Ulu öndər Heydər Əliyevin adı bu gün türk dünyasının birlik rəmzidir

Müasir müstəqil Azərbaycan dövlətinin banisi və qurucusu olan ulu öndər Heydər Əliyev ölməz şəxsiyyəti və möhtəşəm dövlətçilik fəaliyyəti ilə böyük türk dünyasının qəhrəman övladları arasında özünəməxsus yer tutur. Azərbaycançılıq məfkurəsinin parlaq daşıyıcısı kimi o, müdrik siyasəti, dönməz əqidəsi və tarixi uzaqgörənliyi sayəsində milli dövlətçilik ideyasının gerçəkləşdirilməsinə, xalqımızın müstəqillik arzusunun həyata keçməsinə nail olmaqla yanaşı, həm də türksoylu və türkdilli xalqlar arasında birlik və həmrəylik uğrunda qətiyyətli və ardıcıl mübarizə aparmışdır.

Qürur hissi ilə deyə bilərik ki, XX əsrin sonu - XXI əsrin əvvəllərində Azərbaycan xalqının ümummilli lideri olmaqla bərabər Heydər Əliyev bütövlükdə türk dünyasının birləşməsi ideyasının gerçəkləşməsi uğrunda mübarizəyə öndərlik etmişdir.

İstər ictimai-siyasi, istərsə də iqtisadi-mədəni həyatında gerilik hökm sürən respublikamızda əsl dirçəliş dövrünün başlandığı 1969-cu ildə hakimiyyətə gələrkən Heydər Əliyev, ilk növbədə, xalqımızın milli mənliyinin yüksəldilməsi və özünün zəngin tarixi, milli mənəvi qaynaqlarından fəal istifadə etməsi istiqamətində məqsədyönlü tədbirlər görməyi vacib saymışdır. Onun təşəbbüsü ilə geniş vüsət alan ictimai-siyasi proseslər və iqtisadi islahatlar respublikamızda müsbətə doğru radikal dəyişikliklərə təkan vermişdir. Qısa müddətdə iqtisadiyyat sahəsində nailiyyətlər əldə olunmuş, mədəniyyətin yüksəlişi və milli mənəvi dəyərlərin dirçəlişi istiqamətində mühüm addımlar atılmışdır. Həmin illərdə Heydər Əliyevin idarəetmə fəlsəfəsinin başlıca ideya istiqamətini milli özünüdərkin güclənməsinə imkan verən sürətli inkişaf strategiyası təşkil etmişdir.

Heydər Əliyev həmin dövrdə özünün dövlət idarəçiliyi strateji proqramında mədəni və mənəvi intibahı həmişə iqtisadiyyatda və sənayedəki uğurlarla əlaqələndirərək, vahid məcrada həyata keçirmişdir. 1969-1982-ci illərdə həyatımızın bütün sahələrində baş vermiş köklü dəyişikliklər öz miqyasına görə Azərbaycanın quruculuq salnaməsində ən dolğun səhifələri təşkil edir. Ölkəmizin müstəqilliyinin və dünya iqtisadiyyatına dərin inteqrasiyası proseslərinin hazırkı möhkəm təməli Heydər Əliyev tərəfindən həmin illərdə yaradılmış potensiala əsaslanır.

Ulu öndər respublikanın rəhbəri seçildikdən az sonra indiki Bakı Dövlət Universitetində keçirdiyi yığıncaqda, əvvəlki birinci şəxslərdən fərqli olaraq, öz ana dilində nitq söyləməklə Azərbaycan türk dilinin qorunub saxlanmasının və zənginləşdirilməsinin xalqımızın gələcəyi üçün nə qədər önəmli olduğunu göstərmişdir. Heydər Əliyev yaxşı bilirdi ki, milli müstəqillik məfkurəsi milli şüur və dil amili ilə birbaşa bağlıdır. 1970-80-ci illərdə Azərbaycanın türkologiya elminin mərkəzinə çevrilməsi, Azərbaycan SSR-in 1978-ci il Konstitusiyasında Azərbaycan dilinin respublikanın dövlət dili kimi təsbit edilməsi bu sahədə həyata keçirilən uzaqgörən və məqsədyönlü siyasətin nəticəsi idi.

