“Neftqazelmitədqiqatlayihə” İnstitutunda səyyar müşavirə

ARDNŞ-in “Neftqazelmitədqiqatlayihə” institutunda Şirkətin prezidenti Rövnəq Abdullayevin iştirakı ilə keçirilən tədbirdə bu istiqamətdə görüləcək işlər geniş müzakirə olundu

Bu günlərdə Nazirlər Kabinetinin 2009-cu ilin doqquz ayının sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına həsr olunan iclasında Prezident İlham Əliyev qaz infrastrukturunun bərpası və yeniləşdirilməsi məsələlərinə diqqət yönəldərək bildirdi ki, tezliklə Azərbaycanda qaz təsərrüfatı, paylayıcı sistemi dünya standartlarına uyğunlaşdırılmalıdır.

Dünən “Neftqazelmitədqiqatlayihə” institutunda Şirkət rəhbərliyinin, idarə və müəssisələrin rəhbərlərinin və institutun aparıcı mütəxəssislərinin iştirakı ilə keçirilən müşavirədə dövlət başçısı İlham Əliyevin tapşırığına uyğun olaraq Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin bu istiqamətdə görəcəyi işlər, həyata keçiriləcək proqram ətrafında geniş fikir mübadiləsi aparıldı.

ARDNŞ-in prezidenti Rövnəq Abdullayev öncə bildirdi ki, dövlət başçısı İlham Əliyev qarşıya Dövlət Neft Şirkətini mövcud beynəlxalq standartlara, müasir tələblərə cavab verən modern, çevik və güclü bir quruma çevirmək vəzifəsi qoymuşdur. Bu isə ilk növbədə Şirkətin strukturunun beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırılmasını, idarəetmənin effektivliyinin artırılmasını nəzərdə tutur.

Son illərdə böyük inkişaf yolu keçən ARDNŞ ölkənin təbii qaza olan tələbatını ödəmək üçün ciddi səylər göstərir. “Prezident İlham Əliyevin Şirkətin qarşısında qoyduğu məsələlər çox aktualdır. Bu istiqamətdə gələcək perspektivlər araşdırılır. Bu gün ARDNŞ-də görülən işlər Azərbaycanın milli maraqlarına uyğundur. Bildiyiniz kimi hər bir işin özülü layihədir, proqnozdur. ARDNŞ 2010-2015-ci illəri əhatə edən perspektiv fəaliyyət Proqramını hazırlayır. Bugünkü tədbirdə həmin proqram ətrafında geniş fikir mübadiləsi aparılacaq.”

Əsası ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan neft strategiyasının bu gün Prezident İlham Əliyevin uğurla davam etdirməsinin Azərbaycana qazandırdığı uğurlardan geniş bəhs edən ARDNŞ-in prezidenti bildirdi ki, ölkəmiz beynəlxalq aləmdə neft-qaz ixracatçısı kimi tanınır, Avropa dövlətlərinin enerji təhlükəsizliyinin təminatçısına çevrilib. Bu günlərdə Nazirlər Kabinetinin 2009-cu ilin doqquz ayının sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına həsr olunan iclasında da Prezident İlham Əliyev diqqəti qaz sahəsində görülən işlərə yönəltdi. Dövlət başçısı qeyd etdi ki, Azərbaycan qazına tələbat artır. Ölkəmiz öz böyük qaz resursları ilə Avropa, digər ölkələrin bazarları üçün əvəzolunmaz təchizatçı tərəfdaş kimi çıxış etməyə başlayır.

Xüsusi vurğulandı ki, neft strategiyasının əsas nailiyyətlərindən biri Azərbaycanın təbii qaz ixracatçısına çevrilməsidir. Ehtiyatlarına görə dünyadakı ən iri qaz-kondensat yataqlarından sayılan “Şahdəniz” yatağında hasil olunan təbii qazın Türkiyəyə, oradan isə Avropa ölkələrinə nəqlini həyata keçirmək məqsədi ilə Bakı-Tbilisi-Ərzurum əsas ixrac qaz kəməri çəkildi. Bu kəmər də Azərbaycanın şaxələnmiş ixrac neft-qaz kəmərləri sistemində özünə layiqli yer tutur.

ARDNŞ-in prezidenti bildirdi ki, 2007-ci ildə Rusiyadan qaz idxalının dayandırılması ilə ölkə iqtisadiyyatının və əhalinin mavi yanacaqla təminatı vəzifəsini tam həcmdə ARDNŞ həyata keçirir. Şirkət Prezident İlham Əliyevin göstəriş və tövsiyələrini əldə rəhbər tutaraq bu məqsədlə xüsusi kompleks tədbirlər proqramı hazırlamış və bu gün də həmin proqramın icrasını uğurla davam etdirməkdədır.

