Cocuq Mərcanlı kəndinin bərpası

Ermənistana ciddi mesajdır...

Müsahibimiz Milli Məclisin deputatı, “Azərbaycan Respublikası Dağlıq Qarabağ Bölgəsinin Azərbaycanlı İcması” İctimai Birliyinin üzvü Elman Məmmədovdur

- Yanvarın 24-də ölkə Prezidenti İlham Əliyev “İşğaldan azad edilmiş Cəbrayıl rayonunun Cocuq Mərcanlı kəndinin bərpası ilə bağlı” Sərəncam imzaladı. Artıq kəndin sakinləri öz əzəli torpaqlarında yaşamaq üçün müraciət ediblər. Bu barədə fikirlərinizi bilmək istərdik...

- İşğal olunmuş torpaqlara qayıdış məsələsi ulu öndər Heydər Əliyevin hakimiyyətə gəlişindən sonra baş verdi. Xatırladım ki, Cocuq Mərcanlı kəndi 1993-cü ildə işğal olunsa da, 1994-cü ildə həyata keçirilən “Horadiz əməliyyatı” nəticəsində erməni işğalından azad edilib. İndiyə qədər kənddə yalnız bir ailə yaşayır. 2016-cı ilin aprel savaşında Lələtəpə yüksəkliyi erməni işğalından azad ediləndən sonra Cocuq Mərcanlıya təhlükə də aradan qalxdı. Prezident İlham Əliyev əksər çıxışlarında dəfələrlə işğal altındakı torpaqlarımızın azad ediləcəyini, qaçqın və məcburi köçkünlərimizin doğma yurdlarına qayıdacaqlarını ifadə edib. Hazırda dövlət başçısı tərəfindən atılan addımlar, verilən qərarlar həmin dövrün başlandığına işarə edir. Qaçqın və məcburi köçkünlərin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi hər zaman Ümummilli Liderin apardığı siyasətin əsas xətlərindən biri idi. Bu gün Prezident İlham Əliyev Ulu Öndərin daxili və xarici siyasətini uğurla, yüksək səviyyədə davam etdirir. Bu günlərdə qaçqın və məcburi köçkünlərin sosial müdafiəsi ilə bağlı cənab Prezident tərəfindən imzalanmış sərəncamları bunun bariz nümunəsidir. Cəbrayıl rayonunun işğaldan azad edilmiş Cocuq Mərcanlı kəndində 50 yaşayış evinin tikilməsi, infrastrukturun bərpa olunması, orada yaşayış üçün lazım olan tədbirlərin görülməsi haqqında imzalanan Sərəncam bir daha göstərir ki, Azərbaycan ərazi bütövlüyünün bərpası işində hər zaman maraqlıdır. Bunun üçün bütün lazımi tədbirlər görülür və görüləcəkdir.

- Deyə bilərikmi, işğaldan azad olunmuş torpaqlarda təmir bərpa işlərinin aparılmasına gedən yol aprel döyüşlərindən başladı?

-Əlbəttə. Azərbaycan Ordusunun həyata keçirdiyi uğurlu əks-hücum hərbi əməliyyatı nəticəsində Cəbrayıl rayonunun Cocuq Mərcanlı kəndində insanların təhlükəsiz yaşaması artıq mümkün olub. Bununla da tarixən burada yaşamış dinc əhalinin öz doğma yurdlarına qayıtması üçün Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin tam nəzarətinə keçmiş həmin ərazilərdə əsaslı yenidənqurma işlərinin başlanmasına şərait yaranıb. Çünki əvvəllər bu kənd üçün mövcud olan təhlükə artıq sovuşub. Bu gün məcburi köçkünlərimiz də öz ata-baba torpaqlarında sərbəst yaşaya biləcəklər. Ora elə bir strateji mövqedir ki, bunun nəticəsində bu gün Azərbaycan Ordusu neçə min hektarlarla ərazini nəzarətdə saxlaya bilir. Uzun illərdir Cocuq Mərcanlıda yüksək vətənpərvərlik hissləri olan Həziyevlər ailəsi yaşayırdı. Artıq həmin ərazidə yaşamaq tam təhlükəsiz olduğuna görə cənab Prezidentimiz müvafiq Sərəncam imzaladı və əhalimizin həmin ərazilərə qayıdışı təmin edildi. İşğaldan əvvəl kənddə 400 ailə yaşayıb və artıq 190 ailə kəndə köçmək üçün ərizə ilə müraciət edib. Müraciət edən 190 ailənin 50-si yaxın zamanlarda öz yurd-yuvalarına köçürüləcək. Təbii ki, proses sonra da davam etdiriləcək.