Həmin illərdə Azərbaycanın rəhbəri kimi Heydər Əliyev respublikamızın Türkiyə ilə həm elmi, həm də mədəni-humanitar əlaqələrinin bərpa edilməsi və genişləndirilməsi məsələlərinə mühüm əhəmiyyət verir, bu sahədə mövcud olan problemlərin aradan qaldırılması üçün özünün İttifaq rəhbərliyi yanındakı nüfuzundan maksimim dərəcədə istifadə etməyə çalışırdı. Azərbaycanın məşhur musiqiçilərinin Türkiyəyə qastrol səfərlərinin təşkili üçün mərkəzi hakimiyyətdən razılıq almaq heç də asan məsələ deyildi.

Eyni zamanda, Azərbaycanda keçirilən müxtəlif mədəni-kütləvi tədbirlərdə ittifaq tərkibindəki türkdilli respublikaların nümayəndələrinin fəal iştirakı, onların incəsənət ustalarının, musiqi kollektivlərinin çıxışları eyni genetik kökü olan xalqların daha da yaxınlaşmasında əvəzsiz rol oynayırdı. Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə Azərbaycanda türkdilli xalqların və respublikaların mədəniyyət günlərinin keçirilməsi ənənə halını almışdı. Həmin illərdə Azərbaycanda qazax şairi və filosofu Abay Kunanbayevin, məşhur qırğız eposu “Manas”ın, türk dünyasının şah əsərlərindən olan “Kitabi-Dədə Qorqud”un yubileylərini yüksək səviyyədə keçirilməsi ümumtürk mədəniyyətinin inkişafına layiqli töhfə olmuşdur.

Türkiyə və türkdilli respublikalarla ədəbiyyat sahəsində əlaqələrin fəallaşması da ulu öndərin daim diqqət mərkəzində olmuşdur. Mən həmin dövrdə yazıçı və şairlərimizin Türkiyəyə yaradıcılıq səfərləri barədə respublika mətbuatında dərc etdirdikləri təəssüratları, həmçinin tanınmış türk şair və yazıçıların dilimizə uyğunlaşdırılmış əsərlərini gənclərin, ziyalıların necə böyük həvəslə oxuduqlarının şahidi olmuşam, özüm də belə yazıları maraqla oxumuşam. Hələ sovet dövründə türkçülüyün fəal təbliğatçısı olan qazax şairi Oljas Süleymenovun, dünya şöhrətli yazıçı Çingiz Aytmatovun Azərbaycanla sıx əlaqələri məhz Heydər Əliyevin təşəbbüsü və qayğısı sayəsində yaranmışdır.

Ümumtürk mədəniyyətinin tərkib hissəsi kimi Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafına və zənginləşməsinə ulu öndər Heydər Əliyevin müstəsna xidmətləri isə cild-cild əsərlərin mövzusu ola bilər. Mən bu sahədəki möhtəşəm fəaliyyətinin bəzi faktlarını, sadəcə, təkrarlamaq istərdim. 1976-cı ildə Azərbaycanın Mədəniyyət Nazirliyi respublikamızda kino çəkilişinə başlanmasının 60 illiyini qeyd etmək istəyəndə SSRİ mədəniyyət naziri birbaşa buna etiraz etmiş və hətta demişdi: “Bununla demək istəyirsiniz ki, guya sizdə mədəniyyət Rusiyadan daha qabaq başlamışdır?” Bu məsələ Heydər Əliyevin işə qarışması ilə öz həllini tapmış, keçmiş SSRİ-də ilk bədii filmlərdən olan “Neft və milyonlar səltənəti” filminin 60 illik yubileyi təntənəli şəkildə qeyd edilmişdir.

