Üzeyir Hacıbəyli yalnız xalqı üçün yaşayıb və yaradan

Üzeyir Hacıbəylinin adını daşıyan Beynəlxalq Musiqi Festivalı dünya əhəmiyyətli musiqi bayramıdır

Hər il olduğu kimi, bu il də - sentyabrın 18-də ölkəmiz dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin doğum gününü təntənə ilə qeyd etməyə hazırlaşır. 1995-ci ildən başlayaraq qeyd olunan Üzeyir Hacıbəylinin doğum günü – Musiqi bayramı 2009- cu ildən daha da genişlənərək festival səviyyəsində təşkil olunur. Belə ki, artıq 5-ci ildir ki, ölkəmiz Musiqi Gününü Beynəlxalq Musiqi Festivalı kimi qeyd edir.

Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi və Heydər Əliyev Fondunun təşkilatçılığı ilə keçirilən Beynəlxalq Musiqi Festivalı dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin yaradıcılığına həsr edilir. Festival çərçivəsində ölkənin bir neçə şəhərində tədbirlər keçirilsə də, əsas tədbirlər Bakıda baş tutur. Festivalın işində azərbaycanlı musiqiçilərlə yanaşı, xarici ölkələri təmsil edən ifaçılar da iştirak edir. Festival zamanı konsertlərlə yanaşı, Üzeyir Hacıbəylinin əsərləri əsasında teatr tamaşaları, konsert proqramları, yeni layihələr təqdim olunur. Eyni zamanda, dahi bəstəkarın yaradıcılıq irsini araşdıran elmi konfranslar da keçirilir.

18-28 sentyabr tarixində keçiriləcək Üzeyir Hacıbəyli Beynəlxalq Musiqi Festivalı çərçivəsində Akademik Opera və Balet Teatrı, Azərbaycan Dövlət Filarmoniyası, Dövlət Musiqi Mədəniyyəti Muzeyi, Ü.Hacıbəylinin Ev muzeyi “Üzeyir evinin qonaqları” layihəsi, Ağcabədi rayonu “Qarabağ” muğam mərkəzi, Q.Qarayev adına musiqi məktəbi və s. kollektivlər tamaşa, konsert proqramları və layihələrlə çıxış edəcəklər. Festivalın qonaqları sırasına Boqdan Varxal adına Slovakiya Kamera Orkestri, Münhen yeni filarmonik orkestri, Litva, Rusiya və s. ölkələrdən olan musiqiçilər daxildir. Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqı isə festival çərçivəsində “Türk xalqlarının musiqisi” adlı elmi konfrans təşkil edəcək.

Azərbaycan musiqisinin təbliği

Görkəmli musiqiçilər, festivalda iştirak edəcək sənət ocaqlarının nümayəndələri və ümumilikdə musiqi ictimaiyyətinin ayrı-ayrı nümayəndələri bizimlə söhbətdə festivalın təşkilini ölkəmiz üçün böyük mədəni hadisə kimi dəyərləndirirlər.

Opera və Balet Teatrının mətbuat xidmətinin rəhbəri Şükufə Ağamirzəyeva qeyd edib ki, əvvəllər dövlət başçısının sərəncamı ilə Üzeyir Hacıbəylinin doğum günü Musiqi Günü kimi keçirilib: “Artıq 5-ci ildir ki, bu bayram beynəlxalq festival kimi qeyd edilir. Bu münasibətlə xarici ölkələrdən tanınmış kollektivlər, ayrı-ayrı ifaçılar ölkəmizə gəlirlər. Festival ənənəvi xarakter alaraq xeyli məşhurluq qazanıb”. Ş.Ağamirzəyevanın sözlərinə görə, festival çərçivəsində teatrın kollektivi bir neçə tamaşa təqdim edəcək. Belə ki, sentyabrın 18-də teatr mövsümünün açılışı münasibətilə dahi bəstəkarın «Arşın mal alan» tamaşası oynanılacaq: «Tamaşa uzun müddətdir ki, bizim teatrın repertuarındadır. Bu il həmçinin tamaşanın YUNESKO çərçivəsində 100 illiyi qeyd olunacaq. Bir sıra ölkələrdə bu ölməz əsərin yubileyinə həsr olunan tədbirlər həyata keçiriləcək». Akademik Opera və Balet Teatrı festival günlərində Nikola Tretyakın quruluşu rejissoru olduğu “Sevgi şərbəti” və C.Verdinin “Aida operalarını da təqdim edəcək.

