Unudulmaz qəhrəmanlıq məfkurəsi!

Şəhid Səbuhinin həyat hekayəsi…

Haqqında söhbət açacağım növbəti şəxs, xalımızın igid oğlu, öz ömrünü Vətənimiz Azərbaycan üçün yaşayıb, Azərbaycan üçün də fəda etməyi bacaran Əliyev Səbuhi Teyyub oğlu olacaq. Möhtəşəm ürəyə sahib olan və olduqca yaxşı insan kimi yaddaşlarda qalan nur üzlü şəhidimizin həyat yolu qısa olsa da, gələcək nəsillər üçün bir qəhrəmanlıq nümunəsidir!

Əvvəli ötən sayımızda

Şəhidimizin atası Teyyub Əliyev: Səbuhi bizim ilk övladımız, gözümüzün nuru, ürəyimizin ilk sevinci idi. Ailəmizdə onun özündən başqa bir qardaşı və bir bacısı da var. Uşaqlıqdan idmanla məşğul olar, sağlam həyat tərzi keçirdər, zərərli vərdişlərdən uzaq gəzərdi. Çox tərbiyəli, sakit təbiətli, səmimi və düzgün insan idi. O, halal zəhmətlə yaşamağa hələ körpəlikdən uyğunlaşmışdı.

Onun ən böyük arzusu təyyarəçi olmaq idi. Hələ o, uşaq olanda pambıq sahələrinə zərərvericilərə qarşı mübarizə məqsədilə dərman səpən təyyarənin pilotuna yaxınlaşıb, ondan təyyarə ilə uçmağı xahiş etmişdi. Pilot Səbuhinin sözünü yerə salmayıb, onunla razılaşsa da, mən buna etiraz etmişdim.

Bir sözlə, bütün həyatım onunla bağlı idi! Səbuhinin birdəfəlik gedişi ilə, mən də hər şeyimi itirdim. O, mənim, həm oğlum, həm ən yaxın dostum, həm də, ən etibarlı sirdaşım idi. Hər kəs onu çox vətənpərvər, xalqına və dövlətinə bağlı bir insan kimi tanıyırdı. Oğlumla qürur duymaqla yanaşı, ona qibtə də edirdim. Çox seçilmiş insan idi. Şəxsən mən Səbuhinin yaşında olanda onun etdiyi hərəkətlərin heç birini edə bilməzdim. Onunla aramızda çox söhbətimiz olub, amma bu gün heç kimlə onunla etdiyim kimi səmimi, mehriban söhbəti edə bilmirəm. O, həmişə mənə yol göstərər, bütün çətinliklərimdə yanımda olardı. Deyirdi ki, bizi min bir əziyyətlə, zülmlə böyütmüsünüz, sizin haqqınızdan çıxa bilmərik. Valideynlərinə, qardaşına, bacısına və bütün qohumlara qarşı istiqanlı, mehriban idi. Hərb sənətini özü seçmişdi, vurğunu idi bu sahənin. Hər dəfə xidmətdən evə qayıdanda, Səbuhi bütün qohumları bir-bir yoxlayar, onların hörmətini saxlayardı. Hətta, ad günlərimizdə də bizi tək qoymazdı, vaxt tapıb gəlib təbrik edərdi.

Hər ildə bir neçə dəfə təkbaşına ailə üzvlərimizin, qohum-əqrəbanın qəbirüstü abidəsini ziyarət edər, təmizləyər və ruhlarına dualar oxutdurardı.

Oğlum musiqi ilə çox maraqlanardı, sevərdi musiqi dinləməyi. Onun özünə aid, çox zəngin bir xəyallar aləmi vardı.

Səbuhi, həm də, çox kövrək bir insan idi. Axırıncı dəfə şəhid olandan bir gün qabaq telefonla danışmışdıq. Kövrəldi, heç söhbətimizi yekunlaşdırıb, axıra qədər danışa da bilmədik.

Adını özüm qoymuşdum – Səbuhi! Bu adın mənası “səhər mehi” deməkdir! Onu hər görəndə, sanki ürəyimə sərinlik gələr, rahat olardım!

44 günlük müharibənin gedişində vaxt tapan kimi, biz nigaran qalmayaq deyə, gündə bir dəfə zəng edib bizimlə danışardı. Hər şeyin yaxşı olduğunu bildirər, narahat olmamağımızı bizə tapşırardı.

