"Müxalifət reallıqlara uyğun gəlməyən yol tutur"

Sabir Rüstəmxanlı: "Əsas, aparıcı müxalifətçilik" iddiaları ortada qalmaqdadır"

Azərbaycan müxalifətinin əsas problemi kimi daxili zidiyyətlər göstərilir. Bundan başqa, müxalif düşərgədə iddiası imkanları ilə ziddiyyət təşkil edən partiyalar da ümumi birliyə maneə yaradırlar. Bu cür yanaşma uzun illərdir Azərbaycan müxalifətinin dağınıq halda fəaliyyət göstərməsinə səbəb olur. Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının sədri, millət vəkili Sabir Rüstəmxanlı hesab edir ki, müxalifət qarşıdan gələn bələdiyyə seçkilərində birgə iştirakla bu problemi aradan qaldıra bilər. Onun fikrincə, artıq müxalifət partiyalarının vahid bir hərəkatda və ya partiyada birləşməsinin vaxtı çatıb.

- Sabir bəy, qarşıdan bələdiyyə və 2010-cu il parlament seçkiləri gəlir. Partiyanız bu seçkilərdə necə iştirak edəcək? Eyni zamanda, partiyanız seçkilərə təkbaşına, yoxsa müxalifət düşərgəsində təmsil olunan digər qüvvələrlə bir yerdə getməyi düşünür?

- Əvvəla qeyd edim ki, biz artıq bələdiyyə seçkilərinə hazırlıq işlərinə bir neçə gün bundan əvvəl başlamışıq. Yəni artıq bir növ seçkilərə hazırlığa start vermişik. Eyni zamanda, partiyamızda son illər keçirilən seçkilərin nəticələri ilə bağlı geniş müzakirələr aparmışıq, bu nəticələri diqqətlə nəzərdən keçirmişik və belə bir ümumi nəticə hasil etmişik ki, müxalifətdə təmsil olunan ayrı-ayrı siyasi qüvvələrin seçkilərə ayrılıqda getməsi prinsip etibarilə bu düşərgə üçün sonuncda uğurlu bir nəticə qazandırmır. Əksinə, yeni-yeni problemlər yaradır, getdikcə müxalifət düşərgəsi zəifləyir, müxalif partiyalar arasında ziddiyyətlər artır və sair. Bunun bir hissəsi hakimiyyətlə bağlıdırsa, bir hissəsi də müxalifətin özü ilə bağlıdır. Bilirsiniz, müxalifət partiyaları bir-birinə münasibətdə, ümumiyyətlə, seçkilərdə ziddiyyətli və ölkədəki reallıqlara uyğun gəlməyən yol tuturlar, nəticə isə yaxşı olmur. Hesab edirik ki, əvvəl-axır reallıqlarla hesablaşmaq lazımdır və eyni zamanda, düşünmək gərəkdir ki, indiyə qədər etdiyimiz səhvlər bizi hara gətirib çıxarıb və bundan sonra nə etməliyik...

- Sizcə bu, nə dərəcədə ehtimal olunandır?

- Hər halda istəsək də, istəməsək də, bu addımı atmalıyıq. Yəni belə demək mümkünsə, müxalifət düşərgəsində təmsil olunan partiyalar ciddi, səmimi şəkildə başqa ehtirasları, iddiaları bir kənara qoyaraq, nəhayət ki, səhvləri müzakirə, etiraf etməli və bundan özləri üçün ciddi nəticələr çıxarmalıdır. Kim birincidir, kim ikincidir, kim ana müxalifətdir, kim ata müxalifətdir kimi söhbətlər, fikirlər bir kənara qoyulub, sakit tərzlə, soyuq düşüncəylə, məsuliyyətlə ölkənin gələcəyinə yönəlik müzakirələr aparılmalıdır. Obrazlı şəkildə qeyd etməli olsaq, müxalifət partiyalarının eniş sürəti artıq bitib, gəlib dibə dayanmışıq. Artıq bundan o yanası yoxdur. Ona görə də müxalifət düşərgəsində yenidən yüksəliş dövrü başlanmalıdır...

- Siz bunun formulunu necə görürsünüz?

