Həyatını musiqi sənətinə bağlayan insan

Yubilyar

Dünya şöhrətıi bəstəkarlar, görkəmli musiqi xadimləri, adlı-sanlı sənətkarlar, müğənnilər, ustad ifaçılar, pedaqoqlar yetirən məhşur sənət ocağı. Azərbaycan Milli Konservatoriyası nəzdində Muisiqi Kolleci. Ölkəmizdə bu ilk professional təhsil məktəbinin musiqi mədəniyyətimizin, musiqi təhsilinin inkişafında xüsusi rolu vardır. Bu məktəb milli musiqi sənətimizə minlərcə ixtisaslı kadrlar, ifaçılarla bərabər, korifeyləri də bəxş etmişdir.

Nazim Kazım oğlu Kazımovun bu tədris müəssisəsinin məzunları, görkəmli musiqi xadimləri sırasında adı iftixarla çəkilir. Bu gün Nazim Kazımovun 75 illik yubileyi, pedoqoji fəaliyətinin 55 illiyi münasibətilə onun ömür yoluna, həyat və fəaliyyətinə, sənət yolunda qazandığı nailiyyətlərə yenidən nəzər salarkən bir qələm sahibi kimi iftixar və qürur hissləri ilə yazır və söhbət açıram.

...1974-cü ilin payız günlərindən biri idi. Pəncərələri dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin heykəlinə sarı baxan otaqlardan həzin və lirik musiqi sədaları eşidilirdi.O zaman gənc jurnalist kimi Konservatoriyaya ilk dəfə gəlmişdim. Görkəmli bəstəkar, Xalq artisti, professor Səid Rüstəmovun tar sinifinin tələbələri və uşaqlıq dostum Nazim Kazımov ilə görüşdüm. O, yeni dərsə hazırlaşır, məşq edir, tar çalırdı...Onunla hal-.əhvaldan sonra: “İstəyirsən, sənin üçün çalım...”, - deyə tarı yenidən dilləndirdi... Onun nazik barmaqları tarın pərdələri üzərində “içduqca” “Şur” muğamının şən və lirik duyğular yaradan musiqisi məni ehtizaza gətirdi...Bu görüşdən sonra Nazimin bənzərsiz ifasının təsiri ilə “Qaranquş barmaqlar” adlı yazının üzərində düşündükcə xəyal məni yaxın keçmişə apardı...

Nazim Kazımov 1950 –ci il aprelin 4-də Naxçıvan şəhərində anadan olub. İlk həzin laylaları körpəsinə Həcər ana oxuyub ərməğan edib. Naxçıvanın sayılıb- seçilən ziyalılarından olan atası Kazım kişi uşaq yaşlarından oğlunun qavrama və duyma qabiliyyətinin yüksək olduğunu müşahidə edib. Şəhərin Sarvanlar məhəlləsində boy atıb, bu məskəndə Üzeyir Hacıbəyli adına 1 saylı orta məktəbdə oxuyan Nazimi tar dərnəyinə üzv yazdırıb.

...Yaxşı yadımdadır.Keçən əsrin 60-ci illərinin əvvəlində biz bir qrup şagird Naxçıvan Şəhər Pioner və Məktəblilər Evinin tar dərnəyinin, həm də “Əlvan çiçəklər” mahnı və rəqs ansamblının üzvləri idik.Tar müəllimimiz uşaqlıqdan dünya işığına həsrət qalan, ustad sənətkar, tar, qarmon, qaval alətlərinin mahir ifaçısı, toy şənliklərində oxuyan və mahnılar bəstələyən, Naxçıvan MR-nin Əməkdar artisti Səfər Rəcəbli idi. Səfər müəllimin rəhbərlik etdiyi dərnəyin üzvləri çox idi.

Bu dərnəkdə ilk müəllimindən tar çalmağı, mahnı və muğamları öyrənən Nazim hələ 12 yaşında ikən xalq çalğı alətləri ansamblının ən fəal üzvlərindən sayılırdı.

Uşaqlıqdan öz istedadını göstərən Nazimin sənət yolu məhz bu dərnəkdən başladı.