06 oktyabr 2020-ci il tarixdə Səbuhi hamıya zəng edib, hal-əhval tutub, şəxsi əşyalarını da yoldaşlarından evə göndəribmiş. Biz, bunun nə demək olduğunu indi başa düşürük. Sən demə, o, sonuncu dəfə zəng vuranda bizimlə halallaşırmış…

Şəhidimizin anası Raziyyə Əliyeva: Səbuhi uşaqlıqdan çevik, qorxmaz və zəhmətkeş böyümüşdü. Ailəmizin yaxşı dolanması üçün hər çətinliyə dözər və zəhmət çəkərək hər şeyə nail olardı. Özündən kiçik qardaşı Nəbi ilə birgə təsərrüfat işləri ilə məşğul olar, ailəmizi saxlamaqda bizə yaxından kömək edərdi.

O, hərb sahəsində yüksəlməyə, inkişaf etməyə can atardı. Həmişə mənə: “Ana, ön cəbhədə qulluq etmək mənə daha rahatdır və həm də, bu mənim uşaqlıq arzumdur! Həsrətlə torpaqlarımızın düşmən əsarətindən azad ediləcəyi günü gözləyirəm!” deyərdi. O, əvvəlcə müddətdən artıq hərbi qulluqçu kimi xidmətə başladı. Daha sonra, hərbi hissə rəhbərliyi tərəfindən seçilərək gizirlik kursuna göndərildi. Sonuncu dəfə Səbuhi ilə kiçik oğlu Emilin ad günündə, sentyabr ayının 20-də görüşmüşdük. Bir neçə gün sonra isə, məlum Vətən Müharibəsi başladı və oğlum da digər hərbçilər kimi həmin gündən döyüşlərə qatıldı.

O, həmişə bizimlə ciddi şəkildə maraqlanar, əlindən gələni əsirgəməzdi. Çox ailəcanlı, əliaçıq və mərd bir oğul idi Səbuhi! Qohumları, əzizləri üçün çox narahat olardı, bir sözlə, bizə görə yaşayardı! Hər zəng edəndə hamı ilə danışar, dönə-dönə bizə özümüzə yaxşı baxmağı tapşırar və çətinliyimiz olan təqdirdə, mütləq ona bildirməyimizi israr edərdi!

Səbuhi, əl tutmağı, yaxşılıq etməyi çox sevərdi. Tabeçiliyində olan əsgərləri qorumağa çalışar, onların hər bir çətinliyində yanlarında olardı. Həmişə onlardan ötrü narahat olar, əlindən gələn hər şeyi edərdi ki, valideynləri nigaran qalmasın. Həftə ərzində bir neçə dəfə şəxsi telefonu ilə əsgərlərini ailə üzvləri ilə danışdırar və zərurət yarandığı halda, onların görüşünü də təşkil edərdi.

O, həm də, çox etibarlı bir dost idi. Bu yaxınlarda 20 illik əsgərlik yoldaşları, əziz dostları bizə qonaq gəlmişdi. Onlar Səbuhi haqqında bilmədiyimiz xatirələrini bizimlə bölüşdülər. Ağıllı, olduqca səmimi insan olduğundan, dostları onu heç vaxt unutmur, övladları ilə tez-tez zəng edib danışırlar.

Oktyabr ayınını 6-da nə mən, nə də ailə üzvlərimiz gecə səhərə qədər yata bilmədik! Səbuhinin şəhid olması bizə agah olmuşdu! Həmin anları yaşamağı heç bir valideynə arzulamıram!…

Bütün xoşbətliyimi, sevincimi Səbuhi özü ilə apardı! İndi isə, ancaq oğlum yuxuma gələndə, xəyallarda xoşbəxt oluram!…

Şəhidimizin qardaşı Nəbi Murtuzayev: Səbuhi ilə aramızda yaş fərqi bir o qədər də çox deyildi. Bəlkə də, bu səbəbdən idi ki, o, məni özünə ən yaxın dost seçmişdi. Biz qardaş olsaq da, dost kimi daha yaxın idik. Səbuhi çox etibarlı dost, qayğıkeş bir insan idi. Hər görəcəyimiz işi bir yerdə məsləhətləşər, daha sonra bu istiqamətdə addım atardıq.

Kənd yerində yaşadığımız üçün təsərrüfat işlərində qardaşımla bərabər ailəmizə kömək edərdik. Valideynlərimiz bizi uşaqlıqdan zəhmətə uyğunlaşdırmışdı. Bütün işlərimizi iki qardaş birlikdə görər, sevincimizi də, kədərimizi də, birlikdə bölüşərdik. Mən, ən yaxın, ən doğma sirdaşımı itirdim. Onsuz yaşamaq mənə çox çətindir! Hər tərəfdə onun yeri görünür! O gedən gündən, mən də tək qalmışam! İnsan üçün qardaş itirmək qədər ağır bir faciə yoxdur!

