VII Qlobal Bakı Forumu qlobal məsələlərin səmərəli müzakirəsi üçün mühüm platformaya çevrilib

Milli Məclisin Ailə, qadın və uşaq məsələləri komitəsinin sədr müavini, Azərbaycanın AŞPA-da nümayəndə heyətinin üzvü Sahibə Qafarova www.yap.org.az saytına müsahibə verib:

- Sahibə xanım, məlum olduğu kimi Azərbaycanda VII Qlobal Bakı Forumu keçirildi. Sizcə, bu Forumun əhəmiyyəti nədən ibarətdir?

- VII Qlobal Bakı Forumu artıq dünyada sülh və birgəyaşayışın əhəmiyyətinin bir daha ifadə olunduğu, həlli tələb olunan qlobal məsələlərin müzakirəsi üçün önəmli platforma kimi qəbul olunur. Aktual problemlərin həlli, dünyada yaşanan böhranların aradan qaldırılması istiqamətində yolların araşdırılması üçün belə platformaların təşkili olduqca mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Forumun mövzusu (Dünyanın yeni xarici siyasəti) çox uğurla seçilib və bir daha tədbirin nə qədər böyük əhəmiyyətə malik olduğunu göstərir. Bəllidir ki, bu gün dünyanın dəyişən şərtləri, iqtisadi, siyasi, mədəni, humanitar və digər sahələrdə baş verən qlobal hadisələr fonunda xarici siyasət məsələlərinin də yenidən gözdən keçirilməsi, milli dövlətlərin öz təhlükəsizliyi və müstəqilliyinin qorunmasına yönəlmiş müstəqil xarici siyasət strategiyasına malik olması olduqca əhəmiyyətli məsələdir və bu mövzu üzrə müzakirələrin təşkili də çox böyük əhəmiyyətə malikdir. Tam qətiyyətlə deyə bilərik ki, VII Qlobal Bakı Forumu qlobal məsələlərin səmərəli müzakirəsi üçün mühüm tədbirə çevrilib.

Xüsusilə, vurğulamaq istərdim ki, Prezident İlham Əliyevin Forumdakı iştirakı və çox dərin məzmunlu çıxışı böyük maraqla qarşılandı. Forumda iştirak edən qonaqlar Prezidentin çıxışını yüksək qiymətləndirdilər.

- Qlobal Bakı Forumu bir çox beynəlxalq təşkilatlar, xarici KİV tərəfindən yüksək qiymətləndirilir. Bunun səbəbləri nələrdir?

- Bunun müxtəlif haqlı səbəbləri var. Əvvəla, Bakı Forumu dünyanın tanınmış siyasi, ictimai, elm xadimlərinə, dövlət rəsmilərinə, jurnalistlərə bir yerə toplaşıb problemlərin həllini tapmağa şərait yaradır. Foruma beynəlxalq maraq və tədbirə qatılanların sayı ildən–ilə artır. Bakı Forumunun işində 55 ölkədən 500-dən çox nümayəndənin, o cümlədən, 5 prezident, 1 baş nazir, 2 baş nazirin müavini, 42 sabiq dövlət başçısı və baş nazirlərin iştirak etməsi tədbirə beynəlxalq marağın nə qədər böyük olduğunu təsdiqləyir. Ona görə də, bu Forumun beynəlxalq mötəbər tədbirlər sırasında yeri yüksək qiymətləndirilir.

Forumda gələcək dünyamızı formalaşdıracaq kreativ ideyalar və onların həyata keçirilməsi yolları, uğurlu xarici siyasət məsələləri, humanizm və bəşəri məsuliyyətin zəruriliyi, dayanıqlı inkişaf məqsədləri, qlobal siyasətin dəyişməsində böyük güclərin rolu, təhlükəsizlik naminə orta Şərq əməkdaşlığı, müasir qərarların qəbul edilməsində elm və mədəniyyətin rolu və digər mühüm məsələlər müzakirə olunub. Bütün bunlar dünya ictimaiyyətini düşündürən məsələlərdir. Şübhəsiz ki, forumda aparılan müzakirələr dünyada mövcud olan qlobal problemlərin həllinə öz töhfəsini verəcək. Ümumiyyətlə, Azərbaycan artıq öz təcrübəsində bu kimi qlobal tədbirlərə uğurla ev sahibliyi etmək bacarığını sübuta yetirib. Bu mənada VII Qlobal Bakı Forumu da kifayət qədər əlamətdar və məhsuldar keçməklə, ölkəmizin sivilizasiyalar və mədəniyyətlər arasında dialoqa, multikulturalizm ənənələrinin geniş yayılmasına, müasir dövrdə texnologiya və elm əsaslı iqtisadiyyatın təşviq olunmasına verdiyi əhəmiyyəti bir daha nümayiş etdirdi.

