“Xudafərinin Zəfər dastanı”

Gənc yazar Sevinc Ədalətqızının qələmə aldığı bu kiçik mənzum əsər Cəbrayılın düşmən işğalından azad edilməsində böyük hünər və igidlik göstərərək tarixi Xudafərin körpüsündə Zəfər bayrağını ucaldan Vətən müharibəsinin şəhidi Azər Yusiflinin unudulmaz xatirəsinə ithaf edilir

Kitabda Cəbrayıl şəhərinin, eyni zamanda, qədim Xudafərin körpüsünün keşməkeşli tarixinə poeziyasının dili ilə nəzər salınır. Əsərin “Xan Arazla söhbətim” bölümündə Xudafərinin tarixi ilə bağlı əski rəvayətlər və hekayətlər xatırlanır. Bundan əlavə, “Zəfər nübarımız Cocuq Mərcanlı” bölümündə şanlı Aprel qələbəmizin qəhrəman şəhidlərinin böyük şücaəti və hünəri alqışlanır. Əsərin əsas zirvə nöqtəsində isə Cəbrayıl-Xudafərin savaş mövzusu dayanır. “Xan Arazın sevinc göz yaşları”, “Salam, a bayraqlı Xudafərinim!”, “Bura vüsal körpüm Xudafərindir!” bölümündə azadlığına qovuşan qədim körpünün qələbəsi tərif edilir.

Daha kəsilibdir düşmən ayağı,

Başının üstündə şanlı bayrağı.

Ucalıb Arazın qoynunda əzəl

Xudafərin adlı bir zəfər tağı.”

Əsərin “Bayraqdar igidim” bölümündə isə Xudafərin körpüsündə bayrağımızı dalğalandıran sərhəd keşikçisi qəhrəman Azərin əsir torpaqlarımızın azad edilməsi uğrunda göstərdiyi böyük hünər, qeyrət və şücaətindən fəxarətlə söz açılır. Təkcə “Ey bayraq sevdalı igid Azərim! Ey zəfər sədalı şəhid Azərim!” misraları bir şəxsiyyət kimi şəhid qəhrəmanın bədii portretinin cizgisi, onun daxili, mənəvi aləminin, eyni zamanda, alovlu vətənpərvərlik hisslərinin təcəssümüdür. Müəllif Cəbrayılın zəfər günündə Arazın o tayından Xudafərin körpüsünə bayraq sancan Azərbaycan əsgərinin ünvanına sonsuz təşəkkür hissləri ifadə edir. Lakin onun şəhadət xəbərini duyarkən həm kədər, həm də böyük qürur və fəxr hissi ilə vurğulayır:

Səni soraqladım Araz boyunca,

Şəhadət xəbərin dərhal duyunca

Yad etdim ruhunu, Azər qardaşım!

Ey aslan ürəkli, ey ər qardaşım!

Qeyrətli oğullar yaşayar, ölməz,

Yurdumdakı nursan, parlayar, sönməz.

Qanınla ucalan bayrağım enməz,

Göstərdin düşmənə hünər, qardaşım.

Həmçinin böyük ürək ağrısıyla qələmə alınmış nakam şəhid ömründən fraqmentlər çox təsirli və duyğulu hisslərlə ifadə edilmişdir.

Verdin qələbədən soraq, igidim,

Qəlbi, ruhu, eşqi bayraq igidim.

Qeyrəti, hünəri dastana dönən,

Yurduna, elinə dayaq igidim.

Eşqindən doymamış, çatmamış kama,

Nişanlı, toy üstə qalan igidim.

Yetişdin ən ali, uca məqama,

Haqqdan Şəhadətin alan igidim.

Onu da qeyd edək ki, 21 oktyabr Vətən Müharibəsinin qəhrəmanı Azər Yusiflinin Zəngilanın azadlığı uğrunda şəhadətə ucaldığı gündür. Sözü gedən bu əsər də qəhrəman şəhidimizin əziz və unudulmaz xatirəsi qarşısında bir şərəf borcudur. Eyni zamanda, bu kiçik mənzum əsər, həmçinin Xudafərin Zəfərinə bir ərmağandır. Müəllifin vaxtilə Qaradağdan Qarabağa-düşmən pəncəsində viran edilmiş Cəbrayıla, Xudafərin körpüsünə nisgilli və həsrətli baxışlarla boylanarkən kövrək hisslərlə ifadə etdiyi “Araz qan eyləyir, yaram dərindir, Bura həsrət körpüm Xudafərindir!” misraları heç də təsadüfi görünmür. Zaman keçir... həsrət, hicran, ümid körpüsü Xudafərin azadlığına qovuşur, kədərə qərq olmuş fikir və düşüncələr Zəfər sədalı misralarla əvəzlənir:

“Araz coşub, daşır, eşqim dərindir,

Bura vüsal körpüm Xudafərindir!”

Belə ki, əsər bayraqlı Xudafərinin Zəfər sədalı misralarıyla sona yetir.

Xan Arazın qoynunda

Dürrdü Xudafərinim.

Daha taleyi azad,

Hürrdü Xudafərinim.

Mən vurğunam seyrinə,

Qarabağın incisi!

Yazıldı taleyinə,

Zəfərin birincisi.

Könlümə bir saraydır

Gülşənin, gülüstanın.

Ağ günlərə haraydır,

Sənin Zəfər dastanın!

Adına ehtiramla

Söz qoşdum, ulu körpüm,

Qoynuna xoş məramla

Salmışam yolu, körpüm!

Qürurumun ünvanı,

Sevincimin məskəni.

Ömrümün ən xoş anı

Bağrıma basdım səni.

Yaşayacaq şöhrətin

Tarixlərdə əbədi.

Bir dastandır söhbətin

Sən, ey Zəfər məbədi!

Qeyd edək ki, kitabın redaktoru Aida Yusubdur.

Sevinc Azadi

İki sahil.- 2021.- 22 oktyabr.- S.16.