Onu da bildirim ki, qardaşım fiziki cəhətdən çox güclü idi. Uşaqlıqdan idmanla məşğul olurdu. Mən də ona baxıb idman edərdim. Səbuhi, hələ, o zamandan hərbçi olmağa can atırdı. Uşaqlıqdan arzuladığı yolla da getdi. Mən qardaşımla fəxr edirəm! Şəhidlik ən uca zirvədir!

Şəhidimizin bacısı Rasta Murtuzayeva: Qardaşım çox mehriban, səmimi bir insan idi. O, mənimlə qardaş kimi yox, bir ata kimi maraqlanardı. Ailəmizin sonuncu üzvü olduğuma görə, Səbuhi məni daha çox əzizləyərdi. Həmişə çətinliyim olanda qardaşım mənə arxa-dayaq durar, əl tutar, birlikdə problemlərimizi həll edərdik. O, heç vaxt məni tək qoymazdı. Ailəmiz üçün əlamətdar günlərdə yanımızda olar, zövqümüzə uyğun hədiyyələr alar, gözəl təbəssümü ilə, könlümüzü oxşayardı! Sözlə ifadə edə bilməyəcəyim qədər mükəmməl bir qardaş idi Səbuhi! Hələ də, qardaşımın yoxluğunu qəbul edə bilmirəm. Onun ruhu həmişə mənimlədir. Tək qalanda onun ruhu ilə danışıram. O, mənim üçün ölməyib və əbədiyaşar qardaşım olaraq da, qalacaqdır. Heyif Səbuhidən, çox heyif! Səbuhi, şəhidliyi ilə mənə özü boyda fəxarət gətirməklə yanaşı, qocaman dünyamız ağırlıqda bir dərd də gətirdi! Ruhunun mənimlə olduğunu bilirəm əziz qardaşım, həmişə olduğu kimi, yenə də məni tək qoymursan! Allah Sənə rəhmət eləsin, ruhun şad olsun!

Sonuncu dəfə danışanda hər şeyin yaxşı olacağını demişdi mənə. Döyüşlərdə olduğunu bilsəm də, o, bu barədə mənə heç nə deməzdi. Döyüş yoldaşlarının dediyinə görə, Səbuhi çox güclü hərbçi olub. Döyüşə birinci atılar, əsgərlərini qorumağa çalışardı. Çox mərd adam idi Səbuhi. Dostları bildirirdi ki, o, sərrast atıcı olmaqla bərabər, silahlarla da peşəkarlıqla rəftar edərdi. Zirehli texnikaların mahir bilicisi kimi hərbçilər arasında çox məşhur idi. Onun ürəyində, qətiyyən düşmən qorxusu yox idi, tam əksinə, bütün ruhu ilə düşmənə nifrət edərdi. Səbuhi öz elinə, öz Vətəninə çox bağlı bir vətəndaş idi.

Səbuhi “Baş gizir” rütbəsini və növbəti dəfə “Qüsursuz xidmətə görə” medalını almağa bir neçə ay qalmışdı.

Qardaşım, həmişə böyük oğlu olan Teyyubla fəxr edərdi! Oğlunun böyüməsinə çox sevinər, onu, özünün davamçısı kimi görmək istəyərdi!

Bir gün Bəyazid adlı 7 yaşlı oğlum mənə: “Ana, dayımdan ötrü çox darıxmışam! Onu görmək üçün ölmək istəyirəm! Dayımla cənnətdə görüşmək istəyirəm!” dedi. Oğluma cavab verməyə bir söz tapa bilmədim və onu bağrıma basaraq, sakitləşdirməyə çalışdım!

Bu hadisədən bir az sonra, kiçik oğlum Bəyazid yenidən mənə yaxınlaşıb dedi: “Ana, oğlum olanda adını Səbuhi qoyacağam! Qoy, o da, dayım kimi qəhrəman bir oğul olsun!”.

Böyük oğlum Mətləb də dayısı üçün çox darıxır. Mətləb dayısını çox sevirdi. Səbuhi, onun yaddaşında daha çox şən zarafatları və mehriban münasibət dolu yaxşı xatirələrlə qalıb. O, dərslərini yaxşı oxuyur ki, Vətənimizə layiq bir vətəndaş kimi böyüsün və dayısının yarımçıq qalan arzularını həyata keçirtsin. Hətta, Mətləb qardaşı ilə bərabər qarşılarına məqsəd qoyublar ki, ali təhsillərini başa vurub diplom alan kimi, ilk olaraq dayısının məzarı üstünə gedib, ona verdikləri sözə əməl etdiklərini göstərəcəklər! Mətləb qarşısına məqsəd qoyub ki, dayısı kimi, xalqına, dövlətinə ləyaqətlə xidmət edib, vətənpərvər insan kimi formalaşacaq!…

