“Norveçdə
başqalarından fərqlənirik”
Ramil Əliyev: “Həmvətənlərimiz
fəallıqlarını daha da artırmalıdır ki, haqq
səsimizi daha yüksək səviyyədə
çatdıra bilək”
Norveç Azərbaycanlıları
Gənclər Təşkilatının sədri Ramil Əliyev
“Azadinform”un suallarını cavablandırıb.
- Ölkənin ictimai-siyasi həyatında
rəhbərlik etdiyiniz cəmiyyətin fəallığı
necədir? Ümumilikdə Norveçin siyasi həyatında
necə bir rol oynayırsınız?
-
Norveç Azərbaycanlıları Gənclər Təşkilatı
(təşkilat Norveçdə və beynəlxalq səviyyədə
“NAYO” kimi tanınır) fəaliyyət göstərdiyi
ölkənin, yəni Norveçin ictimai-siyasi həyatında
təmsil olunmaq baxımından çox aktivdir. 2006-cı ildə
Norveçin paytaxtı Oslo şəhərində yaranan
NAYO-nun əsas məqsədi Norveçdə yaşayan azərbaycanlıların
Norveç ictimaiyyətinə inteqrasiyasına
yardımçı olmaq, onları təşkilatlandırmaq və
hüquqlarını müdafiə etməkdir. Bildiyiniz kimi, Azərbaycanın
Norveçdə səfirliyi yoxdur və təşkilatımız
eyni zamanda norveçlilər üçün Azərbaycana
dair ilk informasiya və əlaqə mənbəyi rolunu oynayır.
Qeyd etdiyim müxtəlif məqsəd və məramları
yerinə yetirən NAYO Norveçin ictimai-siyasi həyatında
fəal rol oynamaya bilməz. Biz Norveçin xarici əsilli
icmaları içində fəallığımıza və
şəbəkəmizə görə ilk beşliyə
düşərək başqalarından fərqlənirik. Onu
da deyim ki, NAYO Norveçin Gənclər Konsulluğunun daimi
üzvü olan ilk qeyri-norveç kökənli təşkilatdır.
Norveçdə yaşayan azərbaycanlılardan sayca dəfələrlə
çox olan icmalar belə bu konsulluqda təmsil oluna,
Norveçin gənclərlə bağlı siyasətində
mövqe tuta bilmirlər. Bu il Norveçdə
keçirilmiş bələdiyyə seçkilərində də
NAYO çox aktiv rol oynadı. Təşkilatımızın
təşəbbüsü ilə siyasi debat keçirərək
seçkilərə qatılan beş siyasi partiyanın
nümayəndələrini tədbirimizə dəvət
etdik. Siyasi debatı keçirməkdə məqsədimiz
ölkənin azərbaycanlı icmasının Norveçdə
siyasi proseslərdə aktiv iştirak etdiyini nümayiş
etdirmək, seçicilərimizi maraqlandıran sualları
birbaşa siyasətçilərdən soruşmaq imkanı
yaratmaq və həmvətənlərimizi ölkədə gedən
siyasi proseslərə cəlb etmək idi. NAYO-nun bu fəallığı
müəyyən siyasi partiyaların cəmiyyətimizə
marağının artması və yeni əlaqələrin
qurulması baxımından çox uğurlu alındı. Təşkilatımız
eyni zamanda “OXLO rasizmə qarşı tolerantlıq” kampaniyasının 10 illik yubiley
komitəsinin də üzvüdur. Qeyd edim ki, NAYO bu komitədə
yenə də yeganə qeyri-norveç əsilli təşkilatdır,
lakin Norveçin hökumət təşkilatları ilə
eyni səviyyədə təmsil olunur. Norveçin
ictimai-siyasi həyatında necə təmsil
olunmağımıza dair bir çox nümunə göstərə
bilərəm, lakin düşünürəm ki, qeyd etdiyim
konkret fəaliyyətlər NAYO-nun Norveçin ictimai-siyasi həyatında
oynadığı aktiv rolun ən bariz nümunələridir.
- Osloda həmvətənlərimiz
əsasən hansı sahələrdə
çalışırlar? Hansı sahədə onlar daha fəal
və uğurludurlar?
