Azərbaycan
xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin 100 illiyinə
həsr edilmiş “Rəqabət dayanıqlı
inkişafın mühüm amili kimi”
mövzusunda beynəlxalq elmi-praktik konfrans
keçirilib
İqtisadiyyatda
dayanıqlı inkişaf sosial-iqtisadi münasibətlərin ən
mühüm müvəffəqiyyət meyarı kimi xarakterizə
olunur. Bu isə ilk növbədə
təsərrüfat subyektlərinin iqtisadi maraqlarının məcmusu,
makroiqtisadi göstəricilərin dinamikası,
iqtisadiyyatın idarə olunması ilə bağlı fəaliyyət
göstərən institutların imkanları, iqtisadi əlaqələrin
səmərəli xarakter daşıması və s. kimi amillərlə
bilavasitə bağlıdır.
Artıq dünyanın əksər ölkələrinin
dayanıqlı inkişaf proqramları mövcuddur və bu sahədə
işlər “Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri”
istiqamətində davam etdirilməkdədir. İqtisadiyyatda məhsul
istehsalı və xidmətlərin fasiləsiz artımı,
istehsal potensialından səmərəli istifadə, ekstensiv
inkişafdan intensiv inkişafa keçid, elmi-texniki tərəqqinin
nailiyyətlərinin istehsala tətbiqi, təsərrüfat fəaliyyətinin
iqtisadi səmərəliliyinin dayanıqlı yüksəlişi,
cəmiyyət üzvlərinin həyat şəraitinin
yaxşılaşdırılması, iqtisadiyyatın sahələri
və regional qeyri-tarazlı inkişafının aradan
qaldırılması kimi prinsiplər “Dayanıqlı
İqtisadi İnkişaf”ın məqsədləri hesab edilə
bilər.
Dünya ölkələrinin təcrübəsi göstərir
ki, “Dayanıqlı İnkişaf”ın təmin edilməsi
üçün ölkənin əldə olunmuş
inkişaf səviyyəsi, potensialı, institusional bazası ilə
yanaşı, milli iqtisadiyyatın mövcud reallıqlarına
uyğun, düzgün iqtisadi strategiyanın seçilməsi
çox zəruridir. Belə ki, son yüzillikdə beynəlxalq
səviyyədə rəqabət üstünlükləri əldə
etmiş ölkələrin təcrübəsinin sistemli təhlili
göstərir ki, onların uğurunu təmin edən əsas
amil, hər şeydən əvvəl, düzgün iqtisadi
inkişaf modelinin müəyyənləşdirilməsi və
reallaşdırılması mexanizmlərinin seçilməsi
olmuşdur.
Hazırda qloballaşan dünyaya fəal inteqrasiya olunan
Azərbaycan milli iqtisadiyyatın rəqabət mübarizəsinə
davam gətirmək üçün birincisi, iqtisadi
inkişafın prioritetlərini düzgün müəyyənləşdirməli,
ikincisi, onların həyata keçirilməsinin mövcud
reallığa və imkanlara uyğun səmərəli
üsul, vasitə və mexanizmlərini seçməlidir.
Ölkəmizdə
milli iqtisadiyyatın rəqabətqabliyyətliliyini müəyyənləşdirərkən
mövcud potensial, iqtisadi artım tempi, sənaye
istehsalının səmərəliliyi və səviyyəsi,
elmi-texniki nailiyyətlərin istehsala tətbiqi, ölkənin
Beynəlxalq Əmək Bölgüsündə iştirak dərəcəsi,
daxili bazarın həcmi və dinamikliyi, maliyyə sisteminin
elastikliyi və dövlət tənzimlənməsinin
iqtisadiyyata müdaxiləsinin səmərəliliyinin dərəcəsi
və s. nəzərə alınmalıdır.
Bazar iqtisadiyyatının inkişaf etdiyi müasir
dövrdə, hökumət tərəfindən sosial-iqtisadi
infrastrukturların inkişafına göstərilən diqqət
və qayğı ölkəmizdə bazar konyukturasına
cavab verəcək dayanıqlı inkişaf edən iqtisadi
subyektlərin formalaşması üçün əlverişli
şərait yaratmışdır. Belə bir şəraitdə
milli iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində
sürətli inkişaf dinamik xarakter almış, nəticədə
ölkədə dayanıqlı inkişaf prosesləri
başlamışdır.
Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev cənablarının
uğurla davam etdirdiyi sosial-iqtisadi siyasət nəticəsində
son 20 ildə Azərbaycan yeni inkişaf mərhələsinə
qədəm qoymuş, iqtisadiyyatın davamlı
inkişafı təmin edilmiş, ölkəmiz daha da qüdrətlənmiş,
əhalinin sosial rifahı yüksəlmiş, Azərbaycan beynəlxalq
əhəmiyyətli iri layihələrin təşəbbüskarına
və əsas iştirakçısına, dünyada nüfuzu
gündən-günə artan dövlətə və
etibarlı tərəfdaşa çevrilmişdir.
Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin 2021-ci il 2 fevral
tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan
2030: sosial-iqtisadi inkişafa dair Milli Prioritetlər” Azərbaycanın
gələcək inkişafında rəqabət
imkanlarının yüksəldilməsi perspektivlərini
müəyyən etməklə yanaşı, növbəti
onillikdə ölkənin sosial-iqtisadi inkişafına dair
aşağıdakı beş Milli Prioritetin
reallaşdırılmasını qarşıya məqsəd
qoyur:
1. dayanıqlı artan rəqabətqabiliyyətli
iqtisadiyyat;
2. dinamik, inklüziv və sosial ədalətə
əsaslanan cəmiyyət;
3. rəqabətli insan kapitalı və müasir
innovasiyalar məkanı;
4. işğaldan azad olunmuş ərazilərə
böyük qayıdış;
5. təmiz ətraf mühit və “yaşıl
artım” ölkəsi.
Qeyd edilən
Milli Prioritetlər, eyni zamanda, Birləşmiş Millətlər
Təşkilatının “Dünyamızın
transformasiyası: 2030-cu ilədək dayanıqlı
inkişaf sahəsində Gündəlik”dən irəli gələn
öhdəliklərin icrası istiqamətində də
xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.
Hazırda ölkə iqtisadiyyatında əldə
olunmuş makroiqtisadi sabitlik, dinamik iqtisadi artım,
yoxsulluğun azaldılması və əhalinin sosial
rifahının yüksəldilməsi sahəsində
qazanılan uğurlar Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi
altında həyata keçirilən sistemli və
ardıcıl fəaliyyətin nəticəsidir.
İqtisadiyyatın rəqabət qabiliyyətinin
artırılması, makroiqtisadi sabitliyin qorunması, monetar və
fiskal siyasətin koordinasiyasının gücləndirilməsi,
biznes mühitinin yaxşılaşdırılması və
özəl sektorun dəstəklənməsi, maliyyə xidmətləri
bazarının inkişaf etdirilməsi, xarici ticarət və
investisiya siyasətinin təkmilləşdirilməsi kimi
istiqamətləri özündə cəmləşdirir.
Fikrimizcə, keçirilmiş konfrans da bu sahədə
konkret bir addım kimi dəyərləndirilə bilər.
Dayanıqlı inkişafın təmin olunmasında
sağlam rəqabətin rolu və əhəmiyyəti,
haqsız rəqabət və dempinq hallarının aradan
qaldırılması yolları, bu istiqamətdə preventiv tədbirlərin
görülməsi vacib məsələlərdəndir.
Bu
baxımdan, 2023-cü il 28 aprel tarixində Azərbaycan
Respublikasının Auditorlar Palatası və İqtisadiyyat
Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət
Dövlət Xidmətinin birgə təşkilatçılığı
ilə Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər
Əliyevin 100 illiyinə həsr edilmiş “Rəqabət –
dayanıqlı inkişafın mühüm amili kimi”
mövzusunda keçirilmiş beynəlxalq elmi-praktik konfrans
iqtisadi inkişafda rəqabət strategiyasının müəyyən
edilməsinə, dayanıqlı inkişafın təmin
olunmasına, rəqabət sayəsində tələb və
təklifin tarazlaşmasına, məhsul və xidmətlərin
qiymətlərinin optimallaşmasına, səmərəsiz fəaliyyət
göstərən və normal bazar münasibətlərinin
genişlənməsinə əngəllər törədən
istehsal subyektlərinin iqtisadi arenadan
çıxarılmasına, daha keyfiyyətli və əlçatan
nəticələr əldə olunmasına və ən nəhayətində
haqsız rəqabət və dempinq kimi neqativ halların aradan
qaldırılmasına, bu sahədə mövcud olan problemlərin
və qarşıda duran vəzifələrin müəyyənləşdirilməsinə
öz töhfəsini vermiş, səmərəli əməkdaşlıq
çərçivəsində mütərəqqi dünya təcrübəsinin
öyrənilməsi və tətbiqi üçün
geniş imkanlar yaratmışdır.
