ABŞ prezidenti olmaq istəyən azərbaycanlı
xanım
Emilya Qurbanova: “Hava limanında bir qədər
problem yaşadıq, çünki anam özü ilə
samovar, aşsüzən, oxlov, çömçə
aparırdı”
"Xaricdəki soydaş” rubrikamızın
qonağı gənc diplomat Emilya Qurbanovadır. Müsahibimiz
ABŞ-ın Kaliforniya ştatında yerləşən
"University of Californiya Los Angeles” Universitetində "Beynəlxalq
əlaqələr” ixtisası üzrə təhsil alır. Gələcəyə
doğru hədəfləri isə daha böyükdür.
Deyir ki, ölkəmizin haqq səsini eşitdirmək
üçün məhz dünyanın ən çox
tanınan universitetlərinə müraciət edib. Bunun üçün
"University of Californiya Los Angeles” ən ideal təhsil
ocağıdır. O, uşaqlıqdan qarşısına məqsəd
qoyduğunu və bu məqsədə doğru
addım-addım irəlilədiyini deyir. Çünki
həyatda hər şeyin məhz məqsəddən
başladığını bildirir. Amerikada
yaşasa da, ürəyi hər zaman Azərbaycanla
döyünür. Beləliklə, ABŞ-da təhsil alan gələcəyin diplomatı ilə daha
yaxından tanış olaq:
- 2000-ci
ildə, martın
19-da Bakı şəhərində anadan olmuşam. 8 nömrəli orta məktəbi bitirmişəm.
Məktəb illərində asudə
vaxtımı səmərəli şəkildə keçirmişəm.
Belə ki, özümü tanıyandan bədii
gimnastika ilə məşğul olmuşam. Rəşid
Behbudov adına 2 nömrəli musiqi məktəbində
pianino ixtisası üzrə 6 il təhsil alıb və
müxtəlif tədbirlərdə iştirak etmişəm.
Bundan başqa, bal rəqslərinə
getmişəm. 2012-ci ildə "Şərq
ulduzları” telelayihəsində aparıcı qismində
çıxış etmişəm. 2013-cü
ildə "Qatillə görüş” bədii filmində
baş rollardan birini canlandırmışam. Davamlı olaraq reklam çarxlarında çəkilmişəm.
Ancaq mən bu ixtisasların heç birində
özümü tapa bilmirdim. Öz potensialımı
özümə sübut etmək üçün şahmat dərsləri
ilə məşğul olmağa başladım. Bu, mənə daha maraqlı gəlirdi. Bu idman növü ilə dərindən məşğul
oldum. Nəticədə, ölkə
üzrə keçirilən olimpiadalara qədər gedib çıxışdım.
- Şahmatda sizi cəzb edən nə idi ki, məhz bu
idman növündə özünüzü tapdınız?
-
Çünki şahmat oyununu bir siyasətə bənzədirəm.
Burda da siyasi manevrlər və taktika
böyük rol oynayır. Qarşı tərəfin
də səninlə hansı taktika ilə
oynayacağını öncədən bilmədiyin
üçün hazırlıqlı olursan və istər-istəməz
beyninin bir hissəsini işlətmək məcburiyyətində
qalırsan. Mən hər zaman texniki fənlərlə
məşğul olmuşam və texniki fənlərə
böyük marağım olub.
- Ahsil
almaq üçün məhz "beynəlxalq əlaqələr”
ixtisasını seçdiniz?
- Biz
uşaqlıqdan "Fəryad”, "Haray”, "Ağ atlı
oğlan”, "Ümid”, "Girov”, "Arxada qalmış gələcək”,
"Qırmızı qar”, "Biz qayıdacağıq” və
s. bu kimi filmlərə baxa-baxa böyümüşük. Bu filmlər bizə öz keçmişimizi,
xalqımızın başına gətirilən hadisələri
göstərirdi. Atam həmişə deyirdi ki, bu filmlərdəki hadisələr
bir həqiqətdir. Bundan başqa, bizim dərsliklərdə
Qarabağda baş verən hadisələr geniş şəkildə
əks olunurdu. Valideynlərimiz Azərbaycanın
tarixi barədə tez-tez danışırdı. Atam işğal olunmuş torpaqlarımızın
necə bərəkətli, mənzərəli bir yer
olduğunu deyirdi. Bizim
uşaqlığımız onların işğal olunmuş
torpaqlarımızın mənzərələrini təsvir
etməyi ilə keçib.
