Mən teatrda xoşbəxtəm

Gənc aktrisa Roza İbadova: ««Müharibə» tamaşanı təhvil verəndən sonra bir-birimiz üçün darıxırdıq»

Ötən ay Lars Nurenin “Müharibə” dramı əsasında hazırlanan eyniadlı tamaşaya baxdım. Tamaşanın uğurları barədə isə mətbuatda kifayət qədər səs-səda yayıldı. Səhnə əsərinin baş rejissoru Bəhram Osmanovdur, iki hissəli dramı Dilsuz tərcümə edib. Əsərdə beş qəhrəman yer alıb: Rolları Kəmalə Hüseynova (ana), Qurban İsmayılov (ata), Rasim Cəfərov (əmi), Nigar Məmmədova (böyük qız – Bemina), Roza İbadova (kiçik qız – Semina).

Roza İbadova son illərdə teatr sənətinə gələn və adı tez bir zamanda tamaşaçıların ürəyini yol tapan aktrisadır. Rozanın da rol aldığı “Müharibə” tamaşası ilə bağlı Rozayla maraqlı bir söhbət etdik.

– Tamaşada ən konfliktli rollardan biri sənin idi, çünki ana və ata mübarizəsinin arasında vicdani yolu saxlamaq öhdəçiliyi sənin boynuna düşmüşdü. Bu problematika səndə oynadığın obraza qarşı hansı fikirləri formalaşdırırdı?

– Bu rolu məşq etməyə başlayanda obrazın mənfi və müsbət tərəfini də beynimdə formalaşdırmağa başladım. Ona görə ki, bilməli idim ki, o qız nə istəyir. O, nə qədər inkarçı, görünsə də, əslində, hər şeyi qəbul edir. Anasının əmisi ilə münasibətdə olmasını da, bacısının əxlaqsız yola düşməsini də, özünün zorlanmasını da, atasının kor halda müharibədən qayıtmasını da qəbul edir. Ancaq o bircə atasına qarşı olan haqsızlığı qəbul edə bilmir. Anası onun atasına deyəndə ki, sən korsan və sənə kim baxacaq? – onda balaca qızcığaz deyir: – necə yəni kim baxacaq, mən baxacağam. Çünki atası onun xəyallarıdır. O həmişə inanıb ki, atası nə vaxtsa müharibədən qayıdacaq. Bəzi tamaşalara insanlar müxtəlif tərəflərdən yanaşırlar. Məsələn, mentaliteti əsas tutaraq, əxlaqi dəyərləri əsas tutaraq, ictimai məzmunu əsas tutaraq və s. amma bu tamaşaya sırf tamaşanın öz içindən yanaşmaq lazımdır. Demirəm ki, oynadığım Semina rolu normal obrazdır. Xeyr, o bir şey olan kimi anasına hədə-qorxu gəlir ki, bütün sirləri açıb deyəcəm. Və yaxud bacısına acıq verir. Semina başa düşür ki, onun bədənində hansısa fizioloji dəyişmələr baş verir. O, böyüyür, amma anası həmişə onun beyninə yeridir ki, sən uşaqsan. Nəticədə Semina dözə bilmir və anasına deyir: – mən uşaq deyiləm. Anası onu başa salır ki, sən uşaqsan, bəzi həqiqətləri dilə gətirmək olmaz. Olanları unutmalısan. Amma Semina böyüdükcə başa düşür ki, heç nəyi unutmaq olmur. O, bacısının necə pul yığmasını da, hansı yolla pul qazanmasını da, anasının və əmisinin nələr etdiyini də yaxşı bilir.

– Sanki yazıçı bu əsərlə göstərmək istəyir ki, hamı günahsızdır, yalnız müharibədir günahkar. Sən necə düşünürsən?

– Bəli, hamı günahı müharibədə görür. Ana düşünür ki, ərim yanımda olsaydı öz qaynımla yaşamazdım. Semina düşünür ki, müharibə olmasaydı məni zorlamazdılar. Ata fikirləşir ki, müharibə olmasaydı kor olmazdım. Əmi fikirləşir ki, müharibə olmasaydı öz oğlumu öldürməzdim. Bemina fikirləşir ki, müharibə olmasaydı əxlaqsızlıq etməzdim. Əgər bu yola düşməsəydim ailəm necə dolanardı və s. Semina da fikirləşir ki, müharibə olmasaydı bacım pozğun yola düşməsəydi, mən də onu izləyərək arxasınca getməsəydim məni də zorlamazdılar. Amma rejissor sonda beşimizi də bir yerə yığır. Yəni ki, bu insanlar bu həyatı yaşamağa, özü də bir yerdə yaşmağa məhkumdurlar. Onsuz da, taleyi yazan yazıb, hamı öz taleyinə məhkumdur.

