Əhalinin sosial müdafiəsinin

gücləndirilməsi iqtisadi siyasətimizin əsasıdır

Azərbaycan dünyaya dayanıqlı iqtisadi inkişafla yanaşı, sosial rifah modelini də təqdim edir. Bu mühüm məqamı xüsusi vurğulamaq lazımdır ki, ölkəmizin yeni iqtisadi və sosial çağırışların müzakirəsi üçün ideal məkan kimi qəbul edilməsi düşünülmüş siyasətin nəticəsidir. Müasir müstəqil Azərbaycan dövlətinin qurucusu, Ümummilli Lider Heydər Əliyevin “Neft Azərbaycanın ən böyük sərvəti olub, xalqa, özü də təkcə indiki nəslə deyil, həm də gələcək nəsillərə mənsubdur” çağırışı vətəndaş amilinin dövlət siyasətinin mərkəzində dayandığını təsdiqlədi. İqtisadiyyatın düzgün əsaslar üzərində qurulması Azərbaycanın dayanıqlı inkişafında əsas faktordur. Ulu Öndər Heydər Əliyevin iqtisadiyyatın inkişafında neft amilinə önəm verməsi Azərbaycanın bu gününə və gələcəyinə hesablanmış mühüm addım oldu. Azərbaycanın iştirakçısı və təşəbbüsçüsü olduğu enerji layihələrindən dövlət büdcəsinə milyardlarla dollar vəsait daxil oldu ki, bu da ölkəmizin hərtərəfli inkişafına yönələn sosial-iqtisadi layihələrin həyata keçirilməsinə yönəldilir. Ümummilli Liderin böyük uzaqgörənliklə yaratdığı Dövlət Neft Fondu bu gün neft gəlirlərinin idarə edilməsində şəffaflığın qorunmasını təmin edir.

Son 21 ildə Heydər Əliyev siyasətini bütün istiqamətlərdə uğurla davam etdirən Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın qarşısında dayanan vəzifələri açıqlayarkən daim bu çağırışı edir ki, bunun üçün iqtisadiyyat inkişaf etdirilməlidir. 2003-cü ildən iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi siyasətinin uğurlu icrası hazırda həm rəqəmlərdə, həm də insanların gündəlik həyatında özünün aydın ifadəsini tapır. “Azərbaycan vətəndaşları ildən-ilə daha yaxşı yaşamalıdırlar” söyləyən Prezident İlham Əliyev onu da qeyd edir ki, sosial ədalət prinsipləri həmişə bizim üçün vacib olub. İmkan yarandıqca, biz ilk növbədə, sosial sahəni də diqqətdə saxlamışıq. Son bir neçə il ərzində dörd sosial paket həyata keçirildi və bu məqsədlər üçün 7 milyard manatdan çox vəsait xərcləndi. Bu hədəf də açıqlanır ki, bundan sonra da sosial və iqtisadi inkişaf yanbayan gedəcək. İqtisadi imkanlar artdıqca daim sosial məsələlərin həllinə - minimum əməkhaqqı, pensiya, sosial müavinətlərin artırılması məsələlərinə diqqət göstəriləcək.

Bu fikirləri Milli Məclisin deputatı Vüqar Rəhimzadə KİV-ə açıqlamasında bildirib.

