“Yay Teatr Məktəbi mənim
üçün çox faydalı oldu”
Şəlalə
Quliyeva: “Sənətçi kimi yetişmək
üçün ölkədən kənara çıxmaq,
xarici teatrların işini, təcrübəsini öyrənmək
lazımdır”
Bu günlərdə Rusiya
Federasiyası Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə
Moskvada V Beynəlxalq Yay Teatr Məktəbi keçirilib. Layihədə
Azərbaycandan iki nəfər - Akademik Milli Dram
Teatrının aktrisası Şəlalə Quliyeva (Şahvələdqızı)
və «Can as» studiyasından Mahir Cananov (Sumqayıt) iştirak
edib. Şəlalə Quliyeva ilə görüşüb Yay
Teatr Məktəbi barədə təəssüratı, eləcə
də yaradıcılıq planları barədə söhbət
etdik.
Mədəniyyət və İncəsənət
Universitetinin məzunu olan Ş.Quliyeva 1996-cı ildən
Akademik Milli Dram Teatrında çalışır. Bir sıra
tamaşalarda («Ah, Paris…Paris» (Elçin) tamaşasında
Gülbəniz, “Özümüzü kəsən
qılınc”da (B.Vahabzadə) Mələk, «Burla xatun»da (N.Xəzri)
Banuçiçək, «Sokratı anma gecəsi»ndə
(Ç.Aytmatov) Qız, «Ölüləri qəbiristanlıqda
basdırın»da (İ.Şıxlı) Qəndab və s.
maraqlı obrazlar yaradıb. 2005-ci ildə isə «Rəqabət»
tamaşasında Səbinə roluna görə Gənclər,
İdman və Turizm Nazirliyi tərəfindən «Ən
yaxşı gənc teatr aktrisası» nominasiyasında
mükafatlandırılıb.
Həmsöhbətim öncə
Yay Teatr Məktəbi barədə təəssüratını
bölüşdü:
- Layihəyə MDB-nin müxtəlif
respublikalarından, habelə Bolqarıstan, Böyük
Britaniya, Macarıstan, Almaniya, Yunanıstan və s. ölkələrdən
85 gənc aktyor dəvət olunmuşdu. Bir ay ərzində
Moskvanın və Sankt-Peterburqun aparıcı teatr məktəblərinin
tanınmış teatr pedaqoqlarının rəhbərliyi ilə
dərslərdə iştirak etdik. Aleksandr Kalyagin, Adolf
Şapiro, Andrey Moquçi, Sergey Jenovaç, Andrey Xrjanovski,
Konstantin Boqomolov kimi tanınmış teatr xadimləri bizə
ustad dərsləri keçdilər. Layihə çərçivəsində
4 tamaşa hazırlanaraq Moskvanın Zveniqorod və Serpuxov teatrlarında
nümayiş olundu. Ümumilikdə çox gərgin və
maraqlı bir ay oldu.
Əvvəlcə sınaq oldu və
bacarığımız yoxlandı. Əsas şərtlərdən
biri də rus dilini mükəmməl bilmək idi. Bu məktəbin
fərqi odur ki, yeni metodika tətbiqini öyrənirsən.
Teatr pedaqoqu və rejissor Mixail Çexovun sistemi üzrə dərslər
keçirdik.
Birinci həftə çox çətinlik
çəkdim. Gündə 15-16 saat işləyirdik. Dərslər,
sonra da tamaşaların məşqləri. Düzü, ilk
vaxtlar elə bilirdim ki, elə də çox bir şey öyrənməyəcəyəm.
Amma əksinə oldu. Bir ay ərzində mən yetərincə
informasiya aldım. Yay Teatr Məktəbi bir aktrisa kimi mənim
üçün çox faydalı oldu. Anladım ki, sənətçi
kimi yetişmək üçün ölkədən kənara
çıxmaq, xarici teatrların işini, təcrübəsini
də öyrənmək lazımdır. Bu layihə barədə
də eşidəndə Milli Dram Teatrının rəhbərliyinə
müraciət etdim və mənim Yay Teatr Məktəbində
iştirakımla bağlı müraciət göndərildi.
Texnika ilə istedadın vəhdəti
- Bir ay müddətində bir
aktrisa kimi nələri öyrəndiniz?