- Hesab edirsiniz ki, işğaldan azad edilmiş Cəbrayıl rayonunun Cocuq Mərcanlı kəndinin bərpası Ermənistana çox ciddi bir mesajdır?

- Əlbəttə, bununla Ermənistana bir daha açıq şəkildə bəyan edilir ki, Azərbaycan işğal altında olan torpaqlarının azad edilməsi mövqeyindən heç bir zaman geri çəkilməyəcək. Azərbaycan bundan sonra da bütün səylərini torpaqlarının erməni işğalından azad olunmasına, həmin ərazilərdə əhalisinin məskunlaşmasına və vətəndaşlarının təhlükəsizliyinin təmininə yönəldəcək. Prezident İlham Əliyevin işğaldan azad edilmiş Cəbrayıl rayonunun Cocuq Mərcanlı kəndinin bərpası ilə bağlı tədbirlər haqqında imzaladığı Sərəncam son dərəcə mühüm tarixi bir sənəddir. Bu Sərəncamla Azərbaycan işğaldakı torpaqlarını azad etmək uğrunda əzmini göstərir. Torpaqlar işğaldan azad edildikdən sonra həmin ərazilərin infrastrukturunun yenilənəcəyi, vətəndaşlarımız üçün evlərin tikiləcəyi, normal yaşayışın təmin ediləcəyi ilə bağlı hər zaman deyilmiş fikirlər artıq öz təsdiqini tapır. Bu, ilk növbədə Azərbaycan dövlətinin inkişafının, ölkə rəhbərliyinin xalq qarşısında götürdüyü öhdəlikləri məsuliyyətlə yerinə yetirməsinin nəticəsidir. Azad olunmuş kəndlərimizdə əhalinin məskunlaşması, iş yerlərinin yaradılması, Azərbaycan bazarında kənd təsərrüfatı məhsullarının daha da çoxalması, ölkə əhalisinin sosial vəziyyətinin yaxşılaşdırılması üçün atılan addımdır.

- Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllində real vəziyyət bizə nə vəd edir?

-Burada bir neçə məqam var. Birincisi, Azərbaycan 90-cı illərin Azərbaycanı deyil. Azərbaycan regionun lider dövlətidir. Bu gün dünyada güclü ordular sırasında özünəməxsus yeri var. Düşmən Ermənistan və havadarları yaxşı bilirlər ki, Azərbaycan öz torpasqlarını hərbi yolla azad etmək iqtidarındadır. İkinci tərəfdən, işğalçının himayədarları hər an Azərbvaycanı hərb yolu tətbiq etməkdən çəkindirməyə çalışırlar. Onlar bildirirlər ki, bu, ancaq sülh yolu ilə həll olunmalıdır. Azərbaycan buna etiraz etmir. Biz də məsələnin sülh yolu ilə həll olunmasının tərəfdarıyıq. Beynəlxalq təşkilatlardan da istəyimiz budur. Amma bu günə qədər hər hansı bir beynəlxalq təşkilat tərəfindən Ermənistana sanskiyalar tətbiq olunduğunu görməmişik. Əksinə, Ermənistana silah, sursat, pul yardımı edirlər. Dünya artıq beynəlxalq hüquq normaları ilə idarə olunmur. Bizim ordumuz bu gün Ermənistandan da güclüdür. Onda gərək Ermənistan ərazisini işğal edək. Azərbaycanı buna təhrik edirlər.

- Xocalı soyqrımının beynəlxlaq aləmdə tanıdılması istiqamətində görülən işlər hansı səviyyədədir?

