"Maşından düşəndə bədənim
əsdi, bildim ki, oğlumun cənazəsi ordadır"
Lent.az-ın və Tərxis Olunmuş Hərbçilərin Gəncləri Maarifləndirmə İctimai Birliyinin birgə layihəsi olan “Şəhid əmanəti” layihəsi çərçivəsində Azərbaycanın azadlığı və müstəqilliyi, torpaqlarımızın işğaldan azad olunması uğrunda şəhid olmuş həmvətənlərimizin vərəsələri - ailə üzvləri, övladları və doğmaları ilə söhbət edirik.
Layihəmizin növbəti yazısı şəhid Səfərov Oqtay Əhməd oğluna həsr olunur.
Oqtay Səfərov 1993-cü il mayın 15-də Saatlı rayonunun Qaralar kəndində doğulub. 1999-cu ildə Ələddin Şüküroğlu adına orta məktəbin birinci sinfinə daxil olub. 2011-ci ildə oranı başa vurandan sonra hərbi xidmətdə olub.
Oqtay Səfərov 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan Vətən müharibəsi zamanı Xocavəndin azadlığı uğrunda döyüşlərdə savaşıb. O, noyabrın 3-də Xocavənd döyüşləri zamanı şəhid olub. Saatlı rayonunda dəfn olunub.
Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli sərəncamına əsasən Oqtay Səfərov ölümündən sonra "Vətən uğrunda", "Xocavəndin azad olunmasına görə" medalları ilə təltif edilib.
27...
Bu günə kimi tanış olduğum şəhid taleləri içərisində məni subay, dünyadan heç bir kam almadan köçən oğulların taleyi hədsiz dərəcədə kədərləndirib. Qonaq olduğum şəhid ailələrində şəhidlərimizin xanımları, övladları danışandan sonra yazı hazırlayarkən qəribə qürur hissi keçirmişəm. “Özündən bir yadigarı qalıb” deyib təskinlik tapmışam. Ölümündən sonra ağlayan ana və ata, bacı və qardaşla yanaşı, həm də bir sevgili qoyub gedən hərbçilərimizin həyatları məni həmişə mütəəssir edib. “Niyə belə olub, nə üçün tale belə amansızlıq edib” deyə düşünmüşəm. Bu gün haqqında bəhs edəcəyim daha bir şəhid əmanəti yazısı da ömürdən, sevgidən kam almayan, el dili ilə desək “toy görməyən” İkinci Qarabağ şavaşında qəhrəmancasına şəhid olan Oqtay Səfərov haqqındadır.
Müharibənin ən qızğın dövrlərində ətrafımdakı insanların bir çoxunun yaxınları, ailə üzvləri, qohumları cəbhəyə yollanmışdı. Hər kəs səksəkəli şəkildə cəbhədən xəbərləri gözləyirdi. Torpaqlar işğaldan azad olunduqca, şad xəbərlərə ürəyimiz atlanırdısa da, gənc, sağlam, ürəyi Vətə sevgi hissi ilə döyünən oğullarımızın şəhid olması xəbəri də bizi bir o qədər məyus edirdi.
Oqtayın şəkli istedadlı şairə Sevinc Elsevərin səhifəsində qarşıma çıxdı. Oqtay onun xalası oğlu idi. Sevinclə əlaqə saxlayıb, şəhidin ailəsi ilə görüşmək istədiyimi bildirəndə, o, mənə xalasının əlaqə nömrələrini yazdı. Ardınca bu cümlələri əlavə etdi: “Xalam möhkəm adamdır, oğlunun meyitini özü təkbaşına gedib meyitxanadan gətirib. Narahat olma, danışa biləcək!”
Qarayanız, mehriban baxışlı Oqtay 27 yaşın tamamında şəhidlik zirvəsinə ucalmışdı. Onun ailəsi ilə görüşəndə masa ətrafında üç qadın əyləşmişdi. Oqtayın anası və iki bacısı. Atası uzun illərdir ağır xəstə olduğundan təəssüf ki, bizim söhbətə qoşula bilmədi. O, baxışları ilə danışmağa, könlü ilə oğlunu xatırlamağa qaldığı yerdən, xəstə yatağından davam etdi.