- Qeyd etdiyim kimi, biz Mixail Çexovun
teatr metodikasını öyrənirdik. Bu metodikanın əsasını
aktyorluq texnikası təşkil edir. Təbii ki, hərənin
öz istedadı var. Bu istedadı texnika ilə birləşdirəndə
sənət alınır. Bir maraqlı məqamı da qeyd etmək
istərdim. Yay Məktəbində son məşqlər
zamanı rejissor dedi ki, bu tamaşanı eyni zamanda iki heyətlə
oynamaq olar. Beləliklə, tamaşada hər rolu iki nəfər
oynadı. Dediyim odur ki, hər bir teatr yeniliklərlə
inkişaf edir. Bizim Milli Dram Teatrında yeniliklər tətbiq
olunur. Müasir teatr sistemlərini tətbiq etməyə
çalışan gənclərimiz var.
Ümumiyyətlə,
aktyorlarımızın belə layihələrdə
iştirakı olduqca faydalıdır. Mənə belə bir
imkan yaradıldığına görə Milli Dram
Teatrının rəhbərliyinə minnətdaram. Arzu edirəm
ki, gələcəkdə bizim başqa gənc aktyor və aktrisalarımız
da belə layihələrdə iştirak etsinlər. Onu da
deyim ki, bizim aktyorları belə layihələrdən
yayındıran ən əsas səbəblərdən biri dil
problemidir. Çünki bir çoxu xarici dil bilmir. Amma
istedadlı gənc sənətçilərimiz çoxdur.
- Bu gün gənc aktrisa olaraq əldə
etdiyiniz sənət qabiliyyətini təqdim etməkdə
çətinliklər olur?
- Aktyor üçün əsas
roldur, başqa məsələlərin heç bir fərqi
yoxdur. Hansı rolu alsan, oynaya bilərsən. Mən hələ
də qabiliyyətimin haradan başlayıb, harada bitdiyini bilmirəm.
Bilirəm ki, aktyor ən yaxşı yaradıcı işini
30 yaşdan sonra edir. Çünki bu yaşa qədər
yalnız təcrübə yığırsan. Mənim
yaşım artıq 30-u keçib və
düşünürəm ki, bundan sonra uğurlarım
çox olacaq. Amma 30-dan sonra da alınmayan rollar ola bilər.
Üzərində çalışarkən ən çox
çətinlik çəkdiyim rollar sonradan ən uğurlu
rollarım olub. Ən çox çətinlik çəkdiyim
rol Mirzə Fətəli Axundzadənin «Sərgüzəşti-vəziri-xani-Lənkəran»
komediyasında Şölə rolu olub. Amma sonradan
görmüşəm ki, çətinliyə, əziyyətə
dəyər. Hazırda səbirsizliklə yeni teatr
mövsümünü gözləyirəm. Yay Teatr Məktəbində
əldə etdiyim bilik və bacarığı gələcək
rollarımda tətbiq etmək istəyirəm.
Teatr da,
kino da mənə
doğmadır
- Son illər bir neçə filmdə də rol almısınız. Kinoya münasibətiniz necədir?
- «Dəvətnamə»,
«Yanmış körpülər»,
«Bir dəfə Qafqazda», «Kuklalar», «Üç qız» filmlərinə çəkilmişəm.
Rol aldığım filmlər
müxtəlif festivallarda
nümayiş olunub.
Festivallara getdiyimiz vaxt bir çox
tanınmış kino
xadimləri ilə tanış olduq. Kino əslində
başqa bir aləmdir və festivallar zamanı bir daha bunun
şahidi oldum. Teatr isə kinodan fərqli olaraq kollektiv sənətdir.
Elə aktyor yoxdur ki,
kinoya çəkilməyi
arzulamasın. Hər ikisi
mənə doğma sənətdir.
- Yaxın vaxtlarda sizi daha hansı filmlərdə görə
biləcəyik?
- «Xəzər»
televiziyası «Qaynana»
adlı serial çəkir
və bu seriala dəvət olunmuşam. Bu serialda Günel rolunu oynayıram. Artıq bir seriyası çəkilib və yeni mövsümdən nümayiş olunacaq.
Həmçinin özüm də
film üçün ssenari
yazıram. Bu ssenari qısametrajlı
“Art-haus” festivalları
üçündür. Hələ adını müəyyənləşdirməmişəm.
Film yaxşı alınsa, bu işimi davam etdirəcəyəm. Düşünürəm ki, sənətçi üçün təkcə
səhnə ilə məhdudlaşmaq düzgün
deyil. Daima inkişaf etmək
üçün paralel
olaraq sənətin başqa sahələrində
də məşğuliyyət
də tapmalısan.
Gülər Nizamiqızı
Mədəniyyət.-
2011.- 10 avqust.- S. 6.