Hotellərdə yerli kadrlardan necə istifadə
olunur?
Müzəffər Ağakərimov: «Xarici mütəxəssislər
işə dəvət edildikdə onlarla bağlanan müqavilənin
birinci şərti yerli kadrların hazırlanması ilə
bağlı olmalıdır»
Azərbaycanda
turizm sahəsi inkişaf etdikcə mövcud nöqsanların
aradan qaldırılması istiqamətində səylər də
artır. Mütəxəssislər tərəfindən
müxtəlif tövsiyə və təkliflər verilir,
problemlərin həlli yolları araşdırılır.
Ölkəmizdə fəaliyyət göstərən hotellərdə
də müəyyən problemlər mövcuddur. Azərbaycan
Turizm Assosiasiyası sədrinin müşaviri Müzəffər
Ağakərimov bizimlə söhbətində bu barədə
bir sıra məqamlara aydınlıq gətirdi:
- Hotellərin fəaliyyətindəki
çatışmazlıqlardan danışanda ilk növbədə
kadr problemi qeyd olunur. Əksər hotellərimizdə
kadrların seçimi, hazırlığı, yerləşdirilməsi
standartlara uyğun deyil. Kadr problemi həll olunarsa, yerdə
qalan çatışmazlıqlar da öz həllini tapar. Kadr
məsələsini həll etmək üçün Azərbaycanda
fəaliyyət göstərən hotellərdə menecmentlik də
arzuolunan səviyyədə deyil. Təbii ki, bu bütün
hotellərə aid deyil. Amma ümumiyyətlə
götürdükdə bu məsələdə narahatlıq
doğuran məqamlar var.
Ötən illərdə də bu
məsələlər qaldırılıb. Hotellərdə
Azərbaycanı, Bakını təbliğ edən çap məhsulları
azdır. Reklam-çap materialları bütün nömrələrdə,
vestibüldə qoyulmalıdır. Elə hotellər var ki,
onlarda belə çap məhsulları 1-2 nömrəyə
qoyulur, vəssalam. Hotellərin restoranlarında milli xörəklərimiz
müxtəlif çeşidlərdə
hazırlanmalıdır. Turistlər bilməlidir ki, Azərbaycanın
milli yeməkləri hansıdır. Mətbəx mədəniyyətimizin
bir qoludur. Bu işdə Milli Kulinariya Mərkəzi də
onlara öz tövsiyələrini verməlidir. Xüsusilə
aparıcı mehmanxanalarda bu istiqamətlərdə
vaxtaşırı monitorinqlər keçirilməlidir.
- Hotellərdə rast gəlinən
çatışmazlıqlardan biri kimi də əlavə xidmətlərin
azlığı və ya olmaması göstərilir. Bu məsələnin
həlli üçün nə etmək lazımdır?
- Hotellərdə qonaqlar
üçün əlavə proqramlar tərtib edilməli,
müxtəlif ekskursiyalar, nəqliyyat xidmətləri təklif
olunmalıdır. Hotellər özləri bu əlavə xidmətləri
tərtib etməli və münasib qiymətlə tənzimləməlidirlər.
Dünyanın hər yerində, elə qonşu Türkiyədə
hotellərdə bu məsələyə böyük diqqət
verilir. Məsələn, Türkiyədə əgər hoteldə
qalmaq üçün iki nəfərlik ailə 1200-1300 dollar
vəsait sərf edirsə, ən azı 500 dollar da əlavə
xidmətlərə xərcləyir. Çünki bu xidmətlərin
geniş çeşidi var. Bu baxımdan bizdə də hotellərdə
rəngarəng proqramlar tərtib etmək üçün
imkanlar var. Bu proqramlarla həm də mədəniyyətimizi,
milli adət-ənənələrimizi qonaqlara təbliğ edə
bilərik. Turizm sahəsində əcnəbi qonağın
aldığı təəssürat olduqca mühüm məsələdir.
Qonaq buradan apardığı təəssüratı öz
ölkəsində dostları, tanışları ilə
bölüşür. Deməli, biz də gələn
qonaqlarda bu təəssüratın zəngin və maraqlı
olmasına nail olmalıyıq.
- Yenə də məsələ gəlib
çıxır bu sahədə peşəkar,
hazırlıqlı kadrların üzərinə...
- Təbii ki, bütün
bunların əsasında peşəkar kadr
hazırlığı və yüksək səviyyəli xidmət
dayanır. Bunun üçün də kadrların
hazırlığında həm yerli, həm də xarici
mütəxəssislərdən istifadə etmək
lazımdır. Əgər 10 milyona hotel tikilirsə, bunun 1
faizini də kadr hazırlığına xərcləmək
olar. Bizim təcrübəli yerli mütəxəssislərimiz
var. Birincisi, bunlar keçmişdə uzun illər qonaqpərvərlik
sənayesində çalışan insanlardır. İkincisi,
xaricdə işləyib, hazırda Bakıda fəaliyyət
göstərənlərdir. Üçüncüsü isə
Azərbaycan Turizm İnstitutunda, respublikanın digər ali məktəblərindəki
turizm kafedralarında təhsil alan gənc mütəxəssislərdir.
