Bizim döyüşçülər
böyük əsgərlər kimi tarixə düşəcəklər
İkinci
Qarabağ müharibəsi Azərbaycan tarixinə Vətən
müharibəsi kimi düşəcək. Ən əvvəl ona görə ki, xalq Azərbaycan
Ordusunun və Müzəffər Ali Baş Komandan, Prezident
İlham Əliyevin ətrafında sıx birləşib. 50
mindən çox adam Qarabağın işğaldan azad olunmasında
könüllülər kimi iştirak etmək
üçün ərizə ilə müraciət edib. Azərbaycan Ordusu dağlıq ərazidə,
minalanmış torpaqlarda hədsiz çətin
döyüş şəraitinə davam gətirərək, əsl
şücaət və mərdlik göstərdi və qələbə
qazandı. Bu döyüş əməliyyatları
dövründə ekspertlər dəfələrlə qeyd
ediblər ki, erməni ordusu və ermənilərin digər
silahlı dəstələri Azərbaycan Ordusunun yüksək
peşəkarlığı qarşısında
Qarabağı tərk etməyə məcbur olacaqlar.
Şübhəsiz, İkinci Qarabağ
müharibəsində Qələbəyə görə bizim
veteranlar xüsusi qürur hissi keçirirlər. Axı
neçə illər idi ki, Qarabağdan söhbət
düşəndə bu veteranlar onu ürəkağrısı
və acı xatirələrlə yad edirdilər. AZƏRTAC Azərbaycan Müharibə, Əmək və
Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının
Sədri, general-polkovnik Tofiq Yaqub oğlu Ağahüseynova
müraciət edərək, Qarabağın erməni
işğalçılardan azad edilməsi ilə bağlı
bugünkü hadisələr barədə suallara cavab verməsini
xahiş edib.
Məlumat üçün qeyd edək
ki, 40 ildən artıq Sovet ordusunda xidmət etmiş
general-polkovnik Tofiq Ağahüseynov 1987-ci ildə ordudan tərxis
olunub, Sovet İttifaqı dağılandan sonra, Ermənistanın
Dağlıq Qarabağda Azərbaycana qarşı silahlı təcavüzü
başlananda yenidən ordu sıralarına qayıdıb.
1997-ci ildə Prezident Heydər Əliyevin
təkidi ilə hərbi xidmətə bərpa olunub və
prezidentin hərbi məsələlər üzrə köməkçisi
vəzifəsinə təyin edilib. 2002-ci ilə qədər
bu vəzifədə çalışıb, müasir Azərbaycan
Ordusunun yaradılmasına sanballı töhfə verib.
2002-2007-ci illərdə Prezidentin tövsiyəsi ilə
Azərbaycan müdafiə nazirinin müşaviri vəzifəsini
tutub.
Əfsanəvi general həmişə əmin
idi ki, erməni təcavüzünə yalnız müasir
ordunun köməyi ilə son qoymaq olar. Azərbaycanda belə
bir ordu yaradılması üçün o, ölkə rəhbərliyi
ilə birlikdə uzun illər boyu çalışıb.
-Tofiq müəllim, xahiş edirəm bir
peşəkar hərbçi kimi Qarabağda Azərbaycan ərazisinin
işğaldan azad olunması əməliyyatını şərh
edin. Sentyabrın 27-dən başlayaraq Qarabağda çox
mürəkkəb şəraitdə fəaliyyət göstərən
Azərbaycan Ordusunun döyüş əməliyyatlarının
taktikası barədə nə demək istərdiniz?
-Hesab edirəm ki, Azərbaycan Ordusu düşmən
üzərində hər cəhətdən tam üstün
olmasını sübut etdi. Xilaskar Azərbaycan Ordusunun istifadə
etdiyi taktika ən müasir müharibə taktikasıdır.
Bizim əsgərlər böyük
döyüşçülər kimi tarixə düşəcəklər.
Onlar tariximizdəki qara ləkəni silməyə və
Birinci Qarabağ müharibəsində yol verilmiş səhvləri
düzəltməyə nail oldular.
Əlbəttə, bu döyüşlərdə
qazanılan uğur hərbi əməliyyatların
planlaşdırılmasından asılı idi. Azərbaycan Ordusunun Ali Baş Komandanı, Prezident
İlham Əliyevin həm müasir Azərbaycan Ordusunun
yaradılması üzrə çoxillik mürəkkəb
iş dövründə, həm də Qarabağda ermənilər
tərəfindən işğal olunmuş ərazinin azad edilməsi
üzrə bu il sentyabrın 27-dən başlayaraq, bilavasitə
hərbi əməliyyatlar dövründə
son dərəcə məsul qərarlar qəbul edərkən
göstərdiyi mərdlik, əzmkarlıq, siyasi iradə sayəsində
Azərbaycanın öz ərazi bütövlüyünü
bərpa etməsi uğrunda Qarabağda gedən
döyüşlərdə tarixi dönüş baş verdi.
