Xilaskar

10 oktyabr 1993-cü ildə xalqın yüksək etimadını qazanaraq prezident kimi and içən ümummilli lider Heydər Əliyevin Azərbaycanla bağlı ideyaları reallaşıb

Heydər Əliyev şəxsiyyəti:

Liderlik fəlsəfəsi, dahilik simvolu

İnsanın yaraşığı müdriklik, müdrikliyin yaraşığı təmkinlilik, təmkinliliyin yaraşığı cəsarət, cəsarətin yaraşığı yumşaqlıqdır. Bütün bu keyfiyyətləri özündə birləşdirən şəxsiyyətləri dahi adlandırırlar. Dahilər haqqında əlavə olaraq deyirlər ki, müdrik olmaq kifayət deyil, ondan istifadə etməyi bacarmaq lazımdır. Bütün bu keyfiyyətləri şəxsiyyətində formalaşdıran Heydər Əliyev dahi olmaqla canından artıq sevdiyi xalqına layiq liderlik məsuliyyətini də dərin zəkası, siyasi təcrübəsi, elmi, düşüncəsi ilə yerinə yetirmişdir. Liderlər vətənini böyük və kiçikliyinə görə sevmirlər, vətəni özününkü olduğu üçün qoruyurlar.

Hər xalqın salnaməsi, tarixi yetirdiyi böyük şəxsiyyətlərinin, liderlərinin, dövlət xadimlərinin adı, siyasi fəaliyyəti , xalqı, milləti naminə gördüyü işlərlə bağlıdır. Azərbaycan xalqının ümummilli lideri adını müstəqilliyini, süverenliyini qorumaqla, ölkəmizin inkişaf yolunu düzgün istiqamətləndirməklə, xalqa bələdçilik etməklə qazanan Heydər Əliyev Azərbaycan tarixində özünəməxsus müdrikliyi ilə seçilir.

Azərbaycana rəhbərlik etdiyi hər iki dövrdə ictimai tərəqqi və azadlıq ideyalarının qələbəsi uğrunda mübarizliyi ilə ümumxalq məhəbbəti qazanan Heydər Əliyev dəyanəti, qətiyyəti ilə seçilmiş, siyasət aləmində, dövlətçilik tarixində qalib lider obrazını yaratmış, örnək, nümunə olmuşdur.

...1993-cü ilin may-iyununda hökumət böhranının son dərəcə kəskinləşməsi ilə ölkədə vətəndaş müharibəsinin baş verməsi və müstəqilliyin itirilməsi təhlükəsi yarandıqda Azərbaycan xalqı Heydər Əliyevin hakimiyyətə gətirilməsi tələbi ilə ayağa qalxdı. Azərbaycanın ozamankı səbatsız rəhbərləri Heydər Əliyev fenomeni qarşısında acizliklərini hiss etsələr də xalqın tələbi ilə ONU rəsmən Bakıya dəvət etdilər. Heydər Əliyev 1993-cü il iyunun 15-də Azərbaycan Ali Sovetinin sədri seçildi. Həmin gün Azərbaycan tarixinə, Qurtuluş günü kimi yazıldı. İyulun 24-də isə Milli Məclisin qərarı ilə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyətlərini həyata keçirməyə başladı.

1993-cü il oktyabrın 3-də milyonların etimadı nəticəsində Heydər Əliyev Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçildi. (1998-ci il oktyabrın 11-də xalqın yüksək fəallığı şəraitində keçirilən seçkilərdə səslərin 76,1 faizini toplayaraq, qələbəsini təkrarlayaraq yenidən dövlət başçısı səlahiyyətlərini qazandı.)