O da bildirildi ki, Rusiyanın “Qazprom” şirkəti ilə ARDNŞ arasında Azərbaycan qazının alqı-satqısı haqda saziş imzalanmışdır. Həmin sazişə əsasən 2010-cu ildə Şimal ixrac boru kəməri ilə Rusiya tərəfinə 500 milyon kubmetrədək təbii qaz veriləcək. ARDNŞ ölkəmizin təbii qaza olan daxili ehtiyaclarını tam ödəməklə yanaşı, müstəqil olaraq Gürcüstana da qaz ixrac edir.

ARDNŞ-in prezidenti R.Abdullayev bu müqavilənin yaxşı perspektivlərə malik olduğunu bildirdi. Qeyd etdi ki, gələcəkdə qaz hasilatı artdıqca, nəql olunacaq qaz həcmlərini də artırmağı planlaşdırırıq.

Müqavilədə Rusiyaya veriləcək qazın həcmi 500 milyon kubmetrdir. Gələcəkdə qaz hasilatının artması ilə nəql olunacaq qaz həcmlərində də nəzərdə tutulan artım qiymətə heç bir təsir göstərməyəcək. Təklif olunan, yəni razılaşdırılmış qiymət formula əsasındadır. Bu qiymət dünya miqyasında qəbul olunmuş qayda və formalara əsaslanır.

ARDNŞ-in prezidenti digər variantlar barədə də danışdı. Təbii qaza olan tələbatını daxili imkanlar hesabına ödəyən Azərbaycan qonşu ölkələrə qaz ixrac edir. Bir sözlə, ARDNŞ qarşıya qoyulan tapşırıqları lazımi səviyyədə yerinə yetirməyə çalışır.

R.Abdullayev onu da qeyd etdi ki, tapşırıqları yüksək səviyyədə yerinə yetirmək üçün şirkətin bütün strukturları fəaliyyətlərini birləşdirməlidirlər. Hər bir idarə və müəssisə üzərinə düşən məsuliyyəti lazımi səviyyədə yerinə yetirsə, daha yüksək göstəricilər əldə etmək olar.

R.Abdullayev tədbirin məhz “Neftqazelmitədqiqatlayihə” institutunda keçirilməsinin səbəbini də açıqdadı. Qeyd etdi ki, məqsəd institutun perspektivlərini müzakirə etməkdir.

Tədbirdə əsas diqqət dövlət başçısı İlham Əliyevin Nazirlər Kabinetinin cari ilin doqquz ayının sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına həsr olunan iclasında qarşıya qoyduğu tapşırıqlara yönəldildi.

R.Abdullayev bildirdi ki, ARDNŞ tərəfindən 2010-2015-ci illər üçün Proqram hazırlanır. Bu proqram ilk növbədə Azərbaycanın qaz təsərrüfatının yeniləşməsinə xidmət edəcək. Qaz infrastrukturunun yeniləşməsi, dünya standartlarına uyğunlaşdırılması başlıca vəzifədir.

Ölkədə neft və qaz ehtiyatlarının artırılması məqsədilə qarşıda yeni perspektivli strukturların axtarışı və qazmaya hazırlanması, quyularda keyfiyyətli və müasir mədən-geofiziki tədqiqat işlərinin aparılması kimi həlli vacib məsələlər durur. İnstitutun əməkdaşları bu istiqamətdə ciddi səylər göstərirlər. Son dövrlərdə ARDNŞ-in strukturlarında dünya standartlarına cavab verən avadanlıqların alınıb istehsalata tətbiq edilməsi istiqamətində ardıcıl addımlar atılmış, bununla da aparılan işlərin texniki səviyyəsi əsaslı surətdə yüksəlmişdir. Perspektivli yataqlarla bərabər, uzun müddət işlənmədə olan köhnə yataqlar tədqiq edilir.

Qaz Proqramı çərçivəsində quyuların yerləşmə şəbəkəsi təkmilləşdirilmiş, əlavə quyular qazılıb istismara daxil edilmiş, mövcud kommunikasiyalar yenidən qurulmuş, əlavə neft-mədən obyektləri tikilmiş, yeni tələblərə cavab verən mükəmməl texniki sistem yaradılması nəticəsində hasil edilən qazın gündəlik texnoloji sərf və itkiləri azaldılmış, səmərəli texnika-texnologiyalar geniş tətbiq olunmuşdur.

