Gəncənin turizm
imkanları böyükdür
Son illər Azərbaycanın turizm sektorunda canlanma hiss olunur. İstər daxili, istərsə də xarici turistlərin sayı artıb. Xüsusilə, yaz-yay mövsümündə bu özünü daha qabarıq şəkildə göstərir. Artıq respublikamızda turizm sahəsi aparıcı sahələrdən birinə çevrilib. Turizmin dinamik və hərtərəfli inkişafını təmin etmək üçün qanunvericilik bazası təkmilləşdirilib və bu məqsədlə "Turizm haqqında" yeni qanun layihəsi, həmçinin 2016-2025-ci illər üçün ölkəmizdə turizmin inkişaf strategiyası hazırlanıb.
2002-ci ildən etibarən hər il Bakıda Beynəlxalq Turizm
sərgisi (AİTF) keçirilir. Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev regionların sosial-iqtisadi
inkişafından danışarkən, turizm
sektorunun inkişafını şərtləndirən
amillərə toxunaraq demişdir:
"Azərbaycanda təhlükəsizlik, sabitlik hökm sürür. Xalqımız çox qonaqpərvərdir. İqlimimiz də çox gözəldir və müxtəlif iqlim tipləri var. Müasir infrastruktur yaradılıb, 6 beynəlxalq aeroport, müasir yollar, hotellər, gözəl təbiət, kurortlar, yay-qış xizək, dəniz kurortları, müalicəvi turizm inkişaf edib. Tarixi abidələrimiz kifayət qədər çoxdur. Bu da böyük maraq doğurur. Bakı dünyanın ən gözəl şəhərlərindən biridir. Yəni bütün bu amillər deməyə əsas verir ki, turizm sənayesi Azərbaycanda çox sürətlə inkişaf edəcək".
Turizmdən danışarkən qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycanın ikinci böyük şəhəri olan Gəncəyə də maraq son illər xeyli dərəcədə artıb. Burada aparılan abadlıq-quruculuq işləri, eyni zamanda çoxlu sayda mədəniyyət obyektlərinin olması bu artımı şərtləndirən amillərdəndir.
Gəncə muzeylər, tarixi abidələr, parklar, fəvvarələr şəhəridir. Hazırda şəhər ərazisində 31 böyük park vardır. Onlardan ən böyüyü ulu öndər Heydər Əliyevin adını daşıyan park kompleksidir. Burada müasir tələblərə cavab verən hər cür şərait yaradılıb. Belə ki, 450 hektar ərazisi olan parkın girişində möhtəşəm "Zəfər tağı" ucaldılıb. Xiyabanda hər yan göz oxşayır. Fəvvarələr, gəzinti zolaqları, digər infrastruktur obyektləri parka xüsusi gözəllik verir. Ərazidə minlərlə ağac, gül-çiçək əkilib, süni göl, orijinal şəlalə yaradılıb. Park-kompleksdə müasir tipli iaşə obyektləri, əyləncə mərkəzləri, istirahət guşələri, uşaqlar üçün nağıl qəhrəmanlarını canlandıran "Disneyland" əyləncə mərkəzi fəaliyyət göstərir. Burada, həmçinin müasir İncəsənət muzeyi və amfiteatr yaradılıb. Muzeydə vaxtaşırı olaraq tanınmış rəssamların əl işlərindən ibarət sərgilər təşkil edilir ki, bu da bura gələnlərin marağına səbəb olur. Burada yaradılan möhtəşəm Heydər Əliyev Mərkəzi park-kompleksə xüsusi yaraşıq verir. Mərkəz şəhərdən axşamadək qonaq-qaralıdır. Ən çox da məktəblilər, tələbələr, gənclər burada dahi şəxsiyyət Heydər Əliyevin həyatı, siyasi və ictimai fəaliyyəti ilə yaxından tanış olur, onun müasir Azərbaycanın qüdrətlənib bu səviyyəyə çatması yolunda göstərdiyi mücadilə və xilaskarlıq missiyası barədə dərin bilgi alırlar.
Gəncə sakinlərinin və turistlərin ən çox üz tutduqları məkanlardan biri də park-bulvardır. Layihəyə uyğun olaraq görülən tədbirlər nəticəsində Gəncə çayının şəhər ərazisindən keçən hissəsində sahilbərkitmə işləri aparılmış, çayın yatağı təmizlənmiş, məcrası yenidən qurularaq hər iki tərəfdə ümumi uzunluğu 2,4 km olan beton istinad divarları çəkilmişdir. Çayın sağ sahilində ilkin olaraq 34 hektar ərazidə bulvar salınmışdır. Sözügedən məkanda Bayraq meydanı, Mətbuat Evi, Kitab Evi, uşaq əyləncə və ticarət mərkəzləri, "Əli və Nino" kompleksi, Saat qülləsi, kinoteatr inşa edilib, velosiped xətti çəkilib. Attraksionlar, istirahət guşələri, stolüstü oyunlar üçün yerlər yaradılaraq sakinlərin ixtiyarına verilib.
Gəncədə əhalinin istirahətinin səmərəli təşkilini təmin etmək üçün yaradılan məkanlardan biri də Nəriman Nərimanov parkıdır. Parkın girişində görkəmli yazıçı və dövlət xadiminin büstü ucaldılıb. Yaşıllıqlarla əhatə olunmuş parkda çoxlu sayda oturacaqlar qoyulmuş, müasir işıqlandırma sistemi quraşdırılmışdır.