İstər-istəməz bu, mənim qəlbimdə
bir qədər qəzəb hissi oyadırdı. Hələ uşaq
yaşlarımdan düşünürdüm ki, niyə mənim
torpaqlarım işğal altında olmalıdır? Deyirdim ki, böyüyəndə əsgər
olacağam və vətənimi xilas edəcəyəm. Böyüdükcə, gördüm ki, əsgər
olmaqdansa, diplomat olsam, torpaqlarımızın azad olunmasına
daha çox faydam toxunar. Məhz bunun
üçün idmanla məşğul olurdum. Artıq hər şeydən anlayışım
olduqdan sonra kitablara ikiəlli sarıldım və
qarşıma məqsəd qoydum ki, diplomat olacağam.
Düşündüm ki, əgər təhsilimi öz
ölkəmdə davam etdirsəm, mənim beynəlxalq arenada
haqq səsimizi deməyə gücüm çatmayacaq. Özüm deyib, özüm də eşidəcəyəm.
Ancaq dünyaca məşhur, nüfuzlu bir universitetdə təhsil
alsam, onların beynəlxalq təşkilatlarla əlaqələrindən
faydalansam, onda daha tez bizim haqq səsimiz eşidilər və mən
ölkəmiz üçün daha faydalı ola
bilərəm. Məsələyə məhz bu
aspektdən yanaşdım. Bunun
üçün də 10-cu sinifdə oxuyanda uzun sürən
bir axtarış etməli oldum. Dünyanın
bir çox universitetlərinin səhifələrini izlədim.
Hansı universitetlərdə, hansı ölkələrin
tələbələri üstünlük təşkil edir,
bu təhsil ocağında nə qədər tələbə
təhsil alır kimi məsələlərə daha çox
önəm verirdim. Nəhayət, Amerikada kifayət qədər
nüfuza malik olan
"University of Californiya Los Angeles” universitetinin
üzərində dayandım. Bu universitetdə
mənim axtardığım hər şey var idi. Düşündüm ki, öz istədiklərimi məhz
bu universitetdə ala bilərəm. Düzdür,
bu universitet çox bahalıdır. Valideynlərimə
belə bir istəyimin olduğunu dedim və onlar da məni dəstəklədirlər.
Valideynlərimiz bizi sərbəst
böyüdüb. Uşaq
yaşlarımızdan müstəqil şəkildə qərar
vermək imkanımız olub. Onun
üçün də içim rahat idi. Qərar
verərkən düşünürdüm ki, onlar mənim bu
istəyimi biləndə, nəinki qarşı çıxar,
hətta məni dəstəkləyərlər. Elə də oldu. Mənim belə
bir fikrimin olduğunu biləndə, anam çox sevindi.
- Amerikaya
gəlmək, orda məskunlaşmaq, əcnəbilərlə
dil tapmaq çətin olmadı?
- Mənə
o qədər də çətin gəlmədi.
Çünki qərarımı eşidər-eşitməz,
anam öz çamadanlarını məndən qabaq hazırladı. O da bizimlə
gəldi. Bacım Elvina da mənimlə bərabər
eyni universitetdə təhsil alır. Biz
burda ABŞ-ın yox, anamızın bişirdiyi Azərbaycan mətbəxinin
yeməklərini yeyirik. Hərdən qrup
yoldaşlarımı Azərbaycan yeməklərinə qonaq
edirik. Onları şəkərbura, paxlava, qoğalla, digər
şirniyyatlarımızla tanış
edirik. Amerikalılar ən çox bizim plovumuzu,
kababımızı, dolmamızı sevirlər. Anam da onları pis öyrədib, tez-tez
şirniyyatlar bişirir və biz də universitetə
aparırıq. Anam Azərbaycandakı bu
xüsusiyyətini hələ də tərgidə bilməyib.
Biz Amerikaya gələndə hava limanında bir
qədər problem yaşadıq. Çünki
anam özü ilə samovar, aşsüzən, yuxayayan, oxlov,
çömçə aparırdı. Hava
limanında isə belə şeyləri keçirməyə
icazə verilmədiyini dedilər. Ancaq anam onları
inandırdı ki, övladlarım ancaq Azərbaycan mətbəxinin
yeməkləri ilə qidalanırlar və bunlar da o yeməklərin
hazırlanması üçündü. Beləcə,
apardığı əşyaların hamısını aeroportdan
keçirə bildi. Tez-tez
burda qutabın müxtəlif növlərini bişirir. Biz hələ
indiyə qədər mağazadan çörək alıb yeməmişik.