Bakıda
təşkil edilən konfrans çərçivəsində
rəqabətə davamlı milli iqtisadiyyatın
yaradılması, bu sahədə korrupsiyaya qarşı
mübarizənin əhəmiyyəti, rəqəmsal
iqtisadiyyatda rəqabət siyasətinə rəqəmsal
baxış, dost vergi sistemi inkişafın əsas amili kimi,
peşəkar xidmətlər sahəsində rəqabətlilik,
Azərbaycanda auditor xidməti bazarında rəqabət,
istehlak bazarında rəqabət üstünlüyünün
təmin edilməsi, müəssisələrin rəqabətqabiliyyətliliyinin
və dayanıqlılığının rəqəmsal
transformasiya texnologiyaları vasitəsi ilə yüksəldilməsi,
ölkə iqtisadiyyatının rəqabətqabiliyyətliliyinin
artırılması, Azərbaycanda maliyyə inklüzivliyi və
iqtisadi artım məsələlərinə dair məruzələr
dinlənilib, təcrübə mübadiləsi və geniş
müzakirələr aparılıb.
Konfransda 6 ölkəni (Azərbaycan, Türkiyə,
Rusiya, Belarus, Qazaxıstan və Özbəkistan) təmsil edən
100-ə yaxın nümayəndə iştirak etmişdir.
Tədbirə
xarici qonaqlarla bərabər, ölkəmizin dövlət və
qeyri-hökumət təşkilatlarını, özəl
sektoru, kütləvi-informasiya vasitələrini, ali təhsil və elmi-tədqiqat
institutlarını təmsil edən nümayəndələr,
habelə Auditorlar Palatasının əməkdaşları və
üzvləri qatılmışdır. Konfransı Azərbaycan
Respublikasının Milli Məclisinin İqtisadi siyasət, sənaye
və sahibkarlıq komitəsinin sədri Tahir Mirkişili,
İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak
Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinin rəisi Məmməd
Abbasbəyli, Auditorlar Palatasının sədri, professor Vahid
Novruzov açaraq, onun əhəmiyyətindən
danışıb və konfransın işinə uğurlar
arzulayıblar.
Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və
sahibkarlıq komitəsinin sədri Tahir Mirkişili hazırda
bazarda özəl sektorla yanaşı, dövlət sektorunun
da mühüm rol oynadığını bildirib.
T.Mirkişili
əlavə edib ki, bu gün qarşıda duran əsas məsələlərdən
biri özəl sektor üçün rəqabəti təmin
etməkdir: “Son illərdə rəqabətin çox
müzakirə edilməsi müsbət haldır. İqtisadiyyat Nazirliyinin gördüyü tədbirlər
bu gün sahibkarlar arasında rəqabət aparmaq
üçün elə də ciddi maneənin olmamasına gətirib
çıxarır”.
Dövlət Xidmətinin rəisi Məmməd Abbasbəyli
konfrans iştirakçılarına qurumun fəaliyyət
istiqamətləri, xüsusilə rəqabətin təmin
edilməsi sahəsində görülən işlər barədə
məlumat verib.
