"Çağırışçıların
yaşı 18-dən
20-yə qaldırılmalıdır"
İldırım Məmmədov: "Əsgərlərin
problemini çavuş heyəti "yoluna qoyur"
"Bu il itkilərin sayı 30-a qədərdir, ötən
il isə 65 nəfər idi"
Şəmkir rayonu ərazisindəki
Seyfəli poliqonunda keçirilən hərbi təlim zamanı
baş vermiş hadisənin motivi və ölənlərin
adları məlum olub. Hərbi Prokurorluğun mətbuat xidmətindən
verilən məlumata görə, mayın 23-də əsgər
Orxan Səfərovun avtomatdan açdığı atəş
nəticəsində hərbi hissənin çavuşları
Mustafa Seyfiyev, Taleh Hidayətov, Nəriman Əsgərxanov və
Ravil Ataşov ölüb, əsgər Şəhriyar Həsənov
isə yaralanıb. İstintaqa ilkin ifadə verən O.Səfərovun
sözlərinə görə, çavuş Mustafa Seyfəlov
mayın 22-dən 23-nə keçən gecə
yatdığı vaxt onun üzərində təhqiramiz hərəkətlər
edib. Əsgərlər qarşısında təhqir
olunduğuna dözməyən O.Səfərov mayın 23-də
saat 11:00 radələrində hadisəni törədib. Faktla
bağlı Cinayət Məcəlləsinin 2 və ya daha
çox şəxsi öldürmə, 2 və ya daha çox
şəxsi öldürməyə cəhd maddələri ilə
cinayət işi açılıb.
O.Səfərovun artıq
həbs edildiyini deyən Müdafiə Nazirliyinin mətbuat
xidmətinin rəhbəri Eldar Sabiroğlu isə diqqətə
çatdırıb ki, hadisə nətiicəsində 4 nəfər
ölüb, faktla bağlı araşdırma aparılır.
Məsələyə
münasibət bildirən Ehtiyatda və İstefada olan Zabitlər
Birliyinin rəhbəri Yaşar Cəfərli vurğuladı
ki, ilkin məlumatlar bir-birini təkzib edir. Onun sözlərinə
görə, rəsmi və müstəqil mənbələrin
mətbuata verdiyi açıqlamalar üst-üstə
düşmür: "Təsadüfən açılan atəş
nəticəsində 4 nəfərin ölməsi ağlabatan
deyil. Hadisənin baş verməsinə nizamnamədən kənar
hərəkətlər, əsgərin psixoloji durumu və digər
hallar səbəb ola bilər. Buna qədər baş verənlər
göstərir ki, belə hadisələrin əsasında
nizamnamədən kənar münasibətlər, əsgərlərin
psixoloji durumunun lazımi səviyyədə olmaması, ailədəki
vəziyyət və sair dayanır. Bunun
qarşısının alınması üçün cinayət
işi qaldırılır, araşdırma aparılır,
müəyyən cəza tədbirləri görülür. Amma
yenə də belə hadisələrin baş verməsi deməyə
əsas verir ki, görülən tədbirlər adekvat
deyil". Bu işdə tərbiyəvi işlər üzrə
komandir müavinlərinin nə dərəcədə
günahkar olub-olmaması məsələsinə toxunan hərbi
ekspert bildirdi ki, belə hallar 5 ildən bir baş versə,
günahı onlarda axtarmaq olardı: "Bu il itkilərin
sayı 30-a qədərdir, ötən il isə 65 nəfər
idi". Əsgərlərin öz hüquqlarının
müdafiəsi ilə bağlı sovet dönəmindən
bizə miras qalmış mənfi ab-hava ilə əlaqədar
komandirlərə, hüquq-mühafizə orqanlarına
müraciət etməmələri ilə bağlı
sualı cavablandıran Y.Cəfərli dedi ki, bu da ciddi problemlərin
meydana çıxmasına şərait yaradır: "Bu
mühiti də yaradan komandirlərin özləridir. Zabitlər
istəmirlər bu məlumatları müvafiq orqanlara
çatdırsınlar. Çünki sabah cəzalandırılacaqlarından
qorxurlar. Bu problemin həlli üçün, sadəcə,
yanaşmanı, psixoloji durumu aradan qaldırmaq
lazımdır".
Ordudakı problemlərin
aradan qadırılması üçün ciddi islahatlara
ehtiyac olduğunu önə çəkən istefada olan
polkovnik İldırım Məmmədov vurğuladı ki,
hadisənin səbəbləri müxtəlifdir. Ekspertin
fikrincə, təhlükəsizlik qaydalarından tutmuş
nizamnamədən kənar münasibətlər, sosial problemlər,
ailə vəziyyəti, çavuş - əsgər,
çavuş - zabit münasibətlərində
çatışmazlıqlar və digər səbəblər
hadisəyə səbəb ola bilər: "Orduya münasibət
dəyişməlidir. Bu sahədə çalışan
adamların sosial problemlərini tamamilə çözmək
lazımdır. İkinci tərəfdən
çağırışçıların
yaşını 18-dən 20-yə keçirməyk zəruridir.
Bununla da sosial ədalət prinsipi qorunar; məsələn,
bölükdə problem olanda komandir çavuş heyətini
çağırır. Çavuş da yumruğunun
hesabına "problemi yoluna qoyur". Bu kimi hallar aradan
qaldırılmalıdır".
Əli Zülfüqaroğlu
Həftə içi.- 2009.- 26 may.- S. 3.