Hərbi mütəxəssislərə
aydındır ki, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin
haqlı olaraq qeyd etdiyi kimi Azərbaycan Ordusunun həyata
keçirdiyi əməliyyat faktiki olaraq Ermənistanı
sülhə məcbur edən, Qarabağda Ermənistan-Azərbaycan
münaqişəsinin nizamlanmasına dair BMT qətnamələrini
yerinə yetirən bir aksiya oldu və ən müasir
silah növlərindən istifadə edilməklə
aparılan döyüş əməliyyatlarının
bütün güclü tərəflərini göstərdi.
Qeyd etmək lazımdır ki, ən yeni dünya tarixində
döyüş meydanında bu cür əməliyyatların
presedenti yox idi. Fikrimcə, belə silahlardan istifadə edilməklə
aparılmış bu hərbi əməliyyat hələ uzun
müddət hərbi ekspertlər və dünyanın bir
sıra ordularının komandanlığı tərəfindən
təhlil ediləcək, öyrəniləcək.
-Bu günə qədər Azərbaycan, Rusiya və
Ermənistanın iştirakı ilə bəyanat imzalanıb,
Azərbaycan torpaqlarının xeyli hissəsi işğaldan
azad edilib və ölkəmizin bütün ərazisində
“Qarabağ Azərbaycandır!” şüarı səslənir.
Azərbaycanda yaşayan bütün xalqların nümayəndələri
Qarabağ uğrunda döyüşlərdə ən yüksək
vətənpərvərlik ruhu nümayiş etdirirdi. Siz 1941-1945-ci illərin Böyük Vətən
müharibəsi cəbhələrinin yolunu keçmiş,
Berlində Qələbə həmləsinin
iştirakçısı olmuş bir
döyüşçü kimi bu günlərdə,
bütün xalqımız Azərbaycanın Qələbəsini
qeyd etdiyi bir vaxtda hansı hisslər keçirirsiniz?
-Mən öz ölkəmizə görə, Azərbaycanda
yaşayan, sıx birləşmiş xalqlara görə, bizim
qüdrətli ordumuza və əlbəttə, Prezidentimiz, Ali
Baş Komandan İlham Əliyevə görə böyük
qürur hissi keçirirəm. Fəxr edirəm ki, bizim
ordumuzun formalaşmasının təməli ulu öndər
Heydər Əliyev tərəfindən qoyulub. Onun vəsiyyətlərini
həyata keçirməklə ölkəmizdə
sülhü bərqərar edən Azərbaycan Ordusu öz
döyüş imkanlarını modernləşdirməyi və
təkmilləşdirməyi davam etdirməlidir.
-Xarici KİV-lərdə Azərbaycanın ərazi
bütövlüyünün bərpa edilməsi məsələsinin
həlli barədə həmişə ən müxtəlif
fikirlər söylənilib. Doğrudur, müəyyən
televiziya verilişlərində, mətbu nəşrlərdə
və elektron resurslarda Qarabağ mövzusunun qərəzli
işıqlandırılması nəticəsində ermənilərin
guya Qarabağ torpaqlarına şəriksiz sahib olmaları barədə
yeni erməni mifi yaradılmışdı, lakin bu, beynəlxalq
hüquq normalarının kobud şəkildə
pozulması idi. İndi daha obyektiv fikirlər səslənməyə
başlayıb. Yaranmış reallıqda informasiya mübarizəsinin
təşkili barədə Sizin fikrinizi bilmək maraqlı
olar.
-Mənim fikrimcə, Azərbaycan KİV-ləri
erməni təbliğat maşını tərəfindən
Qərb mediasında yayılan açıq-aydın
dezinformasiyaya vaxtında və dəqiq münasibət bildirdi.
Azərbaycan bu dezinformasiyanı ifşa etmək
üçün vaxtında və kifayət qədər fakt təqdim
etdi. Bu baxımdan, Azərbaycan Respublikası Müdafiə
Nazirliyinin mətbuat xidmətinin fəal işini xüsusi qeyd
etməliyəm. Bu xidmət döyüş əməliyyatları
zonasında baş verən bütün hadisələr barədə
hər gün mötəbər informasiya təqdim edirdi. Zənnimcə, bunun nə dərəcədə
vacib olmasını anlamaq çətin deyil. Əhaliyə
operativ şəkildə təqdim edilən informasiya istər
Qarabağda, istərsə də Azərbaycanın digər
regionlarında torpaqlarımızın işğaldan azad edilməsi
ilə əlaqədar hadisələrdən vaxtında xəbər
tutmağa kömək edirdi. Ölkəmizin bütün
vətəndaşları, hətta hərbi mövzudan uzaq olan
insanlar da cəbhədən verilən xəbərlərin
mötəbərliyinə əmin idilər.