Prezident İlham Əliyev ölkənin təbii qazla tam təmin edilməsi məqsədilə ARDNŞ qarşısında yeraltı qaz anbarlarının aktiv həcmlərini genişləndirmək barədə tapşırıq qoymuşdur. Ölkə başçısının tapşırığına uyğun olaraq Şirkət bu istiqamətdə səylərini artırır. Dövlət başçısı müşavirədə əldə olunan uğurları xüsusi vurğuladı. Bildirdi ki, qaz anbarlarının həcmi genişləndirilir.Yeraltı anbarlara 1 milyard 800 milyon kubmetr qaz vurulub. Bu, çox böyük bir göstəricidir. Dövlət başçısı bildirdi ki, bir neçə il bundan əvvəl 500 milyon kubmetr qaz tədarük edilmişdi. Bu, həm qazın yoxluğu, həm də qaz anbarlarında quyuların yararsız vəziyyətə düşməsi ilə əlaqədar idi. Prezident İlham Əliyev bu həcmin artırılaraq növbəti mərhələdə 3 milyard, sonrakı mərhələdə 5 milyard kubmetrə çatdırılmasını qarşıya əsas vəzifə kimi qoydu. Bunun üçün qaz anbarlarında həm yenidənqurma işləri aparılmalı, həm də yeni qaz kəmərləri tikilməlidir.

“Neftqazelmitədqiqatlayihə” institutunun direktoru Fəxrəddin İsmayılov bildirdi ki, institutun əsas fəaliyyəti neft-qaz yataqlarının geologiyası, axtarışı və kəşfiyyatı, işlənməsi, quyuların qazılması və istismarının texnika və texnologiyası, neft-kimya və neft-qaz emalı sahələrində layihələndirmə və s. işlərin həyata keçirilməsinə istiqamətləndirilmişdir. Hazırkı vəziyyətində bu institut nəinki keçmiş ittifaqda, həmçinin neft-qaz sənayesinə malik bir çox xarici ölkələrdə uğurla fəaliyyət göstərmiş 4 elmi nəzəri mərkəzin varisidir.

Dövlət başçısı İlham Əliyevin müvafiq sərəncamı ilə ARDNŞ-də struktur dəyişiklikləri ilə əlaqədar “Neftqazlayihə” və “Elmi tədqiqatlar” İnstitutlarının birləşməsi əsasında yenidən təşkil olunmuş “Neftqazelmitədqiqatlayihə” institutu əldə olunan göstəriciləri daha da zənginləşdirərək beynəlxalq standartlar səviyyəsində elmi-tədqiqat və layihə işlərinin aparılması üçün daha səmərəli fəaliyyət tədbirləri həyata keçirməyi qarşısında əsas məqsəd kimi qoyub.

F.İsmayılov institutun yaranma tarixindən, keçdiyi inkişaf yolundan geniş bəhs edərək bildirdi ki, son illər institut tərəfindən bir sıra xüsusi əhəmiyyət kəsb edən elmi-tədqiqat və layihə işləri yerinə yetirilib.

2009-2015-ci illər üçün elmi tədqiqatların konsepsiyası işlənilib və hazırda bu konsepsiyadan irəli gələn vəzifələr yüksək səviyyədə yerinə yetirilir.

O da qeyd edildi ki, institutun kollektivi yeni texnika və texnologiyaların istehsalatda tətbiqi ilə də ciddi məşğul olur. Hazırda gənc kadrlara böyük ehtiyacın olduğu bildirildi.

İnstitutun direktoru əldə olunan nailiyyətlərin daha da artırılması üçün ARDNŞ rəhbərliyinin institut kollektivinə diqqət və qayğısından bəhs etdi.

ARDNŞ-in I vitse-prezidenti, akademik Xoşbəxt Yusifzadə, “Azneft” İstehsalat Birliyinin baş direktoru Səbuhi Əhmədov, “Kompleks Qazma İşləri” Trestinin müdiri İsgəndər Şirəli və ARDNŞ-in Kapital Qoyuluşları İdarəsinin rəisi Ağəsəf Əliyev çıxış edərək, qarşıda duran vəzifələrin yüksək səviyyədə yerinə yetirilməsi üçün təkliflərini bildirdilər.

ARDNŞ-in prezidenti R.Abdullayev sonda çıxış edərək bir daha qeyd etdi ki, proqramların uğurlu icrası qarşıya qoyulan tapşırıqların vaxtından əvvəl yerinə yetirilməsinə geniş imkan yaradır. 2010-2015-ci illəri əhatə edəcək Proqram bütün qaz təsərrüfatında müasir standartların tətbiqini təmin edəcək. İnstitut Azərbaycanda həyata keçirilən qlobal əhəmiyyətli layihələrin icrasında daha artıq fəallıq göstərməlidir.

Yeganə Əliyeva

İki sahil.- 2009.- 20 oktyabr.- S. 4.