Sözü ürəyində qalan qəhrəman...

Ulu babalarımız yurd və torpaq uğrunda vuruşub həlak olanlara ən yüksək ad veriblər-şəhid! Onlar torpaq, Vətən üçün canlarını əsirgəməyənləri həmişə yüksək tutublar, ehtiramla anıblar, şəhadəti şərəf işi kimi qiymətləndiriblər. Bu gün biz də min il əvvəl yaşamış babalarımızın ərlik ənənələrini ləyaqətlə davam etdiririk. Övladlar bizimlə bərabər, həm də Vətən torpağının övladlarıdır. Torpaq onları qucağında saxlayacaq əbədi analarıdır...

Bu sözləri Vətən Müharibəsini Qəhrəmanı Orxan Rövşən oğlu Cabbarovun anası Yeganə xanım söylədi. Ana ürəyinin böyüklüyünə bax!

Hələ məktəbli ikən Orxan başa düşürdü ki, kənd və şəhərlərimizi dağıdıb yandıran, uşaqları, qocaları, qadınları qəddarlıqla qıran erməni əsgərləri dünyanın ən pis adamlarıdır. Kiçik ürəyində onlardan qisas almağı, torpaqlarımızdan qovub çıxarmağı düşündü. Həmyaşıdları ilə “dava-dava” oyunlarında heç vaxt “erməni əsgəri” olmaq istəməzdi.

Orxan yeniyetmə yaşlarında idmanın sərbəst güləş və karate növü ilə məşğul olurdu. Yarışlarda uğurlar qazanırdı. 2013-cü ildə tay-tuşları ilə bərabər hərbi xidmətə getdi. Elə orada da qalıb Vətənə xidmət etməyə qərar verdi. Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrin 6 aylıq kursunu bitirərək gizir rütbəsi aldı. 2016-cı ilin aprelindəki dördgünlük müharibədə Tərtərin Talış kəndi istiqamətində döyüşdü.

Gizir Orxan Cabbarov 2020-ci il sentyabrın 27-də başlanan 44 günlük müharibədə igidlik nümunələri göstərdi. O, əlbəyaxa vuruşmalardan birində erməni zabiti ilə üz-üzə gəldi. Fiziki üstünlüyü və cəldliyi ilə zabiti yerindəcə məhv etdi. Sonralar yoldaşlarına zarafatla deyirmiş ki, zabiti yaxınlaşan ad günümdə özüm özümə hədiyyə etdim. Qəhrəman gizirimiz Cəbrayılın, Füzulinin, Zəngilanın, Qubadlının, Xocavəndin işğalçılardan azad olunmasında fəal iştirak etdi. Döyüşlərdən birində yaralansa da dostlarını, səngəri tərk etmək istəmədi. Ancaq yarasının ağır olduğunu bilən komandiri onu hərbi hospitala qısamüddətli müalicəyə göndərdi. Müalicə başa çatar-çatmaz Orxan həkimlərə təkid etdi ki, onu hospitaldan buraxsınlar, yoldaşları üçün darıxır.

Noyabr ayının əvvəlləri idi...Qarşıda son dərəcə ağır döyüşlər gözlənilirdi. Xüsusi Təyinatlı Dəstənin tərkibində vuruşan Orxan Şuşanın azadlığı uğrunda döyüşlərdə iştirak etmək üçün səfərbər olunmuşdu. Şuşada möhkəmləndirilmiş erməni qoşun hissəsi şəhərə aparan bütün yol və cığırları ciddi nəzarət altında saxlayırdı. Üzbəüz hücumla şəhəri azad etmək çətin məsələ idi, ermənilər bütün hakim yüksəkliklərdə betonlaşdırılmış səngərlərdə mövqe tutmuşdular. Şuşanı əhatə edən sıldırım qayalar təbii müdafiə səddi olduğu üçün ermənilər o yerləri müdafiəsiz qoymuşdular. Ağıllarına da gəlmirdi ki, Azərbaycan əsgərləri sıldırım qayaları dırmanıb aşa bilərlər. Qayalar o qədər hündür idi ki, aşağıdan yuxarı baxanın papağı düşərdi.

