AMEA-da akademik Tofiq Hacıyevin

80 illik yubileyi qeyd olunub

Mayın 18-də Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasında (AMEA) Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun təşkilatçılığı ilə görkəmli türkoloq, Əməkdar Elm Xadimi, Türk Dil və Tarix Qurumunun fəxri üzvü, “Şöhrət” ordenli, akademik Tofiq Hacıyevin 80 illik yubileyinə həsr olunan elmi sessiya keçirilib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, tədbirdə görkəmli alimin yaradıcılığından, zəngin elmi irsindən, Azərbaycan ədəbi dil tarixi, dialektologiya və türkologiya elminin inkişafında xidmətlərindən danışılıb.

AMEA-nın vitse-prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli Tofiq Hacıyevin səmərəli elmi fəaliyyətindən, respublikamızda dilçilik elminin inkişafına verdiyi töhfələrdən söz açıb. Bildirilib ki, akademik T.Hacıyev həm ölkəmizdə, həm də türk dünyasında tanınan, böyük nüfuza malik alim idi. O, hələ gənc yaşlarından elmə böyük maraq göstərib, zəngin elmi fəaliyyəti ilə Azərbaycan dilçilik elminə böyük töhfələr verib, bütün ömrünü bu sahəyə həsr edib.

Akademik qeyd edib ki, T.Hacıyev dilçiliyin bütün sahələri ilə məşğul olub və mühüm elmi nailiyyətlərə imza atıb. Onun elmi tədqiqatlarının nəticələri dünyanın bir çox nüfuzlu beynəlxalq elmi jurnallarında çap olunub, əsərləri beynəlxalq səviyyədə sanballı elmi mənbə kimi istifadə edilib. Alim 1962-ci ildə “Azərbaycan dilinin Cəbrayıl şivəsi” mövzusunda namizədlik, 1969-cu ildə “XX əsrin əvvəllərində Azərbaycan ədəbi dili” mövzusunda doktorluq dissertasiyalarını müdafiə edib. T.Hacıyevin namizədlik dissertasiyası türkologiya tarixinə Azərbaycan dilçiliyində keçid şivələri haqqında ilk elmi iş kimi düşüb. Onun ədəbi dilimizin çoxəsrlik tarixinə həsr edilən iki cildlik “Azərbaycan dilinin tarixi” , “Azərbaycan dilinin taleyi” əsərlərini dilçilik tariximizin incilərindən hesab etmək olar.

Vurğulanıb ki, T.Hacıyev müəllifi olduğu sanballı əsərləri və yetişdirdiyi tələbələri ilə Azərbaycanda müasir dövrün dilçilik məktəbinin əsasını qoyub. Alim elmi-pedaqoji fəaliyyətinin böyük bir hissəsini BDU-da yeni kadrların hazırlanmasına həsr edib. T.Hacıyevin Azərbaycan dilinin tarixi ilə yanaşı, ədəbiyyat tariximizdə böyük xidmətlər göstərdiyi, çoxcildlik “Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” kitabının ərsəyə gəlməsində iştirak etdiyi diqqətə çatdırılıb.

İ.Həbibbəyli bildirib ki, AMEA-nın rəyasət heyəti, humanitar və ictimai elmlər bölmələri akademik T.Hacıyevin əsərlərinin yeddi cildliyinin çap olunması barədə qərar qəbul edib. Eyni zamanda, hazırda AMEA-da alimin həyat və yaradıcılığına həsr olunan kitab, monoqrafiya, məqalə toplusu da hazırlanır.

T.Hacıyevin 80 illik yubileyinin təşkilini alimin parlaq xatirəsinə dərin ehtiramın ifadəsi kimi dəyərləndirən İ.Həbibbəyli bildirib ki, ömrünün yarıdan çoxunu Azərbaycan dilçilik elminin inkişafına həsr edən T.Hacıyevin zəngin irsi gələcək nəsillərə layiqli töhfədir.

Sonra Dilçilik İnstitutunun direktoru, AMEA-nın müxbir üzvü Möhsün Nağısoylu “Tofiq Hacıyevin Azərbaycan ədəbi dili tarixinin öyrənilməsində xidmətləri” mövzusunda məruzə ilə çıxış edib. Bildirilib ki, türk dünyasının görkəmli alimi, akademik T.Hacıyev Azərbaycan dilçilik salnaməsinin ən böyük simalarından və türkologiya sahəsinin əvəzolunmaz dilçilərindən biridir. Məhsuldar elmi fəaliyyətə malik olan T.Hacıyev təkcə Azərbaycanda deyil, bütün türk dünyasında yenilikçi dilçi alim kimi tanınıb, Azərbaycan dilçilik elminin inkişafı tarixində əvəzsiz xidmətlər göstərib. Onun elmi yaradıcılığında dil tarixi, ortaq türk dili və tərcümə məsələləri ilə bağlı tədqiqatları mühüm yer tutur.

Tədbirdə, həmçinin Bakıda Atatürk Mərkəzinin müdiri, AMEA-nın müxbir üzvü Nizami Cəfərov “Akademik Tofiq Hacıyev: böyük alim, müəllim və ictimai xadim”, Folklor İnstitutunun direktoru, AMEA-nın müxbir üzvü Muxtar İmanov “Tofiq Hacıyev və “Kitabi-Dədə Qorqud”, filologiya elmləri doktoru, professor Elbrus Əzizov “Görkəmli alim və böyük müəllim” mövzularında məruzələrlə çıxış edib, görkəmli alimin dilçilik elminin inkişafındakı xidmətlərindən, yüksək mənəvi keyfiyyətlərindən danışıblar. Bildirilib ki, T.Hacıyevin sanballı elmi fəaliyyəti Azərbaycan dilçilik elminin parlaq səhifələrindən birini təşkil edir. Onun dilçilik elminin müxtəlif aktual problemlərini, o cümlədən müəyyən istiqamətləri əhatə edən araşdırmaları mütəxəssislər tərəfindən yüksək dəyərləndirilib. Alimin yetişdirdiyi elmi kadrlar hazırda ölkəmizdə və xaricdə fəaliyyətlərini uğurla davam etdirirlər.

Sonda alimin oğlu Azər Hacıyev atasının xatirəsinə göstərilən yüksək hörmət və ehtirama görə tədbirin təşkilatçılarına və iştirakçılarına təşəkkürünü bildirib.

İki sahil.- 2016.- 19 may.- S.8.