Bildirilib
ki, milli iqtisadiyyatın rəqabətqabiliyyətinin
artırılması və iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində
səmərəli rəqabət mühitinin
formalaşdırılması məqsədilə “Rəqabətin
inkişafı və inhisarçılıq fəaliyyətinin
qarşısının alınmasına dair 2023-2026-cı illər
üçün Milli Fəaliyyət Proqramı”nın layihəsi hazırlanaraq aidiyyəti
üzrə təqdim olunub. Dövlət Xidməti
tərəfindən “Ticarət fəaliyyəti haqqında”
yeni Qanun layihəsinin üzərində işlərin
aparıldığı da vurğulanıb. Qeyd olunub ki, bu qanun ölkə ərazisində ticarət
fəaliyyətinin təşkili və həyata keçirilməsinin
hüquqi əsaslarını və bu sahədə
sahibkarlıq subyektləri arasında yaranan münasibətləri
tənzimləyəcək, mikro, kiçik və orta
sahibkarlıq subyektlərinin bazara girişini
asanlaşdıracaq, onların iri sahibkarlıq subyektləri
qarşısında mənafelərini təmin edəcək.
Auditorlar
Palatasının sədri, professor Vahid
Novruzov bazar iqtisadiyyatı şəraitində rəqabətin
inkişafının və səmərəliliyin əsas amillərindən
biri olmasının inkar olunmaz fakt olduğunu bildirib.
V.Novruzov
“rəqabət”i çox obrazlı şəkildə ifadə
edən müstəqil Azərbaycanın memarı və
dövlət quruculuğu konsepsiyasının müəllifi,
ümummilli lider Heydər Əliyevin 2002-ci il aprel
ayının 25-də Prezident sarayında yerli sahibkarlarla
görüşündə “Bazar iqtisadiyyatı rəqabətdir”,
başqa bir çıxışında isə “Azərbaycanda
sağlam rəqabət əhval-ruhiyyəsi yaranmalıdır”
ifadələrini konfrans iştirakçılarının diqqətinə
çatdırıb.
Onun sözlərinə görə, məhz rəqabət
sayəsində tələb və təklifin
tarazlaşmasına, məhsul və xidmətlərin qiymətlərinin
optimallaşmasına, səmərəsiz fəaliyyət
göstərən və normal bazar münasibətlərinin
genişlənməsinə əngəllər törədən
istehsal subyektlərinin iqtisadi arenadan
çıxarılmasına, daha keyfiyyətli və əlçatan
nəticələr əldə olunmasına imkan yaranır.
Təəssüf ki, haqlı rəqabətin
boğulması, bu zaman təkcə peşəkar etik
qaydaların pozulması yox, hətta bəzən cinayət
yollarından istifadə halları iqtisadiyyatın bütün
sahələrində, o cümlədən auditor xidməti sahəsində
də qalmaqdadır. Biz bu gün belə pozuntulara qarşı
mübarizə yollarını birgə müzakirə edib, tədbirlər
müəyyənləşdirib, tətbiq yollarını
araşdırmalıyıq. Əks halda
haqsız rəqabət və dempinq kimi neqativ hallar iqtisadi
inkişafı, o cümlədən, bazar münasibətlərini
əngəlləməsi ilə bir sıra mənfi nəticələrin
törədicisinə çevrilə bilər.
V.Novruzov,
eyni zamanda Prezident İlham Əliyevin təsdiq etdiyi Dövlət
proqramlarında, Milli Fəaliyyət və Milli Prioritetlərə
həsr olunmuş sənədlərdə, çoxsaylı məruzə,
çıxış və görüşlərində rəqabət
mövzusunu daim diqqət mərkəzində
saxladığını qeyd edib.
Daha sonra konfrans öz işini məruzələrin təqdimatı
ilə davam etdirib.
Milli Məclisin
deputatı, Azərbaycan İqtisadçılar
İttifaqının sədri, akademik Ziyad Səmədzadə
“Rəqabətə davamlı milli iqtisadiyyatın
yaradılması barədə” mövzusunda məruzə ilə
çıxış edərək, Azərbaycanın
dünyanın neft siyasətində, Avropanın enerji təhlükəsizliyinin
təmin edilməsində mühüm rol oynayan ölkələrdən
biri olduğunu bildirib.
Z.Səmədzadə eyni zamanda Ulu Öndər Heydər
Əliyevin düşünülmüş siyasəti, ölkənin
iqtisadi təhlükəsizliyinin təmin edilməsi ilə
bağlı gördüyü tədbirlər nəticəsində
ərazisinin o qədər böyük olmamasına baxmayaraq,
respublikamızın dünyanın mühüm nəqliyyat mərkəzlərindən
birinə çevrildiyini vurğulayıb. Onun sözlərinə
görə, 20 ilə yaxındır ki, Auditorlar Palatası ilə
birlikdə ölkədə sahibkarlığın
inkişafı, yeni iqtisadi sistemin qurulması ilə əlaqədar
olaraq xeyli iş görülüb.
