Ah, moda,
moda…
Salmısan dünyanı oda…
Modanın tarixçəsi minlərlə
il öncəyə gedib
çıxır. Çinlilərin
ayaqlarını kiçiltmək
üçün əziyyətə
qatlaşmaları, Babilli
və Assuriyalı kişilərin kobud və saçaqlı geyimlər geyinmələri
belə öz çağlarına görə
modanın əlamətləri
idi. Bu yazıda isə moda aləminin ən bahalı brendləri haqqında bəhs edəcəyik.
“Versace”
“Versace” markasının simvolu
qədim yunan mifologiyası ilə bağlıdır. Orda – mənfi
mifoloji personaj, Meduzanın başı təsvir olunub. Simvol 1978-ci ildə Gianni Versace tərəfindən
düşünülüb. Onu həmişə klassik mövzu, tarix və qədim mədəniyyətlər cəlb
edirdi. “ Versace” markası 10 il içində bütün dünyaya tanındı. Qeyd edək ki,Madonna,
Elizabet Hurley, Şahzadə
Diana, Tina Turner kimi tanınmışlar
bu markadan ən çox istifadə edən məşhurların sırasındadırlar.
1997-ci ildə faciəli bir hadisə yaşandı.
Belə ki, Andryu Cunanan
adlı qatil Gianni Versaceni qətlə yetirir. Bu hadisədən
sonra şirkətin sahibi Gianninin bacısı Donatella Versace olur.
“Valentino”
Gecə
geyimi deyilincə ağıla gələn
ilk geyim markalarından
biri məhz “Valentino”dur. “Valentino”nun
məqsədi müasir,
zərif və cazibədar geyimlər yaradaraq, zəngin qadın müştərilərinin
diqqətini çəkmək
idi. Markanın yaradıcısı
olan Valentino Qaravani hələ uşaqlıqdan
geyim dizayneri olmaq istəyirdi. Bunun üçün o, Milanda İncəsənət Akademiyasına
qəbul olub. Bu markanın libaslarında
Elizabet Teylor, Jaklin Kennedi, Kortni Koks və
Cennifer Lopez kimi məşhurlar ərə
gedib. 2007-ci ildə sonuncu qadın kolleksiyasını
təqdim edən dizayner dəb dünyasından uzaqlaşıb.
“Armani”
“Armani” Giorgio Armani və Sergio Galeotti tərəfindən
1975-ci ildə qurulub. “Armani” brendinin əsas üzü sayılan modelyer Corco Armani İtaliyanın Pyaçentsa
şəhərində anadan olub.
“Armani” karyerasına modelyer
Nino Çerrutinin assistenti
vəzifəsindən başlayıb. 1974-cü ildə isə o, ilk dəfə öz adı altında kolleksiyasını təqdim
edib. Modelyerin özəl həyatı
haqqında nadir hallarda
xəbərə rast gəlmək olar. Onun bacısı Rozannanın sözlərinə görə,
qardaşı qapalı
həyat tərzi sürür və onun yaxın dostları olmayıb.
O, “Armani
Jeans”, “Armani Exchange”, “Armani Junior”, “Armani Casa”, “Giorgio Armani”,
“Armani Collezioni”, “Emporio
Armani”, “AJ” kimi bir çox alt markalara da sahibdir. Eynək, alt geyimi, ətir,
çanta kimi bir çox sahədə özünü
təsdiqləmiş bir
markadır. Artıq 1997-ci ildə
“Armani”nin dünyada 2000-ə yaxın
mağazası var idi. Bu rəqəm
hal-hazırda 4000-ə yaxındır.
“Dolce & Gabanna”
Domencio Dolce və
Stefano Gabbana tərəfindən
1985-ci ildə İtaliyada
yaradılıb. Gələcək
tərəfdaşlar 1980-ci ilin əvvəllərində,
Domenikonun Stefanoya məxsus atelyesində işə qəbul olunduqdan sonra tanış olub. İlk kolleksiya yeni
başlayan modelyerlərə
gözlənilən maddi
uğur gətirməyib
və onlar biznesi bağlamaq istəyiblər. Hal-hazırda “Dolce və Gabbana” şou-biznes ulduzları ilə sıx əməkdaşlıq
edir və müntəzəm olaraq unikal reklam kampaniyaları
həyata keçirir.
İnsanlar hər il “D&G” etiketli
geyimləri almaq üçün milyonlarla
pul xərcləyirlər.
Zərif
və cazibədar geyimlər yaradan marka dünyaya səs salmağı bacarıb.
“Gucci”
“Gucci” dedikdə bir
çox geyim və ətriyyat markasını geridə qoyan brend yada
düşür.
Brend ilk dəfə
1921-ci ildə Guccio
Gucci tərəfindən yaradılmışdır. O zamanlar
Guccinin 40 yaşı varmış və o,
London otellərinin birində
lift işçisi olaraq
çalışırmış. “Gucci” şirkəti İtaliyanın nağıllar
şəhəri Florensiyada
yaransa da Gucci öz brendini yaradarkən zadəgan ingilislərdən ilham almışdır. Guccinin ilk müştəriləri
at sürdükləri üçün
ondan brenddə ata aid müəyyən ünsürlər əlavə
etdirməsini istəmişlər.
Gucci də onların
fikrini nəzərə
alıb, atın yüyənini simvol kimi öz məhsullarına
əlavə etmişdir.
“Gucci”nin logosuna fikir versəniz onun at nalına bənzədiyinin
fərqinə vararsınız.
Logo həm də
Guccio Guccinin baş hərflərini ifadə etməkdədir.
“Gucci”, şirkəti
1953-cü ilədək özü
idarə etdi. Təəssüf ki, Gucci öz
adını daşıyan
logonu görə bilmədi, çünki
logo onun ölümündən
sonra 1960-cı ildə
rəsmi şəkildə
ictimaiyyətə təqdim
olundu.
