“Mürafiə
vəkilləri” hazırdır, “Sübhün
səfiri”nə isə start verildi
Mirzə Fətəli Axundov - 200
Ramiz Həsənoğlu: “Rejissorluq elə sənətdir
ki, burada hər məqamın öz hökmü var. O
hökmü hökmən nəzərə almalısan”
Xəbər
verdiyimiz kimi, Mirzə Fətəli Axundovun (1812-1878) 200 illik
yubileyi münasibətilə “Azərbaycanfilm”
kinostudiyasında böyük ədibin həyat və
yaradıcılığından bəhs edən ikiseriyalı
“Sübhün səfiri” bədii filminin çəkilişləri
başlanıb. Dövlət sifarişi ilə çəkilən
filmin ilk kadrları lentə alınıb. Çəkilişlər
üç ölkədə - Azərbaycan, Türkiyə və
Gürcüstanda aparılacaq. Sentyabrın axırında
yaradıcı qrup İstanbula yola düşəcək. Filmin
quruluşçu rejissoru Xalq artisti Ramiz Həsənoğludur.
Onun Azərbaycan Televiziyasının “Sabah”
Yaradıcılıq Birliyində quruluş verdiyi “Mürafiə
vəkilləri” film-tamaşası isə, demək olar ki,
hazırdır. Rejissorla görüşüb hər iki ekran əsəri
barədə fikirlərini öyrəndik.
- Ramiz müəllim, bilirik ki,
bütün yay boyu gərgin işləmisiniz. Hazırda
işlər nə yerdədir?
- Bu
yay istirahət olmadı. Çünki iki böyük layihə
ilə məşğulam və hər ikisi Mirzə Fətəli
Axundovla bağlıdır. Azərbaycan Televiziyasının
“Sabah” Yaradıcılıq Birliyində böyük ədibin
“Mürafiə vəkillərinin hekayəti” pyesinin motivləri
əsasında film-tamaşa çəkdik. Azərbaycan
televiziyasının çəkiliş pavilyonunda bir aya
yaxın çəkilişlər oldu və deməliyəm
ki, çoxdandır Azərbaycan televiziyasında gərginliyinə
görə bu qədər əhatəli iş görülməmişdi.
Axırıncı dəfə 1996-cı ildə belə
böyük bir iş “Fatehlərin divanı” olmuşdu.
Axundovun əsərində hadisələr Təbrizdə
baş verir. XIX əsrin ortalarında Təbriz mühitini əks
etdirmək üçün zahiri elementlər vacib idi. Əlbisə,
ayaqqabı, papaq, ev əşyaları - hamısı orijinal
şəkildə hazırlandı, ekran həlli
üçün o dövrün mühiti yarandı.
Film-tamaşada baş rolu - Ağamərdan
rolunu Ramiz Əzizbəyli oynadı, ekran əsərində
aktyor debütləri də oldu. 16 yaşlı Dəniz Tacəddin
elə öz yaşıdı olan Səkinə xanım rolunu
ifa etdi. O, orta məktəbi təzə bitirib, bu il konservatoriyaya daxil olub. Onu da
deyim ki, Dəniz Tacəddin 6 il bundan
əvvəl “Cavid ömrü” filmində balaca Turan Cavidin
rolunu oynamışdı.
Ona görə də etibar edib, inanıb
ona bu rolu
verdim. Mənə elə gəlir
ki, tamaşaçılar
onun ifasını maraqla qarşılayacaqlar.
O biri gənc isə Səyyad Rüstəmov adlı cavan aktyordur. Onun debütü də uğurlu oldu.
“Axundov bu günün
yazıçısıdır”
- “Mürafiə
vəkillərinin hekayəti”
Axundovun altı komediyasından biridir.
Siz bu film-tamaşanı hansı janrda çəkdiniz?
- Əvvəl
bu əsəri musiqili-komediya janrında təqdim etməyi düşünürdüm. Düzdür,
Axundov özü bu əsəri komediya kimi təqdim
edir, ancaq bu komediyanın içində dram - Zeynəbin
dramı da var.
Film-tamaşanın
ssenarisini İlham Rəhimli ilə birgə Axundovun əsərlərinin motivləri
əsasında yazdıq.
Çəkilişlər başa çatıb,
montaj bitmək üzrədir, artıq səsləndirmə dövründəyik,
demək olar ki, bir həftəlik
işimiz qalıb.
- Rejissor kimi nəzərdə tutduqlarınızın neçə
faizini reallaşdıra
bildiniz?
