“Mahnı mənim üçün həyat, məhəbbət deməkdir”

Bəstəkar Ruslan Səfəroğlu: «Hər bir insanda məhəbbət hissləri var. Bu hisslər olmasa heç nə yazmaq olmaz. Təbii ki, sözlər qəlbimə yaxın olmasa, onlara mahnı yaza bilmərəm»

Bu həftədən “Kaspi” qəzeti “Xəzər” telekanalında yenicə yayımlanmağa başlayan “İncilər” verilişi ilə birgə layihəyə start verir. Belə ki, verilişin qonağı olacaq müxtəlif sənət adamlarının müsahibələri, haqqında yazılar efirdən əvvəl qəzetimizdə dərc olunacaq. Layihəmizin ilk qonağı gənc bəstəkar Ruslan Səfəroğludur.

Yaxşı mahnının sirri

- Musiqi ilə dostluğunuzun tarixi uşaqlıq illərindən başlayıb?

- Musiqini uşaqlıqdan sevmişəm. Qarmon, pianino ifaçılığı üzrə musiqi təhsili almışam. Valideynlərim bu sənətin arxasınca getməyimə razı deyildilər. Onlar məni atelyedə dərzi kimi işə düzəltdilər. Dərzilik sənətinə yiyələnsəm də, işləməyə həvəsim yox idi. Başa düşdüm ki, mənim həvəsim yalnız musiqiyədir. Ona görə də yalnız bu sənətə bağlanmağı qərara aldım. Sözün düzü, o zaman mahnı yazanda heç bəstəkarlıq haqqında düşünmürdüm. Sadəcə o mahnıları kimlərəsə oxumaq üçün verirdim. Bu sənətə bir növ hobbi kimi yanaşırdım. Əvvəllər oranjemançı kimi də fəaliyyət göstərmişəm. Məmmədbağır Bağırzadə, Lütfiyar İmanov və başqa tanınmış sənətkarlarla işləmişəm.

- Bəs bəstəkar kimi ilk dəfə yazdığınız mahnını necə üzə çıxardınız?

- Sözün düzü, əvvəlcə mahnımı üzə çıxarmağa utanırdım. Sonra mahnını bəstəkar Eldar Mansurova göstərdim. Eldar müəllim mahnımı bəyənib dedi ki, istedadlı oğlansan və bu sənətin dalınca get. İndi də hansısa bir mahnı yazanda Eldar müəllimlə məsləhətləşirəm. Daha sonra tanınmış bəstəkar Nəriman Məmmədov mənə öz tövsiyələrini verdi. Belə tanınmış bəstəkarların rəylərindən sonra məndə bu sənətə həvəs daha da çoxaldı. Şair Nüsrət Kəsəmənlinin sözlərinə yazdığım «Geri dön» mahnısını müğənni Aynur Dadaşova oxudu. Mahnı sevildi. Təvazökarlıqdan uzaq da olsa deyim ki, hara gedirdimsə o mahnını eşidirdim. Daha sonra bir mahnım müğənni Rəqsanənin ifasında səsləndi.

- Mahnı yazanda maddi qazanc üçün onların yalnız el şənliklərində oxunmasını nəzərdə tuturdunuz, yoxsa daha geniş tamaşaçı auditoriyası qazanmasına can atırdınız?

-Mən mahnını yazanda əvvəlcə şeirin mətninə baxıram. Sözlərlə tanış olandan sonra onun ifaçısını da, hansı janrda yazılacağını da müəyyənləşdirirəm. Sözün tutumundan asılı olaraq o mahnını müğənnilərə verirəm. Bir də ki, hər şeirə mahnı yazmaq mümkün deyil. Söz adamı tutmalı, qəlbə yaxın olmalıdır. Məsələn, Sona xanım Vəliyevanın «Pəncərə işığı» şeiri məni çox tutdu. Sözün açığı hətta o şeiri oxuyanda fəlsəfi mənasını o qədər də anlamırdım. Ona mahnı yazmaq da mənim üçün çətin idi. Ancaq 5-6 dəfə oxuyandan sonra oradakı dərin fikirləri anladım və mahnı yazdım.

- İndiyə qədər nə qədər mahnı yazmısınız və hansı müğənnilərin ifasında səslənib?

- Mahnılarımın sayını bilmirəm. Amma müxtəlif müğənnilər mənim mahnılarımı oxuyub. Son vaxtlar işimdə fəallıq artıb, yəni daha çox mahnılar yazmışam. Məsələn, Sona Vəliyevanın sözlərinə yazdığım «Yollara yağış yağır» mahnısını muğam müsabiqəsinin iştirakçısı Bəyimxanım Mirzəyeva oxuyub. Bəyimxanım indiyə qədər Sona xanımın sözlərinə yazılmış bir neçə mahnımı oxuyub. Təkcə onu deyə bilərəm ki, son illər yalnız Sona xanımın sözlərinə mahnılar yazıram.

Qeyri-adilik

- Maraqlıdır, Sona xanımın şeirlərində sizi cəlb edən nədir?