Marka ilk vaxtlar
ancaq dəri məhsullarının hazırlanmasına
diqqət yönəltsə
də 1940-cı ildə
ölkəyə dəri
materiallarının idxalında
problemlər yarandığı
üçün onlar
ipəkdən istifadə
etməyə başladılar. İlk ipək
şarf üzərində
çiçək eskizi
Monako şəhzadəsi
Qreys Kellinin sifarişi ilə hazırlanmışdı. Şərfi Guccinin oğlu Rodolf Gucci hazırlamışdı.
Atasının ölümündən
sonra o, biznesi daha irəli səviyyəyə daşımış
və Hollivud ulduzları üçün
geyim, aksessuar və s. hazırlamağa başlamışdı.
1980-cı ildə Gucci ailəsində baş verən xoşagəlməz
söz-söhbətlər brendə
də təsirsiz ötüşməmişdi. Lakin
1994-cü ildə şirkətin
idarəsini ələ
alan Tom Ford tez bir zamanda
markanı dirçəldə
bilmiş və 5 il ərzində “Gucci” brendinin dəyəri 4 milyarda çatmışdı.
Hətta “Gucci”yə aid cinslər 1988-ci ildə “GinnesİN Rekordlar Kitabı”na
düşə bilmişdi.
Beləki, bu cinslərin
qiyməti 3,134 dollar təşkil
edirdi. Bundan əlavə şirkət
UNICEF-lə də əməkdaşlıq etməkdədir.
Hal-hazırda şirkətin gəliri təxmini olaraq 4.4 milyard dollar hesab edilir.
“Chanel”
Bütün qadınların vurğun
olduğu bu markanın
simvolu iki əks istiqamətdə qoyulan C hərflərindən
ibarətdir. İlk dəfə bu
simvol 1920-ci illərdə
yaranıb. Hazırda həmin
təsvir dünyanın
ən məşhur ətirlərindən biri olan “Chanel 5” şüşəsinin
və bir çox geyimlərin üzərində əks olunub. Belə ki, “Coco Chanel” simvolu
markanı yaradanın
adının ilk hərflərini
əks etdirir. İlk illərdə “Coco
Chanel” yaratdığı ətirlərlə
məşhurluq qazansa
da sonralar xüsusilə
çantaları dünyada
milyonlarla satış
həyata keçirərək
rekordları qıra bilib. Markanın bugünkü gəliri
təxminən 7 milyard
dollardır.
“Prada”
Şirkət 1913-cü ildə Mario Prada və onun qardaşı Martino tərəfindən İtaliyanın
Milan şəhərində yaradılıb.
Mario Prada qadınların biznesdə rolunun olması lazım olduğuna inanmırdı
və buna görə də xanımlardan ibarət olan ailə üzvlərinin onun şirkətinə daxil olmasına mane olurdu. Lakin tərslikdən,
Marionun oğlunun bu işə marağı yox idi. Ona görə də Marionun yerinə gələn və təxminən iyirmi il Pradaya
rəhbərlik edən
Marionun qızı Luiza idi. Həmçinin
Luizanın qızı
Miuccia Pradada 1970-ci ildə şirkətə qoşuldu. Miuccia şirkəti 1978-ci ildə miras aldı və Bertelli ilə yanaşı biznes meneceri kimi şirkətin
dizaynlarında öz yaradıcılığı ilə
fərqlənirdi. O, 1979-cu ildə ilk kürək çantalarını dizayn
etdi və satışı baş tutdu. Onlar babasının buxar
gəmisi üçün
örtük kimi istifadə etdiyi sərt hərbi təyinatlı qara neylondan hazırlanmışdı.
“Prada” hazır geyim
və moda akssesuarları, ayaqqabı,
çanta, saat kimi bir çox
sahədə məhsullar
satır. Hatta 2004-cü ildə “LG” ilə ortaq bir telefon yaradıblar.
Şirkətin hazırda
gəliri təxminən
9.4 milyard dollardır.
“Dior”
Hər dəfə,
“Christian Dior” dedikdə biz yarım
əsrdən artıq
tarixi olan bu əfsanəvi brendin yaratdığı
- geyim, ətriyyat, kosmetikadakı bütün
üslubu, incəliyi və dəbdəbəni nəzərdə tuturuq.
Bu əfsanəvi marka
Christian Dior tərəfindən 1945-ci ildə qurulub. Dior yüksək
modanı ideyalar laboratoriyası adlandırırdı.
Qeyd edək ki, hal-hazırda
əsasən” Dior” brendinin
çantalarına çox
böyük tələb
var.
“Louis Vuitton”
“Louis Vuitton” 1954-cü ildə qurulan şirkət, xüsusilə
çantaları ilə
məşhurluq qazansa
da geyim, akssesuar, ayaqqabı, alt geyimi kimi bir
çox sahədə
də satış həyata keçirir. Dünyada 50-dən çox ölkədə
460-a yaxın mağazası
var. Deyilənə görə,
bu marka heç bir zaman endirim etmir
və satılmayan məhsulları yandırır.
Şirkətin bugünkü dəyəri
28 milyard dollardır.
Ümumilikdə şirkətin ən bahalı çantaları
19-cu əsrin texnologiyası
əsasında hazırlanır.
Lakin bu hələ çantaların baha və elit olmasının
əsas səbəbi deyil. İlk amil çantaların
əl işi olmasıdır. “ Louis
Vuitton” çanta və çemodanlarının
kilid hissəsi elə formada hazırlanır ki, onu sifarişçidən
başqa heç kəs aça bilmir.
Samirə Tağıyeva
İki sahil.- 2022.- 1 aprel.- S.8.