Naxçıvan gündən-günə inkişaf edir, abadlaşır, gözəlləşir

İKİNCİ YAZI

“Mən istəyirəm ki, mənim arzum, istəklərim, Azərbaycan dövləti haqqında, müstəqil Azərbaycanın gələcəyi haqqında və Azərbaycanın ayrılmaz hissəsi olan Naxçıvan haqqında planlarım, arzularım yerinə yetirilsin.”

Ümummilli lider Heydər Əliyev

Yerləşdiyi geosiyasi məkana görə siyasi iqtisadi əhəmiyyəti ilə fərqlənən, Şərqə açılan qapı adlanan, tarixi İpək Yolu ilə qitələri dolaşanlara bələdçilik, ev sahibliyi edən Naxçıvan həmişə şəninə deyilmiş “Nəqşicahan” adına layiq olmuşdur. Hər daşı, qayası bir tarix, yenilməzlik, mərdlik rəmzi olan, zaman-zaman hüsnünə heyran qalan yadellilərə boyun əyməyən Naxçıvan qürurlu dağlarının əzəməti ilə də fərqlənib. Naxçıvan ən qədim dövrlərdən başlayaraq Azərbaycan dövlətçiliyinin və azərbaycançılığın qorunub saxlanılmasında özünə məxsus rol oynamışdır. Bu yeri qarış-qarış gəzən, torpağının səxavətini, bərəkətini, havasının suyunun təmizliyini, insanlarının comərdliyini, qonaqpərvərliyini, hərəsi bir bir əsrin yadigarı olan tarixi abidələrinin əsrarəngiz gözəlliyini görənlər bu ulu yurdu unuda bilmirlər.

İndi qədimliyinə söykənməklə müasirləşən Naxçıvan həqiqi mənada inkişafdan intibaha gedən yolda inamla addımlayır. Hər günü yeni uğurlarla yola salan bu diyarın zəhmətkeş insanları belə bir məkanda yaşadıqları üçün özlərini xoşbəxt hesab edirlər. Təbiətinin gözəlliyindən ilham alan bu yurdun insanları min bir dərdin dərmanı olan bulaqlarının suyu qədər saf, dağları kimi qürurlu, bərəkətini əsirgəməyən torpaqları kimi səxavətlidirlər. Ata-babalarımızdan ərmağan qalan zənginlikləri bu günümüzə qədər qoruyub saxlayan naxçıvanlılar kökünə, milli mənəvi dəyərlərinə sadiq olmaqla ənənələri yaşadıb, qorumağı da müqəddəs vətəndaşlaq borcu hesab edirlər. Əsrləri arxada qoyan, minillərdən yadigar saxladığı inciləri ilə varlığını təsdiqləyən, qədim və zəngin tarixi ilə daim öyünməyə haqqı çatan Naxçıvan Şərqin iri mədəniyyət, elm mərkəzi kimi tanınmış, sənətkarlar yurdu adlandırılmış, dünya sivilizasiyasına tarixi şəxsiyyətlər bəxş etmişdir. Mirzə Cəlil, Hüseyn Cavid, M.S.Ordubadi, Məmməd Araz kimi ədiblərin yurdu olan Naxçıvan tarixi şəxsiyyətləri, dövlət və ictimai -siyasi xadimləri ilə də tanınır. Onların arasında Azərbaycanın müstəqilliyinin əbədi qarantı olan ulu öndər Heydər Əliyevin adı salnaməmizə qızıl hərflərlə yazılıb.

Naxçıvanın fədakar insanları daha böyük əzmlə çalışır, bu günlərindən sabaha inamla baxırlar. Gələcək isə daha böyük uğurlardan xəbər verir.

Prezident İlham Əliyev Naxçıvana səfərlərinin birində blokadada yaşamasına baxmayaraq başqa bölgələrdən də böyük inkişaf yolu keçən muxtar respublikada gördüklərini gərgin zəhmətin, düzgün idarəetmənin nəticəsi kimi yüksək dəyərləndirmişdir: “Hər bir Naxçıvan sakini əldə edilmiş bu uğurlarla fəxr edə bilər. Mən bütün naxçıvanlıları bu böyük uğurlar münasibətilə təbrik etmək istəyirəm. Naxçıvan rəhbəri Vasif Talıbova öz minnətdarlığımı bildirmək istəyirəm.”

Ümummilli lider Heydər Əliyevin dövlətçilik təcrübəsindən bəhrələnən, ulu öndərin idarəetmə məktəbinə, siyasi irsinə sadiq qalan Naxçıvan MR Ali Məclisinin sədri Vasif Talıbovun muxtar respublikaya rəhbərliyindən sonra dinamik sürətlə davam etdirilən hərtərəfli inkişafın nəticəsi olaraq hər kəsi valeh edən müasir Naxçıvanın gündən-günə gözəlləşən siması, bütün sahələri əhatə edən quruculuq və abadlıq işləri bu diyara xüsusi yaraşıq verir. Ən başlıcası isə insanlar muxtar respublikada davam etdirilən inkişafın müsbət nəticələrini gündəlik həyatlarında hiss edir, qürur duyurlar.

