun Baş redaktoru - çox hörmətli Azər Turanın monopoliyasına çevrilib. Çünki Azər müəllim oxucunun diqqətini cəlb edən yazıları, guya, bəyənmir. Yuxarıda dediyim kimi, Baş redaktor şeir, sənət adına ləkə gətirən yazıları daha çox dərc edir. Bu qəzetdə cəmi 4-5 nəfər müəllif var ki, hər sayında onların yazıları dərc olunur.

Bir ildən çoxdur ki, Azər Turana 20-dən çox şeir təqdim etmişəm, amma bu günə kimi çap olunmayıb. Müəyyən vaxt keçəndən sonra, onun yanına getdim və şeirlərimə irad tutub dedi ki, sənin yazılarını redaksiyanın işçiləri bəyənməyib, dedilər ki, zəifdir. Redaksiyanın işçiləri ilə görüşdüm. Səbəbini onlardan soruşduqa, gülüşüb bunun yalan olduğunu söylədilər. Axırda mən özüm-özlüyümdə belə qərara gəldim ki, Azər Turanın öz müəllifləri var, ancaq onları çap etməklə məşğuldur. Halbuki çox tənqidçi, ədəbiyyatşünas alimlər mənim yaradıcılığım barədə fikir söyləyiblər, yüzlərlə məqalələri dərc edilib. Hətta yaradıcılığımla bağlı 30-dan çox müəllifin məqaləsini özündə əks etdirən”Sözün Sahibi və ya Sahibin sözü” kitabı da çap olunub. İstərdim ki, 80 illik yubileyim doğulduğum Yardımlıda qeyd edilsin.

Qələndər Xaçınçaylı

Həftə içi.- 2017.-15 sentyabr.- S.7.