- Qeyri-adilik. Sona xanımın şeirlərində elə sözlər, elə fikirlər var ki, mən onlara başqa heç yerdə rast gəlməmişəm. Məhəbbət, sevgi, həyat mövzusu əksər şairlərin yaradıcılığında var. Ancaq baxır ki, sən öz fikirlərini bu mövzuda necə təqdim edirsən. Məni Sona xanımın yaradıcılığında cəlb edən də bu fərqlilikdir. Mən o şeirlərdən özüm üçün çox şeylər öyrənirəm. Fəxr edirəm ki, elə bir insanın şeirlərinə mahnı yazıram.

-Yeri gəlmişkən, Sona xanımın sözlərinə yazdığınız son mahnılarınız – Bəyimxanımın oxuduğu «Yollara yağış yağır», Namiq Qaraçuxurlunun ifasında «Qəmli qadın» mahnıları demək olar ki, hitə çevrilib. Bu lirik mahnılardan süzülən kədər də sizə yaxındır?

- Hər bir insanda məhəbbət hissləri var. Bu hisslər olmasa heç nə yazmaq olmaz. Təbii ki, bu sözlər qəlbimə yaxın olmasa, məni tutmasa, onlara mahnı yaza bilmərəm. Qaldı ki, bu mahnıların ifaçılarına, bəzən elə olub ki, bir mahnını 5 müğənni oxuyub, ancaq xoşumuz gəlməyib. Məsələn, «Yollara yağış yağır»ı 4-5 müğənni oxuyub. Demirəm ki, həmin müğənnilər pis ifa ediblər, sadəcə Bəyimxanım Mirzəyevanın ifasında bu mahnı bizə daha xoş gəldi. Daha sonra Rəqsanə, Mətanət İsgəndərli oxudu. Onların hər birinin öz dəsti-xətti var. «Tənha ağac» mahnısını Xalq artisti İlhamə Quliyeva oxudu. Həmçinin Sona xanımın sözlərinə «Köhnə dostlarım» mahnısını Cavanşir Məmmədovla Firuzə İbadova uğurlu ifa ediblər.

- İlhamə xanım hər mahnını bəyənib oxuyan müğənni deyil. Onun sənətdə öz «kaprizləri» var. Sizinlə işbirliyinə necə razı oldu?

- Hərdən mənə deyirlər ki, sənin mahnılarının efirdə yayılmasına, tanınmasının səbəbkarı Sona xanımdır. Düzdür, Sona xanım gözəl alim və insandır. Ancaq mən yaza bilməsəm heç bir reklam, heç bir kömək məni irəli apara bilməz. İnsan özü-özünü istedadı ilə təqdim etməlidir. İlhamə xanımın ifasına gəlincə, o, bu mahnını ona görə oxuyub ki, həyatından bəhs edir. Əgər mahnının sözlərini qəlbinə yaxın bilməsəydi, oxumazdı.

Müxtəlif zövqlər

- Bəstəkar Aygün Səmədzadə həmişə deyir ki, mahnılarımın ən yaxşı ifaçısı elə özüməm. Bəs sizin belə bir fikriniz yoxdurmu?

- Bəzən mənə də deyirlər ki, öz mahnılarını oxu. Mən heç vaxt müğənni kimi səhnəyə çıxa bilmərəm. Mən öz mahnılarımı o zaman oxuyuram ki, müğənni qulaq assın. Ancaq səhnəyə çıxmaq haqda düşünmürəm. Bilirəm ki, məndə bu qabiliyyət yoxdur. Bir balaca səsin olması o demək deyil ki, səhnəyə müğənni kimi çıxasan. İnsan öz yolunu müəyyənləşdirməyi bacarmalıdır.

- Deyirsiniz ki, bir bəstəkar kimi yolunuzu müəyyənləşdirmisiniz. Bəs “bəstəkar” sözünün sizin üçün hansı məsuliyyəti var? Belə deyim, bəstəkar adını üzərinizə götürməkdən ehtiyat etmirsinizmi?

- Mən hələ özümə bəstəkar demirəm. Çünki mən hələ özümü təsdiq etməmişəm. Ancaq əminəm ki, özümü təsdiq edəcəyəm.

- Gənc bəstəkarlar arasında rəqabət varmı?

- Rəqabət çoxdur. Məsələn, son vaxtlar yazdığım mahnıların çox səsləndiyini, özünə auditoriya topladığını görən bəzi bəstəkarlardan «gəl, birlikdə işləyək» təklifini alıram. Ancaq sağlam rəqabətdən danışmaq olmaz. Adamın arxasınca danışanlar, ayağının altını qazanlar, mahnısına dodaq büzənlər, bəyənməyənlər, öndə görmək istəməyənlər və s. çoxdur. Mən belə şeylərə fikir vermirəm. Ümumiyyətlə, qalmaqalı sevmirəm, öz işimi görürəm. Mənim üçün tanınmış insanların, özümə müəllim seçdiyim şəxslərin fikri daha maraqlıdır.