Z.Səmədzadə vurğulayıb ki, əgər bir
ölkə özünün qlobal səviyyədə nəqliyyat
təhlükəsizliyini təmin edə bilirsə, bu, onun ən
böyük nailiyyətlərindən biri sayılır.
İqtisadiyyat
Nazirliyi yanında İctimai Şuranın sədri, Azərbaycan
Dövlət İqtisad Universitetinin (UNEC) rektoru, professor
Ədalət Muradov
“Rəqəmsal iqtisadiyyatda rəqabət siyasətinə
rəqəmsal baxış” mövzusunda məruzə ilə
çıxış edərək, sahibkarlığın azad
və sağlam rəqabət mühitinin formalaşmasında
rolundan bəhs edərək, rəqabətin biznes sektorunun səmərəliliyi
və iqtisadi artıma təsirləri barədə fikirlərini
bölüşüb.
“Dost vergi
sistemi inkişafın əsas amili kimi” mövzusunda
çıxış edən Türkiyə Sertifikatlı
Mühasiblər Palataları Birliyinin (TÜRMOB) İdarə
heyətinin üzvü, professor Cemal İbiş rəqabət,
davamlı inkişaf və rəqabət qabiliyyətinin təmin
edilməsində “İnkişaf Dostu Vergi Sistemi”ndən bəhs
edib.
Cemal İbiş “İnkişaf Dostu Vergi Sistemi”ndən bəhs
edərkən iqtisadi artımı həyata keçirmək və
insanların rifahını yaxşılaşdırmaq
üçün lazımi maliyyə tədbirləri görən
ölkənin inkişafı üçün əlverişli
vergi sistemi müəyyən edilə biləcəyini
vurğulayıb.
O,
TÜRMOB tərəfindən 2020-2022-ci illər ərzində
hazırlanan “İnkişaf Dostu Vergi Sistemi”nin
tətbiq edildiyi halda tərəflərin rəqabət
mühitində davamlı inkişafla bağlı məqsədlərinə
nail olacağını və insanların rifah səviyyəsinin
yüksələcəyini bildirib.
Qazaxıstan
Respublikası Auditorlar Palatasının icraçı direktoru
Akan Arıstan “Auditor fəaliyyəti üzrə Peşəkar
Şura - konsepsiya, məqsədlər, onların
reallaşması və yeni addımlar” mövzusunda
çıxış edərək, Qazaxıstan
Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən
edilmiş haqsız rəqabətin növlərindən,
auditor xidməti bazarında haqsız rəqabət, onun həlli
yollarından və haqsız rəqabətə qarşı
mübarizədə Qazaxıstan Respublikası Auditorlar
Palatasının rolundan bəhs edib.
Rusiya
Federasiyasının “Sodrujestvo” Özünütənzimləyən
Auditor Təşkilatları Assosiasiyasının Baş
direktoru Olqa Nosova “Auditor xidmətlərinin göstərilməsi
zamanı haqsız rəqabətlə mübarizədə
Auditorların Peşəkar Birliklərinin fəaliyyəti
haqqında (Rusiya Federasiyasının timsalında)”
mövzusunda çıxış edərək, Rusiya
Federasiyasında audit xidmətləri bazarında haqsız rəqabətin
əlamətlərindən, haqsız rəqabətin
mümkün nümunələrindən, auditor xidmətlərinin
göstərilməsində haqsız rəqabət əlamətlərinin
mövcudluğunu göstərən risklərin müəyyən
edilməsi qaydalarından və metodlarından bəhs edib.
