Azərbaycan turizminin yüksək markası
Buna nail olmaq
üçün hansı
işlər görülməlidir?
“Azərbaycan Respublikasında 2010-2014-cü illərdə
turizmin inkişafına
dair Dövlət Proqramı”nda qarşıya
qoyulan mühüm vəzifələrdən biri
turizm sahəsində tanıtma və marketinq işi ilə bağlıdır. Ölkəmizdə tanıtım və
marketinq tədbirlərinin
həyata keçirilməsi
barədə Azərbaycan
Turizm İnstitutunun turizmdə menecment və marketinq kafedrasının müdiri
Sənan Əliyevlə
həmsöhbət olduq.
Turizmin mahiyyətcə
qlobal biznes olduğunu deyən S.Əliyev bildirdi ki, bu sahə
sərhəd tanımır:
«Turizmin dünya miqyasında tanıdılması
tədbirləri ilə
yanaşı, bu sahənin həm də ölkə miqyasında tanıdılması
və təbliğat,
təşviqat işinin
həyata keçirilməsi
çox mühümdür.
Xüsusilə beynəlxalq
bazarda rəqabətə
davam gətirmək üçün, ilk növbədə, daxili bazarda uğur əldə etmək lazımdır. Bu baxımdan hazırda qarşımızda duran əsas məqamlardan biri - insanlarımızda turizm mədəniyyətini
və turizm düşüncəsini formalaşdırmaqdır.
Bu məqsədlə ölkə miqyasında geniş tədbirlərin həyata keçirilməsi
və turizm maarifləndirmə mərkəzlərinin
qurulması vacib önəm kəsb edir”.
Mütəxəssisin sözlərinə
görə, əgər
biz turizmin inkişafını
qeyri-neft sektorunun ən perspektivli istiqaməti kimi önə çəkiriksə,
onda bu məqsədə
müvafiq olaraq yüksək səviyyəli
təbliğat və ya təşviqat mexanizmi də qurulmalıdır: «Xüsusilə
iki əsas məqama diqqət yetirmək lazımdır.
Birincisi, turizmin tanıdılmasında dövlət
koordinator rolu oynamalı və buna paralel olaraq
icraçı sektorlar
da öz funksiyasını yerinə
yetirməlidir. Amma burada başqa bir məqam da var ki,
özəl sektor bu tanıtma tədbirlərində dövlətin
maliyyə dəstəyinə
ehtiyac duyacaq. Bu halda turizmdən əldə edilən gəlirlərin müəyyən
hissəsi bu işə sərf olunmalı, o cümlədən ölkəmizin
turizm imkanlarının
beynəlxalq bazarlarda tanıdılmasında rolu
olan ayrı-ayrı şirkətlərin fəaliyyətini
stimullaşdırılmalıdır.
Həmin şirkətlərə
müəyyən güzəşt
və yardımlar edilməli, bu məqsədlə xüsusi
bir büdcə ayrılmalıdır”.
Həmsöhbətimiz Azərbaycan
turizm sənayesində
marka yaradılmasına
ehtiyac olduğunu bildirdi və qeyd etdi ki,
dünya turizm bazarında yerimizi müəyyənləşdirmək üçün markalaşmanı
təmin etməliyik:
«Müxtəlif turizm regionları, ölkələri
müəyyən brendə
sahib olurlar. Məsələn,
bu gün Paris moda dünyası,
Misir piramidaları, Argentina tanqo rəqsi, İspaniya öküz yarışı,
Hollandiya gül-çiçəyi
ilə dünyada məşhurdur. Qeyd etdiyim ölkələrə
məxsus olan bu əsas amillər
insanların beynində
iz buraxaraq, müəyyən bir imic formalaşdırır.
Ölkəmizdə də
bu yöndə işlərin görülməsi
vacibdir».