Ən böyük arzu
Oqtayın anası Zülfiyyə xanım söhbətə oğlu ilə keçirdiyi ən xoş günlərdən, onun uşaqlıq illərindən başladı:
- Ailədə iki bacı, bir qardaş olublar. Oqtay çox səmimi, qayğıkeş, bununla yanaşı qürurlu, vüqarlı uşaq idi. Heç kimin qarşısında əyilməzdi. Hamıya yardım etməyə çalışırdı. Fərdi idmanla məşğul olurdu. Üzgüçülüyə çox marağı vardı, balıq kimi üzə bilirdi. Tale elə gətirdi ki, yoldaşım ağır xəstələndi, ikinci qrup əlil oldu. Onda Oqtay beşdə, altıda oxuyardı. Həmişə mənimlə birgə əkin sahəsinə gedirdi, kömək edirdi. Dükana, bazara da onu göndərirdim.
- Oqtayın ən böyük arzusu nə idi?
- Onun ən böyük arzusu coğrafiya müəllimi olmaq idi. Coğrafiyanı çox sevirdi. Amma 11-ci sinfə keçəndə qrupunu dəyişməli oldu. Üçüncü qrupa hazırlaşdı. Universitetə qəbul olmaq üçün 5 balı çatmadı. Hərbi xidmətə gedəsi oldu. Gəlməyinə dörd ay qalmış isə yoldaşım qəzaya düşdü, yataq xəstəsi oldu. Bundan sonra Oqtay öz arzularından əl çəkməli oldu. Yol idarəsində işə düzəldi. Sonra 3 il Bakıda tikintidə işlədi. Orda binadan yıxılıb, başından zərbə almışdı. Sonra mənə demədən Türkiyəyə gedib, əməliyyat olundu. Qohumlarıma demişdi ki, mamam bilməsin, onun ürəyi xəstədir, pis olar.
Bakıda olanda onun üçün çox
darıxırdım, amma maddi vəziyyətimiz çox
çətin idi. Evimizin yeganə dayağı, pul gətirəni
idi. Ən böyük arzularından biri də maşın
almaq idi. Ona
da mən icazə vermədim, qorxdum. Dedim, 30
yaşından sonra alarsan. Heyvanları çox
sevirdi. İstəyirdi həyət-bacamızda
çoxlu heyvanımız olsun. İndi
aldığı mal-qaranı, iki iti onun xatirəsinə
görə saxlayıram. İnanın,
heç iyirmi yaşı tamam olmamışdı, o,
bacısına cehiz aldı, öz zəhməti ilə ona toy
elədi.
Zülfiyyə xanım deyir ki, oğlu Oqtay illərdir
bir qızla bir-birlərini sevirmişlər. Gəncəyə yaxın
dostugilə qonaq gedəndə, görüb bəyəndiyi bu
qızla müharibəyə gedənə qədər
danışırdı, gələcək haqqında planlar
qururmuş:
Sevdiyi
qız...
Oqtay sevdiyi qızı bircə dəfə
görmüşdü. Amma altı il idi sevirdi. Məni də
onunla tanış etmişdi. Mən də qızı tanıyandan sonra çox
sevmişdim. İndi də onunla
danışıram, ona Oqtayımın yadigarı kimi
baxıram. İndi qız da ağlaya-ağla
qalıb. O, qızın valideynləri rəhmətə gedib. Bütün mehrini Oqtaya salmışdı.
Bizimlə söhbətə telefonla Oqtayın illərlə
sevdiyi qızın qoşulmasını xahiş edəndə,
Zülfiyyə xanım tərəddüd edir. Birdən ailəsində
söz-söhbət olar, problem yaşayar deyir. Ancaq Oqtayın bacısı ona zəng vurur. O,
sevdiyi oğlan haqqında danışmaqda tərəddüd
etmir, hətta ürəklə razılaşaraq, söhbətimizə
qoşulur:
- Adım
Günaydır, Gəncədə yaşayıram. əslən də buralıyam. 11-ci sinifdə
oxuyanda Oqtayla tanış oldum. O, bura
dostugilə qonaq gəlmişdi. Onun dostu da bizimlə
üzbəüz binada qalırdı. Məktəbdən
evə gələndə Oqtay məni görmüşdü.
