Görkəmli jurnalist, unudulmaz insan

Ürəklərdə silinməz izi, xoş xatirəsi qalıb

Lerikin Zuvand mahalı Azərbaycana dövlət xadimləri, sərkərdələr, adlı-sanlı alimlər, çoxlu ziyalılar bəxş edib. Quliyevlər də bu yurdun sayılan, seçilən hörmətli tayfalarından biridir. Keçən əsrin 30-60-cı illərində respublikamızın ayrı-ayrı rayonlarında partiya, sovet orqanlarında, Respublika Baş Prokurorluğunda rəhbər vəzifələrdə çalışmış Ağa Quliyev təkcə bu nəslin deyil, elin-obanın təəssübkeşi, fəxri olub. Bu nəslin adını, şərəfini ləyaqətlə yaşadanlardan biri də Araz Quliyev idi. İti qələmi, kəsərli sözü, yüksək mədəniyyəti, xeyirxah əməllərilə. Atası Hilal Quliyev Lerikin mərd kişilərindən, nüfuzlu ağsaqqallarından olub. Böyük Vətən Müharibəsində iştirak edib. Rayonda sovet, partiya işində, 23 il isə fasiləsiz rayon yol istismarı idarəsinin rəisi vəzifəsində işləyib. Ömür-gün yoldaşı Rahilə xanımla Araz, Qəhrəman, Elman, Solmaz, Sevda, Lələxan adlı ləyaqətli, gözəl övladlar böyüdüb, ərsəyə çatdırıblar. Araz ixtisasca müəllim idi. Qonşu Kəlvəz kəndində, Lerik qəsəbəsində məktəbdə dərs demişdir. Ədəbi yaradıcılıqla da məşğul olur, qəzet və jurnallarda maraqlı, məzmunlu yazılarla çıxış edirdi.

1970-ci ilin sentyabr ayında "Bolluq uğrunda” (indiki "Lerik”) qəzetində işə düzəldi. Zəhmətkeş insanlar, tikinti-abadlıq işləri, kəndin qayğı və problemləri haqqında qələmə aldığı yazılar diqqəti cəlb edirdi. Kəndləri qarış-qarış gəzərək əməkçilərlə iş başında görüşür, onların qayğı və problemlərini öyrənir, bütün bunları böyük məhəbbətlə oxuculara çatdırırdı. Araz Quliyevin imzası sevilirdi. O, redaksiyanın kənd təsərrüfatı şöbəsinə rəhbərlik edirdi. Redaksiyada çalışdığı illərdə rayon qəzeti respublikamızın ən hörmətli qəzetlərindən sayılırdı. "Bolluq uğrunda” qəzeti dəfələrlə müsabiqələrdə qalib olmuş, Respublika Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanına layiq görülmüşdür. Müxbirlərlə aparılan kütləvi işin təşkilinə görə, keçmiş SSRİ Jurnalistlər İttifaqının Mariya Ulyanova adına I dərəcəli diplomu ilə təltif edilib. Araz Quliyev redaksiyada və yerli radio verilişlərində çalışan gənc əməkdaşlara məsləhətlər verir, zəngin təcrübəsini onlarla bölüşürdü. Gənc jurnalistlərin püxtələşməsində və neçə-neçə jurnalist nəslinin yetişməsində onun böyük əməyi vardır.

Araz müəllim sonralar Aqrar-Sənaye İşçiləri Həmkarlar İttifaqı Lerik rayon komitəsinin sədri seçildi. Yenidən kənd əməkçilərinin qayğıları ilə yaşadı. Neçə imkansız ailəyə yardım göstərdi, müalicəyə ehtiyacı olanları sanatoriyalara yollayışla təmin etdi. O, ömrünün axırına kimi bu vəzifədə işlədi, təkcə cənub bölgəsində deyil, respublikada hörmət, nüfuz qazandı. Uzun illər "Bolluq uğrunda” qəzetinin baş redaktoru işləmiş, Lerik rayon ağsaqqallar şurasının sədri, respublikanın əməkdar jurnalisti Həmzə Vəliməmmədov həmkarını belə xatırlayır: "Araz müəllimlə 17 il bir yerdə işləmişik. İstedadlı, zəhmətkeş jurnalist, həssas, səmimi, təvazökar insan idi. Rayonun təsərrüfat həyatına yaxından bələd idi. Reportajları, analitik və publisistik yazıları həyatı dolğun əks etdirir, oxucuların qəlbinə yol tapırdı. Vaxtsız ölüm onu bizdən tez ayırdı. Nəcib əməlləri, işıqlı arzuları bu gün də yaşayır, zəngin həyat yolu, təcrübəsi gənc müxbirlərə ən gözəl nümunədir. Ağacəfər Həsənli, şair, publisist: "Bolluq uğrunda” qəzetinin balaca kollektivində ilk tanış olduğum jurnalist Araz Quliyev olub. Araz müəllim kənd təsərrüfatı şöbəsinin müdiri idi, olduqca dilli-dilavər, mehriban və istiqanlı olduğundan, adamı özünə çəkirdi. O, əhval-ruhiyyə, ovqat adamı idi. Hər kəsə yanaşmağın tərzini ustalıqla bilirdi, ondan inciyən, küsən yox idi, elə bil daxili dünyası dilinin ucunda qərar tutmuşdu.