Mən həm də ona görə çox
şadam ki, bizim informasiya agentlikləri, elektron KİV-lər
və telekanallar daim informasiya mübarizəsi rejimində fəal
iş aparırdılar və yenə aparırlar. Onlar Azərbaycanın
işğaldan azad edilməsinin qeyd-şərtsiz zəruri
olmasını və bu işin həqiqi səbəblərini
dünya birliyinə çatdırmaq vəzifəsinin öhdəsindən
gəliblər.
-Siz 1982-1987-ci illərdə
Çexoslovakiyada Hava Hücumundan Müdafiə
Komandanının yanında Varşava Müqaviləsinin
iştirakçısı olan dövlətlərin Birləşmiş
Silahlı Qüvvələrinin Baş Komandanının
nümayəndəsi olmusunuz, yəni, beynəlxalq hüquqa əsasən
döyüş əməliyyatlarına cəlb edilmiş
ölkələr arasında bağlanmış sülh
müqavilələrinə riayət edilməsi üzrə
praktiki iş təcrübəniz var. Sizin fikrinizcə, Azərbaycan,
Rusiya və Ermənistan tərəfindən bu yaxınlarda
imzalanmış Bəyanat hansı şərtlər daxilində
Qarabağda möhkəm sülhün bərqərar
olunmasında həlledici rol oynayacaq?
-İlk növbədə, qeyd etmək
lazımdır ki, bu sənədin imzalanması
üçün əsas arqument Qarabağın ərazisinin
çox hissəsini yetərincə qısa müddət ərzində
azad etmiş Azərbaycan Ordusunun uğurla irəliləməsidir.
Hər şey döyüş meydanında və
Prezident İlham Əliyevin həm hərbi, həm də
diplomatik fəaliyyət planının uğurla həyata
keçirilməsi, onun öz rəhbərini yekdilliklə dəstəkləyən
xalqına müraciətləri və konkret hərəkətləri,
demək olar ki, hər gün dünyanın
aparıcı KİV-lərinin jurnalistləri ilə
görüşləri, məsələn, Fransanın dövlət
rəhbərinin irəli sürdüyü iddiaları
uğurla rədd etməsi sayəsində mümkün oldu. Hələ
onu demirəm ki, Ali Baş Komandan ədalətin bərpa
olunmasında və Qarabağın işğalına son
qoyulmasında bizi dəstəkləyən Rusiya, Türkiyə
və Pakistanın prezidentləri ilə daim əlaqə
saxlayırdı.
Mən çox şadam ki,
strateji yüksəkliklərdə Azərbaycan
bayrağının qaldırılması uğrunda, hər
bir şəhər, hər bir kənd uğrunda gərgin
döyüşlərdə qəhrəmanlıqla vuruşan əsgərlərimiz
tərəfindən Qarabağın çox hissəsinin azad
edildiyi günü görmək mənə də qismət
oldu. Xoşbəxtəm ki, döyüşlərin
çox ağır şəraitdə aparılmasına
baxmayaraq, Azərbaycan Ordusu ermənilərin 30 il müddətində
inşa etdiyi istehkamları darmadağın etdi, Qarabağın
minalanmış ərazisində məkrli düşmənin
müqavimətini çox qısa müddətdə
qırmağa və qalib gəlməyə nail oldu. Azərbaycanın
qədim şəhər-qalası Şuşanın erməni
işğalçılardan azad edilməsi elan olunanda mən
çox sevindim. Şübhəsiz, bu hadisə Qarabağ ərazisinin
işğalçılardan azad edilməsində
dönüş nöqtəsi oldu.
Bəyanatın məzmununa gəldikdə
isə, bu tipli razılaşmalar imzalamış ölkələrin
rəhbərlərinin təcrübəsi göstərir ki,
belə hallarda əsas məqsəd sazişin konkret əməllərlə
dəstəklənməsi, həmin sənəddə göstərilən
müddət parametrlərinə riayət edilməsidir.
Çox ümid edirəm ki, Türkiyənin
iştirakı ilə birgə sülhməramlı mərkəzin
təşkil edilməsi etimad şəraiti yaranmasında
müsbət rol oynayacaq. Şübhə yoxdur ki, bu, regionda
sabitliyə əlavə zəmanətdir. Rusiya tərəfin bu
məsələyə konstruktiv yanaşması diqqəti cəlb
edir.
Aydındır ki, bu sənəddə nəzərdə
tutulan bütün məqamların Azərbaycanla Ermənistan
arasında münasibətlərin indiki mərhələsində
həyata keçirilməsi heç də asan olmayacaq. Lakin mən
əminəm ki, bu bəyanat bizim regionda sülhün bərqərar
olması üzrə tədbirlərin inkişafında təməl
rolu oynayacaq.
-Müsahibə üçün təşəkkür
edirəm.
İki sahil.- 2020.-13 noyabr.- S.17.