Başqa bir fakt: Heydər Əliyev Azərbaycanın görkəmli memarı Mikayıl Useynova “Əməkdar Memar” fəxri adının verilməsi barədə məsələ qaldıranda məlum olur ki, həmin vaxtadək Rusiya Federasiyasında bir nəfər də olsun,bu fəxri ada layiq görülməmişdir. Buna görə də mərkəzi hakimiyyət tez-tələsik bir nəfərə “Əməkdar Memar” adı verir və bundan sonra M.Useynov da bu fəxri ada layiq görülür.

Millətimizin azadlıqsevər, mübariz övladlarının sovet hakimiyyətinin amansız təqiblərindən qorunması üçün ulu öndərimizin göstərdiyi fədakarlıqlar heç vaxt unudulmayacaqdır. Azərbaycanın azadlığı və bütövlüyü ideyasını tərənnüm edən böyük şairlərimiz Bəxtiyar Vahabzadə, Xəlil Rza Ulutürk milli azadlıq hərəkatında müstəsna xidmətləri olan Əbülfəz Əliyev (Elçibəy) məhz Heydər Əliyevin şəxsi qayğısı nəticəsində repressiyadan xilas ola bilmişlər.

Əsərlərində türkçülük və azərbaycançılıq ideyalarını möhkəm bir şəkildə birləşdirən və təbliğ edən, həyatı və yaradıcılığı ilə türklüyün parlaq simvolu olan dahi şairimiz Hüseyn Cavidin nakam taleyinə, şəxsiyyətinə göstərdiyi hörmət və ehtiram ulu öndər Heydər Əliyevin həm də ümumtürk mədəniyyətinə verdiyi dəyərin bariz ifadəsi idi.

Üstündən 30 ildən artıq vaxt keçsə də, Cavidin cənazəsinin uzaq Sibirdən Azərbaycana gətirilməsi, Bakıdan Naxçıvana aparılaraq doğma torpağa tapşırılması ilə bağlı bir cavidsevər kimi keçirdiyim kövrək hissləri indi də yaşayır, ulu öndərimizin bu işdəki müstəsna xidmətlərini minnətdarlıq duyğusu ilə xatırlayıram. Sovet hakimiyyəti dövründə fövqəladə cəsarət tələb edən bu nadir hadisə Cavid yaradıcılığını mükəmməl bilən, onun əsərlərini sevən ulu öndər Heydər Əliyevin misilsiz şücaəti sayəsində baş verə bilmişdir. Məhz onun şəxsi təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə o vaxt Cavidin 100 illik yubileyinin qeyd edilməsi barədə rəsmi qərar verilmiş, böyük ədibin nəşinin Vətənə gətirilib yenidən dəfn olunması, ona abidə ucaldılması barədə tapşırıqlar da bu qərara salınmışdı. 1982-ci ildə Cavidin nəşi doğma Naxçıvana gətirilib dəfn edilsə də, onun üzərində xatirə abidəsinin ucaldılması ləngimişdi. Ulu öndərimiz müstəqil Azərbaycan dövlətinə rəhbərlik etməyə başlayandan bir qədər sonra - 1995-ci ildə Cavidin məqbərəsinin və ev muzeyinin yaradılması ilə əlaqədar xüsusi müşavirə keçirdi və möhtəşəm məqbərənin inşası ilə bağlı konkret tapşırıqlar verdi. 1996-cı ildə təntənəli açılışı olmuş bu məqbərədə indi Hüseyn Cavidlə birlikdə onun əzizləri Müşkünaz xanım, Ərtuğrul, Turan xanım da əbədi uyuyurlar.

“Hüseyn Cavid Azərbaycan xalqını, onun mədəniyyətini, ədəbiyyatını, elmini yüksəklərə qaldıran böyük şəxsiyyətlərdən biridır. Hüseyn Cavidin yaratdığı əsərlər Azərbaycan xalqının milli sərvətidir” - ulu öndərimizin bu dəyərli sözləri türkçülüyün alovlu təbliğatçısı olan böyük Cavidə məhəbbət və ehtiramın ifadəsidir.

