Xalq Yazıçısı,
kinodramaturq və rejissor Maqsud İbrahimbəyovun Bakıda
xatirə gecəsi keçirilib
Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyeva
xatirə gecəsində iştirak edib
Mayın 16-da Səməd Vurğun adına Azərbaycan
Dövlət Rus Dram Teatrının səhnəsində Xalq
Yazıçısı, kinodramaturq və rejissor Maqsud
İbrahimbəyovun xatirə gecəsi keçirilib.
AZƏRTAC xəbər verir ki, Azərbaycan
Respublikasının Birinci vitse-prezidenti xanım Mehriban
Əliyeva xatirə gecəsində iştirak edib.
Xalq Yazıçısı Maqsud
İbrahimbəyov tələsməyən tərzdə
qeyri-adi və gündəlik hadisələr haqda yazaraq,
personajlarının mənəvi dünyasını dərindən
tədqiq edərək xasiyyətlərini oxucuya
çatdırırdı. Bir çox əsərlərində
yazıçı ümumbəşəri problemlər
kontekstindən çıxış edərək, öz
ənənələri ilə güclü olan Şərq
insanının həyat tərzini göstərirdi.
Hamının sevdiyi “Bizim Cəbiş müəllim”,
“Uşaqlığın son gecəsi” filmlərinin ssenari
müəllifi də Maqsud İbrahimbəyov olub.
Xatirə gecəsi
yazıçının sevdiyi bəstəkar Tomaso Albinoninin
“Adajio” əsəri ilə başladı. “Maqsud hamıya
gülümsəyir” adlı gecədə Səməd
Vurğun adına Azərbaycan Dövlət Rus Dram
Teatrının baş rejissoru Aleksandr Şarovski zalda Maqsud
İbrahimbəyovun doğmalarının, dostlarının,
onun istedadının pərəstişkarlarının
toplaşdığını deyərək,
yazıçının hər zaman sevdiyi insanlara öz təkrarsız
gülüşünü bəxş etdiyini bildirdi. O,
Prezident İlham Əliyevin yazıçının 70 illik
yubileyində Maqsud İbrahimbəyov haqda dediyi “Sənətkarı
həyatda ikən qiymətləndirmək lazımdır”
sözlərini xatırladı.
Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti xanım
Mehriban Əliyeva xatirə gecəsində
çıxış etdi.
Birinci
vitse-prezident Mehriban Əliyevanın
çıxışı
-Hörmətli
Anna xanım.
Hörmətli xanımlar və cənablar.
Əziz dostlar.
Uzun illər ərzində Rus Dram Teatrının səhnəsində
Maqsud İbrahimbəyovun əsərlərinin personajları
canlandırılıb. Bu axşam bu teatrda böyük
yazıçı Maqsud İbrahimbəyovun yaxınları,
doğmaları, dostları, onun istedadının pərəstişkarları
toplaşıblar ki, bu böyük insana öz dərin məhəbbət
və hörmətini bildirsinlər. Sözsüz
ki, Maqsud müəllimin istedadının pərəstişkarlarının
sayı bu zalda əyləşənlərdən xeyli
çoxdur.
Maqsud İbrahimbəyovun yaradıcılığı nəinki
Azərbaycan mədəniyyətini və incəsənətini
zənginləşdirib, həm də dünya mədəni
irsinə layiqli töhfələr verib. Təsadüfi
deyil ki, hörmətli Maqsud müəllimin əsərləri
demək olar 30 dilə tərcümə edilib.
