Mədəniyyətlərarası dialoqun davamı

Nazir müavini: “Uşaq yaşlarından kukla teatrına gedən və tamaşaçı kimi yetişən uşaqlar böyüdükdə, böyük teatrların tamaşaçılarına çevrilirlər”

Noyabrın 2-də Akademik Milli Dram Teatrda «Şərq və Qərbin Kukla dünyası ideya, təşəkkül, texnika» adlı elmi simpozium keçirilib. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, UNİMA Beynəlxalq Kukla Teatrları Assosiasiyası və TÜRKSOY Uluslararası Türk Kültürü Təşkilatının təşkilarçılığı ilə keçirilən və Beynəlxalq Kukla Teatr Festivalı çərçivəsində baş tutan simpoziumda nüfuzlu beynəlxalq teatr təşkilatlarının rəhbərləri iştirak ediblər.

Belə ki, tədbirə UNİMA-nın baş katibi Jak Trüdeu , UNİMA-nın vitse-prezidenti Stanislav Dubrava, UNİMA-Türkiyə Milli Mərkəzinin prezidenti Mövlut Özhan, ASSİTEJ-in prezidenti İvet Nard, Teatr Tənqidçiləri Beynəlxalq Assosiasiyasının Baş Katibi Mişel Vals, BTİ-nin Yaxın Şərq Ölkələri üzrə koordinatoru İbrahim Assiri, Fuceyra Beynəlxalq Monodram Festivalının direktoru Məhəmməd Saif Əl Alkham, İliya Universitetinin rektoru Levan Xetaquri qatılıb.

İşıqlı məqam axtarışı

Sənətşünaslıq doktoru, professor Məryəm Əlizadə bu festivalın son dövrdə Azərbaycanda keçirilən yüksək səviyyəli forumlar, beynəlxalq festivallar, sərgilər və s. çərçivəsində təşkil olunduğunu bildirib. M.Əlizadə16 ölkəni təmsil edən kukla teatrlarının qatıldığı festivalı mədəniyyətlərarası dialoqun davamı adlandırıb.

Mədəniyyət və turizm nazirinin müavini Ədalət Vəliyev simpoziumun Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpasının 20 illiyi devizi altında həyata keçirildiyini bildirib. Nazir müavini ölkəmizin müstəqillik yolunda çoxlu qanlar töküldüyünü də xatırladıb. “4 il sonra ulu öndər Heydər Əliyevin təşəbbüsü və rəhbərliyi altında Azərbaycanda ilk dəfə olaraq «Mədəniyyət haqqında» qanun qəbul olunub. Bu qanunda böyük bir bölüm teatr fəaliyyətinə həsr olunub. 1998-ci ildə post-sovet məkanında ilk dəfə olaraq ulu öndərin təşəbbüsü və sərəncamı ilə ölkəmizdə ömrünü teatr quruculuğuna həsr edən sənət adamlarına – aktyorlara, rejissorlara ömürlük 1000 manat həcmində təqaüdlər verilməyə başlayıb. Bu gün həmin adamların sayı 300-ə yaxındır. 2002-ci ildə yeni bir sərəncamla hər il 100 nəfərə ayda 500 manat prezident təqaüdləri verilir”. Nazir müavini qeyd edib ki, 2006-cı ildə respublika prezidenti İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə post-sovet məkanında və Azərbaycan tarixində ilk dəfə olaraq «Teatr haqqında» qanun qəbul olunub. Belə ki, qanunda teatr fəaliyyətinin bütün gözə görünən və görünməyən sahələri tənzimlənib. 2007-ci ildə artıq qanundan irəli gələn məsələləri asanlaşdırmaq və sürətləndirmək məqsədilə prezident İlham Əliyev «Azərbaycan teatrının maddi-texniki bazasının yaradılması» haqqında sərəncam imzalayıb. Nazir müavini qeyd edib ki, məhz həmin sərəncamın nəticəsidir ki, Akademik Milli Dram Teatrı, Rus Dram Teatrı, Gənc Tamaşaçılar Teatrı, Ağdam, Mingəçevir teatrları ən yüksək səviyyədə təmir olunub. Bir neçə aydan sonra Musiqili Komediya Teatrı əsaslı təmirdən sonra qapılarını tamaşaçılarının üzünə açacaq. O cümlədən, bir neçə teatrın bina məsələsi köklü şəkildə həll olunub. Növbəti illər üçün Azərbaycanın bölgələrində teatr binalarının tikilməsi nəzərdə tutulub. Opera Teatrı gələn il əsaslı təmirə dayandırılacaq. Ə.Vəliyev diqqətə çatdırıb ki, ölkə başçısı ilk dəfə olaraq «Azərbaycan teatrı 2009-2019-cu illərdə» adlı dövlət proqramını təsdiqləyib. “Artıq Azərbaycan teatrları beynəlxalq teatr institutları və mədəniyyət təsisatları ilə sıx əlaqələr qurmağa başlayıb. İlk dəfə olaraq keçən il Beynəlxalq Bakı Teatr Forumu keçirildi. Dünyanın 30 ölkəsindən 70-dən çox teatr sənətinin biliciləri Azərbaycana toplaşdılar. Bu gün Azərbaycan teatrlarının sorağı xarici ölkələrə qastrollardan gəlir. Azərbaycan rejissorları xarici ölkələrə tamaşalara quruluş verməyə dəvət olunurlar. Eləcə də bir çox beynəlxalq layihələr həyata keçirilir».