Üç gün arxamca gəldi, sonra nömrəmi
tapıb əlaqə yaratdı. Onu
tanımadığım üçün telefon zənglərinə
cavab vermirdim, o, da mesaj yazırdı. Sonra
getdi Bakıya, oradan yenə zəng vurmağa davam etdi. Onda bildim ki, mənə qarşı hisləri həqiqidir.
2016-cı il oktyabrın 10-da ilk dəfə
görüşdük. Onunla 10-15 dəqiqəlik
görüşümüz olub. Çox zəhmətkeş
idi. Gecə də, gündüz də
işləyirdi. Vaxtı olmurdu. Ona görə də görüşümüz bircə
dəfə olub. Həm də üç il
Türkiyədə yaşadı. Demişdi ki, gələrəm,
evlənərik. Onda da anam komaya
düşdü, dünyasını dəyişdi. Sonra müharibə başladı. Mənə zəng vurdu.
- Nə
dedi?
- Dedi, mənə çağırış gəlib, gedirəm müharibəyə. Getdi qayıtmadı. Onun bir pis xüsusiyyəti olmayıb, yadımda qalmayıb. Bircə qısqanclığa görə söz-söhbətimiz olub. Sonuncu dəfə mənə zəng vurub demişdi ki, narahat olma, hər şey yaxşıdır. Gələcəm Gəncəyə, səni də götürüb gedəcəm evimizə. Amma olmadı. İndi onun adı gələndə, bircə şey ağlımdan keçir. Düşünürəm ki, görəsən, ona nə vaxt qovuşa biləcəm. Cənnət varsa, o dünyada ona qovuşmaq istəyirəm. Mehriban, tərbiyəli, qayğıkeş insan idi.
Zülfiyyə xanım deyir ki, oğlu ilə bağlı heç bir anı, günü və xatirəni unuda bilmir:
- Oğlumla bağlı heç nəyi unuda bilmərəm. Evimin hər yerində -divarlarında, qapılarında onun əl izləri var. Həyətimin, bağ-baxçamın hər tərəfinə onun xatirələri hopub. Mən hara gedirəmsə, o, mənimlə gedir. Onu sonuncu dəfə, möhkəm yağış yağan günlərin birində yola saldım. İslanmamaq üçün gödəkçəsini başına atıb qaça-qaça onu gözləyən maşına tərəf getdi. Həmin mənzərə gözlərimin qarşısından getmir (ağlayır). Bütün hərəkətləri, danışığı yadımdadır. O qədər şirin səslə “mama” deyirdi ki, az qalırdım ürəyimi çıxarıb ona verim.
Qorxu
Müharibə başlanan ərəfədə Oqtay cəbhəyə gedənlərin ilk sıralarında olur. Bir həftə təlim keçdikdən sonra döyüşün ən qaynar nöqtələrinə yollanır. Oqtayın anası ilə son danışığı noyabr ayının 2-də olur. Şəhid anası xatırlayır:
- Sevinirdi, mənə dedi ki, mama, Şuşaya qalxırıq. Ola bilsin, telefonla əlaqə qurmaq çətinləşsin. Amma narahat olma. Elə bu zəngin səhəri günü də balam şəhid oldu. O, məni hər şeydən, hər kəsdən qoruyan oğul idi. Ona görə də inanmırdım ki, ona nə isə ola bilər. Onun həyatda yeganə bir qorxusu o idi ki, birdən mənə nə isə olar. Amma tale elə gətirdi ki, onun qorxduğu yox, mənim qorxduğum başıma gəldi. Ayın 2-də mənimlə danışandan sonra əmisi oğluna zəng vurub deyib ki, anama demə, mən şəhid olacam. Ondan xəbər çıxmayanda çox narahat oldum, mənə zəng vurduğu nömrələrin hamısı ilə əlaqə saxlamağa çalışdım. Hərə bir söz dedi, məni yayındırdı. Sonra axtarışa verdik, Müdafiə Nazirliyinə zəng vurduq. Noyabrın 15-də xəbər gəldi ki, onun adı itkinlərin siyahısındadır. Bütün xəstəxanaları gəzdim. Ayın 18-də bizə zəng gəldi ki, xəstəxanalardan birinə 71 yaralı gətirilib. Getdim ora. Xəstəxanadakı meyitlərin bir neçəsinə yana-yana baxdım. Hamısı bizim balalarımız idi.