Regionların sosial- iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramlarının həyata keçirilməsi ilə son on ildə daha böyük uğurlara imza atan bu qədim odlar diyarı tanınmaz dərəcədə dəyişilib, füsünkarlığı ilə buraya gələnləri belə valeh edir.

Doğrudan da illərdən bəri Ermənistan tərəfindən blokadaya salınan Naxçıvanda aparılan tikinti, quruculuq, abadlıq işləri Azərbaycanın başqa bölgələri ilə müqayisədə daha çox diqqəti cəlb edir. İndi muxtar respublikanın elə bir rayonu, qəsəbəsi, kəndi yoxdur ki, orada təhsilin, səhiyyənin, mədəniyyətin tərəqqisi hiss edilməsin. Ən ucqar dağ kəndlərinə belə uzanan yolların təmir olunması, yeni yolların çəkilməsi insanlara göstərilən diqqət və qayğının nümunəsi olan fədakarlıq, muxtar respublika rəhbərliyinin dövlətçilik işində qazandığı təcrübənin ifadəsidir.

Naxçıvanda aparılan quruculuq işlərinin miqyasının, insanların həyat tərzinin nə dərəcədə yüksəldiyini təsəvvür etmək üçün bir neçə il əvvələ qayıdaq. Blokadada qalan Naxçıvanın çətin günlərini xatırlayaq.

Ümummilli lider Heydər Əliyev də özünün, bütün naxçıvanlıların məruz qaldıqları çətin günləri həmişə xatırlayar, yurduna bağlı insanların qətiyyətini əsil vətəndaş fədakarlığı adlandırardı. Ermənistanın Azərbaycan torpaqlarına təcavüzü nəticəsində Naxçıvana verilən enerji ilə təchizat sahəsində yaranan problemlər, mavi yanacağın nəqlinin dayanması, su qıtlığı xüsusilə qış aylarında dözülməş vəziyyət yaradırdı.

İndi muxtar respublikada bu sahələrdə demək olar ki, heç bir problem yoxdur. Ən ucqar dağ, sərhəd kəndlərində yaşayanlar belə fasiləsiz enerji, mavi yanacaqla, içməli su ilə təmin olunurlar. Ordubad rayonundakı Biləv SES-ın açılışında iştirak edən Prezident İlham Əliyevin bildirdiyi kimi enerji təhlükəsizliyi əsas məsələdir və bu Naxçıvanda öz həllini tapıb. Şərur rayonunda 20,5 meqavat gücündə Arpaçay SES istifadəyə verilmişdir. Ordubadda 36, Şərurda isə 1,4 meqavat gücündə ikinci SES-in inşası davam etdirilir.

Bu günlərdə Prezident İlham Əliyevin iştirakı ilə regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramlarının icrasına həsr olunmuş konfransın keçirildiyi Heydər Əliyev Mərkəzində təşkil olunmuş sərgidə Naxçıvan Muxtar Respublikasına aid bölmədə nümayiş etdirilən eksponatların maraqla qarşılanması, bu uğurların mətbuatda ayrıca qeyd olunması10 ildə görülən işlərin, dinamik inkişafın təzahürüdür: “2003-2013-cü illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikası da əsaslı inkişaf yolu keçmişdir. Həmin dövrdə muxtar respublikada ümumi daxili məhsulun həcmi 13,9 dəfə, adambaşına ümumi daxili məhsul 12 dəfə, sənaye məhsulları istehsalı 49 dəfə, kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalı 4,7 dəfə, əsas kapitala investiya qoyuluşu 16,4 dəfə, xarici ticarət dövriyyəsi 13,9 dəfə, əhaliyə göstərilən pullu xidmətlər 12,9 dəfə artmışdır. Naxçıvan Muxtar respublikasında təhsil, səhiyyə, mədəniyyət infrastruktur və digər sahələrdə hərtərəfli yenidənqurma işləri aparılmışdır.”

Bu tərəqqi onu göstərir ki, “Siyasətimizin təməlində Azərbaycan vətəndaşı dayanır” söyləyən Prezident İlham Əliyevin tövsiyəsinə uyğun aparılan islahatlar bəhrəsini verir.

İqtisadi inkişafın sosial islahatlar üçün başlıca amil olduğunu nəzərə alan muxtar respublika rəhbərliyinin məqsədyönlü fəaliyyəti nəticəsində qazanılan uğurların təməlində də ulu öndərin müəyyənləşdirdiyi siyasətə sədaqət dayanır.