Xalqımızın milli musiqi aləti olan tara sonsuz maraq bəsləyən Nazim əvəllcə Naxçıvan Şəhər Uşaq Musiqi Məktəbində oxudu, sonra da Bakıda Asəf Zeynallı adına Musiqi Texnikumunda təhsilinə davam etdi. Texnikumun xalq çalğı alətləri şöbəsinin tar sinifinə daxil oldu. Burada oxuya-oxuya imtahan verib qiyabi yolla Azərbaycan Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsinə qəbul olundu, filoloq təhsili aldı. Sonra ali musiqi təhsili almaq arzusu ilə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasııın Xalq çalğı alətəri şöbəsinə qəbul olundu. Xalq artisti, Dövlət mükafatı laureatı, professor Səid Rüstəmovun (tar ixtisası üzrə) və Xalq artisti, professor Süleyman Ələsgərovun (dirijorluq ixtisası üzrə) tələbəsi oldu.Nazim sevib qəlbən bağlandığı tar sənətinin nəzəri-paktiki məsələlərini mükəmməl mənimsədi, sənətin incəliklərinə yiyələndi. Görkəmli bəstəkarımız Səid Rüstəmov o vaxt öz kitabı üzərində iftixar hissi ilə tələbəsi haqqında yazmışdı: “ Çox qabiliyyətli, həssas musiqiçi, həm sənət, həm də taleyin gərdişi ilə mənim tələbəm Nazim Kazımova ən gözəl arzularla...”.

Nazim Kazımovun əmək həyatının 16 ili Əli Bayramlı şəhər Uşaq Musiqi Məktəbi ilə bağlıdır. O, bu məktəbdə əmək fəaliyyətinə başlayaraq illər ötdükcə tar müəllimi, direktor müavini və direktor vəzifələrində çalışdı. Bu illərdə Əli Bayramlı Şəhər Sovetinin deputatı kimi məktəbin şöhrətinin artırılması naminə bütün bilik və bacarığını uşaqların musiqi-estetik tərbiyəsinin inkişagına həsr etdi.

Yeni musiqi kollektivlərinin-xalq çalğı alətləri ansamblının və orkestrinin, muğam məclislərinin yaradılmasına nail oldu.Onun yetirmələri Ariz Abdullayev, Fəxrəddin Qafarov, Vaqif Abuzərov, Vüqar Nəzərov musiqi məktəbi şagirdlərinin ifaçılığı üzrə Respublika müasbiqələrində laureat adına layiq görüldülər. Yetirmələrindən bir çoxu hazırda müstəqil Azərbaycanın musiqi təhsilinin inkişafı, müasir tələblər səviyyəsində qurulması naminə böyük həvəslə çalışır, pedaqoji fəaliyyət göstərirlər.

Nazim müəllimi 1992- cu ildə bilikli, bacarıqlı və səriştəli kadr kimi irəli çəkdilər. Respublika Təhsil Nazirliyinə işə götürüldü. 10 il ərzində inspektor, aparıcı mütəxəssis, rəis müavini vəzifələrində çalışdı.Təşəbbüskarlığını, işgüzarlığını, qabiliyyətini nəzərə alaraq Təhsil Naziliyinin Həmkarlar İttifaqı Komitəsinin sədri seçildi, bu vəzifədə kollektiv üzvlərinin böyük hörmətini qazandı.

Böyük təşkilatçılıq və pedaqoji bacarığı ildən ilə Nazim müəllimə böyük hörmət və uğurlar gətirdi.Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında müəllim, baş müəllim, dosent, xalq çalğı alətləri kafedrasında professor vəzifələrində çalışdı.

2001-ci ildə Nazim Kazımovu Azərbaycan Milli Konservatoriyası tərkibində Musiqi Kollecinə direktor təyin etdilər. Onun məqsədyönlü fəaliyyəti və böyük təşkilatçılıq bacarığı sayəsində qısa müddətdə Musiqi Kolleci əvvəlki şöhrətini qaytararaq ölkənin ən nüfuzlu orta ixtisas musiqi məktəbinə çevrildi.

Musiqi təhsili sahəsindəki səmərəli pedaqoji fəaliyyətinə görə Nazım Kazımov müxtəlif illərdə Fəxri fərmanlara, Azərbaycan Respublikası qabaqcıl təhsil işçisi” döş nişanına, “Qızıl qələm” mükafatına layiq görüldü. Azərbaycan Respublikası Ali Attestasiya Komissiyasının qərarı ilə (13 iyun 2008-ci il) ona professor elmi adı verildi. 2006-ci ildə isə Nazim Kazımova ölkmizdə musiqi təhsilinin, musiqi mədəniyyətinin inkişaflnda xidmətlərinə görə möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyevin Sərəncamı ilə “Əməkdar incəsənət xadimi” fəxri adına layiq görüldü. 2020-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Sərəncamı ilə Azərbaycan Milli Konservatoriyasının 20 illiyi münasibətilə, ölkəmizdə milli musiqi təhsilinin inkişafındakı xidmətlərinə görə Nazim Kazımov 2-ci dərəcəli “Əmək” ordeni ilə təltif edildi.