Amma mənim balam orda yox idi. Həkim mənə dedi: “sən indi
hansı hislər keçirirsən?” Cavab verdim
ki, heç bir hissim yoxdur. Mənim balam
burdakıların içərisində deyil. Evə gəldik. Gecə xəbər
gəldi ki, xəstəxanaya yenə şəhid cənazələri
gətirilib. Qardaşımın oğlu ilə
yenidən ora getdim. Bu dəfə
maşından düşəndə bütün bədənim
əsməyə başladı, ayaqlarım sözümə
baxmadı. Nə qədər elədim ki,
maşından düşüm, bacarmadım. Onda bildim ki, oğlumun cənazəsi xəstəxanadadır.
Bunu mənə analıq hissim xəbər
vermişdi. Balamı özüm tapdım,
tanıdım.
Oqtayın özündən iki yaş balaca bacısı
Könül anasının danışdıqlarını dinlədikcə
gözlərindən yaş süzülür. Ancaq
özünü tox tutmağa, ağlamamağa da
çalışır. Qardaşını yadına
salıb deyir:
- O,
çox fərqli insan idi. O, bizim ailəmizin dayağı,
uğuru idi. Oqtay atam xəstələnəndən
sonra evimizin bütün yükünü öz çiyinlərinə
götürdü. Bizi darda qoymadı.
Özü bütün əziyyət və
çətinliklərə qatlaşdı. O, bizə
atamın xəstəliyini, əskikliyini hiss etdirmədi. Bizə ikinci ata oldu. Onun bizim
üçün etdiklərini unuda bilmərik. Mən inanmazdım ona nə isə olacaq. Biz onu çox axtardıq. Yoldaşım,
qohumlarımız, hər kəs Oqtayı arayırdı.
Bir gün isə yoldaşım dedi ki, Səfərov Oqtay
adlı bir döyüşçü tapılıb, axşam
sizi danışdıracam. Axşam zəng gəldi.
Danışan adam dedi ki, adım Oqtay,
soyadım Səfərovdu. Ancaq o,
danışanda hiss etdik ki, səs qardaşımın səsi
deyil. Sən demə, qardaşımla ad və
soyad uyğunluğu olub həmin adamın.
Ağlama...
-
Oqtayın şəhid olmasını necə bildiniz?
- Həmin
ərəfələrdə ana olmağa
hazırlaşırdım. Ancaq o qədər həyəcan
keçirmişdim ki, uşaq vaxtından əvvəl anadan
oldu. Bir neçə vaxtdan sonra
qardaşımdan xəbər almaq üçün anamgilə
gəlirdim. Yolda yoldaşıma zəng gəldi.
O, kiməsə dedi ki, indi danışa bilmirəm. Dedi və
telefonu söndürdü. Şübhələndim.
Ona dedim, əgər qardaşıma nə isə olubsa, mənə
de. Onda yoldaşım ağlamağa
başladı. Dedi, Könül hazırlıqlı ol, gətirirlər.
Həmin anı heç kimə izah edə bilmərəm
(ağlayır). Evə gələndə
bizimkilər heç nə bilmirdilər. Mən
gələndən sonra onlara da xəbər çatdı.
Onun ölümündən sonra Allaha çox
üsyan etdim. Bir gün yuxuma girdi, məni
qeybdən bir əl çəkib köhnə bir otağa
apardı. Gördüm qardaşım əsəbidir.
Məni görən kimi dedi, ağlama. Sən
ağlayırsan, məni gətirib bu otağın içinə
atırlar. Ağlama.
Oqtayın otağına girəndə səliqə ilə
divara vurulmuş şəkillər, masa üzərinə
qoyulmuş kitablar, müxtəlif əşyalar adamı təsirləndirir. Vaxtilə
sahibinin həniri ilə isinən bu əşyalardan indi
soyuqluq, kimsəsizlik yağır. Oqtayın
digər bacısı Günel isə çarpayının
yanında qoyulmuş Oqtayın maketinə diqqətlə
baxır. Sanki bu cansız əşyada
qardaşını axtarır. Sonra çevrilib mənə
baxır:
- Oqtay mənim
qəhrəmanım olub. Amma indi təkcə mənim
yox, bütün Azərbaycanın qəhrəmanıdır.