Döyüş əməliyyatlarına şəxsən özü nəzarət edən Azərbaycan Prezidenti, Ali Baş Komandan İlham Əliyev bu şəraiti nəzərə alaraq əmr verdi ki, tarixi abidələrlə dolu olan Şuşa bir top mərmisi və raket atılmadan, abidələrə ziyan vurulmadan azad edilməlidir. Azərbaycan hərbi komandanlığı həmin qayalardan dırmanıb gözlənilmədən şəhərə girməyi və əlbəyaxa döyüşlə düşməni məhv etməyi və ya qovub çıxarmağı planlaşdırmışdı. Bu xüsusi əməliyyatda döyüşlərdə ad qazanmış XTQ-nin giziri Orxan Cabbarov da iştirak etdi. Gözlənilməz hücumdan çaş-baş qalmış erməni əsgərləri özlərini toparlayıb döyüşə atıldılar. Onu da vurğulayaq ki, Şuşanı əldən vermək istəməyən Ermənistanın hərbi komandanlığı özünün seçmə hissələrini-xüsusi təyinatlıları şəhərə gətirmişdi.

Azərbaycanın xüsusi təyinatlıları ermənilərin gözləmədikləri yerdən şəhərə çıxdılar. Qızğın döyüş əsasən avtomat, tapança və soyuq silahla oldu. Əlbəyaxa vuruşmanın sonunda namərd düşmənin atdığı minaatan mərmisi yaxınlıqda partladı və qəlpələrdən biri Orxanın min bir arzu ilə dolu sinəsinə sancıldı. Onu güllələrin dolu kimi yağdığı döyüş meydanından kənara çıxaranadək xeyli qan itirdi. Həm də yara o qədər dərin idi ki, onu ölümün pəncəsindən qurtarmaq mümkün olmadı. Çətinliklə də olsa “Anama heç nə deməyin, dərddən ürəyi partlayar” dedi. Pıçıltı ilə dediyi son sözü isə “Ayxan” oldu. Ayxana nəyi demək, nəyi tapşirmaq istəsə də sözünün ardını gətirə bilmədi... Ayxan Orxanın yeganə övladıdır.

Burada bir haşiyə çıxaq ki, Orxanın kiçik qardaşı Ruslan qonşu hərbi hissədə vuruşsa da qardaşının həlak olmasından xəbərsiz idi.

...Beləcə müharibənin 42-ci günündə-noyabrın 8-də Şuşanın azad olunduğu gündə gizir Orxan Cabbarov şəhidlik zirvəsinə ucaldı. Qələbə günündə bu dünyadan qalib əsgər kimi getdi. Döyüş yoldaşları onun cənazəsini doğulduğu Tovuz rayonuna gətirdilər. Baba yurdu Bozalqanlı kəndində ana torpağa tapşırdılar. İgid öldü, amma adı qaldı...

Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsində xüsusi xidmətlərinə və işğaldakı ərazilərimizin azad olunması zamanı döyüş tapşırığını yerinə yetirərkən mərdlik və igidlik nümunəsi göstərdiyinə görə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin Sərəncamına əsasən Orxan Cabbarova ölümündən sonra “Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı” adı verildi. O, “Vətən uğrunda”, “Cəbrayılın azad olunmasına görə”, “Füzulinin azad olunmasına görə”, “Qubadlının azad lunmasına görə”, “Xocavəndin azad olunmasına görə” və “Şuşanın azad olunmasına görə” medalları ilə təltif edildi. Bundan sonra Tovuz rayonunun şəhər tipli Qovlar qəsəbəsindəki gimnaziya Vətən Müharibəsinin Qəhrəmanı Orxan Cabbarovun adını yüz illərlə daşıyacaq, onun mərdlik və igidlik nümunələrini gələcək nəsillərə aşılayacaqdır. Bakının Binəqədi rayonunun Biləcəri qəsəbəsindəki küçələrdən birinə igid şəhidimizin adı ilə şərəflənir. Orxanın ən böyük abidəsi isə anası Yeganə xanımın qəlbində ucaldı. İndi o, hər yerdə böyük qürurla özünü “Vətən Müharibəsinin Qəhrəmanı Orxan Cabbarovun anasıyam” deyə təqdim edir. Ən başlıcası isə igid oğullarımızın adı hər birimizin və gələcək nəsillərin qəlbində əbədiyyətə qədər qalacaqdır.

Bu gün xalqımız Mübariz kimi, Fərid kimi, Xudayar kimi, Orxan kimi igid oğullarımızın qəhrəmanlıqları ilə fəxr edir. Onlar Vətən qarşısında öz övladlıq borclarını axıradək şərəflə yerinə yetirdilər. Ancaq bu, son deyil, onlar kimi yüzlərlə yeni qəhrəmanınımız yetişəcək, Vətənimiz Azərbaycan onların polad çiyinləri üzərində azad və xoşbəxt yaşayacaqdır!

Vəli İlyasov

İki sahil.- 2023.- 4 iyul.- S.3.