“Vətəndaşlar tərəfindən mənzillərin mühafizəsinə meyl azdır”

Daxili İşlər Nazirliyinin Baş Mühafizə İdarəsinin rəisi Mədət Quliyev: “Əvvəlki illərlə müqayisədə vətəndaşlar tərəfindən mənzillərinin mühafizəsi ilə bağlı müraciətlərin sayı artsa da, qaneedici səviyyədə deyil”

Daxili İşlər Nazirliyinin Baş Mühafizə İdarəsinin rəisi, polis general-mayoru Mədət Quliyevin müsahibəsi.

- Baş Mühafizə İdarəsi tərəfindən nə qədər obyekt mühafizə olunur?

- Baş Mühafizə İdarəsi tərəfindən 10 mindən artıq obyekt mühafizə olunur. Ötən il ərzində 450-dən artıq obyekt mühafizəyə götürülüb. Obyektlərin mühafizəsinin təşkili üçün müraciətlər hər il artır. Həm şirkət və müəssisələr, həm də mülki vətəndaşlar evlərinin, qarajlarının və digər obyektlərinin mühafizəsi üçün müraciət edir. Biz dövlət mühafizəsiyik. Nazirlər Kabineti tərəfindən müəyyən edilmiş 41-S saylı tərkibə düşən obyektlərlə yanaşı, digər obyektlərin-ticarət mərkəzləri, mağaza, ofislər, valyutadəyişmə məntəqələrinin də mühafizəsini həyata keçiririk.

- Son illər mənzillərdə oğurluqlar çoxalıb. Vətəndaşlar tərəfindən mənzillərin mühafizəsi ilə bağlı sizin quruma müraciətlər edilirmi?

- Əfsuslar olsun ki, Azərbaycanda vətəndaşlar tərəfindən mənzillərin mühafizəsinə meyl o qədər də çox deyil. Bu, Daxili İşlər Nazirliyinin rəhbərliyini də narahat edir. Əvvəlki illərlə müqayisədə vətəndaşlar tərəfindən mənzillərinin mühafizəsi ilə bağlı müraciətlərin sayı artsa da, qaneedici səviyyədə deyil. Tərəfimizdən mühafizə olunan mənzillərin sayı 2000-ə yaxındır. Amma bu, bizi qane etmir. Biz "Yarasa" firması ilə paralel işləyirik. Mənzillərin mühafizəsi xüsusi texnika ilə tərəfimizdən təmin olunur. İstərdik ki, mənzillərin hamısının mühafizəsini təmin edək. Qonşu Rusiyada vətəndaşlar mənzillərini mühafizəyə götürmək üçün 2-3 ay növbəyə dururlar. Baxmayaraq ki, Azərbaycanda bununla bağlı maarifləndirmə aparırıq, sahə inspektorları da mənzillərin mühafizəsi üçün vətəndaşlara müraciət edirlər, amma vətəndaşlar tərəfindən buna maraq yoxdur.

- Bu nə ilə bağlıdır - maarifləndirmənin olmaması, yoxsa mühafizə üçün ödənilməli olan məbləğin çox olması ilə?

- Araşdırmalara görə, yol-nəqliyyat hadisələri zamanı təhlükəsizlik kəmərindən istifadə edənlərin 60 faizi sağ qalır. Amma təhlükəsizlik kəmərindən yalnız yol polisinin əməkdaşlarının təkidi ilə istifadə edirik. Müqayisə təxmini belədir. Vətəndaşlar mənzillərdə oğurluq olandan sonra mühafizə üçün müraciət edirlər. Bir qayda olaraq hadisə baş verəndən sonra nəticə çıxarırıq.

- Bir mənzilin mühafizəsi üçün nə qədər vəsait tələb olunur?

- Qiymət çox sərfəlidir. Texniki avadanlıq, siqnalizasiya sistemi təqribən 300-500 manat məbləğində xərc tələb edir. İllik mühafizə üçün isə təqribən 250-300 manatdır. Mühafizə üçün ödəyəcəyimiz məbləğ il ərzində telefon danışıqlarımız üçün xərclədiyimiz məbləğdən azdır. Biz

"Yarasa" firmasına müraciət etdik ki, bəzi vətəndaşlar bu pulu birdəfəyə ödəyə bilmədiyi üçün lizinq üsulu ilə ödəsinlər. Şirkət də bu şərti qəbul etdi. DİN rəhbərliyi üçün vacib olan mənzillərin mühafizəsi, mənzillərdə və digər obyektlərdə oğurluqların baş verməməsidir.

Mənzillərin mühafizəsinin təşkili zamanı İsrail və ABŞ-dan alınan texnika və avadanlıqlar tətbiq olunur. Həmin texnikanın köməyi ilə vətəndaş qapısını döyən şəxsi tanımadığı halda, mühafizə xidmətinə xəbər verir və bizim əməkdaşlar 5 dəqiqə ərzində həmin mənzildə olur. Yaxud evdə nə isə mübahisəli məsələ yaranarsa, texnikanın köməyi ilə mühafizəçini çağırmaq mümkündür. Bizim əməkdaşlar ən geci 6-7 dəqiqə ərzində hadisə yerində olur. Biz buna nəzarət edirik və operativliyi təmin edirik. Əməkdaşlarımız tərəfindən minlərlə cinayətin, yanğın hadisəsinin, gecə saatlarında baş verə biləcək hadisələrin qarşısı qabaqcadan alınıb. Təkcə bizim tərəfimizdən quraşdırılan kameraların köməyi ilə yüzlərlə cinayət hadisəsi açılıb.