Ulu öndərimiz milli hərbçi kadrların hazırlanması üçün elə möhkəm bir zəmin yaratmışdır ki, müstəqil Azərbaycanın bu gün regionun ən güclüsü olan ordusu məhz bu zəmin üzərində formalaşmışdır.

Heydər Əliyev 1969-cu ildə Azərbaycana rəhbər seçilərkən Bakıda iki ali hərbi məktəb - Ali Ümumqoşun Komandirləri Məktəbi və Ali Hərbi Dənizçilik Məktəbi fəaliyyət göstərir, bu məktəblərdə cəmi 5-6 nəfər azərbaycanlı təhsil alırdı. O, çox tezliklə - 1971-ci ildə Bakıda ilk hərbi internat məktəbinin açılmasına və bu təhsil ocağına qəhrəman sərkərdəmiz C.Naxçıvanskinin adının verilməsinə nail oldu. Beləliklə də, azərbaycanlıların yeniyetmə yaşlarından hərb sənətinin sirlərinə yiyələnməsinə, gələcək müstəqil dövlətimizin savadlı və milli mənafelərə sədaqətli zabit korpusunun formalaşmasına zəmin yarandı.

Heydər Əliyevin idarəçilik istedadı, tükənməz enerjisi və misilsiz işgüzarlığı 1982-ci ildən SSRİ-nin dövlət başçılarından biri kimi fəaliyyət göstərdiyi və irimiqyaslı layihələrə rəhbərlik etdiyi vaxtlarda özünü xüsusilə parlaq surətdə təzahür etdirmişdir. Həmin dövrdə Heydər Əliyev fenomeni ümumittifaq miqyasında etiraf olunurdu və ittifaqın tərkibindəki bütün türkdilli xalqlar tərəfindən böyük məhəbbətlə qarşılanırdı.

Heydər Əliyevin SSRİ kimi nəhəng bir dövlətdə rəhbər vəzifəyə təyin edilməsi həmin dövrdə bütün türk dünyasında sevinc və qürur hissi doğurmuşdu. Sovet hökumətində yüksək vəzifədə işlədiyi, rəhbər siyasi hakimiyyətdə təmsil olunduğu dövrdə o, türk dünyasına, türkdilli xalqların taleyinə daim diqqət və qayğı ilə yanaşmışdır.

Bununla bağlı yaddaşlarda, xatirələrdə və sənədlərdə yaşayan bir neçə tarixi faktı xatırlatmaq istərdim.

Keçmiş SSRİ-də baş verən ekstremal vəziyyətlərdə öz təsirli və nüfuzlu sözünü deyən dahi türk oğlunun - Heydər Əliyevin 1986-cı ildə Qazaxıstanda baş verən hadisələrlə bağlı tutduğu prinsipial mövqe bu gün qazax xalqının yaddaşında yaşayır. Qazaxıstanda uzun illər hakimiyyətdə olmuş etnik türk çoxluğunun nümayəndəsi D.Kunayevin yerinə rus millətindən olan Kolbinin respublikada birinci şəxs təyin edilməsinə Heydər Əliyev sərt şəkildə etirazını bildirmiş, qazax xalqının layiqli övladları arasında respublikaya başçılıq edə biləcək yetərincə istedadlı və qabiliyyətli kadrların olduğunu bildirmişdi. O zaman SSRİ-yə rəhbərlik edən M.Qorbaçov və onun imperiya xislətli digər tərəfdaşları Heydər Əliyevin bu cəsarətini, əlbəttə, özlərinə qarşı hörmətsizlik hesab etmiş, böyük türk oğlunun siyasi yüksəlişinin qarşısını almaq üçün müxtəlif məkrli planlar qurmuş, nəhayət, bir il sonra onu məcburən siyasi fəaliyyətdən uzaqlaşdırmağa nail olmuşdular.