- Sahibə xanım, sizin də qeyd etdiyiniz kimi, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Forumda geniş nitq söylədi və bu çıxışda əsas diqqət hansı məsələlərə yönəldildi?

- Bəli, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Forumdakı çıxışı çox maraqla qarşılandı. Cənab Prezidentin çıxışında müasir dövrdə dünyada və regionda baş verən proseslər çox dəqiq və əhatəli şəkil təhlil olundu, dövlətimizin başçısının mülahizələri, geniş dünyagörüşünə söykənən ardıcıl tezisləri, hadisələrə və qlobal problemlərə özünəməxsus yanaşması, ölkəmizin xarici siyasət məsələləri dolğun şəkildə əksini tapdı. Forumda iştirak edən qonaqlar cənab Prezidentin çıxışını, Onun problemləri çox qətiyyətlə və açıq mətnlə ifadə etməsini, yaranmış situasiyada çıxış yollarını göstərməsini yüksək qiymətləndirdilər. Məlum olduğu kimi, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi və müdrik siyasəti ilə Azərbaycan uğurla inkişaf edir, çiçəklənir, ölkəmizin təkcə regionda deyil, bütün dünyada mövqeləri ardıcıl şəkildə güclənir. Bu nailiyyətlər dövlətimizin başçısının çıxışında da təhlil olundu, ölkəmizin keçdiyi inkişaf yoluna nəzər yetirildi.

Prezident İlham Əliyev Forumdakı çıxışında Azərbaycanın xarici siyasət priritetlərini və ölkəmizin beynəlxalq miqyasda baş verən hadisələrə münasibətini çox açıq və əsaslandırılmış şəkildə diqqətə çatdırdı. Dövlətimizin başçısı bir daha bəyan etdi ki, Azərbaycan öz xarici siyasətini, xarici siyasət təşəbbüslərini dəyişən dünyaya uyğunlaşdırır. Lakin bizim xarici siyasətimiz əsas etibarilə sabit, proqnozlaşdırıla bilən və müstəqildir. O, bizim milli maraqlarımıza əsaslanır. Tərəfdaşlıq, qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq vasitəsilə regionumuzda və daha geniş coğrafiyada təhlükəsizlik, sabitlik istiqamətində ölkələrlə yaxın əlaqələrin qurulması Azərbaycanın prioritetlərindən biridir. Bu kifayət qədər praqmatik, eyni zamanda, ədalətli və beynəlxalq hüquqa söykənən, həmçinin xalqımızın mənafeyinin əsas götürüldüyü bir yanaşmadır.

Prezident İlham Əliyev həmçinin, ölkəmizin multikulturalizm və tolerantlıq ənənlərindən bəhs edərək bildirdi ki, multikulturalizm Azərbaycanın dövlət siyasətidir. Azərbaycan dünyada multikulturalizm mərkəzlərindən biri kimi tanınır. Əsrlər boyunca Azərbaycan müxtəlif dinlərin və etnik qrupların nümayəndələrinin sülh və əmin-amanlıq şəraitində yaşadığı yer olub: "Biz fəxr edirik ki, müstəqilliyimiz bərpa olunandan sonra bu meyil gücləndi. Biz bu ideyaları qlobal arenada təbliğ etməyə çalışırıq. Ona görə də biz çoxsaylı tədbirlər, beynəlxalq konfranslar, mədəniyyətlərarası dialoq forumu, dünya dini liderlərinin forumu, BMT Sivilizasiyalar Alyansının forumu, Bakı Humanitar Forumu və bir çox başqa beynəlxalq tədbirlər təşkil edərək, xüsusilə fərqli fikirlər gördüyümüz zaman əsas diqqəti multikulturalizmlə bağlı məsələlərə yönəldirik. Düşünürəm ki, Azərbaycanın nümunəsi açıq şəkildə nümayiş etdirir ki, multikulturalizm dünyanı inkişaf etdirməyin, gərginlikləri azaltmağın, əməkdaşlığı və qarşılıqlı anlaşmanı gücləndirməyin yeganə yoludur".

