Milli diasporumuz: Qüdrətli Azərbaycanı
xaricdə təmsil edən
böyük qüvvə
Ümummilli lider Heydər Əliyev
dünya azərbaycanlılarının müstəqil dövlətimiz
və vahid məqsəd ətrafında birləşdirilməsi
ideyasının müəllifidir. Ulu Öndər Azərbaycan
diasporunun formalaşmasının və təşkilatlanmasının
vacibliyini, lobbiçilik fəaliyyətinin əsas istiqamətlərini
və perspektivlərini daim diqqətdə saxlayıb.
“Dünya Azərbaycanlılarının I qurultayının
keçirilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası
Prezidenti Heydər Əliyevin 2001-ci il 23 may tarixli Sərəncamına
əsasən, həmin ilin noyabrında Bakı şəhərində
keçirilmişdir. Qurultay xaricdə yaşayan azərbaycanlıların
ümumi məqsəd, vahid azərbaycançılıq
ideyası ətrafında birləşməsi yolunda
mühüm əhəmiyyət kəsb etmiş, diaspor hərəkatının
tarixində keyfiyyətcə yeni mərhələnin-quruculuq və
təşkilatlanma mərhələsinin əsasını
qoymuşdur. Qurultay nümayəndələrinin təklifləri
nəzərə alınaraq, disaporla iş sahəsində
dövlət siyasətinin həyata keçirilməsini təmin
etmək üçün Xarici Ölkələrdə Yaşayan
Azərbaycanlılarla İş üzrə Dövlət Komitəsi
yaradılmışdır. 2002-ci ilin dekabrında qəbul
olunmuş “Xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlılarla
bağlı dövlət siyasəti haqqında” Qanun bu sahədəki
prioritet istiqamətləri və hüquqi prinsipləri müəyyən
etmişdir.
Ulu
öndər Heydər Əliyevin dünya azərbaycanlıları
ilə bağlı siyasəti bu gün də uğurla davam
etdirilir. Ümummilli Liderimizin ideya və prinsiplərinə
sadiq qalan Prezident İlham
Əliyev xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlıların
problem və qayğılarını, onların birliyi və təşkilatlanması
sahəsindəki mövcud vəziyyəti təhlil etmək,
ölkəmizlə əlaqələrinin daha da möhkəmlənməsi,
Azərbaycanla bağlı həqiqətlərin dünya
ictimaiyyətinə çatdırılması, diaspor
quruculuğu işinin təkmilləşdirilməsi sahəsində
qarşıda duran vəzifələri müzakirə etmək
məqsədi ilə 2006-cı il martın 16-da Bakı şəhərində
Dünya Azərbaycanlılarının II qurultayının
keçirilməsi haqqında Sərəncam
imzalamışdır. Bu qurultay diaspor quruculuğu prosesində
irəliyə doğru növbəti addım olmuşdur.
Qurultayda qəbul olunmuş sənədlər - Dünya Azərbaycanlılarının
II qurultayının qətnaməsi, qurultayın Azərbaycan
Respublikası Prezidentinə və dünya azərbaycanlılarına
müraciətləri, qurultayın Ermənistan-Azərbaycan
Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə əlaqədar
dünya ictimaiyyətinə, beynəlxalq təşkilatlara,
xarici ölkələrin parlamentlərinə, dövlət və
hökumət başçılarına, BMT-nin Təhsil, Elm və
Mədəniyyət Məsələləri üzrə Təşkilatına
(UNECKO), Azərbaycan və türk diaspor təşkilatlarına
müraciətləri qurultaydan sonrakı müddətdə
xaricdə yaşayan soydaşlarımızın konkret fəaliyyət
proqramına çevrilmişdir.
Sonrakı
illərdə Dünya Azərbaycanlılarının daha iki
qurultayı keçirilib. 2011-ci il iyulun
5-6-da III, 2016-cı il iyunun
3-4-də IV qurultay reallaşıb.
Prezident İlham Əliyevin bu qurultaylardakı nitqləri diasporlarımız
üçün əsl
fəaliyyət proqramı
kimi qəbul olunub, dövlət başçısının bu
sahədə qarşıya
qoyduğu vəzifələrin
səmərəli şəkildə
həyata keçirilməsi
üçün zəruri
addımlar atılıb.
Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin fəaliyyətinin
təkmilləşdirilməsi, 2018-ci ildə yeni “Strateji Yol Xəritəsi”nin işlənib hazırlanması və icrası, diaspor fəaliyyətində informasiya-kommunikasiya
texnologiyalarının tətbiqi
və inkişaf etdirilməsi yeni inkişaf mərhələsinə
keçiddə mühüm
rol oynayıb.
Sevindirici haldır ki, ötən dövrdə Heydər Əliyev Fondunun xətti ilə xaricdə yaşayan soydaşlarımızı
əhatə edən yüzlərlə layihə
həyata keçirilib,
minlərlə parlaq ideya reallaşdırılıb. Birinci vitse-prezident
Mehriban xanım Əliyevanın təşəbbüsü
ilə xaricdəki azyaşlı uşaqlar üçün “Qarabağ”
Azərbaycan məktəbləri
təsis olunub. Bu gün həmin
məktəblərdə 250-dən artıq azərbaycanlı
uşaq ana dilində təhsil alır.
Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin
fəaliyyətinin mühüm
istiqamətlərindən biri
dünyanın müxtəlif
ölkələrində Azərbaycan
evlərinin açılmasıdır. Son 4 ildə 31 ölkəni əhatə edən 14 Koordinasiya Şurası,
12 ölkədə 18 Azərbaycan
Evi yaradılıb.
Son illərdə qazanılmış
nailiyyətlər ölkə
daxilində milli birliyin təmin olunmasına, dünya azərbaycanlıları arasında
həmrəyliyin güclənməsinə
səbəb olmuş,
dünyanın müxtəlif
ölkələrində yaşayan
soydaşlarımızı daha da ruhlandırıb,
ölkəmizin milli maraqları ətrafında
sıx birləşmələri
üçün əsaslı
zəmin yaradıb. Diasporumuzun
Ermənistanın işğalçılıq
siyasətinə son qoyulması
və Azərbaycanın
ərazi bütövlüyünün
bərpa olunması istiqamətində fəaliyyəti,
Vətən müharibəsi
dövründə ayrı-ayrı
diaspor təşkilatlarının
dünyanın 30-dan çox
ölkəsində 200-dək aksiya keçirməsi, bu aksiyalarda ümumilikdə 25 mindən
çox soydaşımızın
və dost xalqların
nümayəndələrinin iştirakı, 50-dən çox
ölkədə fəaliyyət
göstərən 300-ə yaxın diaspor təşkilatının müxtəlif
ölkələrin dövlət
və hökumət rəhbərlərinə, parlament
üzvlərinə, beynəlxalq
təşkilatlara bəyanatlar,
müraciətlər göndərməsi
bunun əyani təsdiqidir. Həmin günlərdə çıxışlarının
birində dövlətimizin
başçısı soydaşlarımızın
fəallığını qeyd edərək bildirmişdir: “Artıq bu gün dünyada
mövcud olan və fəallaşan Azərbaycan icmaları ölkəmizə də dəstəkdir. Biz də onları dəstəkləyirik. Dəfələrlə demişəm ki, bütün Azərbaycan vətəndaşları, xaricdə
yaşayan azərbaycanlılar
bilirlər ki, onların arxasında güclü Azərbaycan dövləti dayanır”.
Böyük qürur və fəxarət hissi ilə deyə bilərik ki, Dünya azərbaycanlılarının
I qurultayının Müzəffər
Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə qırx dörd günlük Vətən müharibəsində şanlı
Azərbaycan Ordusunun işğaldan azad etdiyi, Qarabağımızın
tacı Şuşa şəhərində keçirilməsinin
böyük tarixi əhəmiyyəti və
rəmzi mənası
var. Prezident İlham Əliyevin məqsədyönlü
fəaliyyəti, liderliyi,
milli maraqlarımızı
qətiyyətlə müdafiə
etməsi, düşünülmüş
və qətiyyətli
siyasəti bu reallığı mümkün
etməsi hər birimizə böyük sevinc və qürur yaşatdı.
Zahid Rza
İki sahil.- 2022.- 22 aprel.- S.6.