10 oktyabr 1993-cü ildə, Azərbaycan xalqının həyatının ən mürəkkəb dövründə, XX əsrin sonunda dünyada baş verən köklü dəyişikliklərin baş verdiyi siyasi proseslərdən yaranan qlobal problemlərin artdığı bir zamanda üzərinə götürdüyü məsuliyyətin ağırlığından çəkinməyərək bütün həyatını xalqının etimadını doğrultmaq üçün sərf edəcəyini bildirən Heydər Əliyev Azərbaycan bayrağını öpüb and içərkən ilk növbədə Azərbaycan xalqının ağlına, zəkasına, qüdrətinə inandığını bildirir: “Azərbaycan xalqının mənə bəslədiyi ümidlər məni bu vəzifəni üzərimə götürməyə məcbur edibdir. Əmin etmək istəyirəm ki, bu ümidləri doğrultmaq üçün əlimdən gələni əsirgəməyəcəyəm.”

Andiçmə mərasimində verdiyi vədləri həmişə olduğu kimi xalqına sədaqəti ilə doğruldan, “Mən ömrümün qalan hissəsini də xalqıma həsr edəcəyəm” söyləyən Heydər Əliyev bu andına daim sadiq qalaraq, “Mən həmişə fəxr etmişəm, bu gün də fəxr edirəm ki, mən azərbaycanlıyam” söyləməklə də vətəninə xalqına bağlılığını ifadə etdi.

Heydər Əliyev sovetlər dövründə Azərbaycana rəhbərlik edəndə ölkəmiz iqtisadi və mədəni tənəzzül dövrünü yaşayırdı. Heydər Əliyevin gəlişi ilə cəmiyyət həyatının bütün sahələrində sürətli yüksəliş, milli ruhun inkişafı və mənəviyyatın tərəqqisi dövrü başlanmışdı.

1993-cü ildə hakimiyyətə qayıdan Heydər Əliyev siyasi bacarığı, müdrikliyi ilə ölkəni vətəndaş müharibəsi təhlükəsindən, ictimai-siyasi pərakəndəlikdən xilas etdi və cəmiyyətin məqsədini, qayəsini öz varlığında, özünün güclü şəxsiyyətində təzahür etdirərək, doğma xalqını yenidən vahid bir məfkurə ətrafında səfərbər edib onun qəlbində sabaha inam hissi yaratmağı bacardı. Dünya siyasət meydanında cərəyan edən proseslərə təsir imkanları böyük olan Heydər Əliyev həmişə öz sözü, öz çəkisi, öz sanbalı ilə seçilmişdir. Ümumxalq məhəbbəti qazanmış, bitməz-tükənməz enerjisi xalqı yaradıcılıq uğurlarına ruhlandırmışdır.

Olduqca mürəkkəb bir dövrdə xalqın xidmətində dayandığını nümayiş etdirən Heydər Əliyev ən bacarıqlı siyasi xadimlərin edə bilmədiyini və edə bilməyəcəyini gerçəkləşdirmiş, müasir dünyanın ən aktual çağırışlarına cavab vermək bacarığı ilə XX və XXI əsrlərin tanınmış siyasi xadimləri sırasında həmişəlik öz layiqli yerini tutmuşdur.

Təbiətin ona bəxş etdiyi nadir keyfiyyətləri, azərbaycançılıq fəlsəfəsinə, milli ideologiya və təfəkkürü ilə Azərbaycanın müasir dünyada xüsusi rolunu və xidmətini müəyyən etmiş, milli dövlətçiliyimizin bünövrəsini möhkəmləndirmiş, dünya azərbaycanlılarının həmrəyli üçün möhkəm zəmin yaratmışdır.

Bu ideyalar Azərbaycan xalqının ümummilli problemləri ilə sıx bağlı olub milli ruhun, milli özünüdərkin yüksəlişi, xalqın tarixi yaddaşının özünə qayıtması, müstəqil dövlətçilik ideyalarının gerçəkləşdirilməsi üçün zəmin yaratmış, milli ruhun yüksəlişini təmin etmiş, xalqımızın qəlbində illərdən bəri həllini gözləyən milli dövlətçilik ideyasının gələcəkdə böyük hərəkətverici qüvvəyə çevrilməsi üçün münbit zəmin yaratmışdı.