Şəhidimizin həyat yoldaşı Nuranə Əliyeva: Səbuhi çox vətənpərvər insan olmaqla yanaşı, ailəsinə sadiq, namuslu və təmiz vicdanlı bir həyat yoldaşı idi. Səbuhi ilə 14 illik ailəlik həyatımızdan mənə onun 2 oğul övladı və əziz xatirəsi yadigar olaraq qaldı. Onunla çox xoşbəxt idim. 07 oktyabr 2020-ci ildə, onun şəhid olması xəbərini eşitdiyim gündən, bu xoşbəxtliyimə son qoyuldu. Həyat yoldaşım haqqında xatirələrim çoxdur, danışmaqla qurtarmaz. Çalışacağam ki, onun mənə əmanət olaraq qoyub getdiyi övladlarını, öz adına layiq bir vətəndaş kimi böyüdüm! Səbuhi ilə qürur duyuram! Vətən sağ olsun! Səbuhi ilə bərabər, digər şəhidlərimizə də Allahdan rəhmət diləyirəm. Müqəddəs ruhları qarşısında baş əyirəm!

Şəhidimizin böyük oğlu, 13 yaşlı Teyyub Əliyev: Atam bizə daha çox vaxt ayırardı. O, bizimlə ata kimi yox, bir dost kimi münasibət saxlayardı. Birlikdə gəzintiyə gedər, doyunca istirahət edərdik. Heç vaxt harasa tək getməzdi, bizi də özü ilə həmin yerə aparardı. O, məni peşəkar bir hərbçi kimi görməyi arzulayar, bunun üçün dərslərimi yaxşı oxumağımı tapşırardı. Həmişə mənə deyərdi: “Zabit adını qazanmaq üçün savadlı və sağlam olmaq, qarşıya çıxan çətinliklərdən qorxmamaq gərəkdir!”. Elə bu məqsədlə də, atam məni idmanın güləş növünə qoydu və o gündən bəri güləşlə məşğulam. Bundan əlavə olaraq, atam istirahət günlərində bizi xidmət etdiyi hərbi hissəyə aparar, orada olan hərbi texnikaları göstərər və əsgərləri ilə tanış edərdi! O, bununla da bizə Vətənimizə ləyaqətlə xidmət etməyin yollarını öyrətmiş olurdu!

Atam, bizə böyüklərlə yaxşı davranmağı tapşırar, tərbiyəli böyüməyimiz üçün əlindən gələni edərdi. Hətta, məndən yaşca kiçik qardaşım Emil ilə aramızda dərs yarışması da keçirdərdi. Qalib gələn tərəfə həvəsləndirici hədiyyələr verərdi.

Hər il “Novruz” bayramı olanda, atam bizi özü ilə bərabər qohumların evini gəzməyə aparardı. Həmin gün yaxşı istirahət edərdik…

Bu gün də, hər yerdə gözüm atamı gəzir, səbrsizliklə onun yolunu gözləyirəm! O, heç vaxt bizi tək qoymazdı, inanıram ki, atam nə vaxtsa yenidən gələcək! Yenə də ümidlə əvvəlki kimi bir yerdə olduğumuz xoşbəxt günlərin qayıdacağını gözləyirəm! Şəhidlərin ölmədiyinə inanıram! Atam da ölməyib, onun ruhu bizimlədir! Mən, atamla və bütün şəhidlərimizlə fəxr edirəm! Atam, xəyallarımın qəhrəmanıdır!

Şəhidimizin kiçik oğlu, 10 yaşlı Emil Əliyev: Atam həmişə bizi düşünərdi. Hər dəfə ad günümüz olanda, atam qardaşımla məni hədiyyə almaq üçün ürəyimiz istəyən yerlərə aparar və həmin gün bizi öz hədiyyələri ilə sevindirərdi. O, hər gün dərslərimizlə maraqlanar, çətin tapşırıqlarımız olanda, bizə kömək edərdi. Hər dəfə evə gülə-gülə girər, qardaşımla məni qucağına alıb oxşayardı. İndi, atamın o cür gəlişini gözləyirəm! Bilirəm ki, nə vaxtsa o gələcək! O, heç vaxt bizi tək qoymaz! Atam çox yaxşı insan idi, mən onu heç zaman unutmayacağam! Atamla qürur duyuram!…

Sabit MEHDİYEV,

“Şəhid Ailələrinə Qayğı” Cəmiyyətinin

Beyləqan rayon şöbəsinin sədri

Hürriyyət.- 2021.- 9-10 mart.- S.12.