Qartal zirvədən uçar...

Tanınmış yazıçı-jurnalist Əli İldırımoğlu daha bir mükafata layiq görülüb

Həyatda elə insanlar var ki, öz istəklərinə nail olmaq üçün qarşılarına çıxan maneələri, daşlı-kəsəkli yolları dəf edib həmişə zirvələrə doğru irəliləyirlər. Ömür yollarını maraqlı, mənalı və səmərəli keçirən belə insanlar, sonra həmin zirvələrdən qartaltək pərvazlanıb səmanın ənginliklərinə baş vururlar. Sözsüz ki, belə adamlar haqqında nə qədər yazılsa da, nə qədər xoş sözlər deyilsə də, yenə azdır...

Həyat yolunu kəşməkəşli, lakin mənalı və səmərəli keçirən ziyalı, qocaman jurnalist, nasir, publisist, qayğıkeş ata, baba və el ağsaqqalı Əli İldırım oğlu Məmişov belə insanlardandır. Onun ömür yolu sözün əsl mənasında indiki və gələcək nəsillər üçün örnək və həyat məktəbidir.

Mən “Əli İldırımoğlu” imzası ilə hələ orta məktəb illərindən tanışam. Çünki uşaqlıqdan jurnalistikaya həvəsim olduğu üçün rayon qəzetinə məqalələr yazmaqla yanaşı, “Kommunist”, “Sovet kəndi” “Azərbaycan gəncləri”, “İdman” və digər dövri mətbuatı mütəmadi oxuyardım. Bir çox daimi imzalar kimi, o vaxtlar “Kommunist” qəzetində bölgə müxbiri işləyən Əli müəllimin də imzası mənə doğmalaşmışdı. Onun məqalə, reportaj, müsahibə, xəbər və oçerklərini böyük maraqla oxuyurdum. Eyni zamanda belə jurnalistlərin iş təcrübəsindən daha çox öyrənməyə çalışır və onların iş prinsipləri, yorulmaq bilmədən çalışmaları məni, mənim kimi bir çoxlarını jurnalist olmağa daha da yaxınlaşdırırdı. Bütün bu dəyərlər mənim jurnalist olmağımda və gələcək fəaliyyətimdə böyük rol oynayıb. İndi isə respublikamızın tanınmış ziyalılarından olan, ömrünün ahıl yaşında da ədəbi yaradıcılıqdan ayrılmayan Əli İldırımoğlu haqqında yazmaq, onun indiyə qədər keçdiyi həyat yolunu vərəqləmək mənim üçün nə qədər xoş olsa da, bir o qədər də məsuliyyətlidir...

Əli İldırım oğlu Məmişov 17 noyabr 1927-ci ildə Qubadlı rayonunun Əlquluuşağı kəndində sadə bir kəndli ailəsində anadan olub. Uşaqlıq və məktəb illəri çox ağır və çətin illərə təsadüf edib. Yeniyetmə Əli orta məktəbin səkkizinci sinifində oxuyan zaman 1941- 1945-ci illəri əhatə edən Böyük Vətən müharibəsi başladı. Həmin vaxt 8 və 9-cu siniflərdə oxuyan məktəblilər arasında əsgərlik yaşına çatmış oğlanlar çoxluq təşkil etdiyinə, onlar müharibəyə cəlb olunduğuna görə həmin siniflərdə dərslər keçirilmirdi. Məktəbin direktoru həmin vaxtlar Əlinin fəal şagird olduğunu nəzərə alıb, onu birbaşa qızların çoxluq təşkil etdiyi onuncu sinfə keçirib. Beləliklə, yaxşı oxumağı, nümunəvi davranışı ilə məktəb şagirdləri arasında xüsusilə seçilən Əli İldırımoğlu 8-ci sinifdən birbaşa 10-cu sinfə keçib və həmin orta məktəbi müvəffəqiyyətlə bitirib.

Müharibənin gedişi ilə əlaqədar olaraq rayonun kəndlərində müəllim qıtlığı olduğuna görə məktəb rəhbərliyinin təşəbbüsü ilə yeniyetmə Əli Şuşa şəhərindəki müəllim kadrları hazırlayan ikiaylıq kursda təhsil almağa göndərilib. Həmin kursu müvəffəqiyyətlə bitirdikdən sonra 1941-1942-ci dərs ilində ilk dəfə olaraq Qubadlı rayonunun Məlikəhmədli kənd ibtidai məktəbində sinif müəllimi kimi əmək fəaliyyətinə başlayıb. Gənc müəllim daha sonra, yəni 1946-cı ilə qədər rayonun Xıdırlı, Novlu, Xəndək kəndlərində ibtidai, Teymurmüskanlı kənd yeddiillik məktəblərində müəllim işləyib. O, iş təcrübəsi ilə yanaşı, təhsilini artırmağı da unutmayıb. Belə ki, Əli Məmişov əvvəlcə qiyabi yolla Laçın Pedaqoji Texnikumunu, 1946- 1948-ci illərdə isə Ağdamda ikiillik Müəllimlər İnstitutunun tarix fakültəsini bitirib. Pedaqoji fəaliyyətini yenidən davam etdirən bu ziyalı Qubadlı rayonunun Əliquluuşağı, Dondarl və Muradxanlı kənd orta məktəblərində direktor müavini vəzifələrində çalışıb. Əli İldırımoğlu daha sonra, yəni 1951-ci ildən əmək fəaliyyətini Qubadlı Rayon Maarif Şöbəsində təlimatçı kimi davam etdirib. Gənc yaşlarından ömrünün hər anını mənalı və səmərəli keçirən Əli müəllim, eyni zamanda ədəbi yaradıcılıqla, publisistika və jurnalistika ilə də məşğul olub. Onun yaradıcılıq yolu Qubadlı rayonunda nəşr edilən “Avanqard” qəzetindən başlayıb. Qəlbi yazıb-yaratmaq eşqi ilə döyünən Əli Məmişov əvvəlcə rayon qəzetində məsul katib, daha sonra isə redaktor vəzifələrində çalışıb.

