Azadlıq və istiqlaliyyət hər
bir xalqın milli
sərvətidir
17 noyabr Azərbaycanın Milli
Dirçəliş Günüdür!
17 noyabr 1990-cı ildə
Naxçıvan MR Ali Məclisinin sessiyasında Azərbaycanın
dövlət atributlarının - üçrəngli
bayrağının, himninin, gerbinin bərpası
üçün tarixi və siyasi əhəmiyyətli qərarın
qəbulu ilə xalqın istəyini gerçəkləşdirən
ümummilli lider Heydər Əliyev müstəqilliyimizin
qarantı olduğunu təsdiqlədi
“Milli
azadlığa nail olmaq üçün milli oyanış, milli
dirçəliş, milli ruhun canlanması lazımdır”
söyləyən ulu öndər Heydər Əliyevin daimi
tövsiyəsi olan “Azadlıq və istiqlaliyyət hər bir
xalqın milli sərvətidir” sözlərində qəhrəmanlıq
tarixinə malik bir xalqın müstəqillik arzusuna
çatmaq üçün göstərdiyi mücadilə və
mübarizə dolu bir salnamə yaşanır.
Xalqın istiqlal mücadiləsinin əsas mərhələlərindən biri
olan 17 noyabr - Milli Dirçəliş Günü Azərbaycanın
müstəqilliyinin bərpa olunmasında tarixi rol
oynamışdır. Mənəvi əsaslarını və
başlanğıcını XX əsrin 60-cı illərindən
götürən bu tarix sonralar ulu öndər Heydər
Əliyevin siyasi uzaqgörənliyi və müdrikliyi ilə
dönməz xarakter almış, müstəqil Azərbaycan
müasir inkişaf yoluna qədəm qoymuşdur. Keçən
əsrin axırlarında dünyanın altıda birini əhatə
edən Sovetlər İttifaqının iqtisadi, siyasi, mənəvi
və ideoloji dayaqları sarsılmışdır.
İmperiyanın siyasi “beyin mərkəz”inin xalqlara,
xüsusilə Azərbaycan xalqına qarşı
yürütdüyü ayrı-seçkilik siyasəti kəskin
xarakter almışdır. M.Qorbaçov hakimiyyətinin dəstəyi
ilə ermənilər Dağlıq Qarabağda azərbaycanlılara
qarşı haqsız ərazi iddialarına
başlamışlar. Ermənilərin Topxanada törətdikləri
vəhşiliklər, Ağdamda isə iki azərbaycanlını
qətlə yetirmələri Bakıda milli hissləri
alovlandırmışdır. XX əsrin əvvəllərində
istiqlalın ləzzətini dadan xalq bu dəfə müstəqillik
arzularını reallaşdırmaq üçün tarixi bir
fürsətin yarandığını hiss etdi. 1988-ci ildə
xalq hərəkatının alovlandığı bir vaxtda Azərbaycana
rəhbərlik edən siyasi qüvvələr isə
mövcud vəziyyəti qiymətləndirə bilmədilər.
Xalqın maraqlarından daha çox imperiyanın
maraqlarını düşünən bu adamların siyasi səbatsızlığından
20 Yanvar faciəsi baş verdi. Bir-birini əvəzləyən
hakimiyyətlər xalqın dirçəlişini mütərəqqi
səmtə yönəltmək iqtidarında deyildilər. Həmin
o ağır məqamlarda yenə də ulu öndər Heydər
Əliyev xalqın istiqlal ruhunu sönməyə qoymadı.
Azərbaycan xalqının qəhrəmanlıqla
dolu salnaməsində tarixi, əlamətdar
günlər çox olub. Bəxtinə uğur yazılan
günlərdən biri də 17 noyabr 1990-cı ildir. Moskvadan vətənə
yenicə dönən xalqın sevimli oğlu Heydər
Əliyevin sədrliyi ilə keçirilən həmin sessiyada
çox əhəmiyyətli məsələlər- Azərbaycan
milli dövlət dirçəlişi prosesinin həyata
keçirilməsi kimi mühüm təkliflər müzakirəyə
çıxarıldı.
“Xalq milli əhval-ruhiyyə ilə
milli mənlik zirvəsinə qalxırsa, onun başında
duran adamlar isə öz şəxsi mənafelərinə
görə xalqın başından baxırlarsa bax, bu,
xalqın ən böyük faciəsidir” söyləyən
ulu öndər Heydər Əliyev Azərbaycan xalqının
istiqlaliyyətinin qarantı olmaqla insanlara azadlıq yolunda bələdçilik
etdi.