Bazar iqtisadiyyatı yolu ilə dünya

birliyinə inteqrasiya Azərbaycanın

inkişaf strategiyasıdır

“Azərbaycan Respublikasının ağır böhran vəziyyətindən çıxması üçün sosial-iqtisadi sahədə böyük işlər görülməlidir” söyləyən, iqtisadiyyatı bütövlükdə dərin və uzunmüddətli böhran mərhələsində olan respublikanı yaranmış ağır vəziyyətdən qurtarmaq üçün çıxış yolu tapan, iqtisadi inkişafın prinsipial, konseptual yanaşma yollarını müəyyənləşdirən Heydər Əliyev bildirirdi ki, millətin siyasi müstəqilliyinin özülünü onun iqtisadi cəhətdən azadlığı şərtləndirir.

Azərbaycanın dövlət suverenliyi və iqtisadi müstəqilliyi, onun xarici iqtisadi əlaqələrinin sistemli olaraq genişlənməsi ilə bağlıdır. Təcrübə göstərir ki, Azərbaycanın dünya iqtisadiyyatına daha dərindən inteqrasiyası əsası 1970-1980-ci illərdə Heydər Əliyev tərəfindən qoyulmuş təmələ, siyasətə əsaslanır.

Heydər Əliyevin 1993-cü ildə Azərbaycan rəhbərliyinə qayıdışı ilə ölkənin ictimai-siyasi, sosial, iqtisadi, elmi-mədəni həyatında, beynəlxalq əlaqələrdə dönüş yaranmış, elmi əsaslara, beynəlxalq norma və prinsiplərə uyğun müstəqil dövlət quruculuğu prosesi başlandı.

Azərbaycanın bazar iqtisadiyyatı yolu ilə irəliləməsini başlıca amil hesab edən ulu öndər iqtisadi islahatlar həyata keçirdi, Azərbaycanın dünya iqtisadiyyatına inteqrasiyası, özəlləşdirmə proqramının, aqrar islahatların həyata keçirilməsini prioritet kimi qarşıya qoydu. Ordu quruculuğunu daim diqqətdə saxladı. Ölkə daxilində yaranmış nisbi sabitlikdən və beynəlxalq aləmdə ölkəmizə artan inam və maraqdan istifadə edərək, 1994-cü ilin sentyabrında “Əsrin müqaviləsi” adlandırılan ilk neft müqaviləsinin imzalanması və onun gerçəkləşdirilməsi Heydər Əliyev tərəfindən işlənib hazırlanmış və müstəqil Azərbaycanın iqtisadi inkişaf konsepsiyasını təşkil edən neft strategiyasının həyata keçirilməsinin parlaq təzahürüdür.

Müharibə şəraitində yaşayan Azərbaycanda dünyanın ən iri şirkətlərini maraqlandıran belə möhtəşəm müqavilənin bağlanması düşünülmüş siyasətin, Heydər Əliyev qətiyyətinin, düşüncəsinin, uzaqgörənliyinin məntiqi nəticəsi idi. Hələ o illərdə erməni lobbisi tərəfindən ideoloji blokadaya salınan Azərbaycan haqqında həqiqətləri dünya birliyinə çatdırmaqla gələcək iqtisadi əməkdaşlığın əsasını qoyan Heydər Əliyev ilk növbədə dövlətçilik mənafelərini, xalqın maraqlarını düşünürdü.