- Azərbaycanda çoxlu sayda xarici ölkə vətəndaşları yaşayır, xarici firmalar fəaliyyət göstərir. Onlar tərəfindən Mühafizə İdarəsinə müraciətlər çoxdurmu?

- Onlar arasında mühafizə üçün müraciət edənlər çoxdur. Əksəriyyəti də xarici ölkələrin respublikamızdakı səfirliklərində işləyənlərdir. Onlar ölkəmizə gələndə ilk olaraq mənzillərinin mühafizəsi üçün bizə müraciət edirlər. Biz mühafizəni təmin edəndən sonra mənzillərində yaşamağa başlayırlar. Tərəfimizdən mühafizə olunan 10 mindən artıq obyektin 0,5 faizi xarici vətəndaşlara məxsusdur.

- Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasında baş verən məlum hadisədən sonra təhsil müəssisələrinin mühafizə məsələsi aktuallaşdı. Bu hadisə təhsil müəssisələrində mühafizənin təşkili işinə təsir göstərdimi?

- Məlum hadisədən sonra mühafizə üçün müraciətlər artıb. 60-a yaxın təhsil ocağı mühafizəsinin təşkili üçün bizə müraciət edib və əməkdaşlarımız tərəfindən həmin müəssisələrin təhlükəsizliyi təmin olunur. Həmin müəssisələrdə tərəfimizdən xüsusi texnika, kameralar qurulub, 24 saat ərzində video müşahidələr aparırıq. Təhsil Nazirliyi ali təhsil müəssisələrinin rəhbərliyinə mühafizənin təmin olunması üçün tapşırıq verib. Bu xidmət ödənişli olduğundan, bütün təhsil müəssisələri bizə müraciət etməyib. Ali və orta təhsil müəssisələrinin rəhbərləri bu məsələni diqqətdə saxlamalıdırlar. Texnikanın alınması üçün 2000 manata yaxın xərci tələb olunur. Univeristet rəhbərləri üçün bu məbləğ problem olmamalıdır. Sadəcə təhsil müəssisələrinin rəhbərliyi bu işdə maraqlı olmalıdır. Mühafizənin təşkili üçün müraciət etməyən təhsil müəssisələrinin ətrafında bizim post-patrul xidməti əməkdaşları günün müəyyən saatlarında nəzarət aparırlar.

- Əbu-Bəkr məscidində baş vermiş hadisədən sonra məscidlərin, dini obyektlərin mühafizəsi ilə bağlı Baş Mühafizə İdarəsinə müraciətlər olubmu?

- Bizə dini obyektlərin mühafizəsi ilə bağlı müraciətlər daxil olmayıb. Onların əksəriyyəti özəl mühafizə xidmətlərinə müraciət edir.

- Respublikanın regionlarında idarənin şöbələri fəaliyyət göstərirmi?

- Bakıda, Sumqayıtda, Abşeronda, Lənkəranda, Şəkidə, Mingəçevirdə, Qubada İdarənin şöbələri var. Gəncədə yeni fəaliyyətə başlamışıq. Regionlarda ilk olaraq banklar, valyutadəyişmə məntəqələri və mənzillərdə mühafizə təmin olunub. Daxili İşlər Nazirliyinin rəhbərliyinin mühafizənin polislə təmin olunmasında marağı yoxdu, əksinə, bu xidmətdə polisin sayını azaldırıq. Mülki şəxslərin və texnikanın köməyi ilə mühafizəni təmin etməyə üstünlük veririk. DİN-in tərkibində yeganə qurumuq ki, özünü maliyyələşdirmə ilə işləyirik və vergi ödəyicisiyik. Xidmətdə polis əməkdaşlarının sayı azalır, mülki mühafizənin əməkdaşları isə artır. Bizim xidmətin 9 minə yaxın əməkdaşı var.

- Bəzən özəl mühafizə qurumlarının fəaliyyətindən şikayətlər olur. Özəl mühafizə qurumları ilə aranızda hansısa problemlər olurmu?

- Biz onlarla sağlam rəqabət aparırıq. Vətəndaşlar mühafizənin təmin olunması üçün özləri seçim etməlidir. 2007-ci ildə özəl mühafizə xidmətləri barədə qanun qəbul edilib. Bir müddət əvvəl onlar öz geyimlərini polisin geyiminə bənzətmişdilər. Bu isə problem yaradırdı. Bir tərəfdən biz mühafizədə polisin sayını azaldırıq, digər tərəfdən isə özəl mühafizə xidmətləri qanun çərçivəsindən çıxaraq polis geyiminə bənzər geyimlərdən istifadə edirdilər. Polis əməkdaşı qüsurlu geyimdə olmamalıdır. Polisin geyimində hər bir atribut öz yerində olmalıdır. Artıq məlum qanunun qəbulundan sonra bu məsələ həllini tapıb. Problemlərdən biri də özəl mühafizə xidmətlərinin əməkdaşlarının oyuncağa bənzər silah gəzdirməsi idi. Belə faktlar polis əməkdaşları tərəfindən aşkarlanır və qarşısı alınır.

Zərbalıyeva K.

Kaspi. -2010. – 19 fevral. – S.9.