Kaş ki, belə olmazdı, onun əvəzinə
mən öləydim. Düzdür, onunla həmişə
fəxr etmişəm, özünə də deyirdim,
yaxşı ki, sən mənim varımsan. İndi də deyirəm, Oqtay yaxşı ki, mənim
qardaşım olub. O, həmişə mənim
yanımdadır. İndi, bu dəqiqə də
hər anımda, hər göz yaşımda hiss edirəm ki,
mənimlədir. Onun ömrünün iki, üç ili mənə həsr olundu. Pul
qazandı, cehiz aldı və mənə toy elədi. O,
bir yox, beş qardaş əvəzi idi. Həm atam, həm əmim, həm də dayım idi.
İndi onun səsinə, üzünə həsrət
qalmışam. Qəbri üstə gedirəm,
başdaşına sarılıb nə qədər ağlasam
da, ordan səs çıxmır, qardaşım
danışmır. Özümdən
asılı deyil, gözlərim yollardadır. Ölənə qədər onun yolunu gözləyəcəm.
Ümid
Məni yola salmaq üçün qapıya
çıxan Zülfiyyə xanım oğlunun əlinin, zəhmətinin
yadigarı olan həyət-bacasına diqqətlə baxır,
ağaclar budağında, çiçəklərin ləçəyində
Oqtayın hənirini axtarır.
- Oqtayın sevgilisi ilə beş ildir yazışıb,
danışıram. Onu öz qızlarımdan
biri kimi bilirəm. İstərdim ki, o da
ailə qursun. Oğlum qayıtmayacaq
axı. Onun sevdiyi qızın adına
bəzədiyim xonçalar evimdə qaldı. Rəhmətə
gedənlərimiz çox olduğundan elçi gedə bilmədim.
Oğlumun da arzusu ürəyində qaldı.
Oğlumu 3-4 dəfə yuxuda görmüşəm.
Bir dəfə gördüm ki, həyətdən
səsi gəlir, məni çağırır. Oyanıb tez həyətə qaçdım, fənərlə
hər yeri axtardım, amma tapmadım. Bir dəfə
də qara atın yüyənindən tutub həyətimizə
gəlmişdi. Qəmgin-qəmgin
baxırdı. Dedim, nə olub balam, dedi, Günaygildən
gəlirəm. Yəqin çox ağlayıram
deyə daha yuxuma gəlmir. Mən indi onun
xatirələrini yaşatmaq üçün onun muzeyini,
adını zənginləşdirmək üçün
yaşayıram. Düzdür,
üzümü güldürən iki qızım, nəvələrim
var, amma Oqtay oğul balam idi. Onun yoxluğunu heç kim və heç nə əvəz edə bilməz.
Dostu
üçün sevgisindən, vətən üçün
canından keçən Nurəddin - 30 ildən sonra
danışan sevgi
"Oğlumu
arxası üstə çevirdim, sinəsindən qan su kimi
axırdı" – Xocalı şəhidinin anası Lent.az-a
DANIŞIR
Oğlunun
arzusunu yerinə yetirməyən şəhid anası: "Hər
dəfə güzgüyə baxanda utanıram"
Şəhid Oqtay Səfərov Şəhid Oqtay Səfərov Şəhid Oqtay Səfərov "Maşından düşəndə bədənim əsdi, bildim ki, oğlumun cənazəsi ordadır" - ŞƏHİD ƏMANƏTİ "Maşından düşəndə bədənim əsdi, bildim ki, oğlumun cənazəsi ordadır" - ŞƏHİD ƏMANƏTİ Şəhid Oqtay Səfərov "Maşından düşəndə bədənim əsdi, bildim ki, oğlumun cənazəsi ordadır" - ŞƏHİD ƏMANƏTİ Şəhid Oqtay Səfərov Şəhid Oqtay Səfərov Şəhid Oqtay Səfərov Şəhid Oqtay Səfərov
Samirə Əşrəf
Hərbi And.- 2022.- 4 fevral.- S.12-13.