Ötən il muxtar respublikada ÜDM-nin həcmi 2 milyard 337 milyon manatdan çox olmuşdur. Sahibkarlığın inkişafına artırılan diqqətin nəticəsidir ki, muxtar respublikada yeni istehsal obyektləri istifadəyə verilmiş, iş yerləri açılmışdır. İnvestisiya, biznes mühitinin daha da təkmilləşdirilməsi insanların həyat tərzinin yaxşılaşdırılmasına xidmət edir, infrastruktur və kommunal xidmətlərin səviyyəsinin artırılmasına, islahatların sürətləndirilməsinə yönəldilir. Ən əsası odur ki, Prezident İlham Əliyevin tövsiyələrində daha çox diqqət yetirilən bütün sahələrdə mövcud olan istehsal prosesləri zamanı yerli xammaldan istifadəyə diqqət artırılır. Belə ki, muxtar respublikada müxtəlif təyinatlı 122 istehsal və xidmət sahəsinin fəaliyyətə başlaması təqdir olunmalıdır. Sahibkarlığın inkişafına göstərilən diqqətin nəticəsidir ki, ÜDM-də özəl bölmənin payı 87 faiz təşkil edir. Təkcə ötən il sahibkarlara 17 milyon 305 manat kredit verilib.

Naxçıvan MR Ali Məclisinin sədri Vasif Talıbovun iqtisadiyyatın bütün sahələri kimi özəl sektorun inkişafına göstərdiyi dəstək əhalinin həyat şəraitinin yaxşılaşdırılmasına xidmət edir. Nəticə isə sevindiricidir. Bu gün muxtar respublikanın əhalisinin ərzaqla təminatı əsasən yerli məhsullar daxili bazarlar hesabına ödənilir. Muxtar respublikada 115 növdə 459 çeşiddə ərzaq, 231 növdə , 529 çeşiddə qeyri ərzaq məhsullarının istehsalı üçün ən optimal şərait yaradılmışdır.

Qazanılan bu uğurlar muxtar respublikaya rəhbərliyə başlayarkən ümummilli lider Heydər Əliyev irsinə sadiq qalacağını bildirən, vədinə sədaqətini, yurduna, elinə obasına bağlılığını, ən başlıcası isə insanlara diqqət və qayğısını “Prezident İlham Əliyevin dövlətçilik xəttinə sadiq qalmaq, onun bu böyük etimadını layiqincə doğrultmaq” məramı ilə bildirən Naxçıvan MR Ali Məclisinin sədri Vasif Talıbov təşəbbüskarlığı, yenilik, müasirlik, həvəsi bitib tükənməyən rəhbərdir.

Verilən vədə sadiqlik görülən işlərlə təsdiqlənib. Naxçıvanda aparılan quruculuq işləri təhsildə, mədəniyyətdə, səhiyyədə də özünü büruzə verir. Tarixi şəxsiyyətləri, Mömünə xatın, Qarabağlar,Yusif ibn Küseyir kimi digər abidələri ilə Azərbaycanı dünyada tanıdan Naxçıvanda aparılan quruculuq işləri sosial sahələri də əhatə edir. Yeni məktəblər inşa olunur, mövcud olanlar əsaslı təmir edilir, əlavə sinif otaqları tikilir. Səhiyyə ocaqları ən yeni tibb avadanlıqlarla təchiz edilir. Regionların sosial iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramına uyğun olaraq Naxçıvan şəhərində istifadəyə verilən Diaqnostika Mərkəzi ən müasir tibb müəssisələrində yaradılan şəraitlə müqayisə oluna biləcək qədər yüksək səviyyədədir.

“Əshabul-Kəhf” kimi müqəddəs ziyarətgahda, Qarabağlar türbəsində, aparılan təmir işləri, Nuh peyğəmbərin qəbrinin üstündə ucaldılan abidə mənəvi irsimizə sahiblik nümunəsi olduğu kimi, tarixi şəxsiyyətlər olan C.Məmmədquluzadənin M.S.Ordubadinin, Y.Məmmədəliyevin ev muzeylərində aparılan yenidənqurma işləri də mədəni irsimizə hörmət və sədaqət nümunəsidir.

Türkdilli ölkələrin dövlət başçılarının Naxçıvanda keçirilən IX zirvə görüşündə iştirak edən Prezident İlham Əliyev, Türkiyə Prezidenti Abdullah Gül, Qazaxıstan Prezidenti Nursultan Nazarbayev və Qırğızıstan Prezidenti Kurmanbek Bakiyev blokada şəraitində yaşayan muxtar respublikada aparılan quruculuq işlərini əsil fədakarlıq adlandırmışlar. Muxtar respublikaya tez-tez səfərlər edən xarici ölkələrin Azərbaycandakı səfirliklərinin nümayəndələri, qonaqlar da təbiətin canlı muzeyi adlandırılan Naxçıvanın füsünkar təbiətindən, möcüzələrindən, bu torpaqda yetişdirilən məhsulların keyfiyyətindən heyranlıqla bəhs edirlər.

Prezident İlham Əliyevin Naxçıvan Muxtar Respublikasının 90 illik yubileyinin keçirilməsi ilə bağlı sərəncama uyğun olaraq keçirilən tədbirlər bu inkişafa baxış, qazanılan uğurlara verilən dəyərdir. Yubileylərini “Muxtariyyət ili” çağırışı ilə qarşılayan naxçıvanlılar bayram tədbirlərində iştirak edəcək qonaqlarını gözləyirlər.

Xuraman İsmayılqızı

İki sahil.- 2014.- 13 fevral.- S.18.