Heydər Əliyev siyasətinə daim sadiq qalan, regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramlarını tətbiq etməklə respublikanın bütün bölgələrinin tərəqqisinə nail olan Prezident İlham Əliyevin söylədiyi kimi ulu öndərin irsi, siyasi məktəbi bir neçə onillər üçün önəmli və faydalıdır. Bu siyasətin nəticəsidir ki, qısa müddətdə ÜDM 3dəfə artan, dövlət büdcəsi 26 , valyuta ehtiyatları 54 milyard dollara çatdırılan, yoxsulluq səviyyəsi 49 faizdən, 5,2 faizə, əhalinin məşğulluq səviyyəsi 5 faizə endirilən Azərbaycan artıq xarici investisiyaya ehtiyacı olan ölkə deyil, digər dövlətlərə sərmayə qoymaq imkanı olan qüdrətli respublikadır.

Demokratik inkişaf, milli

birlik, vətəndaş həmrəyliyi

Andiçmə zamanı söylədiyi nitqində Azərbaycanın yalnız demokratik dəyərələrə sadiq qalacağını bildirən ulu öndər xalqının bu yolla irəliləyəcəyini əminliklə ifadə etdi. Sonrakı illərdə Prezident İlham Əliyevin bu istiqamətdə həyata keçiridiyi islahatlar, gördüyü işlər sübut etdi ki, ulu öndərin məktəbi Azərbaycanı daha böyük nailiyyətlərə çatdıracaq.

Heydər Əliyevin rəhbərliyi altında aparılmış son dərəcə gərgin fəaliyyət nəticəsində Azərbaycan xalqının taleyi ilə pərdəarxası oyunlara, siyasi anarxiya və ekstremist hallara son qoyulmuş, ölkədə cinayətkarlığın qarşısı alınmış, bütün qanunsuz silahlı dəstələr ləğv olunmuş, mütəşəkkil ordu yaradılmış, bütövlükdə Azərbaycanda dövlət quruculuğu prosesinin uğurla aparılması təmin olunmuşdur. Azərbaycan dövlətçiliyinin mövcudluğuna böyük təhlükə olan 1994-cü il oktyabr və 1995-ci il mart dövlət çevrilişi cəhdlərinin qarşısı Heydər Əliyevin qətiyyəti sayəsində alındı, dövlət müstəqilliyi qorunub saxlanıldı.

Azərbaycanda dövlətçiliyin möhkəmlənməsi və demokratik prinsiplərin bərqərar olması, hüquqi, dünyəvi dövlət quruculuğu prosesinin uğurla, sürətlə həyata keçirilməsi Heydər Əliyevin tarixi xidmətləridir. Müstəqillik, azərbaycançılıq, dövlətçilik, demokratiya, milli tərəqqi, dünyəvilik kimi ümumbəşəri dəyərlər Heydər Əliyev fenomeninin adı ilə bağlıdır.

Heydər Əliyev demokratik, hüquqi dövlət quruculuğu istiqamətində davamlı siyasət yeridərək, ölkədə insan hüquq və azadlıqlarının başlıca prisiplərinin bərqərar olması üçün əsaslı zəmin yaratmışdır. Azərbaycan dövlətinin xarici siyasəti, dünyanın aparıcı dövlətləri və beynəlxalq təşkilatları ilə əlaqələri milli maraqlara və uzaqgörən siyasi perspektivlərə əsaslanan xətlə inkişaf etdirildi. ONUN fəal diplomatiyasının, xarici siyasətinin əsasını sülh, beynəlxalq hüquq normalarına, sərhədlərin bütövlüyünə və toxunulmazlığına, dövlətlərinə ərazi bütövlüyünə hörmət və qarşılıqlı surətdə faydalı əməkdaşlıq prinsipləri təşkil edirdi

