Cığır yola qovuşur

Yaradıcı gənclik

Çoxəsrlik tarixə malik olan Azərbaycan incəsənətinin bütün inkişaf mərhələlərində heykəltəraşlıq sənətinin əhəmiyyətli rolu olub. Təzadlı zaman axarında adları hələ də naməlum qalan qədim sənətkarların əsərlərindəki özünəməxsus bədii - plastik keyfiyyətlər sonrakı mərhələlərdə heykəltəraşlarımızın müxtəlif nəsilləri tərəfindən uğurla davam etdirilib. Bu sənət ənənəsini öz maraqlı axtarışları ilə davam etdirməyə çalışan gənclərdən biri də Vüqar Quliyevdir.

Tanınmış tişə ustası Sahib Quliyevin ailəsində dünyaya göz açan Vüqar kiçik yaşlarından bu sənətə maraq göstərib. 2007-ci ildə Ə.Əzimzadə adına Rəssamlıq Məktəbinin heykəltəraşlıq bölməsini bitirdikdən sonra təhsilini Dövlət Rəssamlıq Akademiyasının heykəltəraşlıq fakültəsində (Xalq rəssamı, akademik Tokay Məmmədovun emalatxanasında) davam etdirir.

Hələ uşaqlıqdan ətrafında hər gün gördüyü və atasının yaratdığı “yaradıcı şərait” onun ürəyində gələcəkdə heykəltəraş olmaq arzusunu göyərdib, plastilindən xırda dekorativ fiqurlar düzəltməyə daha çox meyl edən Vüqarda tədricən gələcəkdə heykəltəraş olmaq arzusu daha da güclənib. İlk yaradıcılıq işi altı yaşında olarkən metaldan hazırladığı “Zürafə” adlı heykəlcik olub. Onun uşaq təfəkkürünün nəticəsi olan dekorativ heyvan fiqurları bir müddət sonra Vüqarı animalistik janrda bir-birindən fərqli dəzgah heykəltəraşlığı nümunələri yaratmağa həvəsləndirib.

Gənc tişə ustasının yaratdığı dekorativ xarakterli heykəltəraşlıq əsərləri tezliklə müxtəlif sərgi salonlarında nümayiş olunmağa başladı. 2005-ci ildə “Xocalı faciəsi”nə həsr olunmuş sərgidə “Yaralı” adlı plastik nümunəsi maraqlı kompozisiya kimi sənətsevərlər tərəfindən rəğbətlə qarşılandı.

Vüqar üçün yaradıcılıq sahəsində növbəti yaddaqalan addım Pekin olimpiadasına hazırlıq ərəfəsində təşkil olunmuş respublika sərgi - müsabiqəsində iştirak oldu. Həmin yarışmaya təqdim etdiyi “Qələbə sevinci” adlı əsərinin həvəsləndirici mükafata layiq görülməsini, heç şübhəsiz onun böyük uğuru hesab etmək olar.

Gənc sənətçinin yaradıcılığında Azərbaycanın qədim mədəniyyət ocaqlarından biri olan Qobustan qayaüstü təsvirlərinə münasibət xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Qayaüstü təsvirlərdən aldığı təəssüratlar nəticəsində Vüqar “Qobustan” adlı silsilə əsərlər yaradıb. Həmin silsiləyə daxil olan kompozisiyalardan özünəməxsus plastik həlli ilə seçilən, at belində intizar çəkən aşiqi təsvir edən “Qobustan atlısı”, forma-biçim kamilliyi və plastikliyi ilə seçilən “Qobustanlı qadın”, üzərində müxtəlif məzmunlu qayaüstü təsvirlər həkk edilmiş “Qobustan keçisi”, “Qobustan gəmisi” əsərlərini qeyd etmək olar. Vüqarın bu əsərlərinə nəzər yetirdikdə onun doğma yurdun tarixinə maraq və ehtiramının, xalqının qədim milli və mənəvi keyfiyyətlərini necə dəyərləndirdiyinin bir daha şahidi oluruq. Yaratdığı obrazların plastik səthinin təsvirlərlə - xüsusilə Qobustan qayaüstü təsvirləri ilə örtülməsini onun yaradıcılığının özünəməxsusluğunu vurğulayan bədii məziyyət hesab etmək olar.

Gerçəkləşdirdiyi obrazların bədii həllində daha çox ümumiləşdirilmiş plastik formalara üstünlük verməsi də Vüqarın yaradıcılığının səciyyəvi cəhətlərindəndir. Onun 2008-ci ildə keçirilən “Türkiyə-Azərbaycan” sərgisi üçün hazırladığı “Səmazən” (“Səma rəqsi”) əsərinin özündə ümumiləşdirilmiş ifadəli bədii biçimlə yanaşı, düşündürücü fəlsəfi ideya əks etdirməsi sənətsevərlər tərəfindən böyük maraqla qarşılanıb. 2009-cu ildə Dövlət Rəssamlıq Akademiyasında keçirilən “Qılıncoynatma” adlı müsabiqə - sərgidə “Mübarizə” adlı əsərinin III mükafata layiq görülməsini Vüqarın son illərdə qazandığı uğurlardan saymaq olar.

2009-cu ilin fevralında Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının Gənclər bölməsinə daxil olmaq üçün təşkil olunan sərgidə Vüqar Quliyevin əhəng daşından hazırlanan və özünəməxsus lirikası, axıcı plastik həlli ilə seçilən “Daranan qadın” əsəriylə çıxış etməsi də sənət xiridarlarında Rəssamlar İttifaqının kollektivinə yeni istedadlı gəncin gəldiyinə inamı artırıb.

Yaratdığı heykəllərin məzmunundan və təsvir obyektlərinin xarakterindən asılı olaraq material seçimində həssas olan gənc heykəltəraşın əsərlərin icrasında plastika sənətinin yonma və tökmə texnikasının incəliklərinə daha çox diqqət yetirdiyinə əmin olmaq olar. Vüqar Quliyevin daha çox daş və mis materialına üstünlük verməsi və onlardan istifadə etməklə yadda qalan əsərlər yaratması da bunun təsdiqidir. Onun “Atlı” (mis, gümüş, daş), “Ağırlıq qaldıran” (mis, daş), üzərində milli ornamentlər həkk olunmuş “Dekorativ keçi” (mis, qızıl, emal, daş), “Nar şəlaləsi” (qranit) əsərləri bu qəbildəndir. Hazırda Vüqar “Alim Qasımov”, “Daranan qadın”, “Çarşablı qadın”, “Tovuz quşu” əsərləri üzərində çalışır. Bu isə o deməkdir ki, yaxın vaxtlarda sənətsevərlər onun maraqlı kompozisiyaları ilə tanış ola biləcəklər.

Vüqar Quliyev hazırda Rəssamlıq Akademiyasının IV kurs tələbəsidir. O, yaratdığı əsərlərlə akademiyanın müəllim və tələbə heyətinin rəğbətini qazanıb. İnanırıq ki, Vüqarın arxada qalan illərdə açdığı və axtarışlarla zəngin yaradıcılıq cığırı onu sənət zirvələrinə aparan yola qovuşduracaq.

Aslan Xəlilov,

sənətşünas

Mədəniyyət.- 2011.- 2 mart.- S. 15.