Kristina Yarləqəbova

 

  Özbəkistanda doğulub. Xareoqrafiya İnstitutunu bitirib

 

 

Keçmişdən gələn qonaq

 

(İmadəddin Nəsiminin 650 illiyinə)

 

"Məndə sığar iki cahan.

Mən bu cahana sığmazam.”

Ah, Nəsimi, əsrlər keçir,

Böyük şairin adı səslənir.

Qoy bu müjdəni çatdırsın səba

İndi sizin olduğunuz məvaya.

Nəsillər oxuyub yad edir Sizi!

Siz dirilərdən dirisiniz!

Bizim XXI əsrə xoş gəlmisiniz,

Qaynayıb qarışın xeyrin bəxtin

Yeni dünyasına.

Buyurun on doqquzuncu ilə,

Ey əyilməz insan, üsyankar şair!

Sizdən bütün dünya xahiş edir bunu.

Nur verin bizim əsrə,

Buyurun!

Orta əsrlərə xas görkəminiz

Bizə əsla qəribə gəlmir.

Çünki ekrandakı o qəmgin bəniz

Ağıllı çağdaş tövrə malikdir. 

İlk dəfə heyrətdən titrədi dünya:

Nəsimi ki sağdır! Baxın, o sağdır!

Ekrandan yer üzünü

Bir dərin insan süzərək

Altı əsr sonra təmkinlə deyir:

Seyid İmadəddin Nəsimiyəm mən,

Azərbaycan torpağında doğuldum,

Şamaxıdır doğma şəhərim!

Duydum, nəğmə dedim, alışdım,

Qafiyə üstündə danışdım.

Sevgim oxşadıqca yurdun könlünü

"Nəsimiadlandırdı məni torpağım!

Gənclikdən qələmi munisim saydım,

Heç vaxt şeirdə, sözdə yalan demədim,

Quranı müqəddəs bildim hər zaman,

Məhəmməd peyğəmbər ruh verdi mənə.

 

 

***

 

Mən göylərin səsiyəm,

Tanrı nişanəsiyəm!

Yaşamaq istədim sərbəst çılğın,

Allahın ruhunu daşıyıb!

Yaşamaq istədim azad dalğın,

Hamıya əzmimi aşılayıb,

Yerdə sürünmək yox, uçmaq istədim!

 

"Gənci-nihan mənəm mən

eyni-əyan mənəm, mən ,

Gövhəri-kan mənəm mən ,

bəhrəvu kanə sığmazam”.

 

Mən keçmişi anıram,

Mən anmaya bilmirəm!

Qoy yüz illərlə sonra 

uyusun mənim tənim,

Təki ruhum çağlasın!

Mən həmin şamaxılı,

Üsyankar bir şairəm.

Cahil ilə nadana

Nifrətimlə mahirəm!

 

Ey qəddar zamanların

Zalım hökmdarları,

Yaranışın şərəfi

insan olduğun danıb

Ucaltdınız "dar”ları!

 

Mən öz həqiqətimi

Başdan bəri yüz dəfə

Təkrar etmişəm sizə

Səndə bulundu, gövhərin

Mədən sənsən, ey sənəm!”

 

Mən tərənnüm etmişəm

Təbiət gözəlliyin,

Qadın ülviliyini.

Sevgi haqda qəzəllər

Tuyuqlar yaratmışam.

Sevgidən ucada 

ola bilər axı,

Məhəbbətsiz həyatın 

varmıdır bir mənası?!

Ah bunların qəlbindən

əsən sehirli duyğu,

ay da sənə vurğundu,

gün sənə vurğundu!

Sən qızılgüldən gözəl,

Nərgizdən qamətlisən,

Can tən birliyinin

Hüsnütək heyrətlisən!

 

***

 

Mən bütün yaranışı,

Kəhkəşanı öyürəm,

Qaranlıqdan işığa 

Nura doğru uçuram,

Yüngül zərif mehlə

Təhlükəni söndürüb 

Mən nəyə güvənirəm,

Mən nəyi anlayıram?

Öz könül sirlərimi

Mən kimə inanıram?

Mən Haqqın zərrəsiyəm,

Susmağı, ya məsləki

Satmağı bacarmıram.

Ah Nəsimi, mürşidim,

Mənim yeganə pirim!

Sən məsləkin yolunda

Edamı qəbul etdin.

Mən Bağdada üz tutdum

Sənin etiqadını

Yaymaq, tanımaq üçün.

Tərk etdim doğma yurdu

Aydın səması ilə

Mən Misiri görəndə

Tutqun səması ilə

Yuxumu xatırlayıb,

Yuxumu xatırlayıb,

hiss etdim ki, bir daha

Geri qayıtmayacam!

Allahıma üz tutdum:

"Rəhm edib ruhuma,

Özün hifz elə məni!”

 

***

 

Hələbdə zindanda olarkən

"həbsiyyə”lər yaratdım,

Rəsul bələdçim oldu,

Öz aydın ləhcəmlə

Allahla söhbət etdim.

Mənə cənnət vəd etdi.

Nahaq mən məhkəmədən

Bəraət gözləyirdim,

O mənə sifarişli 

Edam cəzası kəsdi.

(Orda sultan Müəyyəd 

Şairin dərisini 

Dir-diri soydurmaq 

Qərarına gəlmişdi,

Təki kütlə seyr etsin

Tanınmaz halda onu,

Heç doğma anası da

Tanımasın oğlunu!

Təki xalq ibrət alsın

Allahın cəzasından,

Kafirlər gözləyən

Amansız bəlasından!)

Mən əminəm, qayəmin

Daim doğruluğuna.

Sadiq oldum, sadiqəm

sadiq olacam ona.

Qatillərim, son anda

Gülməyim gəlir sizə.

Dərimi soyursunuz

Heçsiniz Söz önündə:

"Ərş ilə fərşü kafünun

Səndədir, ey mələk, bu gün!..

(Eşidirsiz, deyir

Yolundan dönməz şair.

Sənətin nifrətin

Necə sərrast söyləyir:

"Zahidin bir barmağın 

kəssən, dönüb haqdan qaçar,

Gör, bu gerçək aşiqin

Sərpa soyarlar ağrımaz!”)

Əslində, qanımı siz

Nanaq yerə tökməklə,

Məni dirildirsiniz

Gələcəyin gözündə,

İnsanlığa sevgimlə

Haqqa sədaqətimlə!

Ərşin on doqquz qatı qarşımda

Taybatay açdı zər qapılarını,

Dönməzliyim üçün haqq savaşında,

Bəxş etdi cənnətin tər gülüzarını!

 

***

 

Doğma məvam Bakıda,

Bir dəniz paytaxtında

Ayaqdayam, bürünüb

Qranitə, bürüncə.

Sevgi gülləri məni

Qərq etməkdə sevincə.

Haqqa Nəsimi kimi

Qoşulmaq istəyirəm

Bu yenicə dünyasının,

Möcüzə məvasına.

Gələcək, mən diriyəm!

Mən hələ də şeirin

Eşqinmusiqinin

Nur bəxş edən piriyəm!

 

Orijinaldan (özbək və rus) tərcümə edən: 

  Akif Azalp 

  Azərbaycan-Özbəkistan Dostluq Cəmiyyəti İdarə Heyətini üzvü,

 filologiya üzrə fəlsəfə doktoru

 

Kaspi 2019.- 9-12 noyabr.- S.18.