S.Əliyev deyir ki, bu gün
boşluq hiss etdiyimiz sahələrdən biri də ölkəmizlə bağlı tanıtım
filmlərinin az olmasıdır: «Azərbaycanın ayrı-ayrı
regionları və yaxud da şəhərləri
üçün tanıtım
xarakterli CD-lər və filmlərin hazırlanması çox
vacibdir. Amma bu tanıtım filmləri o qədər gözəl və mükəmməl hazırlanmalıdır
ki, həmin filmə baxan insan özündə orda olmaq ehtiyacını
hiss etsin. Ümumiyyətlə, turizm
fəaliyyəti mahiyyət
etibarilə o qədər geniş bir sahədir ki, bunu təkcə
Mədəniyyət
və Turizm Nazirliyinin işi ilə məhdudlaşdırmaq
olmaz. Bu işdə bütün əlaqədar təşkilatlar
fəal olmalıdırlar,
hətta taksi sürücülərinin də
turizm sahəsi üzrə maarifləndirilməsi
vacibdir. Məsələn,
Sinqapurda taksi sürücüləri ingilis
dilini çox gözəl bilir, bu ölkəyə gələn hər hansı xarici vətəndaş taksi sürücüsü ilə
ingilis dilində sərbəst ünsiyyət
qurur».
Müasir turizm sahəsində tanıtma üsullarına
gəlincə, bu gün informasiya-kommunikasiya
texnologiyaları çox
böyük sürətlə
inkişaf edir. Belə
olan halda elektron marketinq, elektron tanıtım, elektron turizm, elektron ticarət kimi məsələlərə
xüsusi diqqət yetirməliyik. Həmsöhbətimizin
dediyinə görə,
bununla paralel olaraq, xarici ölkələrdə turizm
bürolarımızı da
qurmaq lazımdır:
«Bizə turist göndərən ölkələrin
daha çox hansı kütləvi informasiya vasitələrindən
istifadə etdiyini müəyyənləşdirib öz tanıtma tədbirlərimizi bu informasiya vasitələri üzərində qurmalıyıq.
Xüsusilə də marketinqdə reklam, ictimaiyyətlə əlaqələr,
informasiyanın ötürülməsi,
yəni hər hansı turizm regionu haqqında geniş məlumatın verilməsi əsasdır».
S.Əliyevin fikrincə,
bu gün müxtəlif xarici ölkələrdə dövlət
xətti ilə təhsil alan
minlərlə tələbənin
tanıtma işinə
cəlb edilməsi çox faydalı olardı: «Bunun üçün mədəniyyətin
imkanlarından - kinodan,
musiqidən, bədii ədəbiyyatdan istifadə
edərək ölkəmizin
təbliğatını apara
bilərik. Ötən
il Beynəlxalq Muğam Müsabiqəsi çərçivəsində ölkəmizə çoxlu
iştirakçılar gəldi
ki, bu da
Azərbaycanın tanıdılmasında
müsbət addımlardan
biridir. «Cəsur ürək» filmi Şotlandiyaya gələn
turistlərin sayını
30 faiz artırıb. Den Braunun «Mələklər
və şeytanlar» əsərində İtaliya
o qədər ətraflı təsvir olunur ki, bu
əsəri oxuyan insanlar istər-istəməz
o yerləri görmək istəyir. Bu baxımdan biz də məşhur
xarici yazıçını,
sənət adamını,
xarici jurnalistləri ölkəmizə dəvət
etməli, onları vətənimiz haqqında
məlumatlandırmalıyıq. Son nəticədə isə hansı təbliğat və təşviqat vasitəsini seçiriksə
seçək, ölkəmizə
gələn turistlərin
Azərbaycandan məmnun
qayıtmasını təmin
etməliyik. Əgər
turistlərin ölkəmizə
təkrar gəlişinə
nail olsaq, bu sahədə kifayət qədər uğur əldə etmiş sayılırıq».
Fəxriyyə Abdullayeva
Mədəniyyət.- 2010.- 5 may.- S. 9.