Maqsud müəllim qeyri-adi dərəcədə parlaq və
çoxşaxəli şəxsiyyət idi. Dramaturq və
kino xadimi, PEN-klubun prezidenti və parlamentin deputatı, parlaq həmsöhbət
və parlaq polemist. Həqiqətən, bir
insanda bu qədər qeyri-adi istedad və bacarıq cəmləşəndə
adamlar deyirlər ki, bu “Allah vergisi”dir. Doğrudan da bu, Allah
vergisidir. Lakin, ilk növbədə, Maqsud
İbrahimbəyov böyük yazıçı idi. Mənim nəslim - məhdud sərhədlərdə
və məkanca ideoloji çərçivələrdə
böyüyən nəsil üçün bədii ədəbiyyat
varlığımızın olduqca zəruri tərkib hissəsi
idi. Kitablar bizim üçün ən
müxtəlif cəhətli bilik mənbəyi idi. Bədii ədəbiyyatın qiraəti bizə sərhədləri
genişləndirməyə, süni maneələri aradan
qaldırmağa imkan verirdi, bir çox “lal suallara” cavab
tapmaqda kömək edirdi. Ən
başlıcası isə yüksək bədii söz bizi
tamamilə məcburiyyətsiz, ehkamsız, patetikasız tərbiyə
edirdi, əxlaq və mənəviyyatın bünövrəsini
qoymağa kömək edirdi. Düşünürəm
ki, bu, istər peşəkarlıq fəaliyyətində, istərsə
də şəxsi həyatında hər bir insana bütün
ömrü boyu zəruri bünövrədir. Bax, böyük ustad Maqsud İbrahimbəyov belə
bir zamanda yaşayıb və yaradıb.
Onun nəsri dinamik, bəzən kədərli, bəzən
də dramatik idi. Amma həmişə çox səmimi və
dərin fəlsəfi məna ilə zəngin idi. Maqsud müəllim sanki ən adi detallarda dərin məna
tapa və onu sadə, anlaşıqlı və aydın dildə
çatdıra bilirdi.
Əminəm ki, onun yaradıcılığına bir dəfə
müraciət edən hər kəs sonra dəfələrlə
onun əsərlərinə qayıdır, özləri
üçün yeni nə isə tapırdılar. Onun hər bir
əsəri zamanın ruhunu əks etdirməkdən başqa,
həm də düşünməyə - həyatın mənası,
hər kəsin bu həyatda görəcəyi işlər barədə
düşünməyə vadar edirdi. Bu isə,
heç şübhəsiz, yalnız həqiqi, böyük
istedada nəsib olur.
Maqsud İbrahimbəyov öz əsərlərini rus
dilində yazırdı. Bununla yanaşı, o, əsl Xalq
Yazıçısı olub və olaraq qalır. Onun hər bir əsəri, bütün
yaradıcılığı doğma torpağa, doğma mənbələrə,
doğma köklərə böyük məhəbbətlə
aşılanıb. Onun sevimli Bakı şəhəri
isə çox vaxt, demək olar, əsərlərinin əsas
iştirakçısı idi.
Maqsud müəllim mərd, cəsur insan idi. O, öz prinsiplərini
bütün həyatı boyu daşıyaraq, onları
müdafiə edən insan idi. O, heç vaxt fikrini deməkdən,
tənqid etməkdən qorxmurdu. Onun
publisistikası Azərbaycan jurnalistikasının parlaq təbəqəsidir.
Ən başlıcası isə, Maqsud müəllim
bütün həyatı boyu laqeyd insan olmayıb. O, həmişə
gərəkli olmağı və bu cür qalmağı
bacarırdı, heç vaxt kənarda olmurdu.
Bu insan haqqında, onun yaradıcılığı,
yüksək mənəvi və insani keyfiyyətləri barədə
çox danışmaq olar. Mən əminəm
ki, zaman keçdikcə insanlar böyük Azərbaycan
yazıçısı Maqsud İbrahimbəyovun Azərbaycan
mədəniyyəti və incəsənətinin inkişafındakı
xidmətlərini daha yaxşı və dərindən dərk
edəcəklər.
Hörmətli Anna xanım, Siz Maqsud müəllimin həyatında
xüsusi yer tutmusunuz. Əgər desəm ki, Siz onun ən
yaxın dostu və ilham pərisi olmusunuz, yəqin ki, səhv
etmərəm. Yəqin bilirsiniz ki, dostlarınızın,
tanışlarınızın əksəriyyəti
üçün siz ayrılmaz vəhdət idiniz. Sizin cütlük məhəbbətin və
qarşılıqlı hörmətin, iki parlaq şəxsiyyətin
bir-birini tamamlayaraq, həm də daha güclü
parlamasının rəmzi idi. Mən sizinlə
aramızdakı dostluq və səmimi münasibətlərə
çox həssas yanaşıram. Mən
sizə çox dərin hörmət bəsləyirəm və
sizə uzun ömür, möhkəm cansağlığı
arzulayıram.