Son illər, demək olar ki, şəhərin bütün yaşayış massivlərində park və xiyabanlar, gəzinti yerləri salınmışdır ki, bunun nəticəsində həmin ərazilərin sakinləri asudə vaxtlarını keçirmək üçün uzun məsafə qət etmədən yaşadıqları ərazidə istirahət edə bilirlər.
Buna misal
olaraq Fikrət Əmirovun, Məhəmməd
Füzulinin, Əziz Əliyevin
adlarını daşıyan parklarda, həmçinin
"İstiqlal" parkında istirahət
və əyləncə üçün bütün zəruri infrastruktur
yaradılıb. Məhz buna görə də bu parklar
axşamlar insanlarla dolu olur. Yuxarıda da
deyildiyi kimi, Gəncədə turistləri
özünə cəlb
edən səbəblərdən
biri də burada çoxlu sayda mədəniyyət ocaqlarının, tarixi abidələrin olmasıdır.
Aparılan genişmiqyaslı tikinti-quruculuq və təmir-bərpa işləri,
həm də yeni muzeylərin yaradılması ilə müşayiət olunur.
Müasir memarlıq üslubunda
yaradılan muzeylərdə
milli ənənələr
də qorunub saxlanılıb. Bu cəhət turistləri daha çox özünə cəlb edir, onlarda Azərbaycanın
tarixinə və mədəniyyətinə qarşı
rəğbət hissi
yaradır. Qədim mülklərlə
yanaşı, Gəncədə
Qala Qapıları – Arxeologiya və Etnoqrafiya Abidə Kompleksi də fəaliyyət göstərir.
Şəhərin giriş hissəsində
yaradılan bu abidə buraya təşrif buyuran hər kəsdə heyranlıq yaradır.
Dahi Azərbaycan
şairi Nizami Gəncəvinin məqbərəsi
yaxınlığında milli
ornamenti və orijinallığı ilə
seçilən muzey yaradılıb. Bu muzey dahi Nizaminin adına layiq
əsl mədəniyyət
məbədidir. Muzeyin Nizami
Gəncəvi məqbərəsinin
yaxınlığında tikilməsi
bura gələnlərə
həm məqbərəni
ziyarət etməyə,
həm də dahi şairin həyat və yaradıcılığı barədə
geniş məlumat almağa imkan yaradır. Bunun üçün muzeydə
böyük monitor quraşdırılıb.
Gəncədə son bir neçə
ildə mədəniyyət
ocaqlarında geniş
təmir-bərpa işləri
aparılıb, "Gülüstan"
qəsəbəsində yeni
"Mirzə Şəfi
Vazeh" muzeyi tikilib, ətrafında
park, bulaq kompleksi yaradılıb.
Nizami Gəncəvi məqbərəsində,
Gəncə çayı
sahilində yerləşən
"Xəmsə" memarlıq
kompleksində, "Çökək
hamam" tarixi memarlıq abidəsində,
"Zərrabi" tarixi
memarlıq abidəsində,
"Şərəfxanlı" tarixi memarlıq abidəsində təmir işləri görülüb,
Məhsəti Gəncəvi
Miniatür kitab muzeyi, Avropa Gənclər Paytaxtı –
2016 Gəncə Parkı",
Hacıkənd qəsəbəsində
"Nizami Gəncəvinin
sələfləri və
xələfləri" adlı
park, Şah Abbas və Uğurlu xan karvansaraları əsaslı təmirdən
sonra istifadəyə verilib.
Bundan başqa,
turistlərin Gəncəyə
marağını artıran
amillərdən biri də ilahi möcüzəsi
Göygölün bu şəhərə yaxın
ərazidə yerləşməsidir. Son illər gölün ərazisində aparılan
abadlıq işləri
insanların razılığına
səbəb olub.
İndi Göygölə səfər
edən yerli turistlərlə yanaşı,
xarici turistlər də sıxlıq təşkil edir. Ailəvi istirahətə gələn
turistlərin sayı da ildən-ilə artır.
Göygölə gələn xarici turistlərlə söhbət
zamanı onlar deyirlər ki, çox məkanlar gəzmişik, lakin bu gözəlliyi heç yerdə görməmişik. Yan-yana düzülmüş saf sulu göllər,
onları üzük qaşı kimi əhatələyən zümrüd
meşələrdən ayrılıb
getmək istəmirsən...
Bir sözlə,
Gəncədə turizmin
inkişafı üçün
geniş imkanlar var. Onu da xüsusi
olaraq qeyd etmək lazımdır ki, şəhərə gəlmək üçün
heç bir nəqliyyat problemi yaşanmır. Burada beynəlxalq hava
limanı sərbəst
uçuşlar həyata
keçirir. Paytaxt
Bakıdan Gəncəyə
sürət qatarı
işləyir. Bakı-Gəncə magistral avtomobil yolu yüksək standartlar səviyyəsindədir.
Azərbaycan müstəqillik qazandıqdan
sonra bir çox digər sahələrlə yanaşı,
turizmin inkişafında
da görünməmiş
irəliləyiş və
inkişaf baş verib. Özü də
bu proses o qədər sürətlə
gedir ki, yaxın bir neçə il
ərzində Azərbaycan
dünyanın qabaqcıl
turizm mərkəzlərindən
birinə çevriləcək.
Gündən-günə gözəlləşən, böyüyən,
müasirləşən, regional müstəvidə tanınan
ulu Gəncənin bu sırada xüsusi yeri və payı vardır.
Zülfü İLYASOV
İqtisadiyyat.- 2019.- 5-11 sentyabr.- S.5.