Millət vəkili qeyd edib ki, artıq cari ildən beşinci sosial paketin icrasına başlanılıb. Bu mühüm addımın əsasında dövlət başçısı İlham Əliyevin 23 dekabr 2024-cü il tarixli “Əhalinin sosial rifahının yaxşılaşdırılması sahəsində tədbirlərin davam etdirilməsi haqqında” Sərəncamı vətəndaş rifahının təminatı məqsədilə aparılan sosial islahatların uğurla davam etdirildiyini bir daha göstərir. Yeni Sərəncama əsasən, 2025-ci il yanvarın 1-dən ölkəmizdə minimum aylıq əməkhaqqının məbləği 345 manatdan 16 faiz artımla 400 manata, 2025-ci il fevralın 1-dən əmək pensiyasının minimum məbləği 280 manatdan 14,3 faiz artımla 320 manata çatdırılır. Bu artımlarla birgə artıq 2018-ci ilin əvvəlindən minimum aylıq əməkhaqqında 3,1 dəfə, minimum pensiyada 3 dəfəyədək artıma nail olunub. Dövlət başçısı İlham Əliyevin 7 yanvar 2025-ci il tarixli “Dövlət büdcəsindən maliyyələşən bir sıra təşkilatlarda çalışan işçilərin əməkhaqlarının artırılması haqqında” Sərəncamı vətəndaş rifahının təminatı məqsədilə aparılan sosial islahatların uğurla davam etdirildiyini bir daha təsdiqləyir. Dövlət büdcəsindən maliyyələşən bir sıra təşkilatlarda çalışan rəhbər və digər işçilərin aylıq vəzifə maaşları 2025-ci il yanvarın 1-dən orta hesabla 15 faiz artırılır. Dövlətin həyata keçirdiyi siyasətin təməlində vətəndaş məmnunluğunun artırılması prioritet məsələ kimi öndədir. Sosial xidmət sahəsində yeniləşmə, təkmilləşmə də bu məmnunluğun artırılmasında əhəmiyyətli rol oynayır. Paytaxt Bakıda və bölgələrdə DOST mərkəzlərinin yaradılması, onların coğrafiyasının genişləndirilməsi bir məqsədə - insanların rahatlığının təmin edilməsinə xidmət edir. Artıq bu yeniliklər azad edilmiş ərazilərimizdə də tətbiq edilir. Zəngilanın Ağalı kəndində “Smart DOST” xidmət məntəqəsi, 2024-cü ildə isə Qarabağ Regional DOST Mərkəzinin Şuşada filialı açıldı.

Göründüyü kimi, azad edilmiş ərazilərimizdə aparılan bərpa-quruculuq işlərində də vətəndaş məmnunluğunun qorunması öndə dayanır. Bu ərazilərdə insanların özünüməşğulluğunun təmin edilməsi istiqamətində addımlar atılır.

Vüqar Rəhimzadə dövlət büdcəmizin sosialyönümlülüyündən də bəhs edib. Bildirib ki, Prezident İlham Əliyev yanvarın 7-də yerli televiziya kanallarına müsahibəsində bu məsələyə xüsusi diqqət yönəltdi. Diqqətə çatdırdı ki, bu ilin büdcəsi rekord səviyyədədir. Büdcə xərcləri 41 milyard manatdan çoxdur. İcmal büdcə isə 48 milyard manatı ötüb. Azərbaycan tarixində bu qədər böyük büdcə olmayıb. Bunun üçün dövlət büdcəsində təkcə sosialyönlü xərclərin artım dinamikasına diqqət yetirmək kifayətdir. Bu xərclər 2021-ci ildəki 10,3 mlrd. manatdan 2024-cü il üçün 15,5 mlrd. manata çatıb və 2025-ci ilin büdcə layihəsində 16,9 mlrd. manat nəzərdə tutulur. Beləliklə, həmin xərclərdə qısa müddətdə 6,6 mlrd. və ya 1,6 dəfə artım olub. Sosialyönlü xərclərin çəkisinin büdcədə 41 faiz olması bir daha əhalinin sosial rifahının dövlət siyasətinin prioritet istiqaməti olduğunu göstərir. Bütün bu amillər təsdiqləyir ki, Azərbaycan yalnız daxili resurslar hesabına, şəffaflıq, idarəetmə və düzgün iqtisadi siyasət nəticəsində bu nəticələrə çatıb. Hər bir ölkənin siyasi müstəqilliyi onun iqtisadi müstəqilliyindən asılıdır. Yəni, iqtisadi, maliyyə məsələləri cəhətindən əgər heç kimdən asılı deyilsənsə, sən müstəqil siyasət apara bilərsən. İqtisadi imkanlar sosial proqramları da daha fəal icra etməyə əsas verir. Bu reallığı da qeyd etməliyik ki, 2019-cu ilin sonlarında - həm dünyada, həm ölkəmizdə koronavirus infeksiyası ilə mübarizə tədbirlərinin gücləndirildiyi vaxtlarda dövlətimizin başçısı İlham Əliyev bu çağırışı etdi ki, insanların sağlamlığının qorunması ilə yanaşı, iqtisadi islahatlar da dərinləşdirilməli, heç bir sosial layihə təxirə salınmamalıdır. Azərbaycanın mübarizə tədbirlərini kompleks həyata keçirməsi bu bəladan az itki ilə çıxmasını şərtləndirdi.