Hər kəs bir daha yəqin edir ki, Heydər
Əliyev həqiqi mənada Azərbaycanın qurucusu və
yaradıcısıdır. “Məhz 1990-cı illərin əvvəllərində
Naxçıvanın taleyi həll edilirdi. Əgər o illərdə
Heydər Əliyev Naxçıvanda olmasaydı və
naxçıvanlılar Ulu Öndərin ətrafında
sıx birləşməsəydilər, Naxçıvanın
taleyi çox ağır ola bilərdi” söyləyən
Prezident İlham Əliyevin vurğuladığı kimi, o illərdə
artıq erməni millətçiləri Azərbaycana
qarşı işğalçı siyasətini
başlamışdılar və onların məkrli
planlarında Naxçıvanın işğalı da var idi:
“O vaxt Naxçıvanda vəziyyət böyük çətinliklər
hesabına sabit olaraq qalırdı. O vaxtkı Azərbaycan rəhbərliyi
də Naxçıvana ögey münasibət bəsləyirdi,
heç bir yardım etmirdi, əksinə, Naxçıvanda
sabitliyi pozmaq və vəziyyəti gərginləşdirmək
üçün çox çirkin əməllər edirdi.
Ancaq naxçıvanlılar həmişə olduğu kimi,
müdrikliyini göstərərək Ulu Öndərin ətrafında
bir yumruq kimi sıx birləşdilər və həm erməni
işğalçılarına tutarlı cavab verdilər,
onları yerinə oturtdular, həm də Azərbaycanın mərkəzi
hökumətinə də öz etiraz səslərini
qaldıraraq bildirdilər ki, Naxçıvanda o məkrli
ssenari keçməyəcəkdir.
Təcrübəli dövlət xadimi
kimi iclasa sədrlik edən deputat Heydər
Əliyevin bu sözlərinin əsl dəyəri o zaman
gördüyü işlərin nə qədər əhəmiyyətli
olduğunu bir daha təsdiqləyir: “Müstəqilliyin əldə
olunması nə qədər çətindirsə, onun
saxlanılması, daimi, əbədi olması bundan da çətindir.”
Çətin, blokada şəraitində yaşayan
Naxçıvanın müdafiəsini Azərbaycanın ərazi
bütövlüyü üçün vacib hesab edən Ulu
Öndər o ağır günlərdə tam inanırdı
ki, müstəqilliyimiz əbədi olacaq. Əsas vəzifə
isə bu tarixi nailiyyəti qorumaqdır.
Bunun üçün
isə əsl vətəndaş
yanğısı, insanlarda sabaha olan inamı artırmaq, siyasi
prosesləri düzgün istiqamətləndirmək lazım
idi. İlk
anlardan görüləcək
işlərin əhəmiyyətini təcrübəli
dövlət başçısı və siyasi xadim kimi təxirəsalınmaz
hesab edən Heydər Əliyevin təklifinə əsasən
dövlət rəmzləri haqqında məsələ ilə
əlaqədar qərar qəbul edildi: Muxtar respublikanın
adından “sovet, sosialist” sözləri ləğv olunsun. Azərbaycanın
milli bayrağı Naxçıvanda qaldırılsın, ali
hakimiyyət orqanlarına təklif olunsun ki, dövlət rəmzləri
haqqında qərar qəbul edilsin.
Beləliklə, 17 noyabr 1990-cı ildə Heydər Əliyevin sədrliyi
ilə keçirilən sessiyada Azərbaycan Milli Dirçəliş
ideyasının həyata keçirilməsi yolunda ilk
addımlar atıldı. Qəbul olunan sənədə görə
Naxçıvan MSSR-in, Ali Sovetin adı dəyişdirilərək
Naxçıvan MR Ali Məclisi adlandırıldı. Muxtar
respublikanın bayrağı kimi Azərbaycan Demokratik
Cümhuriyyətinin bayrağı, himni bərpa olundu. Dövlət
gerbinin qəbulu üçün müsabiqə elan edildi.
Torpaqlarımızın ermənilər tərəfindən işğal
olunduğu , soydaşlarımızın
ata-baba yurdlarından didərgin salındığı vaxtda
Naxçıvandan başlanan milli -azadlıq mübarizəsi
çaşqınlıq içərisində qalan insanlara bələdçi
oldu.