Çünki yediyimiz çörəyi belə,
anam özü bişirir. Deyir ki, təki
oxuyun və xalqımıza layiqli övlad olun.
Qaldı Amerikaya öyrəşməyə, bizim əcnəbilərlə
münasibətdə olmağa o qədər də
vaxtımız olmur. Dərslər o qədər ağır və
çətindir ki, güclə çatdırırıq.
Üstəlik, anam nəinki bizə, dostluq
etdiyimiz bütün rəfiqələrimizə nəzarət
edir.
- Gələcəyə
doğru hədəfləriniz nələrdir?
- Gələcəyə
doğru hədəflərim çox böyükdür. Bəlkə
də bu sizə bir az gülməli
görünəcək, amma mən gələcəkdə
Amerikada nazir, hətta prezident vəzifəsinə qədər
yüksəlməyi planlaşdırıram. İstəyirəm
ki, böyük millətlərin iştirak etdiyi siyasi məclislərdə
mənim də deməyə sözüm olsun. Bunun üçün güclü olmaq
lazımdır.
- Azərbaycandakı
təhsil sistemi ilə Amerikada təhsil sistemi arasında
hansı fərqlər var?
- Təhsil
aldığım Kaliforniya ştatında təhsil sistemi
ölkəmizdən fərqlidir. Burda əsasən
seçdiyin peşə üzrə təhsil alırsan. Yəni burda sənin seçdiyin peşəyə ən
çox hansı fənlər aiddirsə, onları da oxuyursan.
Əlavə heç bir fənn proqrama
salınmayıb. Mən indi ikinci kursda
oxuyuram. İl ötdükdə dərslərin
ağırlığı daha da artır. Amerika
universitetlərində də qış və yay semestrləri
olur. İldə iki dəfə imtahan verməli
olursan. Ancaq Amerikada nə qədər istəsən
dərs götürə bilirsən. Hər
şey sənə təqdim olunan cədvəldən
asılıdır. Bizdə ali təhsil
müəssisələri Boloniya sisteminə
üstünlük verir. Amerikada isə belə deyil, onlar azad təhsil
sistemi ilə çalışırlar. Bizdə
nəzəri biliklərə daha çox üstünlük
verirlər. Burda isə nəzərli biliklərlə
yanaşı, praktikaya da üstünlük verilir. Nə qədər mükəmməl oxuyursan oxu, əgər
praktikada öyrəndiklərini tətbiq edə bilmirsənsə,
onda bu qədər biliyə yiyələnməyinin bir
faydası da olmur. Bir də amerikalılar
insanın istedadına, bacarığına daha çox
üstünlük verirlər, nəinki nəzəri cəhətdən
əzbərlədiklərinə.
-
Hazırda yaşadığınız Los-Anceles dünya film
sektorunda ən çox tanınan və bu sahə üzrə
inkişaf edən bir ölkədir. Keçmişdə
filmə çəkilən, aparıcılıq edən biri
kimi, o sahəyə meyl göstərirsinizmi?
- Bəli,
Hollivud kino industriyası üzrə dünyada bir nömrədir. Hətta 1920-ci illərdən indiyədək
fəaliyyət göstərən "Metro-Goldwyn-Mayer”,
"20th Century Fox”, "Paramount Pictures”, "Warner Brothers”,
"Columbia Pictures” və s. kino şirkətləri burada təşkil
edilmişdir. ABŞ kinematoqrafiyasının
başlıca xüsusiyyətləri Hollivudda
formalaşıb. Dünyaca məşhur
ulduzların gözü məhz Hollivuddadır. Onlar bu şəhərə "Xəyallarının
şəhəri” kimi baxırlar. Maraqlısı
isə odur ki, Los-Ancelesdə yaşayan gənclər bu sahəyə
maraq göstərmirlər. Bəlkə də
bu, onlara əlçatandır deyə, uzaq gəzirlər,
maraqlanmırlar. Burada gəncləri daha çox maraqlandıran həkimlik,
vəkillik proqramçı kimi peşələrdir. Çünki Amerikada bu peşələrin sahibləri
ən varlı insanlardır. O ki qaldı mənə,
bura gələndə qarşıma böyük məqsəd
qoymuşam. O məqsədlərimin arasında isə belə
bir istək olmayıb. Dərslərim mənim
üçün hər şeydən önəmlidir.
Xəyalə Rəis
Kaspi 2017.- 28 sentyabr.- S.14.