- Artıq müxalifət partiyalarının birləşib bir hərəkata və yaxud böyük bir partiyaya çevrilməsinin vaxtı çatıb. Mən bu təklifi vaxtilə də irəli sürmüşdüm. İndi bu təklifimin üzərində qalıram və israr edirəm. Yeri gəlmişkən, bələdiyyə seçkiləri parlament seçkiləri ərəfəsində bir növ yeni şansdır. Hesab edirəm ki, bu şansı ciddi dəyərləndirmək lazımdır. Müşahidələrimə əsasən onu deyə bilərəm ki, nəinki seçkilərdə, hətta seçkilərdən sonra seçilmiş bələdiyyə üzvlərinin fəaliyyətində müxalifətçilərin bir yerdə olmaması bu düşərgə üçün çox böyük problemlər törədir. Məsələn, hansısa partiyanın real bir namizədi var ki, bələdiyyədə yüksək vəzifə tutsun və yaxud tuta bilər, ancaq həmin bələdiyyədəki digər müxalifətçilər onu müdafiə etmirlər. Hərə ancaq özünü düşünür. Demək istəyirəm ki, bunun acı nəticəsi göz qabağındadır. Yenə əvvəlki fikrimə qayıdaraq demək istəyirəm ki, növbəti bələdiyyə seçkiləri 2010-cu il parlament seçkiləri üçün bir sınaq ola bilər və müxalifət partiyaları yığışıb bir yerdə bütün ölkə üzrə real gücləri, real imkanları nəzərə alaraq vahid çıxış etməyi bacarmalıdır. Burada bir uzlaşdırma mümkündür və yalnız bu uzlaşdırma nəticəsində də bələdiyyə seçkilərində bir mövqedən çıxış etmək olar. Eyni zamanda, bu ənənəni qarşıdan gələn parlament seçkilərində də davam etdirmək mümkündür.

- Necə fikirləşirsiniz, bəzi müxalifət partiyalarında hələ də mövcud olan "mənəm-mənəmlik" hissi, şəxsi ambisiyalar, iddialar buna imkan verəcəkmi?

- Bilirsiniz, sonuncu prezident seçkiləri və mart referendumu bir daha göstərdi ki, çox təəssüflər olsun ki, müxalifət düşərgəsindəki bəzi qüvvələr yenə də özlərinə yaxın olan qrupları əsas qüvvə kimi göstərməyə cəhd edirlər. Yenə də "əsas, aparıcı müxalifətçilik" iddiaları ortada qalmaqdadır. Bunlar isə nəticə etibarilə müxalifət düşərgəsində neçə illərdən bəri arzuolunan birliyə mane olur. Odur ki, bunların hamısını bir kənara qoymalı, doğrudan da, real bir iş görmək istəyiriksə, buna uyğun da müvafiq addımlar atmalıyıq. Yalnız bu şərtlər daxilində arzuolunan müxalifətdaxili birlik mövcud ola bilər. Bunun da nəticəsində seçkilərə birgə qatılmaq mümkündür. Əgər bunlar mümkün olmasa, biz Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası kimi yenə əvvəlki qaydada bələdiyyə seçkilərinə tək gedəcəyik, imkanlarımız daxilində mübarizə aparacağıq. Çalışacağıq ki, layiq bildiyimiz insanlar yerlərdə, yerli özünüidarəetmə orqanlarında partiyamızı təmsil etsinlər. Hətta elə adamlar ola bilər ki, partiyamızın rəsmi üzvü olmasın, ancaq siyasətimizi, mövqeyimizi dəstəkləsinlər, biz onları da müdafiə etməklə seçkilərə gedəcəyik.

- Yeri gəlmişkən, partiyaların bir hərəkatda və yaxud vahid bir partiyada birləşməsi ilə bağlı məlum təklifinizi rəsmi şəkildə digər siyasi qüvvələrə çatdırmısınızmı, onlarla bu yöndə müzakirələr aparmısınızmı?

- Xeyr. Açığını deyim ki, digər siyasi qüvvələrlə bu yöndə rəsmi müzakirələrimiz olmayıb. Sadəcə, ara-sıra epizodik danışıqlarımız olub. Qeyd edim ki, sonuncu 18 mart referendum ərəfəsində biz müxalifətin ümumi mövqeyinə - xırda nüanslar nəzərə alınmaqla - yaxın mövqedən çıxış etmişdik. Bundan sonra o zaman hətta bizə müraciətlər olmuşdu ki, proseslərdə birgə iştirak edək və sair. Ancaq təəssüflər olsun ki, həmin vaxt işin elə bir mərhələsi idi ki, artıq bu prosesdə birgə iştirakla bağlı mexanizmlər mövcud deyildi. Ona görə o iş yarımçıq qaldı və həmin ərəfədə də mən Dünya Azərbaycanlıları Konqresinin xətti ilə uzun müddət xaricdə səfərlərdə oldum, bir sözlə, vahid mövqedən çıxış etmək arzusu baş tutmadı. Amma indi kifayət qədər vaxt var və düşünürəm ki, nəhayət, indi bu işi həyata keçirmək olar.

İlham QULİYEV

Kaspi.-2009.-13 may.-S.6.