“Rəqabətlilik
mühitinin təminində korrupsiyaya qarşı mübarizənin
əhəmiyyəti” mövzusunda çıxış edən
Azərbaycan Respublikasının Baş Prokuroru yanında
Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsinin Təşkilati
və informasiya təminatı idarəsinin rəisi Natiq Eyvazov
ötən il yeni inkişaf mərhələsinin doğurduğu
zərurətdən irəli gələrək təsdiq
edilimiş növbəti konseptual sənədlərin -
“Korrupsiyaya qarşı mübarizənin gücləndirilməsinə
dair 2022-2026-cı illər üçün Milli Fəaliyyət
Planı”nın və “Azərbaycan Respublikasının
2022–2026-cı illərdə sosial-iqtisadi inkişaf
Strategiyası” rəqabətə mənfi təsirlərin
qarşısının alınması baxımından
mühüm əhəmiyyətə malik olduğunu və həmin
sənədlərin uzunmüddətli perspektivdə ölkədə
dinamik sosial-iqtisadi inkişafın davamlılığına
böyük töhfə verəcəyini vurğulayıb.
“Deloitte
and Touche” MMAC-nin Audit üzrə direktoru Elxan Əliyev “Peşəkar
xidmətlər sahəsində rəqabətlilik” mövzusunda
çıxış edərək bildirib ki, problemlərin həlli
və haqsız rəqabətin minimuma endirilməsində həm
xidmətləri alan şirkətlər, həm
xidmətləri göstərən şirkətlər, həm
də dövlətin nəzarətedici orqanı məsulliyyət
daşıyır. Xidməti alan şirkətlər
öz daxili nəzarət sistemini gücləndirməli və
alınan xidmətlərin keyfiyyətinə mümkün qədər
nəzarət etməlidir. Xidmətləri təklif edən
şirkətlər daima qanunvericiliyin və standartların tələblərini
layiqincə yerinə yetirməli və keyfiyyətli iş təhvil
verməyə çalışmalıdır. Dövlətin
nəzarətedici orqanları tərəfindən isə
hüquqi baza təkmilləşdirilməli və nəzarət
mexanizmi gücləndirilməlidir.
Auditorlar
Palatasının Auditin innovativ inkişafı, operativ tənzimləmə
və keyfiyyətin idarə edilməsi idarəsinin rəisi
Qoşqar Əhmədov “Azərbaycanda auditor xidməti
bazarında rəqabət” mövzusunda çıxış
edərək, auditdə sağlam rəqabətin əsaslarından,
haqsız rəqabətin audit peşəsinə təsirindən,
haqsız rəqabətin qarşısının
alınması üçün Auditorlar Palatası tərəfindən
görülən tədbirlərdən, Auditorlar Palatası tərəfindən
2022-ci ilin “Haqsız rəqabətə qarşı mübarizə
ili” elan edilməsindən, Haqsız Rəqabətə
qarşı Mübarizə üzrə Komitənin
yaradılmasından, “Auditor xidməti sahəsində
haqsız rəqabət və reklam qadağası haqqında
Əsasnamə”dən, “Auditor fəaliyyəti sahəsində
haqsız rəqabət hallarının
qarşısının alınmasına dair Prosedur Qaydalar”dan,
Audit xidmətlərinin göstərilməsi üçün
haqların müəyyən edilməsi prinsipləri
haqqında Əsasnamədən, daxil olan sənədlərin
dövriyyəsindən, “Haqsız rəqabətlə
mübarizədə Qütb Ulduzumuz” kitabından, “Azərbaycan
Respublikasının ərazisində göstərilən
auditor xidmətlərinin dəyərinin minimum hədləri”
və onun tətbiqi zamanı intizamın pozulmasına görə
intizam məsuliyyətindən, rəqəmsallaşmada ədalətli
rəqabətdən bəhs edib.
Özbəkistanın
Milli Mühasiblər və Auditorlar Assosiasiyasının sədri
Münəvvər Tulaxocayeva “Özbəkistanın auditor xidmətləri
bazarında haqlı rəqabətin inkişafı
üçün vektor” mövzusunda çıxış edərək,
Özbəkistanda audit xidmətləri bazarından, Özbəkistan
Respublikasının “Rəbabət haqqında” Qanunundan,
Özbəkistanda auditor xidmətləri bazarının
inkişafının əsas mərhələlərindən,
2021-ci ildən yeni qüvvəyə minən Özbəkistan
Respublikasının “Auditor fəaliyyəti haqqında”
Qanununda haqsız rəqabətin qarşısının
alınmasına dair müddəalardan bəhs edib.
