“Ermənistanın bütün hərəkətləri siyasi oyundur”

Qabil Hüseynli: “Rəsmi İrəvan ABŞ başda olmaqla Qərb dövlətlərinə, Avropaya təsir göstərib Dağlıq Qarabağ məsələsində ermənilərin xeyrinə mövqe nümayiş etdirilməsini istəyir”

Politoloq Qabil Hüseynlinin “Kaspi” qəzetinə müsahibəsi.

- Qabil bəy, azərbaycanlı zabit Ramil Səfərovun Macarıstandan ölkəmizə ekstradisiya olunması və əfv edilməsi Ermənistanda böyük çaşqınlıq yaradıb. Hətta vəziyyət o həddə çatıb ki, rəsmi İrəvan Azərbaycanı müharibə ilə də təhdid edib. Bir politoloq kimi son hadisələrə münasibətinizi bilmək maraqlı olardı.

- Mən Ermənistanın son davranışlarını divanəlik adlandıraram. Yəni dəliliyin, ən yüksək nöqtəsi. Çünki əvvəla Ramil Səfərov cinayət işləyib və bu cinayətə görə də səkkiz il yarım yatıb. Sonra onu öz vətəninə ekstradisiya ediblər. Prezident Administrasiyasının hüquq-mühafizə orqanları ilə iş şöbəsinin müdiri Fuad Ələsgərovun da qeyd etdiyi kimi məhkum olunmuş şəxslərin cəzalarının qalan hissəsini çəkmək üçün təhvil verilməsi Avropa Şurası çərçivəsində 1983-cü ildə qəbul edilmiş "Məhkum olunmuş şəxslərin verilməsi haqqında" Avropa Konvensiyası ilə tənzimlənir. Ramil Səfərovun da təhvil verilməsində bu Konvensiyanın tələblərinə Macarıstan və Azərbaycan tam əməl edib. Ekstradisiya edilmiş məhbus əfv də edilə bilər, cəzasının davamını çəkə də bilər. Bundan sonra Prezident İlham Əliyev öz vətəndaşını yenidən həbs etməyəcəkdi ki. Digər tərəfdən, vaxtıilə ermənilər tərəfindən dəfələrlə Azərbaycan türklərinə qarşı soyqırımlar, terror hadisələri, qətllər törədilib. Məsələn, götürək o qulaqsız Andranik paşanı yaxud da Amazaspı. Onlar Türkiyənin Qars, İğdır, İranın Urmiya, Azərbaycanın Göyçə, Zəngəzur, Gəncə, Quba, Neftçala, Səlyan, Bakı və sair ərazilərində bir milyondan çox azərbaycanlını amansızlıqla öldürüblər. Bu vandalizm aktlarını törədən adamlara indi Ermənistanda heykəllər ucaldılıb. Yaxud, ASALA təşkilatının fəallarından biri olan, törətdiyi əmələ görə ömürlük həbs cəzasına məhkum edilmiş Varujan Karapetyan 17 illik həbsdən sonra 2001-ci ilin aprelində Fransa hökuməti tərəfindən Ermənistana təhvil verildi. Terrorçunu gətirən təyyarə İrəvana enməmiş o vaxtkı prezident Robert Köçəryan V.Karapetyanın əfv edilməsi haqqında fərman imzaladı. Bununla da o, Ermənistanda qəhrəman kimi qarşılanaraq, hətta mükafatlandırıldı. Baxmayaraq ki, V.Karapetyan, başqalarıyla birgə 1984-cü ildə Parisin Orli hava limanında partlayış törədərək səkkiz adamın, o cümlədən, 4 fransızın ölümünün səbəbkarı idi. O, heç vaxt Ermənistan vətəndaşı olmamışdı və Ramil Səfərovdan fərqli olaraq, açıq-aydın terrorçu idi. Sonradan həmin adam yenə də terrorçuluq fəaliyyətini davam etdirərək, Xocalı soyqırımında iştirak etdi. Bu gün də bu cani Ermənistanın ən hörmətli adamlarından biridir. Bu kimi misalları saysız-hesabsız çəkmək olar. Bizə o qədər də uzaq olmayan tarixdə Ağdamın Güllücə kəndində erməni əsgərləri 8 yaşlı uşağı snayperlə vurub öldürdü. Bunu nə boyunlarına aldılar, nə də buna münasibət bildirdilər. Tovuzda axar çaya içində partlayıcı maddə quraşdırılmış oyuncaq buraxdılar. Nəticədə həmin oyuncağı tapıb evə gətirən uşaqların əlindəcə partlayış baş verdi. İki bacıdan biri həlak oldu, digəri isə ağır yaralandı. Bu kimi yüzlərlə hadisə zamanı minlərlə dinc Azərbaycan vətəndaşı həlak olub.