-
Norveç neft ölkəsi olduğundan burda yaşayan azərbaycanlıların
əksəriyyəti neft sənayesində
çalışırlar. Ancaq Oslodakı
soydaşlarımız arasında təhsil sahəsində
çalışanların da sayı çoxdur. Ümumiyyətlə,
Osloda azərbaycanlılar böyük şirkətlərdən
tutmuş kiçik xidmət sahələrinə kimi müxtəlif
sahələrdə çalışırlar. Norveçdə
yaşayan və qeyd etdiyim kimi, müxtəlif sahələrdə
fəaliyyət göstərən həmyerlilərimiz
arasında öz sahəsində kifayət qədər peşəkar
olan çoxlu sayda həmvətənimiz var. Bu amil də azərbaycanlılara
qarşı təbii ki, rəğbət yaradır.
- Təşkilatınıza diaspor
işində Azərbaycandan hər hansı bir dəstək
varmı? Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsi
ilə əlaqələriniz necədir?
-
NAYO-nun Azərbaycandakı müxtəlif dövlət
qurumları ilə əməkdaşlığı və əlaqələri
var. Belə ki, Heydər Əliyev Fondu, Azərbaycan Mədəniyyət
və Turizm, Gənclər və İdman nazirlikləri, digər
dövlət və qeyri-hökumət təşkilatları ilə
birgə layihələrimiz olub. NAYO yarandığı
gündən Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsi
ilə sıx və peşəkar səviyyədə əlaqələr
yaradıb və bu əlaqələr bu gün də yüksək
səviyyədə qorunub saxlanılır. Dövlət Komitəsinin
təşkil etdiyi tədbirlərə təşkilatımız
daima dəvət olunur və biz tədbirlərdə
Norveçdə yaşayan azərbaycanlıları əlimizdən
gəldiyincə yaxşı təmsil etməyə
çalışırıq. Layihələrmizə və tədbirlərimizə
konkret maliyə və ləvazimat dəstəyinə gəldikdə
isə NAYO Dövlət Komitəsindən heç vaxt bu kimi dəstək
almayıb.
- Norveçdə təhsil alan azərbaycanlı
tələbələr çoxdurmu? Onlarla əlaqələriniz
necədir?
-
NAYO Norveçdə fəaliyyət göstərən əsas
Azərbaycan təşkilatlarını, dərnəklərini
və qruplarını özündə birləşdirir. Biz
üç il bundan öncə NAYO-nun tərkibində
Norveçin Azərbaycanlı Tələbələr Təşkilatını
(NASO) yaratdıq. Məqsədimiz NAYO-nun yükünü
azaltmaq idi. Bildiyiniz kimi NAYO diaspor təşkilatı kimi lobbiçilik,
təmsilçilik və şəbəkə quruculuğu kimi
vacib işlər görür. Artıq üç ildir ki, fəaliyyət
göstərən tələbə təşkilatımız
NASO isə Norveçdə təhsil alan azərbaycanlı tələbələri
istiqamətləndirmək və onlarla maraqlanmaq, problemlərini
həll etmək missiyaya malikdir. Bu gün NASO ətrafında
Norveçdə yaşayan gənclərimizlə
yanaşı, buraya təhsil almağa gələn azərbaycanlı
və əcnəbi tələbələr də
toplaşıb. Biz bu tələbələrlə sıx əlaqələr
saxlayaraq, onların Norveç cəmiyyətinə inteqrasiya
olunmalarına, müxtəlif tərəflərdən məlumatlandırılmalarına
və Norveçdə məqsədli və səmərəli
işlər görmələrinə köməklik edirik. Həmçinin
keçirdiyimiz tədbirlərdə onların aktiv
iştirakına çalışırıq. NAYO Norveçdə
təhsil alan istənilən azərbaycanlı tələbəyə
ölkəmizi layiqincə təmsil etməsi və
yaxşı təhsil alması üçün lazımı
maliyə, material və başqa dəstəyi göstərir və
istənilən an onların ehtiyaclarını
qarşılamağa hazırdır.
- Həmvətənlərimiz daha
çox hansı xalqın nümayəndələri ilə
yaxın əlaqələr qurur?