Sonralar həyat sübut elədi ki, bütün dahiyanə fikir və ideyaları kimi, Heydər Əliyevin Qazaxıstanda istedadlı milli kadrlar olması barədə bəyanatı da tam əsaslı olmuşdur: həmin dövrdə bu respublikaya rəhbər seçilən N.Nazarbayev 20 ildən artıqdır ki, müstəqil dövlətə böyük uğurla başçılıq etməkdədir.

Ulu öndər Heydər Əliyev 1984-1985-ci illərdə Bolqarıstanda əhalinin 10 faizə qədərini təşkil edən 1 milyondan artıq türkün bolqarlaşdırılması, onlara bolqar adlarının və soyadlarının verilməsi siyasətinin əleyhinə açıq çəkildə etirazını bildirmiş, “bolqar kommunistlərinin lideri” Todor Jivkovun bu millətçi, şovinist qərarının ciddi fəsadlar doğuracağı barədə sovet dövlətinin rəhbərliyini xəbərdar etmişdir. T.Jivkov türk əhalinin artım sürətindən qorxaraq, M.Qorbaçovu inandırmağa çalışırdı ki, bu artım son nəticədə Bolqarıstanın da Kipr kimi bölünməsinə gətirib çıxaracaqdır. Tarixin gedişi bu məsələdə də Heydər Əliyevin uzaqgörənliyini sübuta yetirdi: türklərin kütləvi şəkildə bolqarlaşdırılması baş tutmadı və bu kommunist dövləti də süquta uğradı!

Yeri gəlmişkən qeyd edim ki, Azərbaycan xalqına qarşı törədilən 1990-cı il Qanlı Yanvar faciəsi ilə bağlı Heydər Əliyevin verdiyi kəskin bəyanatla böyük türk millətinin bir parçası olan xalqımızın tarixində yeni siyasi dövr başlanmışdır. Heydər Əliyevin böyük siyasətdən müvəqqəti uzaqlaşdırılması hazırda bütün türk dünyası üçün sağalmayan yaraya çevrilmiş Qarabağ probleminin yaranmasına səbəb olmuşdur.

Sonralar Heydər Əliyevin Azərbaycan parlamentindəki çıxışları, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri olarkən qəbul etdiyi qərarlar və Naxçıvan Ali Məclisinin binası üzərində üçrəngli bayrağımızı ucaltması bütün türk xalqlarının arzusu olan suverenliyin qazanılması istiqamətində atılmış ilk addımlar kimi tarixin yaddaşına yazılmışdır.

Azərbaycan dövlət müstəqilliyini bərpa etdikdən az sonra, xarici təzyiqlər və daxili çəkişmələr nəticəsində 1993-cü ilin iyununda vətəndaş qarşıdurması ilə üz-üzə qaldığı bir vaxtda xalqımız öz taleyini yalnız Heydər Əliyevə etibar etmişdir. Onun təkidli istəyi ilə hakimiyyətə qayıdan Heydər Əliyev siyasi təcrübəsi, uzaqgörənliyi və sarsılmaz iradəsi sayəsində ölkəni vətəndaş müharibəsi təhlükəsindən və ictimai-siyasi pərakəndəlikdən qurtarmış, qanunçuluğu bərpa etmiş və cəmiyyəti vahid məfkurə ətrafında birləşdirmişdir.

Hələ Naxçıvana rəhbərlik edərkən Türkiyə ilə birbaşa əlaqələr quran, blokada şəraitində yaşayan müxtar respublika əhalisinin həyat şəraitinin təmin edilməsində qardaş dövlətin imkanlarından istifadə edən, o dövrdə Türkiyə hökumətinə başçılıq edən Süleyman Dəmirəllə dostluğunu daha da möhkəmləndirən Heydər Əliyev müstəqil Azərbaycana rəhbərliyə başladığı vaxtdan ümumtürk ideyalarının həyata keçirilməsi yolunda məqsədyönlü addımlar atmışdır.

Ulu öndər xarici siyasətdə ilk gündən Türkiyə ilə əməkdaşlığı önə çəkmişdir. Türkiyə Cümhuriyyətinin qurucusu Mustafa Kamal Atatürkə dərin hörmət və ehtiram bəsləyən Heydər Əliyev türk xalqları arasında öz dövrünün Atatürkü kimi tanınmışdır.