Ermənistanda bütün bunları bəlkə də qəhrəmanlıq kimi xatırlayırlar. Halbuki dinc, əliyalın, silahsız, mülki vətəndaşların nə yolla olursa-olsun qətli heç bir insanlığa, eləcə də qəhrəmanlığa sığmır. Ancaq Macarıstanda Ramil Səfərovla bərabər ingilis dili kurslarında iştirak edən Qurqen Markaryanın qətlə yetirilməsi tamamilə başqa yanaşma tələb edir. Əvvəla onların hər ikisi hərbiçi olub. Qarabağ müharibəsində əzizlərinin erməni təcavüzü nəticəsində həlak olmasını Ramil Səfərov öz gözləri ilə görüb. Həmin müharibədə zərər çəkən insan olub. Qurqen Markaryan da bunu bilərək, dəfələrlə onu təxribata çəkib. Azərbaycan xalqını, bayrağını, şəhidlərimizin və Xocalıda amansızcasına qətlə yetirilən vətəndaşlarımızın ruhunu təhqir edib. Bu da Ramilin anlaqsız şəkildə onu qətlə yetirməsi ilə başa çatıb. Ramil törətdiyi əmələ görə 8 il 6 ay Macarıstan həbsxanasında cəza çəkib. Ötən müddət ərzində zabitimizin tək adamlıq kamerada saxlandığını nəzərə alsaq, Ramilin nəzərdə tutulduğundan daha çox cəza çəkdiyi müəyyən olar. Belə olan halda nədən Ramil Səfərovun azad edilməsi ətrafında bu qədər şou düzənləyir Ermənistan? Ramil Səfərovu səkkiz il yarımdan sonra sərbəst buraxıblarsa bu humanitar hərəkətdir. Bunu başqa yerə yozmağın mənası yoxdur.

- Bir neçə gün bundan öncə Ermənistan hakimiyyəti Macarıstanla bütün diplomatik əlaqələrin dondurulması haqqında da qərar qəbul edib. Sizcə rəsmi İrəvanın bu addımı nə dərəcədə doğrudur?

- Bir müddət sonra Ermənistan özü yalvara-yalvara Macarıstanla diplomatik əlaqələri bərpa edəcək. Macarıstanın qanunvericiliyi Avropa standartlarına uyğundur. Norveçdə Breyvik 77 nəfəri qətlə yetirdiyinə görə cəmi 21 il aldı, Ramil Səfərov isə onun millətini, ölkəsini, bayrağını təhqir edən şəxsi öldürdüyünə görə ömürlük həbs cəzası almışdı. Breyvik hadisəsindən sonra Avropa Birliyi ölkələri öz qanunvericiliyinə yenidən nəzər yetirdi. O cümlədən də Avropanın ayrılmaz parçası olan Macarıstan. Macarıstan, nəhayət, bildi ki, Ramil Səfərov haqqında siyasi qərar qəbul edib. Sırf Ermənistanla Azərbaycan arasındakı münaqişəni nəzərə alaraq, qərar verilmişdi. Macarıstan hökumətinin bu qərarı humanist qərardır. 8 il 6 aydır həbsxanada yatan insanın vətəninə ekstradisiya edilməsi iki dövlət arasında bağlanmış hüquqi müqaviləyə əsasən edilib. Azərbaycanla Macarıstan arasında olan ekstradisiya haqqında müqaviləyə uyğun olaraq Ramil Bakıya gətirilib.

Azərbaycan prezidentinin Ramili əfv eləməsi də düzgün addımdır. Macarıstanla diplomatik əlaqələri kəsən cırtdan Ermənistan nəyə qadir olacaq ki? Macarıstan öz qanununa uyğun olaraq addım atıb. Bu məsələ ilə diplomatik əlaqələri kəsmək arasında heç bir əlaqə yoxdur. Diplomatik əlaqələri çox böyük hadisələr zamanı kəsirlər. Macarıstanla diplomatik əlaqələri kəsmək onun özünə ziyandır. Bir müddət sonra Ermənistan özü yalvara-yalvara diplomatik əlaqələri bərpa edəcək.

