Dini abidələrdə tarixin izləri

– Bərdə İmamzadəsi

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Bilik Fondunun reallaşdırdığı “Dini abidələrdə tarixin izləri” layihəsi Bərdə İmamzadəsindən başlayıb, kompleksin tarixi araşdırılıb, ilk dəfə olaraq daş kitabələr və qəbirüstü yazılar oxunub və tərcümə olunub.

Bu barədə oktyabrın 15-də Bərdə şəhərində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Bilik Fondunun və Bərdə Rayon İcra Hakimiyyətinin birgə təşkilatçılığı ilə “Dini abidələrdə tarixin izləri – Bərdə İmamzadəsi” mövzusunda elmi-praktik konfransda məlumat verildi.

AzərTAc xəbər verir ki, konfrans iştirakçıları əvvəlcə ümummilli lider Heydər Əliyevin abidəsi önünə tər gül-çiçək dəstələri qoyaraq xatirəsini ehtiramla yad etdilər, Heydər Əliyev Mərkəzində Ulu Öndərin həyat və fəaliyyətini əks etdirən eksponat və şəkillərə baxdılar.

Konfransın açılışında çıxış edən Bərdə Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı, tarix elmləri namizədi Vidadi İsayev Bilik Fondunun “Dini abidələrdə tarixin izləri” layihəsinə Bərdə İmamzadəsindən başlanmasına və belə yüksək səviyyəli elmi-praktik konfransın keçirilməsinə görə Azərbaycan Respublikasının millətlərarası, multikulturalizm və dini məsələlər üzrə Dövlət müşaviri, akademik Kamal Abdullayevə təşəkkürünü bildirdi.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Bilik Fondunun icraçı direktoru Oqtay Səmədov Fond tərəfindən həyata keçirilən layihələr, o cümlədən “Dini abidələrdə tarixin izləri” layihəsi haqqında məlumat verdi. Bildirildi ki, layihə çərçivəsində Azərbaycan ərazisində yerləşən məscid, ziyarətgah, kilsə, sinaqoq və məbədlərdə tarixi-elmi tədqiqatlar aparılacaq, abidələr hərtərəfli öyrəniləcək, Azərbaycan tarixi üçün faydalı məqamlar üzə çıxarılacaq, ehtiyac olduqda müəyyən bərpa işləri həyata keçiriləcək. Layihənin əsas məqsədi Azərbaycanda və Qafqazın digər bölgələrində yaşayan əhalinin maarifləndirilməsi, ziyarətgahlar barədə düzgün elmi, tarixi, dini biliklərin verilməsi, milli-dini dəyərlərimizin qorunub saxlanması və gələcək nəsillərə ötürülməsidir.

Konfransda Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Tarix İnstitutunun Qarabağ tarixi şöbəsinin müdiri Qasım Hacıyev “Bərdə Azərbaycan tarixində”, AMEA-nın Əlyazmalar İnstitutunun şöbə müdiri Möhsün Nağısoylu “Bərdə İmamzadəsi kompleksinin daş və qəbirüstü yazıları”, Bərdə şəhər Cümə məscidinin axundu hacı Ramazan Hüseynov “Bərdə İmamzadəsi-dini və mənəvi irsimizin yadigarıdır”, “Fərid-inşaat” firmasının direktoru Sübhan Həsənov “Bərdə İmamzadəsi bu gün və sabah” mövzularında məruzələr etdilər.

Məruzə və çıxışlarda Bərdənin qədim tarixi, görkəmli şəxsiyyətlərindən, abidələrindən, Bərdə İmamzadəsi kompleksinin tikilməsindən, daş və qəbirüstü yazılarından danışıldı, “Dini abidələrdə tarixin izləri” layihəsinin əhəmiyyəti yüksək qiymətləndirildi. Bildirildi ki, Azərbaycandakı dini abidələrin arasında ölkəmizin müxtəlif bölgələrindəki imamzadələr xüsusi yer tutur. Bərdə İmamzadəsində VIII əsrdə yaşamış beşinci imam Məhəmməd Bağırın qız nəvəsi İsmayıl dəfn olunub. İmamzadə abidəsi – türbəsi XII əsrdə İbrahim adlı bir tacir tərəfindən inşa edilib. Digər bir məlumata görə, İmamzadə 1322-ci ildə Əhməd ibn Əyyub əl-Hafiz tərəfindən inşa edilib. 1868-ci ildə isə İmamzadə türbəsinin 4 minarəsi şuşalı memar Kərbalayi Səfixan Qarabaği tərəfindən bərpa olunub.

İmamzadənin həyətində Bərdənin bir sıra nüfuzlu şəxsləri dəfn edilib. Bunu 55-ə qədər daş və qəbirüstü yazı sübut edir. Yazıların hamısı ərəb əlifbasında, ərəb, fars, bəziləri isə Azərbaycan dilindədir.

Konfransda çıxış edən Azərbaycan Respublikasının millətlərarası, multikultiralizm və dini məsələlər üzrə Dövlət müşaviri, akademik Kamal Abdullayev dövlətimizin başçısının fərmanı ilə bir neçə ay əvvəl yaradılan Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Bilik Fondunun əsas məqsədi və fəaliyyətindən, “Dini abidələrdə tarixin izləri” layihəsinin əhəmiyyətindən danışdı və bərdəliləri layihədə fəal iştirak etməyə çağırdı.

Konfransda mövzu ətrafında müzakirələr aparıldı, iştirakçıları maraqlandıran suallar akademik Kamal Abdullayev tərəfindən cavablandırıldı.

Konfransdan sonra iştirakçılar Bərdə İmamzadəsi, “Torpaqqala” və “Bərdə qalası”nda aparılan bərpa işləri ilə tanış oldular.

İki sahil.- 2014.- 16 oktyabr.- S.19.