Hesab edirəm ki, bu, cənab Prezidentin Forum vasitəsilə dünya dövlətlərinə verdiyi açıq mesajlar idi ki, dünyada təhlükəsizliyini, sülhün təmin olunmasının yolu mədəniyyətlərarası, dinlərarası dialoqdan, xalqlar arasında əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsindən keçir. Bütün mütərəqqi bəşəriyyət multikulturalizm ideyaları, çağırışları ətrafında birləşməli, bu məsələdə birmənalı mövqe nümayiş etdirilməlidir. Əks təqdirdə, baş verənlərdən bütün hər kəs əziyyət çəkəcək.

-Prezident İlham Əliyev Forumdakı çıxışında Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi haqqında da fikirlərini bildirdi. Bu barədə nə deyə bilərsiniz?

- Bəli, Prezident İlham Əliyev Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı aparılan danışıqlara da toxunaraq bir daha bəyan etdi ki, status-kvo dəyişməlidir və bunu etmək üçün Ermənistan öz qoşunlarını Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərindən çıxarmağa başlamalı, qaçqın və məcburi köçkünlərə öz evlərinə qayıtmağa imkan yaratmalıdır. Azərbaycanın mövqeyi bundan ibarətdir və Ali Baş Komandan belə bir mötəbər tribunadan ölkəmizin mövqeyini cəsarətlə ifadə etdi. Ermənistan tərəfindən ifadə olunan danışıqların formatı ilə bağlı təxribat xarakterli fikirlər qəbuledilməzir və dövlətimizin başçısı bildirdi ki, Ermənistanın bu cür danışıqları pozmağa yönəlmiş cəhdləri beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən də rədd edilir. Prezident İlham Əliyev qeyd etdi ki, bir qədər əvvəl ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrləri bəyanat yaydılar və faktiki olaraq Ermənistana açıq mesaj göndərdilər ki, onların danışıqlar formatını dəyişdirmək cəhdləri qəbuledilməzdir. Ondan bir neçə gün əvvəl Avropa İttifaqının yüksək rütbəli rəsmiləri eyni bəyanatla çıxış etdilər. Danışıqlar formatı uzun illər ərzində işlənib hazırlanıb və onu dəyişmək üçün birtərəfli qaydada edilən istənilən cəhd danışıqlar prosesini əngəlləmək cəhdi kimi qiymətləndirilir və bütün məsuliyyət bunu etməyə çalışan tərəfin üzərinə düşür.

Əlbəttə, Azərbaycanın istəyi ondan ibarətdir ki, danışıqlar nəticəyönümlü olsun. Bu danışıqlar bundan sonra uzun illər davam edə bilməz. Yəni danışıqlar xətrinə danışıqlar aparmaq üəbul oluna bilməz. Ermənistan işğal etdiyi Azərbaycan ərazilərini dərhal və qeyd şərtsiz boşaldılmalıdır. Beynəlxalq hüququqn tələbləri yerinə yetirilməli, Azərbaycanın ərazi bütövlüyü bərpa edilməlidir. Ərazi bütövlüyü beynəlxalq hüququn fundamental prinsipidir. Ərazi bütövlüyü ilə öz müqəddəratını təyinetmə arasındakı balans BMT-nin Nizamnaməsində, Helsinki Yekun Aktında çox aydın şəkildə izah olunub. Öz müqəddəratını təyinetmə ölkələrin ərazi bütövlüyünə zidd olmamalıdır. Ona görə də, münaqişə beynəlxalq hüququn normalarına, BMT Təhlükəsizlik Şurasının müvafiq qətnamələrinə əsasən və Azərbaycanın ərazi bütövlüyü çərçivəsində həll edilməlidir.

İki sahil.-2019.- 19 mart.- S.14