Milli Məclisin deputatı onu da qeyd edib ki, son dörd ildə əsas hədəf azad edilmiş ərazilərdə bərpa-quruculuq işlərinin həyata keçirilməsi olsa da, dövlətimiz heç bir bölgənin inkişafını diqqətdən kənarda saxlamır. Təbii ki, hər bir addımın əsasında ölkəmizin daha da güclənməsi, insanların rifah halının yaxşılaşdırılması dayanır. Regional inkişaf proqramlarının uğurlu icrası və nəticələrin ürəkaçan olması hər bir hədəfin reallığa çevriməsinin göstəricisidir. Tarixi Zəfərimizdən sonra “Azərbaycan 2030: sosial-iqtisadi inkişafa dair Milli Prioritetlər” təsdiqləndi. Bu sənəddə də qeyd olunduğu kimi, Azərbaycan dövləti ölkədə əhalinin rifahının daha da artırılması üçün sosialyönümlü bazar iqtisadiyyatının inkişaf etdirilməsi yolunu seçib. Milli sosial rifah səviyyəsinin davamlı artması məqsədilə yüksək, dayanıqlı, inklüziv və başlıca olaraq özəl təşəbbüslərə arxalanan iqtisadi artımın sürətlənməsi, azad edilmiş ərazilərə əhalinin qayıdışının təmini Azərbaycanın yeni inkişaf yolunun ideoloji nüvəsini təşkil edir. Milli Prioritetlərdə əksini tapan 5 əsas hədəfdən biri dinamik, inklüziv və sosial ədalətə əsaslanan cəmiyyətdir. O da qeyd edilir ki, davamlı və yüksək iqtisadi artım dinamik və inklüziv cəmiyyətin formalaşmasına xidmət etməli, hər bir vətəndaş öz həyatında bu inkişafı hiss etməlidir. İnsanların sosial statusundan və yaşadığı ərazidən asılı olmayaraq iqtisadi imkanlara çıxışı bərabər və ədalətli olmalıdır. Ölkədə yoxsulluq səviyyəsinin minimuma endirilməsi və aşağı işsizlik səviyyəsi, eləcə də ünvanlı yardımların əhatə dairəsinin genişləndirilməsi vətəndaşların dayanıqlı sosial müdafiəsinə əlavə imkanlar yaradır.

Vüqar Rəhimzadə belə bir ümumiləşdirməni aparıb ki, ölkəmizdə davamlı sosial islahatlar insanların yüksək rifahının təmin edilməsini şərtləndirir. Əməkhaqlarının, pensiyaların artırılması vətəndaşların sosial təminatını daha da gücləndirmək məqsədi daşıyır və hər il ölkə Prezidentinin sərəncamları ilə bu tədbirlər həyata keçirilir. Sosial islahatların bu qədər genişmiqyaslı şəkildə həyata keçirilməsi dövlətin sosial məsələlərə verdiyi önəmin və vətəndaşlarının rifahını daha da artırmaq istiqamətindəki qətiyyətinin göstəricisidir. Bu islahatlar həm də Azərbaycan cəmiyyətində daha ədalətli və inklüziv sosial sistemin formalaşmasına xidmət edir.

Vüqar Rəhimzadə

İki sahil.- 2025.- 11 yanvar, №5.- S.4.