Amma hotellər hələ ki bu məsələdə yerli
mütəxəssislərə az üstünlük verirlər.
Bəzi hotel sahibləri heç maraqlanmırlar ki, onlara
lazım olan kadr Azərbaycanda var, yoxsa yox. Bunu etmədən
birbaşa xaricdən mütəxəssis dəvət edirlər.
Mən bunun əleyhinə deyiləm, xarici mütəxəssislərdən
də istifadə etmək olar. Amma yerli mütəxəssislər
hotel sahiblərinə daha az xərc hesabına başa gəlir.
Əcnəbi mütəxəssisi buraya gətirib ona nəqliyyat,
mənzil təminatı, sığorta pulu və s. vəsait xərcləyincə,
bunun beşdə birini elə öz mütəxəssislərimizə
vermək olar. Apardığımız monitorinqlərin nəticələrinə
əsasən deyə bilərəm ki, Azərbaycan hotellərində
yerli mütəxəssislərdən olduqca az istifadə
olunur. Digər yandan, xarici mütəxəssislər ölkəyə
işə dəvət edildikdə onunla bağlanan müqavilənin
birinci şərti yerli mütəxəssislərin hazırlanması
ilə bağlı olmalıdır.
- AZTA-nın hotellərə bu
istiqamətdə hər hansı təsir mexanizmi yoxdurmu?
- Azərbaycan Turizm Assosiasiyası
ictimai qurum kimi ancaq tövsiyə verə bilər. Bu istiqamətdə
hotellərin baş müdirlərini dəvət etməklə
müxtəlif konfranslar keçiririk. Bu toplantılarda məsləhətlərimizi
onlara çatdırırıq, müzakirələr
aparırıq. Təklif etmişik ki, hotellərin baş
müdirlərinin hər biri ayda bir dəfə Turizm
İnstitutunda mühazirələr oxusun. Bu zaman onların
biliyindən tələbələr yararlanacaq.
- Hazırda Bakı şəhərində
nə qədər turist yerləşdirmə yeri var?
- Paytaxtda 3873 nömrəsi olan 96
hotel fəaliyyət göstərir. Buraya Sumqayıt və
Abşeron yarımadasını da əlavə etsək, 110
hotel və 4231 nömrə fondu yaranır. Onu da qeyd edim ki,
yerləşdirmə yerlərindən söhbət getdikdə
əsas nömrə fondu götürülür.
Çünki gələn qonaqların 90 faizi xaricilərdir.
Onlar da həmişə tək qalırlar. Bundan əlavə,
bu il Bakıda ümumilikdə 1300 nömrəsi olan 5
beşulduzlu hotelin inşası tamamlanacaq.
- Bu imkanla 2012-ci ildə «Eurovision»a
gələn qonaqları yerləşdirmək mümkün
olacaqmı? Bu müsabiqənin Azərbaycanda keçirilməsi
ölkəmizin turizm sektorunun inkişafına hansı töhfəni
verəcək?
- Bu müsabiqəyə gələcək
qonaqları yerləşdirmək üçün hələlik
hotellərdə mövcud nömrə fondu kifayət qədər
deyil. Vaxtımız isə çox azdır. Əlavə tədbir
kimi, hesab edirəm ki, 2012-ci ilin mayına qədər
Abşeron yarımadasında fəaliyyət göstərən
sanatoriya-pansionatları bərpa-təmir edib müəyyən
səviyyəyə çatdırmaq olar. Müsabiqə
zamanı ölkəmizə nə qədər qonağın gələcəyini
dəqiq proqnozlaşdırmaq mümkün deyil. Təbii ki, nə
qədər çox insan gəlsə, Azərbaycan
iqtisadiyyatı da bir o qədər xeyir götürəcək.
Amma bir şeyi də nəzərə almaq lazımdır ki,
qonaqlara göstərilən yüksək xidmət elə
ölkəmizin reklamı deməkdir. «Eurovision» müsabiqəsində
qazandığımız uğur ilk növbədə Azərbaycan
mədəniyyətinin qələbəsidir. İkinci tərəfdən
isə Azərbaycan dövlətinin iqtisadiyyatının və
siyasətinin uğurudur. Turizm baxımından isə bu bizə
verilən bir hədiyyədir. Biz bu şansdan istifadə edib
Azərbaycanda turizm sektorunda mövcud nöqsanların aradan
qaldırılması istiqamətində əlimizdən gələni
etməliyik. Bunu edə bilsək, Azərbaycan Avropada turizm
üzrə aparıcı dövlətlərdən birinə
çevrilə bilər.
Fəxriyyə
Abdullayeva
Mədəniyyət.-
2011.- 3 iyun.- S. 9.