- Auditoriyanın zövqünü necə müəyyənləşdirmisiniz? İnsanlar ən çox hansı musiqiyə qulaq asmağı sevirlər?

- Zövqlər müxtəlifdir. Hər kəs qəlbinə yatan, könlünə yaxın olan mahnılara qulaq asır. Məsələn, «Yollara yağış yağır» mahnısına daha çox qulaq asırlar. Ancaq elə insanlar da var ki, Bəyimxanım Mirzəyevanın ifasında «Köhnə görüş yeri» mahnısına üstünlük verirlər.

- Elə müğənni olubmu, sizin mahnınızı oxumaqdan imtina etsin?

- Olub, əlbəttə. Mahnı yazılıb, müğənni tanış olandan sonra özünə yaxın, səs imkanlarına uyğun hesab edirsə, oxuyur. Yox əgər ifa edə bilməyəcəyini bilirsə, imtina edir.

- Elə müğənni var ki, arzunuz onunla işləməkdir, ancaq hələ bu məqsədə çatmamısınız?

- Həmişə arzum o olub ki, mahnılarımı iki müğənni oxusun. Onlardan biri İlhamə Quliyevə, digəri isə Zeynəb Xanlarovadır. Artıq İlhamə xanım mahnımı oxuyub. Çox istərdim ki, Zeynəb Xanlarova da oxusun. Elə bir planımız da var ki, Zeynəb xanıma mahnı təqdim edək. İnşallah, bu arzuma da çataram.

-Bugünkü şou-biznes haqqında fikirlərinizi eşitmək maraqlı olardı. Sizcə bu aləmə qatılmaq yaxşıdır, yoxsa kənardan söz demək?

- Şou-biznes aləmindən kənarda qalmaq daha yaxşı olardı. Bizdə müğənnilərin əksəriyyəti oxuduğu mahnıları bilmir, mahnının düzgün seçimini aparmağı bacarmırlar. Mən bu gün o qədər tanınmıram. Yəni ətrafımda reklam qura bilməmişəm. Müğənnilər mahnısını oxuduğu bəstəkarların adlarını da reklam edirlər: «Filankəsdən filan qiymətə mahnı aldım, filankəsin mahnısını oxudum...» Ancaq onlar bilməlidirlər ki, müğənni mahnını oxuyur, bəstəkarı oxutmur. Bəstəkarı tərifləmək olar, ancaq «mən Gövhər Həsənzadənin və ya Eldar Mansurovun mahnısını oxuyuram” deyə onun adından istifadə etmək lazım deyil. Elə 20 yaşlı gənc var ki, gözəl mahnılar yazır, ancaq «uşaqdır» deyib onun qarşısında maneələr yaradırlar. Mən də vaxtilə bu cür maneələri görüb sənətdən uzaqlaşmaq istəyirdim. O adamlara təşəkkür etmək istəyirəm ki, onlar məni bu fikrimdən uzaqlaşdırdılar, məni ruhlandırdılar. Mahnımı satırdılar, öz adlarına çıxırdılar. Ancaq mən əhəmiyyət vermirdim. Bu sənətdə müəyyən qısqanclıqların, yaşlı nəslin cavan nəslə münasibətini görüb bezirdim. Məsələn, deyirdilər ki, bəstəkarın mütləq musiqi təhsili olmalıdır. Ancaq Ələkbər Tağıyevin musiqi təhsili olmasa da, o, çox gözəl bəstəkar olub. O, bu gün də dillərdən düşməyən mahnılar yazıb. Bəstəkarlıq Allah vergisidir. Gözəl mahnılar bir anda yaranır. Mahnı yazmaq üçün insanın duyğusu, musiqi duyumu, düşüncəsi, qəlbi olmalıdır.

- Bəs yaşlı bəstəkarların qınağından nəticə çıxararaq bəstəkarlıq təhsili almaq fikriniz varmı?

- Əlbəttə, belə bir fikrim var. Ya Azərbaycanda, ya da başqa bir ölkədə musiqi təhsilimi təkmilləşdirmək haqqında düşünürəm. İnsan həyatda son mənzilə qədər öyrənməlidir.

Mahnılar – məhəbbətdir

- Bu yaxınlarda “Avrovizion” müsabiqəsi keçirildi. Nəticələr ədalətli idimi?

- Sözün açığı, mən bu yarışmaya o qədər maraq göstərmədim. Mənə elə gəlir ki, biz orda gərək öz milliliyimizlə təmsil olunaydıq. Elə bir geyim və ifa tərzi ilə həmin müsabiqədə təmsil olunmaq düz deyil. Məncə biz milli musiqimiz, milli ifa tərzimizlə daha böyük uğur qazana bilərdik.

- Sonuncu sualım. Mahnı sizin üçün nə deməkdir?

- Mahnı mənim üçün həyat, məhəbbət deməkdir. Mahnı həm də ən böyük düşməndir. Həyatda nə varsa, mahnılarda var.

Təranə Məhərrəmova

Kaspi. – 2010. – 5-7 iyun. – S.8.