– Qəribəsi odur ki, insanların illərdir sirr kimi gizlətdiyi böyük həqiqətlər (əxlaqsızlıq, zorlanma, xəyanət və s) sonda çox rahat şəkildə qəbul olunur.

– Ona görə ki, bu hadisələr olub-bitib. Artıq heç nəyi geri qaytarmaq olmaz. Bu hadisələri illərlə öz qəlblərində yerbəyer ediblər. Sadəcə atanın gəlməsi ilə hamı həqiqətləri dilə gətirir. Sanki ata onların həqiqəti deyəcəyi yerdir. Sonda ata deyir ki, biz belə də yaşaya bilərik. Bununla da Seminanın illərdir ürəyində bəsləyib böyütdüyü: “Atam gələcək və hər şey dəyişəcək” xəyalları puç olur. Biz belə də yaşaya bilərik – cümləsi ilə Seminanın bütün idealları ölür. Rejissor da, yazıçı da göstərir ki, müqavimət qəbul olunan kimi öz həyati dəyərini itirir və məhv olur.

– Amma əsər çox adi konfliktlə başlayır. Bacılar bir-birinin odeyallarını dartışdıra-dartışdıra keçirirlər gecələrini.

– Bemina əxlaqsızlıq edir deyə özünə odeyal alıb. Amma Seminanın odeyalı yoxdur. Elə bu səhnə ilə müharibənin gətirdiyi bəlalar ilk baxışdan nəzərə çarpır. Həm də xarakterlər aydınlaşmağa başlayır. Yəni müharibə çox adi şeylərə görə adamları üz-üzə qoyur.

– Bu rol sənə gənc bir aktrisa kimi sənə nə verdi?

– Bu rol mənə hər şeydən əvvəl özümə inam hissi yaratdı. Dərk etdim ki, insan zəhmətlə, həvəslə nəsə edirsə, mütləq müsbət nəticə əldə edir. Müxtəlif rollarım olub, müxtəlif rejissorlarla işləmişəm. Sağ olsun Bəhram Osmanovu ki, belə məsuliyyətli bir rolu inanıb mənə həvalə etdi. Çünki mənim hələ belə bir rolum olmamışdı. Dilsuz müəllim də əsəri çox gözəl tərcümə etmişdi. Tamaşa vaxtı Kəmalə Hüseynovaya (ana obrazı), Nigar Məmmədovayla (bacı obrazı), Qurban İsmayılova (ata obrazı), eləcə də rejissor Bəhram Osmanovla bir-birimizə o qədər bağlanmışdıq ki, “Müharibə” tamaşanı təhvil verəndən sonra bir-birimiz üçün darıxırdıq. Sanki, doğrudan da, bir ailəyə çevrilmişdik.

– Bir də rolların seçimi çox dəqiq idi. Adama elə gəlirdi ki, sənin oynadığın rolu Nigar, Nigarın oynadığı rolu da sən heç vaxt oynaya bilməzsən.

– Müşahidən çox doğrudur. Bunu bir neçə başqa teatrsevərlər də bizə deyib. Təbii ki, bu da Bəhram müəllimin uğurlu və dəqiq seçimi ilə bağlıdır. Qeyri-etik də çıxsa deyəcəm, sanki Nuren bu rolu bizim üstümüzə yazmışdı. Tamaşa sizin də gördüyünüz kimi çox uğurla keçdi. Tamaşaçılar zaldan getmək istəmirdilər. Ağlayan adamların da sayı çox idi. Görünür, tamaşaçıların ürəyinə yol tapa bildik. Teatrsevərlərin dediyinə görə bu tamaşa ölkədəki ən yaxşı tamaşalardan biridir. Maraqlıdır ki, dublyorumuz da yoxdur. Dublyorsuz rolları daha çox sevirəm. Ona görə ki, dublyor olmayanda rejissor bir adamla rahat və çox işləyir.

– Teleserialda oynamağa dəvət almısınızmı?

– Bəli, dəvət almışam, amma teleserialda çəkilməyə çox da can atmıram. Mənim istəyim filmə çəkilməkdir. Mən teatrı sevirəm və teatra bağlıyam. Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrının direktoru Mübariz Həmidov da gənclərin inkişaf etməsində, teatra, səhnəyə yol tapmasında çox böyük xidmətlər göstərib. Ona görə biz ona minnətdarıq. Hal-hazırda 10-a yaxın tamaşada rolum var. Bir sözlə mən teatrda xoşbəxtəm.

Fərid Hüseyn

Kaspi.-2013.-21 may.-S.12.