Bəlkə də o dövrdə çoxlarına bu prioritetlər o qədər də aydın deyildi. Lakin illər sonra ulu öndərin müəyyənləşdirdiyi , Prezident İlham Əliyevin davam etdirdiyi siyasət nəticəsində ümummilli lider Heydər Əliyevin ideyaları reallaşdı. Azərbaycan hazırda dünyanın ən nüfuzlu təşkilatların etibarlı üzvü kimi qarşılıqlı əməkdaşlıq prinsiplərinə sadiqliyini əməli fəaliyyəti ilə doğruldur. Respublikamız tolerant ölkə kimi diqqət çəkməklə sivilizasiyalararası dialoq məkanı kimi də tanınır. Ulu öndərin adını daşıyan Fondun layihələri beynəlxalq səviyyədə dəstəklənir. Azərbaycanın BMT Təhlükəsizlik Şurasına qeyri-daimi üzvlüyünə qəbulu, təşkilatın sessiyalarına sədrlik etmək səlahiyyətlərini yerinə yetirməsi uzaqgörən müdrikliyin təntənəsidir. Çoxpartiyalılıq prinsipini dəstəkləməklə ölkədə söz, mətbuat azadlığını təmin edən, plüralizmin vacibliyini qeyd edən Heydər Əliyevin müstəqil mətbuatın inkişafında göstərdiyi xidmətlər də əvəzsizdir.

Ümummilli lider Heydər Əliyevin yaratdığı Yeni Azərbaycan Partiyasının yeritdiyi siyasət milyonlar tərəfindən dəstəklənir. Azərbaycanda həqiqi demokratiyanın inkişafı üçün daha geniş imkanlar yaranıb. Seçki sistemləri təkmilləşdirilib. İnkişaf etmiş Azərbaycanın hər bir vətəndaşının taleyində Heydər Əliyev dühasının bir zərrəsi vardır. Bu müdrik siyasət Prezident İlham Əliyevin dövlətçilik fəaliyyətində yeni keyfiyyətlə davam etdirilir. Türk dünyasının birliyi naminə tarixi xidmətlər göstərən ulu öndərin ideyaları bu gün daha geniş mənada davam etdirilir. Türk dünyasının birliyi naminə çalışan Mustafa Kamal Atatürk kimi dahi ilə ulu öndərə eyni səviyyədə məhəbbət və hörmət bəsləyən bütün türk xalqları inamla bildirirlər ki, Heydər Əliyev türkçülük ideyalarının tərənnumçüsüdür. Ulu öndər daim yaşayan müasirimiz, müstəqil Azərbaycan dövlətinin qurucusu, milli dövlətçiliyimizin əsasını qoyan dahi, böyük dövlət xadimi, müdrik insandır.

Tariximizə yazılan o ağır illərdə məşəqqətlər içərisində qalan insanların ulu öndərin xidmətlərini yüksək dəyərləndirməsini milyonların dahi şəxsiyyətə məhəbbətinin təzahürü adlandıran Prezident İlham Əliyevin bildirdiyi kimi ümummilli lider Heydər Əliyevin qətiyyəti sayəsində Azərbaycan xalqı müstəqilliyini qoruya bildi: “ Məhz ona görə ki, müstəqilliyin bünövrəsi 1990-cı illərin əvvəllərində Naxçıvanda qoyulmuşdur. Məhz ona görə ki, 1993-cü ildə Azərbaycan xalqının xahişi ilə Ulu Öndər Naxçıvandan Bakıya getmiş və orada Azərbaycanı böyük bəlalardan, vətəndaş müharibəsindən qurtarmış və Azərbaycana sabitlik gətirmişdir. 1993-cü ildən başlayaraq Azərbaycanda sabitlik, sürətli inkişaf dövrü yaşanır və müstəqilliyimizin banisi Heydər Əliyevin bu uğurlarda rolu əvəzsizdir.” Qədirbilən Azərbaycan xalqı bu gün də Prezident İlham Əliyevin davam etdirdiyi siyasəti dəstəkləməklə ulu öndərin ideyalarına sadiqliyini, əbədiyaşarılığını sübut edir.

Haqlı olaraq deyilir ki, nə qədər ki, müstəqil Azərbaycan dövləti var, Azərbaycan xalqı var, Heydər Əliyev ürəklərdə yaşayacaqdır.

Xuraman İsmayılqızı

İki sahil.- 2014.- 10 oktyabr.- S.4.