Cənab
Prezident həqiqətən doğru deyib: böyük Azərbaycan
yazıçısı Maqsud İbrahimbəyov yaşayacaq. Onun doğmalarının, dostlarının və
istedadının milyonlarla pərəstişkarının qəlbində
və yaddaşında yaşayacaq. Belə
ki, nə qədər əsərləri yaşayırsa,
yazıçı da sağdır. Azərbaycanın
layiqli oğlunun işıqlı xatirəsinə
ehtiramımı bildirirəm. Sağ olun.
x x x
Yazıçının
həyat yoldaşı Anna İBRAHİMBƏYOVA Maqsud
İbrahimbəyovun xatirəsinə hörmətə görə
Prezident İlham Əliyevə və birinci xanım Mehriban
Əliyevaya təşəkkürünü bildirərək
dedi:
-Əziz dostlar, sağ olun ki, Maqsudu yad etmək
üçün buraya gəlmisiniz. Mayın 11-də onun
ad günü idi. Sağ olun ki, siz də bu gün gəlmisiniz.
Mehriban xanım, mən Sizə və cənab
Prezidentə Maqsuda və onun xatirəsinə bəslədiyiniz
səmimi münasibətə görə çox minnətdaram.
Sağ olun ki, bu gün bizimləsiniz. Hər bir
məsələdə iştirakınıza və dəstəyinizə
görə sağ olun. Çox sağ olun.
x x x
Yazıçının dostu, Rusiyanın TASS
İnformasiya Agentliyinin baş direktorunun birinci müavini Mixail
QUSMAN çıxışına Yuri Levitanskinin “Kajdıy
vıbirayet dlya sebya” şeirindən misralarla başladı.
Diqqətə çatdırdı ki, Maqsud İbrahimbəyovu
üç sözlə xarakterizə etmək olar: Bu, şərəf,
ləyaqət və seçimində səhvsizlikdir. “Maqsud
İbrahimbəyovun başlıca silahı söz idi. O, söz duelində qeyri-adi dərəcədə zərif
idi, eyni zamanda, söz döyüşündə alınmaz sədd
idi”, - deyən Mixail Qusman bildirdi ki, yazıçı
sözün qüdrətinə, sözün hər şeyə
qalib gələcəyinə inanırdı və o, tam
haqlı idi. Çünki söz çox insanları
xilas edib.
Xatirə gecəsində
yazıçının əsərlərindən
parçalar təqdim olundu, Maqsud İbrahimbəyovun
dostları, doğma Bakı, sevdiyi insanlar haqqında fikirləri
səsləndi.
Sonra Maqsud İbrahimbəyovun həmkarlarının
və yaxın dostlarının müsahibələrinin yer
aldığı sənədli film nümayiş etdirildi.
1935-ci il mayın 11-də Bakıda anadan olan Maqsud İbrahimbəyov gənc yaşlarından istedadlı nasir, dramaturq, kinossenarist və rejissor kimi çoxcəhətli fəaliyyəti ilə SSRİ miqyasında tanınıb. Ötən əsrin 60-cı illərində ədəbiyyata qədəm qoyan nəslin nümayəndəsi kimi o, müasirlərinin rəngarəng, dolğun obrazlarını yaradaraq öz dəst-xətti ilə çoxsaylı pərəstişkarlarının dərin hörmət və ehtiramını qazanıb. Müasir ədəbiyyatın görkəmli simalarından olan Maqsud İbrahimbəyov öz yaradıcılığı ilə bədii fikrin zənginləşdirilməsinə töhfələr verib. Onun bir ssenarist və rejissor kimi kinematoqrafiyanın inkişafında da mühüm xidmətləri var. Maqsud İbrahimbəyovun ssenariləri əsasında çəkilən filmlər tamaşaçılar tərəfindən rəğbətlə qarşılanır. Onun yaradıcılığında əksini tapan Azərbaycan xalqının milli xüsusiyyətləri, adət-ənənələri, xüsusilə Bakının özünəməxsus koloritli təsviri təqdirəlayiqdir. Film “Maqsud İbrahimbəyov kimi yazıçılar dünyalarını dəyişmirlər. Onların həyatında təkcə bir tarix var: dünyaya gəldikləri tarix” sözləri ilə yekunlaşır.
İki
sahil.- 2017.- 17 may.- S.3