Keçən əsrin 90-ci illərindən başlayaraq Nazim müəllimin respublika mətbuatında məqalələri dərc edildi, tezisləri, proqramları, dərslikləri və monoqrafiyaları müxtəlif nəşriyyatlarda çap olundu. Beləliklə, Nazim müəllim “Ümumtəhsil məktəblərində şagirdlərin musiqi qabiliyyətinin inkişaflnda muğam nümunələrindən istifadə üzrə işin sistemi” mövzusunda namizədlik dissertasiyasını uğurla müdafiə edərək pedaqoji elmlər namizədi alimlik dərəcəsini aldı.

N. Kazımovun müxtəlif illərdə nəşriyyatlarımzda çapdan buraxılan “Səid Rüstəmov”, “Asəf Zeynallı”, “Musiqi kolleci-110”, “Adil Gəray Məmmədbəyli” monoqrafiyaları və bir sıra musiqi dərslikləri sənətşünaslar tərəfindən yüksək qiymətləndirilir.

Pedaqoji elmlər doktoru, professor Vidadi Xəlilovun “Sadiqlik nümunəsi” adlı kitabı görkəmli musiqi pedaqoqu, Əməkdar incəsənət xadimi,pedaqogika üzrə fəlsəfə doktoru, professor Nazim Kazımovun həyat və yaradıcılığından bəhs edir.

Bütün həyatını musiqi sənətinə bağlayan, ölkəmizdə ustad tarzən və alim-pedaqoq kimi tanınan Nazim müəllim Azərbaycan musiqi mədəniyyəti və təhsilində böyük və mühüm tarixi yeri, şöhrəti və nailiyyəti olan Musiqi Kollecinin direktoru vəzifəsini şərəflə və ləyaqətlə yerinə yetirir.Onun Kollecdə yaratdığı sağlam tədris mühiti,fəal iş şəraiti, səmimi münasibətlər sayəsində uğurların sayı getdikcə artır.

Son illər Musiqi Kolleci tələbələrinin qazandığı nailiyyətlər daha ürəkaçandır. Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın təşəbbüsü ilə keçirilən muğam müsabiqələrində Kollecin tələbələri böyük uğurlara imza atırlar.Muğam müsabiqələrinin final mərhələsində yarışan iştirakçıların əksəriyyəti Kollecin məzunları və tələbələri olurlar. Onlardan Təyyar Bayramov, Babək Niftəliyev, Güllü Muradova, Abgül Mirzəliyev, Ehtiram Hüseynov, Rəvanə Ərəbova və başqaları müasbiqələrdə I –III və yüksək yerləri tutmuş, bir çoxları laureat adını qazanmışlar.

Kollektivin sevimlisi olan Nazim Kazımov təşkilatçılıq bacarığı, professionallığı, pedaqoji təcrübəsi, yüksək insani keyfiyyətləri, səmimiyyəti, diqqətçilliyi, qəlbinin genişliyi, həssas, səmimi duyğuları, sadiqliyi, xeyirxahlığı ilə tanınır və kollektiv arasında sevilir. İnsanların xeyir-şərindən qalmayan bir ağsaqqallıq nümunəsi göstərir, ehtiyacı olanlara kömək edir, əl tutur, xeyirxahlıq göstərir, sevincinə, dərdinə şərik olur.

Bu günlər Nazim Kazımovun anadan olmasının 75 illiyi münasibətilə ünvanına gələn çox saylı təbriklər, telefon zəngləri, söylənilən ürək sözləri və arzuların ardı-arası kəsilmir. Biz də görkəmli musiqi xadimini, alim-pedaqoqu və əziz dostumuzu təbrik edir, ona möhkəm cansağlığı, uzun və mənalı ömür, yeni yaradıcılıq uğurları arzulayırıq.

Afət Sadıqoğlu

İki sahil.- 2025.- 4 aprel, №54.- S.5