- Yeni bir işə başlayanda elə bil ki, yeni
bir yola çıxırsan. O yolda
hər şey ola bilər.
Bu yolda müəyyən
mənada itkilər də, tapıntılar da var. Rejissorluq elə bir sənətdir
ki, burda hər məqamın öz hökmü var. O hökmü gərək hökmən nəzərə
alasan.
- İlk
dəfə Axundov yaradıcılığına müraciət
edirdiniz. Yeni nələr
kəşf etdiniz?
- Axundov bu günün yazıçısıdır. Həmişə müasir, aktual olan sənət əsəri klassikadır.
Tamaşaçılar “Mürafiə
vəkilləri”nə baxanda
bu əsərin nə dərəcədə
aktual olduğunu özləri hiss edəcəklər.
Axundovun bu əsərinə münasibətdə açılmayan
qatlar var. Çalışdım
ki, bu qatları
da tamaşaçılara
çatdırım.
- Film-tamaşanın
xronometrajı nə qədərdir?
- Film-tamaşa
iki hissədən ibarətdir. Cəm halında 90 dəqiqədir.
“Mürafiə vəkilləri” üç
pərdədən ibarət
olsa da, Axundovun yazdığı əsərlər arasında
ən kiçik həcmli pyesdir. Axundovun əsərlərinin arasında
bu əsərə rejissorlar tərəfindən
həmişə bir qədər ögey münasibət olub. Bu pyes demək
olar ki, səhnələşdirilməyib. Amma bilirəm ki, Bələdiyyə Teatrında
Rövşən Almuradlı
bu əsəri səhnələşdirir.
“Çox gərgin sınaqlar keçdi”
- Film-tamaşa
nə vaxt nümayiş olunacaq?
- Güman ki, film-tamaşa noyabr ayında Azərbaycan radiosunun 85 illiyi ərəfəsində
göstəriləcək, eyni
zamanda Azərbaycan televiziyasının 55 illiyinə
də bir töhfə olacaq. Gələn il
isə Axundovun 200 illik yubileyidir. Bütün respublika üzrə götürsək Axundovun
yubileyi ilə bağlı “Mürafiə
vəkilləri” film-tamaşası
ən birinci və sanballı bir addım olacaq. Təbii ki, digər
layihələr də
var və onların hamısına uğur diləyirəm.
- Axundovla bağlı ikinci layihəniz - “Sübhün
səfiri” filminin çəkilişi nə
yerdədir?
- Filmin hazırlıq mərhələsinin
sonuncu həftəsindəyik,
ayın 21-də çəkilişlərə
başlayırıq, ayın
sonunda İstanbula səfərimiz olacaq. Çox gərgin sınaqlar keçdi. Mirzə Fətəli Axundovun
həyatını ekranlaşdırmaq
üçün üç
aktyorun üzərində
dayandıq. Balaca
Fətəli rolunu oynamaq üçün Tofiq Əliyevi, gənc Fətəli roluna Nicat Həbibovu,
50 yaşdan ömrünün
son günlərinə kimi
orta və yaşlı Fətəli roluna isə Rasim Balayevi seçdik. Artıq birinci çəkiliş
günü oldu.
Hacıqabulda balaca Fətəlinin
anasının qucağında
dəvə karvanı
ilə Cənubi Azərbaycandan Şəkiyə
gəlişini çəkdik.
Filmdə tarixi şəxsiyyətlər,
görkəmli şairlər,
Abbasqulu Ağa Bakıxanov, Mirzə Şəfi Vazeh, Bestujev-Marlinski, Lermontov, Usmiyev
kimi obrazlar var ki, biz bunlarla
bağlı sınaq çəkilişləri aparırıq.
Çox böyük kollektiv
çalışır. Bildiyiniz kimi, filmin ssenari müəllifi Anar, quruluşçu operatoru Kənan Məmmədov, quruluşçu rəssamı
Rafis İsmayılov, bəstəkarı Cavanşir
Quliyev, rejissoru Akif Rüstəmov, prodüseri isə Adil Qulamovdur. Film “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının
bazasında çəkilir.
Çəkilişlər 4 ay davam edəcək,
inşallah, Axundovun yubileyinədək film tam hazır
olacaq.
Yola çıxan adama
uğurlu yol diləyərlər. Biz də “Sübhün səfiri” filminin bütün yaradıcı
heyətinə uğurlu
yol diləyirik.
Təranə Vahid
Mədəniyyət.-
2011.- 21 sentyabr.- S. 10.