-
Norveçdə müxtəlif xalqların nümayəndələri
ilə əlaqə qurmaq asandır və həmvətənlərimizin
də əlaqələri bu sahədə uğurlu
alınır. O cümlədən norveçlilərlə də
onların əlaqəsi yaxşı səviyyədədir. Bu
da soydaşlarımızın Norveç cəmiyyətinə
adaptasiyasına, onların bu ölkənin adət-ənənələri,
mədəniyyəti, sosial, ictimai, iqtisadi, siyasi həyatı
və sair ilə yaxından tanış olması
üçün imkan
yaradır. İnsanların xarakteri fərqli olduğu kimi
onların dünyagörüşü və savadlılıq
səviyyəsi də fərqlidir. Bu faktorlar və insani keyfiyyətlər
başqa xalqların nümayəndələri ilə dostluq və
yaxın əlaqələrin qurulmasında mühüm rol
oynayır. Məncə, Norveç və başqa xarici dili
bilmək başqa xalqların nümayəndələri ilə
əlaqə qurmaqda mühüm rol oynayır. Belə olanda
onlar azərbaycanlılar, milli dəyərlərimiz və adət-ənənələrimiz
haqqında xaricilərə kifayət qədər məlumat
verə bilirlər. NAYO olaraq biz istəyirik ki,
insanlarımızın digər xalqların nümayəndələri
ilə mehriban və güclü əlaqələri olsun.
- Osloda yaşayan azərbaycanlılar
çoxdurmu? Onlar Avropa cəmiyyətinə tam inteqrasiya oluna
bilirlərmi? Həmvətənlərimizin diaspor işində,
tədbirlərinizin təşkilində fəallığı
necədir?
-
Osloda yaşayan azərbaycanlıların sayı min nəfərdən
çoxdur. Amma ümumi Norveçdə təqribən
güneyli-quzeyli 4000-5000 arası azərbaycanlı
yaşayır. Onların əksəriyyəti uzun müddətdir
ki, Oslo, Bergen və Stavanger səhərlərində
yaşayırlar. Onların arasında Norveçdə
dünyaya göz açan yeni nəsil azərbaycanlı
uşaqlar da var. Norveçdə orta və ali məktəblərdə
Norveç dilində təhsil alaraq,
bu ölkədə cəmiyyətin fəal üzvlərinə
çevrilirlər. Bu da Azərbaycanla bağlı məlumatların
norveçlilərə ətraflı olaraq öz dillərində
verilməsinə imkan yaradır. Bu uşaqların və gənclərin
Avropa cəmiyyətinə inteqrasiya olmalarında problem
olmayacaq. Problem həddi-buluğa çatdıqdan sonra Norveçə
köçən azərbaycanlıların inteqrasiyasında
olur. Onların çoxu Norveç dilini yaxşı bilmir və
bu onların cəmiyyətdə layiqli mövqe qazanmalarına
mane olur. O ki qaldı diaspor işində burdakı həmvətənlərimizin
fəallığına, onlar imkanları daxilində NAYO-ya dəstək
olur və həyata keçirdiyimiz layihələrdə
iştirak edirlər. Layihə yazacaq və onu həyata
keçirə biləcək adamlarımız azdır. Məncə,
bu onların Norveçdəki iş sistemini bilməmələrindən
və təcrübəsizliklərindən irəli gəlir.
Bu cür vəziyyət normal deyil. Fikrimcə, onlar fəallıqlarını
daha da artırmalıdır ki, biz birlikdə daha güclü
olaq, haqq səsimizi və Azərbaycan həqiqətlərini
Avropada daha yüksək səviyyədə çatdıra bilək
və eyni zamanda təşkilatın imkanlarını daha da
genişləndirək.
- Dünya azərbaycanlılarının
son qurultayında prezident İlham Əliyev diaspor təşkilatları
ilə səfirliklərimiz arasında problemlərdən
narahatlığını bildirdi. Təmsil olunduğunuz
ölkədə təşkilatların diplomatik nümayəndəliyimizlə
əlaqələri hansı səviyyədədir?
-
Bildiyiniz kimi, hazırda Norveçdə Azərbaycanın səfirliyi
olmadığından İsveçdəki səfirlik
Norveçə məsuldur. Başqa ölkədə yerləşərək
digər ölkənin səfirliyi olmaq çox effektsizdir.
İsveçdəki səfirlik norveçlilərə viza
verməkdən başqa Norveçə dair heç bir iş
görmür. Bunu nə dövlətlərarası siyasi əlaqələrin
inkişafında, nə də Azərbaycan cəmiyyəti
olaraq bizə göstərilən qayğı və diqqətdə
hiss etmirik. Norveçdə ölkəmizlə bağlı
olan müxtəlif adda tədbirləri NAYO təşkil edir.
Bu günə kimi NAYO təşkilatçılıq etmədən
və ya dəstək göstərmədən səfirliyin
Norveçdə heç bir tədbiri keçirilməyib.
Düşünürəm ki, səfirliklər prezidentin
çağırışını mütləq eşitməlidirlər.
E.Salmanqızı
Kaspi.-2011.-22-24 oktyabr.-S.8.