Ölkəmizdə
turizmin əksər növləri üçün zəngin
imkanlar var
Alternativ turizm sahəsi də geniş perspektivlərə
malikdir
Alternativ turizm insanları
bir-birinə yaxınlaşdıran, dostlaşdıran istirahət
növüdür. Buraya əsasən kənd turizmi, ekoturizm, macəra
və digər turizm növləri daxildir. Bu səyahət ətraf
mühitin qorunması, milli adət-ənənələrin
tanınması, xüsusilə təbiətlə daha çox
təmasda olmaq imkanını ehtiva edir.
Azərbaycanda da alternativ
turizm üçün geniş imkanlar var. Turizm üzrə
mütəxəssis, professor Cabir Məmmədovun dediyinə
görə, ölkəmizin əlverişli coğrafi
mövqeyi ümumiyyətlə turizmin bir çox növlərinin
inkişafına zəmin yaradır: «Avropa ilə
Asiyanın qovuşuğunda, Transqafqaz nəqliyyat dəhlizinin
ortasında yerləşən Azərbaycanda geniş nəqliyyat
infrastrukturu - hava və dəniz limanları, magistral avtomobil və
dəmir yolları var. Respublikamızın relyefi çox
müxtəlifdir, düzənliklər və dağlar
üstünlük təşkil edir. Ölkə ərazisinin
60 faizə qədərini dağlıq ərazilər tutur.
Bunlar qış kurortlarının inşası
üçün çox əlverişlidir. Xizəkçilər,
kirşə sürmək həvəskarları
üçün burada tramplinlər, enişlər, yoxuşlar
yaratmaq mümkündür. Yer kürəsindəki 11 əsas
iqlim qurşağından 8-i ölkəmizdə var. Bu isə
turistlərin bütün ilboyu istirahətlərinin və
sağlamlıqlarının bərpasının təşkilinə
imkan verir. Bundan başqa, Azərbaycan ərazisində
irili-xırdalı 8400-ə yaxın çay, 250-ə
yaxın göl var. Çay vadiləri çox mənzərəli
olmaqla, çoxsaylı istirahət həvəskarlarını
və turistləri cəlb edir. Daha iri çaylar qayıq
sürmək üçün və su idmanı mərkəzləri
yaratmaq üçün, dağ çayları isə raftinq
üçün çox əlverişlidir. Göl və
nohurlarda balıqçılıq təşkil edilə bilər.
Bu sadaladıqlarım müalicə-sağamlıq mərkəzlərinin,
həmçinin ekoturizmin inkişafı üçün
mühüm ehtiyatlardır».
Həmsöhbətimiz deyir
ki, Azərbaycan həm də özünəməxsus fauna
kompleksi olan bir neçə zoocoğrafi əyalətlərin
qovşağında yerləşir. Qonşu ərazilərdən
- İrandan, Orta Asiyadan, Aralıq dənizi ölkələrindən
olan bəzi heyvan növləri buradakı şəraitə
uyğunlaşaraq, respublikanın faunasını zənginləşdirib:
«Ölkəmizdə təbii şəraitin müxtəlifliyi
ilə əlaqədar onun heyvanlar aləmi də çox rəngarəngdir.
Respublika ərazisində 97 növ məməli, 357 növ
quş, 97 növ balıq və s. heyvan növləri məlumdur.
Bunlar isə ovçuluğun təşkili üçün mühüm
əhəmiyyət kəsb edir. Nəzərə alsaq ki,
dünyanın ov həvəskarları bunun üçün
külli miqdarda vəsait sərf edirlər, onda turizmin bu
növünün ölkə iqtisadiyyatı üçün əhəmiyyətini
müəyyənləşdirə bilərik».
C.Məmmədov Azərbaycan
neftinin müalicəvi imkanlarına da diqqət çəkir:
“Ölkə ərazisinin 2\3 hissəsi neft və qazla zəngindir.
Dünyada məşhur olan Naftalan nefti əsasında bir
sıra xəstəliklər müalicə olunur”.
Mütəxəssis deyir
ki, dünyanın ən iri gölü olan Xəzərin
fiziki-coğrafi göstəriciləri də unikaldır:
“Bundan əlavə, hidromineral ehtiyatlarımız
sanatoriya-kurort işinin inkişafı üçün əhəmiyyətlidir.
Dünyada tanınmış mineral sularından heç də
geri qalmayan isti və mineral bulaqlar - Badamlı, Sirab, Turşsu,
İstisu və digərləri böyük iqtisadi müalicəvi
əhəmiyyət daşıyır».
Bütün bunlarla bərabər,
həmsöhbətimiz onu da bildirdi ki, Azərbaycanın zəngin
tarixi və mədəni irsi mədəni turizmin
inkişafı üçün böyük imkanlar
açır: “Ölkə ərazisindəki 6 mindən
artıq tarixi-memarlıq abidələrinin əksəriyyəti
Böyük İpək yolunun Azərbaycandan keçən
qolu boyunca yerləşir və indinin özündə də
heyrət doğurur. Bunlara misal olaraq ibtidai insanların Qobustan
mağaralarında qayaüstü rəsmlərini, atəşpərəstlik
məbədlərini, qüllələri, alban kilsələri
və ibadətgahları, möhtəşəm qala
divarları və qəsrləri, karvansaraları, İslam mədəniyyəti
dövrünün əzəmətli saraylarını,
memorial, ayin və digər tikililəri göstərmək
olar. Bütün bunlar Azərbaycan memarlıq abidələrinin
qızıl fondunu təşkil etməklə, xarici
qonaqların böyuk marağına səbəb olan
mühüm turizm məhsullarıdır. Son illər ölkə
ərazisində çoxsaylı turist-ekskursiya
marşrutları yaradılıb. Bu isə onu deməyə əsas
verir ki, turizm Azərbaycanın iqtisadiyyatında aparıcı
mövqeyə malik ola bilər. Çünki turizm biznesi təsərrüfatın
digər sahələrinin inkişafını
stimullaşdırmaqla yanaşı, özündə iqtisadi,
humanitar, tərbiyəvi və estetik amilləri birləşdirir».
Fəxriyyə Abdullayeva
Mədəniyyət.- 2011.- 7 yanvar.- S. 9.