Əli İldırımoğlu 1955-ci ilin yanvar ayından 1991-ci ilin sonuna qədər respublikanın ən nüfuzlu mətbu orqanı olan “Kommunist” qəzetinin Naxçıvan Muxtar Respublikasında, Aran və Dağlıq Qarabağ, Mil- Muğan zonaları üzrə, Sumqayıt şəhərində, respublikamızın şimal bölgəsi olan Quba - Qusar rayonlarında xüsusi müxbiri kimi fəaliyyət göstərib. Çalışdığı bütün yerlərdə el-oba, sadə, zəhmətkeş insanlar, rəhbərlik və ziyalılar arasında böyük hörmət qazanıb. Çünki Əli müəllim həmişə maqalə, reportaj və oçerklərində zəhmətsevər insanlarla yanaşı, bütün təbəqədən olan adamların əməyinə yüksək qiymət verib və necə deyərlər, düzü düz, əyrini əyri kimi yazıb.

Əli müəllim daha sonra əmək fəaliyyətini həmin vaxtlar respublikamızda nəşr olunan “Həyat” qəzetində davam etdirib. Bir il yarım qəzetin Abşeron, Dəvəçi, Quba, Qusar, Xaçmaz rayonları və Sumqayıt şəhəri üzrə xüsusi müxbiri olub.

Gənc yazarlara örnək olan və yüzlərlə oçerk, felyeton, hekayə və povest qələmə alan Əli müəllim maraqlı kitablar müəllifidir. Onun “Yazım-yazmayım”, “Mayaklar”, “Telepat”, “Çinarlı”, “Dərd”, “Silinməz izlər”, “Həmin adam”, “Közərən sətirlər”, “Mənim rəncbər atam”, iki hissədən ibarət olan “Zorən jurnalist”, “Aqibət”, “Qarlı gecələr”, “Daş yağan gün” kitabları oxucular tərəfindən maraqla qarşılanıb.

Qeyd edək ki, onun “Zorən jurnalist” romanının birinci hissəsi, yəni “Eşq, qələm və qovğa”, “ Mənim rəncbər atam”, “Aqibət” romanları rumın dilinə tərcümə edilib və böyük tirajla nəşr olunub. “Mənim rəncbər atam” romanı, həmçinin İranda ərəb əlifbası ilə də nəşr edilib və xarici ölkə oxucularının böyük marağına səbəb olub. Əli İldırımoğlu yazıb-yaratmaqdan yorulmayan bir ədibdir. 2007-ci ildə onun seçilmiş əsərləri çapdan çıxıb. Bu əsərlər barədə tənqidçi Bəsti Əlibəylinin və filologiya elmləri namizədi Qurban Bayramovun “Milli-mənəvi dəyərlərin bədii salnaməsi” monoqrafiyaları çap olunub.

Yazıçı, jurnalist, nasir və publisist Əli İldırım oğlu Məmişov 1996-cı ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, 1988-ci ildən “Əməkdar jurnalist”, 1998-ci ildən əmək veteranı, “Qızıl qələm” mükafatı laureatıdır. O, eyni zamanda, 1941-45-ci illərdə arxa cəbhədə göstərdiyi fədakarlığa görə “Rəşadətli əməyə görə” medalı ilə, Azərbaycan ədəbiyyatının və jurnalistikasının inkişafındakı xidmətlərinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 17 noyabr 2007-ci il tarixli Sərəncamı ilə “Şöhrət” ordeni ilə təltif olunub. Tanınmış ziyalı həm də “Ali Araz”, “Ustad jurnalist”, Ə.Haqverdiyev adına mükafatlarını alıb. O, Türkiyənin Türk Dünyası Araşdırmaları Beynəlxalq Elmlər Akademiyası tərəfindən türk ədəbiyyatının inkişafındakı xidmətlərinə görə “Türk ədəbiyyatına xidmət” beynəlxalq mükafatına layiq görülüb.

Əli İldırımoğlu gözəl ailə başçısı, müdrik ata və babadır. O, ağıllı, zəkalı, işgüzar, mərd, xalqa, dövlətə bağlı olan beş övlad böyüdüb. Müxtəlif sahələrdə vicdanla, əsl vətənpərvər kimi çalışan onun övladları da ataları kimi mənalı həyat yolu seçiblər.

Əli İldırımoğlunun 13 nəvəsi və 9 nəticəsi var.

Bu yaxınlarda Əli müəllim daha bir uğur qazanıb, Beynəlxalq Mahmud Kaşqari Fondunun medalına layiq görülüb. Məlum olduğu kimi, bu mükafat 10 il əvvəl əsası böyük yazıçımız Anar tərəfindən qoyulmuş Beynəlxalq Mahmud Kaşqari Fondu tərəfindən təsis edilib. Türk mədəniyyəti qarşısında xidmətlərinə görə bir sıra görkəmli sənət adamları, alimlər bu mükafatla təltif olunub. Biz Əli müəllimi növbəti yaradıcılıq uğuru münasibətilə təbrik edir, ona möhkəm cansağlığı və həmişə belə yazıb-yaratmağı arzulayırıq.

Elman Maliyev,

Azərbaycan Jurnalistlər

Birliyinin üzvü

İki sahil.- 2016.- 20 avqust.- S.13.