Kukla teatrlarının gedəcəyi yol

Nazir müavini Kukla Teatrları Festivalı çərçivəsində noyabrın 4-də Azərbaycanda ilk dəfə olaraq 12 dövlətin qoşulduğu kuklaların sərgisinin həyata keçiriləcəyini bildirib.

Nazir müavininin sözlərinə görə, bir neçə gündən sonra başlayacaq Rastrapoviç Beynəlxalq Musiqi Festivalı ilə bu ilin mədəniyyət tədbirlərinə yekun vurulacaq. Belə ki, festival dekabrın ilk ongünlüyündə başa çatacaq. «Bunlar gözlə görünən uğurlardır. Ancaq gözlə görünməyən və icrası illər tələb edən çox ciddi məsələlər də var. Azərbaycan Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi bu sahədə də böyük uğurlara imza atıb. Ancaq bunların hamısının arxasında güclü bir dövlət və bu dövlətin mədəniyyətə göstərdiyi ciddi qanunlar, sərəncamlar, qayğı dayanır”.

Nazir müavini hazırki festivalla bağlı danışaraq bildirib ki, «Uşaq yaşlarından kukla teatrına gedən və tamaşaçı kimi yetişən uşaqlar böyüdükdə böyük teatrların tamaşaçılarına çevrilirlər. Ümid edirəm ki, festival çərçivəsində göstərilən tamaşalar nəinki uşaqlara sevinc gətirəcək, həmçinin kukla teatrlarının gedəcəyi yola da nəzər salmaqla işıqlı məqamlar axtarıb tapacaq və onu mütəxəssislərin diqqətinə çatdıracaq”.

UNİMA-nın baş katibi Jak Trüdo bu gün dünya kukla teatrlarında baş verən dəyişikliklər barədə danışıb.

“Kukla bəşəriyyətin əbədi oyuncağıdır. Lakin buna baxmayaraq, kukla həmişə avanqard bir mövzu kimi dəyişə bilir. Kukla və mif insan psixikasının paralel məhsullarıdır”- deyə teatr tənqidçisi Aydın Talıbzadə bildirib.

BTİ katibi Məhəmməd Əli-Əfxam hazırda kukla teatrlarının əyləncədən daha çox siyasi önəm qazandığını vurğulayıb.

Tədbirin digər iştirakçıları da simpoziumda müzakirə olunan məsələlərin çox vacib olduğunu və dünyada kukla teatrlarının inkişafına, yeni istiqamətlərin axtarışına təkan verəcəyini qeyd ediblər.

Təranə Məhərrəmova

Kaspi.-2011.-3 noyabr.-S.9.