Bütün məkr və fitnələrdən uzaq, beynəlmiləlçilik
ideyasını vətənə olan sevgiləri qədər
müqəddəs tutan Azərbaycan xalqı üçün
belə bir addım tale yolumuzu işıqlandıran məşəl
kimi gələcəyimizə işıq saldı.
Cənab Heydər Əliyevin təbirincə desək, azadlıq və
istiqlaliyyət hər bir xalqın milli sərvətidir. 1991-ci ildə
xalqımız əsrin əvvəllərində itirdiyi
müstəqilliyinə yenidən qovuşdu, dövlətçiliyini
bərpa etdi. Bununla belə xalqın müstəqilliyə,
azadlığa gedən yolu hamar olmadı. Ölkədə
xaos, anarxiya, özbaşınalıq baş alıb gedirdi.
Hakimiyyət uğrunda mübarizənin günbəgün dərinləşməsi
torpaqlarımızın işğalı üçün zəmin
yaratdı. Azərbaycan xalqı XX əsrin ən dəhşətli
faciəsi olan Xocalı soyqırımının
ağrılarını hiss etdi. Müstəqil Azərbaycan
çox çətinliklərlə qazandığı
müstəqilliyini itirmək, dünya xəritəsindən
silinmək təhlükəsini yaşadıqca xalqımız
onları bu vəziyyətdən çıxara biləcək
liderə ehtiyac duyur, xilas yolu axtarırdı. Xalq
üzünü Heydər Əliyevə tutdu. Zaman öz
hökmünü verdi: Xalqı bu vəziyyətdən
yalnız Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasəti
çıxara bilərdi. 1993-cü ildə xalqın təkidli
tələbi ilə hakimiyyətə gələn cənab Heydər
Əliyev çox qısa zamanda uğurlu daxili və xarici
siyasəti ilə Azərbaycanı inkişaf yolu ilə irəliyə
apardı. Xalqın iradəsi ilə prezident seçilən
Heydər Əliyev perspektivləri bu cür müəyyənləşdirirdi
: “Dövlət müstəqilliyini möhkəmləndirmək,
suveren dövlət yaratmaq və inkişaf etdirmək, ərazi
bütövlüyünü təmin etmək, ölkəmizi
müharibə şəraitindən çıxarmaq, respublikanın
vətəndaşlarının rifahını
yaxşılaşdırmaq, onların yaşaması
üçün lazımi şərait yaratmaq- bu vəzifələr
mənim prezident fəaliyyətimdə əsas istiqamətlər
olacaqdır və mən bunların həyata keçirilməsinə
çalışacağam.”
Prezident kimi fəaliyyətə başladığı gündən “Heydər
Əliyev siyasi kursu davam etdirilməlidir” qeyd edən cənab
İlham Əliyev ölkəyə rəhbərlik etdiyi on ildən
artıq dövrdə dünyada sabitlik diyarı kimi tanınan
Azərbaycanın iqtisadi qüdrətinin artması
üçün uğurlu islahatlar apardı. “İqtisadiyyatı güclü
olan dövlət hər şeyə qadirdir” fikrini əsas
götürən Prezident İlham Əliyevin təbirincə
desək, problemlərimizin həlli üçün
bütün imkanlar - sabitlik, iqtisadi tərəqqi, beynəlxalq
dəstək, xalqın birliyi, ən əsası xalqla Prezident
arasında vəhdət mövcuddur. Azərbaycanın iqtisadi
sahədə əldə etdiyi misilsiz uğurlar, bəzi
qüvvələrin utopiya adlandırdıqları neft-qaz,
enerji layihələrinin gerçəkləşməsi də
bu birlik nəticəsində mümkün olmuşdur.
Bütün
bunlar onu deməyə əsas verir ki, Azərbaycan
xalqının 1988-ci ildə başlanan, müstəqilliyin əldə
olunması ilə nəticələnən mübarizə
tarixi uğurumuz, gələcəyimiz üçün örnəkdir.
Azərbaycanın suveren dövlət kimi dünyada siyasi
mövqeyini möhkəmləndirməsi, regionda və
dünyada liderliyi ələ alması, dinamik iqtisadi inkişafa
malik, demokratik dəyərlərə sadiq ölkə imici
qazanması, bir sözlə, qısa müddətdə əsrə
bərabər yol keçməsi xalqla iqtidar birliyinin təsdiqidir.
Şəfiqə Dadaşova
İki sahil.- 2016.- 17 noyabr.- S.9.