Biz hamımız yaxşı bilirik ki, türk dünyasının bu iki dahi şəxsiyyəti türk xalqlarının birlik və həmrəyliyinin möhkəmlənməsinə fədakarlıqla xidmət etmişlər. Heydər Əliyev demişdir: “Atatürkün şəxsiyyəti, onun yaratdığı Türkiyə Cümhuriyyəti mənim üçün örnəkdir”. Mustafa Kamal öz ömrünü böyük türk millətinin istiqlalına həsr etidiyi kimi, Heydər Əliyev də həyatını Azərbaycanın müstəqillik və azadlığının dönməzliyinin təmin olunmasına həsr etmişdir. Ulu öndərimizin “Azərbaycan-Türkiyə: bir millət - iki dövlət” şüarı bu gün də iki qardaş dövlətin qarşılıqlı etimada əsaslanan sıx əlaqələrinin leytmotividir.

Heydər Əliyevlə dostluğundan hər zaman fəxrlə söz açan Türkiyənin doqquzuncu prezidenti Süleyman Dəmirəlin sözləri yaddaşımıza həkk olunmuşdur: “Azərbaycan xalqının bəxti onda gətirib ki, onun Heydər Əliyev kimi lideri var” .

Bütün türk dünyasının lideri olduğunu Heydər Əliyev Dünya azərbaycanlılarının I qurultayını təşkil etməklə bir daha sübuta yetirmişdir. 36 ölkənin təmsilçilərinin iştirak etdiyi bu möhtəşəm tədbir türkçülük ideyasının təkmilləşdirilməsində müstəsna əhəmiyyət kəsb etmişdir. Bakıda 1996-cı ildə Türk Dünyası Yazıçılarının III Qurultayının keçirilməsi də ulu öndər Heydər Əliyevin təşəbbüsü olmuşdur. Qurultayda ümumtürk ədəbiyyatının tarixi nailiyyətləri və gələcək vəzifələri barədə geniş tarixi nitq söyləyən Heydər Əliyev türkdilli xalqların, ölkələrin yazıçılarının gündən-günə bir-birinə yaxınlaşacağına bir-birinə kömək edəcəyinə, xalqlarımızın ədəbiyyatını, mədəniyyətini, keçmişini, bu gününü daha geniş təhlil edib yeni-yeni dəyərli əsərlər yaradacağına əminliyini bildirmişdir.

Heydər Əliyevin yeni neft strategiyasının həyata keçməsi - “Əsrin müqaviləsi”nin imzalanması Azərbaycanın mənafeyi ilə yanaşı türk birliyinin maraqlarını nəzərə almışdır. Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft, Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəmərlərinin çəkilişində daim Türkiyə ilə eyni maraqları bölüşən Azərbaycan dövləti layihələrin gerçəkləşməsində də iki dost, qardaş xalqın mövqeyini qətiyyətlə dəstəkləmişdir. Bu kəmərlərin keçməsi üçün digər alternativ yollar təklif edilsə də, Heydər Əliyev öz sözünün üstündə dayanaraq bu məsələni böyük türk dünyasının zənginləşməsi nöqteyi-nəzərindən həll etmişdir.

Türk dünyasının birliyi və həmrəyliyi ulu öndərin layiqli davamçısı möhtərəm Prezidentimiz cənab İlham Əliyevin də möhtəşəm dövlətçilik fəaliyyətinin mühüm istiqamətlərindəndir. Dövlətimizin başçısının “Biz bir-birimizi daim dəstəkləməliyik. Hər bir türkdilli ölkənin problemi digərlərinin probleminə çevrilməlidir” sözləri türk dünyasında qarşılıqlı əməkdaşlığın qlobal əhəmiyyətini gözəl ifadə edir. Bu yaxınlarda Türkiyə ilə Azərbaycan arasında Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə imzalanmış TANAP layihəsi də türk xalqlarını daha da birləşdirir, ölkələrimizə əlavə maliyyə resursları gətirir.