- ASALA terror təşkilatı Ramil Səfərovun azad edilməsindən sonra azərbaycanlı diplomatlara qarşı ölüm hökmü çıxarıb. ABŞ kimi böyük dövlətlərin terrora qarşı mübarizə apardığı bir dönəmdə, nədən ASALA və onu dövlət səviyyəsində himayə edən Ermənistanın hərəkətləri görməməzlikdən gəlinir?

- Bütün dünyaya məlumdur ki, ASALA Ermənistanda dövlət səviyyəsində himayə olunur. Bu təşkilat müasir bir zamanda Azərbaycan ictimaiyyətini, diplomatlarımızı terrorla hədələyir. Xocalıda həyata keçirilən qətliamın iştirakçılarından olan Serj Sərkisyan da ASALA-nın bu mövqeyini müdafiə edir. Buna baxmayaraq, terrorla mübarizə apardığını bəyan edən ABŞ və onun prezidenti Barak Obama Ramil Səfərovun azad olunmasına dərhal reaksiya verib bu hadisəni pisləyir, ancaq Ermənistan siyasilərinin, ASALA təşkilatının son bəyanatlarını susqunluqla qarşılayır. Bunun bir adı var, o da saxtakarlıq. Qərb terrorla mübarizəni özünün bir nömrəli vəzifəsi hesab edirsə, o zaman nədən terroru müdafiə edən dövlətin hərəkətlərinə göz yumur? Bu ikili standartları, qərəzliliyi bir kənara qoymaq gərək.

- Bu gün (red.dünən) Ermənistan parlamentinin fövqəladə toplantısı keçirilib və Dağlıq Qarabağın “müstəqilliyinin” rəsmən tanınması barədə fikirlər səsləndirilib. Vəziyyət belə davam edərsə, bu, regionda gərginliyin daha da artmasına səbəb ola bilərmi?

- Bunlar hamısı imitasiyalardır. Ermənistan siyasi hakimiyyətinin sərgilədiyi bu oyunlar beynəlxalq ictimai rəyə təsir göstərməyə hesablanıb. Eyni zamanda Azərbaycanı şantaj eləmək üçün düşünülmüş üsullardır. Ermənistan bununla heç nəyə nail ola bilməyəcək. İrəvan hökumətinin bundan sonra atacağı addımlar, həyata keçirmək istədikləri sərt tədbirlər bumeranq kimi qayıdıb onların özünə dəyəcək. Azərbaycan artıq o dövlət deyil ki, Ruslardan böyük dəstək alan Ermənistanın hücumları qarşısında davam gətirə bilməsin. Ermənistanın atdığı hər bir addıma qarşı, ondan daha güclü, daha sanballı cavab veriləcək. Beləliklə sonda Ermənistan indiyədək əldə etdiyi “dvidentləri” də itirəcək. Bir daha təkrar edirəm ki, Ermənistanın bütün hərəkətləri siyasi oyundur. Bununla ABŞ başda olmaqla Qərb dövlətlərinə, Avropaya təsir göstərib Dağlıq Qarabağ məsələsində ermənilərin xeyrinə mövqe nümayiş etdirilməsini istəyirlər. Əgər erməni deputatlar parlamentdə Dağlıq Qarabağın “müstəqilliyinin” tanınması barədə qərar qəbul etsələr, bu Ermənistanın dünya ictimaiyyətinə meydan oxuması kimi qiymətləndiriləcək. Çünki Dağlıq Qarabağ probleminin sülh yolu ilə həll edilməsi ilə ABŞ, Fransa, Rusiya kimi böyük dövlətlər məşğul olur.

Məhz həmin dövlətlərin nəzarəti altında regionda sülhyaratma prosesi gedir. Beynəlxalq təşkilatlarda bu məsələ ətrafında geniş müzakirələr gedir. Problemin danışıqlar yolu ilə həll edilməsi üçün ortada müxtəlif təkliflər, modellər var. Belə olan halda Ermənistanın atdığı addım müharibəyə gətirib çıxaracaq ki, bununla da rəsmi İrəvan bütün dünyanı özünə qarşı çevirəcək.

Rufik İSMAYILOV

Kaspi.-2012.-6 sentyabr.-S.6.