O, yaxşıların yaxşısı, təkcə bizim deyil, bütün leriklilərin sevimlisi idi. Qəribədir, günü bu gün də Arazın yoxluğunu hiss edir, ancaq ölümünə özümü inandıra bilmirəm. Görkəmli türkoloq alim, Məmmədhüseyn Şəhriyar irsinin yorulmaz tədqiqatçısı, Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin professoru, filologiya elmləri doktoru Elman Quliyev qardaşı barədə ürək ağrısı, kədərlə söhbət açır: "Araz bizə ata əvəzi idi. Hər birimizin həyatında onun rolu və yeri vardır. Bir nəslin, elin dayağı idi. Qayğı və çətinliklərimizi onunla bölüşürdük. Qohumların, dostların xeyrində də, şərində hamıdan əvvəl özünü çatdırırdı. Əl tutmağı, kömək etməyi sevirdi. Araz olan yerdə həyat adamın üzünə gülürdü, heç nəyin xiffətini çəkmirdin. İndi 12 ildir ki, özünə, sözünə həsrət qalmışıq. İstedadlı şair Vüqar Əhmədin qardaşımın ölümünə yazdığı şeirində dediyi kimi:

Bir mahalın ağsaqqalı,

Bir bölgənin öndəriydin,

Ağrımızın, acımızın,

Dərdimizin sipəriydin.

Araz qədər dərdli idin,

Araz idi adın sənin.

Hər bir kəsi isidirdi,

Sevgi dolu məhəbbətin.

Cəlil Baxşiyev, Lerik Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının birinci müavini onu belə xarakterizə edir: "Araz müəllim bütün varlığı ilə dövlətçiliyimizə bağlı idi. Müstəqilliyimizlə qürur duyurdu. Gənclərə Vətəni sevməyi, dövlətçiliyimizi göz bəbəyi kimi qorumağı tövsiyə edirdi. Rayonun ictimai-siyasi və mədəni həyatında fəal çalışır, nümunə göstərirdi. Gözəl ailə başçısı idi. Bu gün övladları Mübariz, Tahir və Səidə ata yolunu ləyaqətlə davam etdirir, onun arzularını həyata keçirirlər. Ata ocağında Mübarizin Araz adlı oğlu babasının adını fəxarətlə daşıyır”.

Altay Mirzəyev, Lerik rayon polis şöbəsinin istintaq qrupunun müstəntiqi, polis mayoru: "Araz dayı çox səmimi, ünsiyyətcil, qohumcanlı bir insan idi. Kimin çətinliyi olsaydı, ondan məsləhət alardı. Respublikanın hər yerində yaxşı dostları var idi. Bəzən çətin işi bir telefon zəngi ilə həll edib, yoluna qoyardı. Atam 49 yaşında dünyasını dəyişəndə 5 qardaş, 6 bacı taleyin ümidinə qaldıq. Araz dayı ailəmizə dayaq oldu. Altı bacımı gəlin köçürtdü, iki qardaşıma toy etdi. Məclislərimizin yaraşığı, ağsaqqalı idi. Böyüklə böyük, kiçiklə kiçik idi. Mənə, qardaşlarım Ruslan, Malik və Zaura yol göstərib, həyat dərsi keçib. Qardaşlarının övladları Elvinin və Elmarın adlarını özü qoymuşdu. Gələcəklərinə böyük ümid bəsləyir, həyatda layiqli mövqe tutacaqlarına inanırdı. Hər ikisi onun etimadını doğrultdu”.

"Lerik” qəzetinin baş redaktoru, respublikanın əməkdar jurnalisti İdris Şükürlü, "Milli qürur” qəzetinin baş redaktoru Balaşirin Ağayev və qocaman müəllim Rəsul Quliyevlə Araz müəllimin məzarını ziyarət etdik. Balaşirin Ağayev bu unudulmaz insanın jurnalistlik fəaliyyətindən söhbət açaraq dedi: "Araz Quliyev Lerikin mətbuat tarixində izi qalan şəxsiyyətdir. Gələcək nəsillər bu qədim yurd yerimiz barədə məlumat almaq üçün mütləq "Lerik” qəzetinə müraciət edəcək, Araz müəllimin yazılarından bəhrələnəcəklər. Araz müəllim çox cəsarətli jurnalist idi, düzü düz, əyrini əyri yazırdı. Mən onun yazılarını həmişə əvvəldən axıra kimi oxuyardım. "İllərin söhbəti” mövzusunda qələmə aldığı analitik yazılar diqqəti dərhal cəlb edərdi. Köhnə ili yeni illə görüşdürüb görülmüş işləri, statistik rəqəmləri canlı, bədii vasitələrlə oxuculara çatdırırdı. Araz müəllim mərd, sözübütöv, qayğıkeş insan idi. Hər yerdə sözünü açıq, mərdanə deyərdi. Onun nurlu çöhrəsi, mənalı baxışları indi də gözümün önündədir. Amansız ölüm 2005-ci il yanvar ayının 25-də onu aramızdan apardı. Arzuları qırıldı, 60 illik yubileyini görə bilmədi. Ürəklərdə isə silinməz izi, xoş xatirəsi qaldı”.

Əlisəfa Həsənov,

Kaspi.-2017.-25 yanvar.-S.15