Xalq artisti, görkəmli bəstəkar Aqşin Əlizadə Üzeyir Hacıbəyli Beynəlxalq Musiqi Festivalının əhəmiyyətindən danışaraq qeyd edib ki, Azərbaycan musiqisində və mədəniyyətində baş verən bütün böyük uğurlar Üzeyir Hacıbəylinin adı ilə bağlıdır: “Mənim 8 yaşım olanda «Koroğlu» operasında Üzeyir Hacıbəylini görmüşəm. O vaxtdan dahi bəstəkar mənim yaddaşımda qalıb. Üzeyir Hacıbəyli heç vaxt özü üçün yaşamayıb. O həmişə xalqı üçün yaşayıb və çalışıb. Onun yaratdığı əsərlər həmişə xalqa xidmət edib”. A.Əlizadənin sözlərinə görə, Üzeyir bəyin yaradıcılığı həmişə təbliğ olunmalıdır: “Bu festivalın böyük əhəmiyyəti var. Xarici ölkələrdən tanınmış musiqi kollektivləri bu festival çərçivəsində ölkəmizə gələcək. Bundan əlavə, ölkə əhalisi yenidən həm Üzeyir bəyin əsərləri ilə, həm də dünya musiqiçilərinin görkəmli əsərləri ilə tanış olacaqlar». A.Əlizadə hesab edir ki, dahi bəstəkarı yazdığı tamaşaların səhnəyə qoyulması, adına müsabiqələrin, festivalların keçirilməsi, əsərlərinin dünya səhnələrində oynanılması və s. yollarla təbliğ etmək olar: “Televiziya kanalları, mətbuat da bunu diqqətdə saxlamalıdır. Çünki Üzeyir bəy bizim sərvətimizdir. Onu biz qiymətləndirməsək, qayğı göstərməsək, kim edəcək?”

Bəstəkarlar İttifaqının katibi Lalə Hüseynova qeyd edib ki, dahi bəstəkarın adını daşıyan festivalın ənənəvi xarakter alması ölkəmizin görkəmli musiqiçilərinin və onların əsərlərinin tanınmasına, ümumilikdə Azərbaycan musiqisinin tanınmasına xidmət edir: “Hazırda “festival turizmi” deyilən bir anlayış var. Elə insanlar var ki, yalnız festivalların keçirildiyi ölkələrə üz tuturlar. Biz də Üzeyir Hacıbəyli festivalını o səviyyəyə çatdırıb inkişaf etdirə bilərik”.

Üzeyir Hacıbəyli ev muzeyinin direktoru Sərdar Fərəcov qeyd edib ki, dahi bəstəkarın doğum günü təkcə Azərbaycanda musiqi bayramı kimi deyil, həmçinin dünya əhəmiyyətli musiqi bayramı kimi təqdim olunur: «Vaxtilə Üzeyir Hacıbəylinin doğum günü Musiqi Bayramı kimi qeyd olunurdu. Sonra bu bayram daha da genişlənərək Üzeyir Hacıbəyli Beynəlxalq Festivalına çevrildi. Biz əvvəllər bunu ölkə daxilində bayram kimi qeyd edirdik. Hazırda isə artıq dünyanın bir çox musiqiçiləri bu bayrama qoşulur. Dünyanın müxtəlif simfonik və kamera orkestrləri, musiqi kollektivləri bu festivalda həvəslə iştirak edirlər. Əlbəttə, bunun üçün böyük səylər göstərilir. Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin əməkdaşları bu istiqamətdə böyük işlər görür. Onlar dünya orkestrləri ilə əlaqə yaradırlar. Bu, həm də Azərbaycan musiqisinin təbliğidir. Çünki dünyanın ayrı-ayrı ölkələrinin orkestrləri Azərbaycan musiqisini ifa edirlər. Həmçinin gənc dirijorlarımız xarici kollektivlərlə çıxış edirlər. Bu, həmçinin musiqiçilərimizin dünyaya inteqrasiya olunması üçün gözəl şansdır”. S.Fərəcovun fikrincə, Azərbaycanda belə bir festivalın keçirilməsi uzaqgörən siyasətin nəticəsidir: “Çünki ölkəmiz bu tədbirlərdə dünya musiqiçiləri ilə çiyin-çiyinə çıxış edir. Belə bir təşəbbüsü yalnız alqışlamaq lazımdır”.

S.Fərəcov Üzeyir Hacıbəylinin «Arşın mal alan» operettasının bu yaxınlarda Los-Ancelesdə səhnəyə qoyulmasını böyük mədəni hadisə adlandırıb: «Bu, çox böyük tədbir idi. Uzun illər Hollivudun məşhur ulduzlarına “Oskar” mükafatının təqdim olunduğu salonda Üzeyir Hacıbəylinin «Arşın mal alan»ının oynanılması möhtəşəm idi. Həmin salonun qarşısında dayanıb, orada oynanılan tamaşaların afişalarını gördükdə, dünya miqyaslı musiqiçilərin adı ilə rastlaşdıqda, o sırada Üzeyir Hacıbəylinin adını görmək böyük qürur idi. Bu baxımdan, dövlətimizin və diaspor təşkilatının belə bir tədbiri təşkil etməsi böyük hadisədir. Bu cür təşəbbüsləri dəstəkləmək lazımdır”.

Festivalın təşkilatçıları Üzeyir Hacıbəyli festivalının həmişəki kimi əsil musiqi bayramı səviyyəsində keçirilməsi üçün tərtib etdikləri proqramın yerli sakinlərdən və xarici qonaqlardan ibarət musiqi ictimaiyyətinin böyük marağına səbəb olacağına əminliklərini bildiriblər.

Təranə Məhərrəmova

Kaspi.-2013.-17 sentyabr.-S.13.