Azərbaycan Kooperasiya Universitetinin Tədris işləri
üzrə prorektoru Fikrət Quliyev “Marketinq istehlak
bazarında rəqabət üstünlüyünün təmin
edilməsi vasitəsi kimi” mövzusunda çıxış
edərək, bildirib ki, şirkətlərdə marketinq
strategiyalarının uğurla reallaşdırılması
sahəsində sağlam rəqabət mühitinin olması da
vacib məsələlərdəndir. Belə mühitin
formalaşması üçün müvafiq qanunvericilik bazası
iqtisadi inkişafın çağırışlarına
uyğun olaraq davamlı şəkildə təkmilləşdirilməli
və Rəqabət Məcəlləsi qəbul edilməlidir.
Rəqabət Məcəlləsinin qəbul
edilməsi Azərbaycanda rəqabət mühitində və
antiinhisar siyasətində rəqabəti və azad
sahibkarlığı təşviq etməklə, həm
iqtisadiyyatın inkişafını, həm də
istehlakçıların rifahını, məhsul və xidmətlərin
keyfiyyətini təmin edəcək.
“Belarus
Respublikasında audit xidmətləri bazarında rəqabət:
haqlı rəqabət peşənin inkişafına necə
kömək edə bilər?” mövzusunda çıxış
edən Belarus Respublikası Auditorlar Palatasının Beynəlxalq
Standartların tətbiqi üzrə komitəsinin sədri
Aleksandra Qridyuşko Belarus Respublikasında auditor xidmətləri
bazarının hazırkı vəziyyətini nəzərə
alaraq, islahatların aparılmasının zərurətindən,
onun rəqabətqabiliyyətli vəziyyətə gətirilməsi
üçün əhəmiyyətli səylərə ehtiyac
olduğundan bəhs edib. Eyni zamanda, tədbir
zamanı başqa ölkələrin nümayəndələri
tərəfindən səsləndirilən qabaqcıl xarici təcrübələrin
ölkədə tətbiqinin qarşıya qoyulan vəzifələrin
icrasını xeyli sürətləndirəcəyini bildirib.
AMEA
İnformasiya Texnologiyaları İnstitutunun şöbə
müdiri, professor Əlövsət Əliyev “Müəssisələrin
rəqabətqabiliyyətliliyinin və
dayanıqlılığının rəqəmsal
transformasiya texnologiyaları vasitəsi ilə yüksəldilməsi
məsələləri” mövzusunda çıxış edərək,
rəqəmsallaşmanın iqtisadiyyatın
dayanıqlılıq və modernizasiya amili olmasından, rəqəmsal
transformasiyalar şəraitində rəqabətqabiliyyətlilik
və dayanıqlılıq problemlərindən, müəssisələrin
fəaliyyət səmərəliliyinin yüksəldilməsində
Sənaye 4.0 platformasının tətbiqi məsələlərindən,
rəqəmsal innovasiyaların transferi şəraitində
müəssisələrin dayanıqlı fəaliyyəti və
rəqabətqabiliyyətliliyinin yüksəldilməsi istiqamətlərindən,
rəqəmsal texnologiyaların və transformasiyaların rəqabətliliyə
təsiri aspektlərindən danışıb.
Azərbaycan
İqtisadçılar İttifaqının sədr
müavini, Beynəlxalq Menecment Akademiyasının müxbir
üzvü, dosent Elşad Səmədzadə “Haqsız rəqabətlə
mübarizə iqtisadi inkişaf amili kimi” mövzusunda
çıxış edərək rəqabət termininin
müxtəlif dillərdə anlamından, mənşəyindən,
cəmiyyətin iqtisadi məqsədlərinə rəqabətli
şəkildə çatmağın yollarından, rəqabətlə
bağlı müxtəlif aforizmlərdən və Azərbaycan
Respublikasının qanunvericiliyində sahibkarlıq fəaliyyəti
sahəsində rəqabətə dair müddəalardan, Azərbaycanda
maliyyə bazarında rəqabət indekslərindən bəhs
edib.