- Xocalı soyqrımına beynəlxalq səviyyədə qiymət verilməsi istiqamətində Azərbaycanda çoxşaxəli işlər görülür. Azərbaycanın yeritdiyi məqsədyönlü siyasət nəticəsində artıq dünya birliyi Ermənistan silahlı qüvvələrinin Xocalıda törətdikləri soyqırımı barədə tam məlumatlıdır. Xocalı soyqırımının dünyaya çatdırılması ilə əlaqədar Heydər Əliyev Fondu xüsusi layihələr həyata keçirir. Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti, İslam Konfransı Təşkilatı Gənclər Forumunun mədəniyyətlərarası dialoq üzrə baş əlaqələndiricisi Leyla xanım Əliyevanın təşəbbüsü ilə 2008-ci il mayın 8-dən başladılmış “Xocalıya ədalət” beynəlxalq kampaniyası Xocalı soyqırımı haqqında həqiqətin dünyaya çatdırılması, bu faciənin Azərbaycan xalqına qarşı soyqırımı aktı kimi tanınması istiqamətində atılan böyük bir addımdır. Həmin kampaniya çərçivəsində hər il yüzdən çox ölkədə genişmiqyaslı tədbirlər həyata keçirilir. Xocalıda ermənilərin törətdikləri soyqırımının beynəlxalq səviyyədə tanınması uğrunda başladığımız kampaniya son illər bir sıra dövlətlər tərəfindən dəstəklənib. Eləcə də bir sıra ölkələrin qanunverici orqanları Xocalı soyqırımını tanıyıb. Bu dəstək bizi ədalət uğrunda mübarizəni davam etdirməyə sövq edir. ABŞ-ın 15-dən çox ştatı, həmçinin Meksika, Pakistan və s. kimi ölkələr dünyada erməni diasporlarının, erməni təbliğatının müqaviməti qarşısında Xocalı soyqırımını tanıyıbsa, bu, artıq uğurdur.

- Ölkəmizdə qaçqın və məcburi köçkünlər yüksək dövlət qayğısı ilə əhatə olunublar. Prezident İlham Əliyev dövlət büdcəsindən məcburi köçkünlərin və onlara bərabər tutulan şəxslərin sosial müdafiəsi üçün ayrılan vəsaitin ünvanlılığının təmin edilməsi məqsədi ilə Fərman imzaladı. Bu barədə fikirləriniz?

- Ölkəmizdə qaçqınların və məcburi köçkünlərin problemlərinin həllinə göstərilən dövlət dəstəyi xüsusilə diqqətəlayiqdir. Dövlətimizin başçısının həyata keçirdiyi sosial siyasətin əsasında hər bir vətəndaşın layiqli həyat şəraitinin təmin edilməsi prinsipi dayanır. Sözügedən Fərmanla məcburi köçkünlərə dövlət tərəfindən ayrılan vəsait heç bir təşkilatlararası köçürmələrə, yazışmalara getmədən birbaşa məcburi köçkünün kartına yüklənəcək. Bu ilin yanvarına qədər məcburi köçkünlərin kartına 20 manat müavinət köçürülürdü və onlar da nağd şəkildə həmin pulu alırdılar. Ancaq qalan kommunal xərcləri təşkilatlar arasında hesablaşırdı. Yəni, büdcədən ayrılan vəsait Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsinin hesabına köçürülürdü. Komitə də məcburi köçkünlərin siyahısı üzrə həmin vəsaiti müvafiq təşkilatların, misal üçün “Azəriqaz”, “Azərişıq”, “Azərsu”nun hesabına köçürürdü. Fərmandan irəli gələrək bu pula artıq heç kimin müdaxiləsi olmayacaq. Məqsəd də bundan ibarətdir ki, hər bir ailə biləcək ki, onun büdcəsinə kommunal xərclərin ödənməsi üçün nə qədər vəsait daxil olub, bunun müqabilində də nə qədər kommunal xərcə yol verəcək. Fərmanın digər əhəmiyyəti vəsaitlərin düzgün idarə edilməsidir. Artıq həmin şəxslər həmin pulu necə xərcləyəcəklərini özləri biləcəklər.

Şəmsiyyə Əliqızı,

Şəfiqə Dadaşova

İki sahil.- 2017.- 3 fevral.- S.12.