Türk dünyasında əməkdaşlıq, birlik və həmrəyliyin daha bir nümunəsi Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunun çəkilişidir. Möhtərəm Prezidentimiz demişdir: “Bu dəmiryolunun tikintisi ölkələrimiz üçün, xalqlarımız üçün regional əməkdaşlıq üçün lazımdır. O, Türkiyəni Azərbaycanla dəmiryolu vasitəsilə birləşdirəcək. Türkiyəni Orta Asiya ilə, Qazaxıstanla dəmiryolu vasitəsilə birləşdirəcəkdir və bütünlükdə Avropanı Asiya ilə birləşdirəcəkdir. Bu layihə bölgədə ancaq və ancaq sabitliyin, sülhün möhkəmlənməsinə gətirib çıxaracaqdır”.

Bu gün türk dövlətlərinin və xalqlarının birliyinin avanqardına çevrilən, bu birliyin daha da möhkəmlənməsinə xidmət edən bir-birindən önəmli tədbirlərə ev sahibliyi edən Azərbaycanın Prezidenti İlham Əliyev türk dünyasının ən yaxşı liderlərindən biri kimi sevilir, öz praqmatik və çevik siyasəti ilə türk xalqlarının inkişafına misilsiz töhfələr verir. İstanbulda türkdilli ölkələrin dövlət başçılarının X zirvə görüşündə dövlətimizin başçısının çıxışındakı bu sözlər onun türk xalqlarının təkcə siyasi, iqtisadi və mədəni baxımdan deyil, həm də çoğrafi cəhətdən bağlılığı barədə arzularını dəqiq ifadə edir: “Türk dünyası böyük dünyadır. Vaxtilə türk dünyasının qədim və ayrılmaz diyarı olan Zəngəzur bölgəsinin Azərbaycandan qoparılıb Ermənistana verilməsi nəticəsində türk dünyası arasında olan coğrafi bağlantı pozulubdur. Biz xəritəyə baxsaq görərik ki, əgər o tarixi ədalətsizlik törədilməsəydi, bu gün vahid türk dünyası coğrafi baxımdan da bir məkan kimi yaşayacaqdı. Ancaq buna baxmayaraq, bizi birləşdirən təkcə coğrafi koordinatlar deyil. Bizi birləşdirən aramızdakı münasibətlərdir, qardaşlığımızdır, ortaq keçmişimizdir, bu günümüzdür. İyirmi ilə yaxındır ki, ölkələrimiz müstəqil dövlətlər kimi yaşayırlar. Bu müddət ərzində ölkələrimiz gücləndi, formalaşdı, dövlətçiliyimizin əsasları quruldu. Bu gün Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan, Türkmənistan kimi ölkələr öz növbəsində Türkiyəni gücləndirir, necə ki, böyük və güclü Türkiyə bizi gücləndirir. Bizim gücümüz bizim birliyimizdədir. Biz çalışmalıyıq ki, bütün sahələrdə bu birliyi daha da möhkəmləndirək”.

Ulu öndər Heydər Əliyevin də türk dünyası ilə bağlı ümdə arzusu, istəyi bu idi və həmin arzuların gerçəkləşəcəyinə inanırıq!

Nəhayət, onu da qeyd edim ki, Bakı metropolitenində fəaliyyət göstərən, ulu öndərin irsini öyrənən və təbliğ edən “Heydər Əliyev məktəbi”nin bu yaxınlarda keçirilmiş növbəti məşğələsində belə təklif irəli sürülmüşdür ki, bu dahi türk oğlunun doğum günü 10 may - respublikamızda rəsmi ümumxalq bayramı elan edilsin. Biz kollektivimizin arzusunu müvafiq instansiyalara çatdıraraq qeyd etmək istərdik ki, bu təklifin dəstəklənməsi ölkəmizin bütün vətəndaşlarının ürəyincə olacaqdır.

İki sahil.- 2013.- 16 aprel.- S.14; 16.