Azərbaycan
Respublikası Mərkəzi Bankının Tədqiqatlar
Departamentinin Makroiqtisadi tədqiqatlar şöbəsinin
iqtisadçısı Zübeydə İmanova “Azərbaycanda
maliyyə inklüzivliyi və iqtisadi artım” mövzusunda
çıxış edərək, maliyyə inklüzivliyi və
iqtisadi artım arasındakı əlaqədən, Maliyyə
İnklüzivliyi İndeksindən danışaraq, Azərbaycanda
həyata keçirilən maliyyə islahatlarının həm
qısa, həm də uzunmüddətli perspektivdə iqtisadi
artıma təsirindən bəhs edib. Konfransın
yekununda iştirakçıları maraqlandıran suallar
cavablandırılıb, müvafiq təkliflər
verilmişdir.
Konfransa
bağlanış nitqi ilə yekun vuran Auditorlar
Palatasının sədri, professor Vahid Novruzov tədbirdə səsləndirilən
fikirlərin reallaşdırılmasının ölkə
iqtisadiyyatının səmərəli təşkili və
dayanıqlı inkişafına, haqsız rəqabət və
dempinq hallarının aradan qaldırılmasına və bu
istiqamətdə qabaqlayıcı tədbirlərin
görülməsinə, habelə inhisarsızlaşdırma
mühitinin təmin edilməsinə öz müsbət
töhfəsini verəcəyini vurğulayıb.
O, həmçinin
konfrans gününün Azərbaycanın görkəmli
alimi, Əməkdar elm xadimi, tibb elmləri doktoru, professor, Azərbaycan
Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü Zərifə
Əziz qızı Əliyevanın anadan olmasının 100
illiyinə təsadüf etdiyini qeyd edərək, konfrans
iştirakçılarına bildirib ki, Akademik Zərifə
Əliyeva zəngin mənəviyyata sahib əsl ziyalı kimi
mənalı ömür yolu keçmiş, əhatəli elmi
fəaliyyəti ilə ölkəmizdə tibb sahəsinin
inkişafına əhəmiyyətli töhfələr
vermişdir. Alimin oftalmologiyanın aktual məsələlərinə
dair uzunmüddətli araşdırmalarının uğurlu nəticəsi
olan sanballı əsərləri həmişə təqdirlə
qarşılanmış və yüksək qiymətə
layiq görülmüşdür.
Konfrans çərçivəsində Azərbaycan
Respublikasının Auditorlar Palatası ilə Azərbaycan
Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar
və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti
arasında Əməkdaşlıq Sazişi imzalanıb. Sazişə əsasən
tərəflər auditor xidmətlərinin dövlət
satınalmaları zamanı rəqabət prinsiplərinin təşviqi
və bu istiqamətdə sahibkarlıq subyektlərinin maarifləndirilməsi
məqsədilə birgə tədbirlər həyata
keçirəcək, metodiki təlimatlar hazırlayacaq və
qarşılıqlı maraq doğuran digər sahələrdə
əməkdaşlıq edəcəklər.
Tədbirin gedişi ölkəmizdə fəaliyyət
göstərən KİV-də, o cümlədən televiziya
kanallarında, saytlarda və digər mediada geniş
işıqlandırılmışdır.
Hal-hazırda konfransa təqdim edilən məqalələr,
məruzə və tezislər Auditorlar Palatası tərəfindən
təhlil olunur, yaxın günlərdə konfransın
materialları dərc ediləcək və tövsiyələr
hazırlanaraq müvafiq qurumlara təqdim ediləcəkdir.
Əminik
ki, “Rəqabət dayanıqlı inkişafın mühüm
amili kimi” mövzusunda keçirilmiş beynəlxalq elmi-praktik
konfrans və əldə edilmiş qabaqcıl beynəlxalq təcrübəyə
dair materiallar Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab
İlham Əliyevin proqram xarakterli göstəriş və
tövsiyələrini rəhbər tutaraq, ölkədə rəqabətə
davamlı və dayanıqlı milli iqtisadiyyatın
yaradılmasında, azad sahibkarlığın
inkişafında, auditor xidmətlərinin keyfiyyətinin artırılması
və bu sahədə haqsız rəqabətin
qarşısının alınmasında, habelə ölkə
rəhbərliyi tərəfindən qarşıya qoyulan məsələlərin
həllində mühüm rol oynayacaqdır.
Fəqan Qarayev,
Azərbaycan
Respublikasının
Auditorlar
Palatası sədrinin müşaviri
İqtisadiyyat.- 2023.- 5-10 may.- S.4-5.