Xəzərdən
Xəzərə könül yolları
Anadolunun “cazibə mərkəzi”ndə
unudulmaz görüşlər
Qəzetimizin
ötən sayında xəbər verdiyimiz
kimi, 2-4 fevral tarixlərində
Türkiyənin Elazığ şəhərində
“Elazığ-Bakı mədəniyyət və sənət görüşü” keçirilib.
Türkiyə Cümhuriyyəti Baş
nazirliyi yanında Xaricdə Yaşayan Türklər və Əqraba Toplular Başkanlığı, Azərbaycanın
Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin dəstəyi, Elazığ Valiliyi, Bələdiyyə
Başkanlığı, Mədəniyyət və Turizm İdarəsi, Fırat Universiteti,
Elazığ Ticarət və Sənaye Evi,
“Manas” nəşriyyatı, o cümlədən Azərbaycan
Yazıçılar Birliyinin
iştirakı ilə təşkil olunan tədbir
ölkəmizin müstəqilliyinin bərpa edilməsinin 20
illiyinə həsr olunmuşdu.
Tədbirdə Azərbaycandan geniş nümayəndə heyəti - Yazıçılar Birliyinin sədri, Xalq yazıçısı Anar, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin Nəşriyyat, reklamın təşkili və informasiya şöbəsinin müdiri Vaqif Bəhmənli, şöbənin İnformasiya və reklam sektorunun baş məsləhətçisi Aslan Cəfərov, Yazıçılar Birliyinin katibi, “525-ci qəzet”in baş redaktoru Rəşad Məcid, filoloq Asif Rüstəmli, Elazığda mühacirət ömrü yaşamış böyük şairimiz Almas İldırımın yaradıcılığının tədqiqatçısı Hacıağa Almaszadə, şair Əjdər Ol, antik əşyalar üzrə mütəxəssis Şahid Həbibulla, ədəbiyyat və incəsənət nümayəndələri, media mənsubları iştirak edirdi.
“Elazığ-Bakı mədəniyyət və sənət görüşü” çərçivəsində Elazığda Azərbaycan parkı və Şəhidlər abidəsinin təntənəli açılış mərasimi keçirildi. Ötən il Quzey Kıbrıs Türk Cümhuriyyətində keçirilən IV Türk dünyası ədəbiyyat dərgiləri konqresində “Türk dünyasında 2012-ci ilin ədəbiyyat adamı” seçilmiş Xalq yazıçısı Anara Fırat Universitetinin “Fəxri doktoru” diplomu təqdim olundu. Bundan başqa, Elazığın “Manas” nəşriyyatı tərəfindən çap olunan “Cəfər Cabbarlının həyatı, sənəti və mücadiləsi” və Azərbaycanın “Ozan” nəşriyyatı tərəfindən çap olunan “Elazığ çələngi” kitablarının təqdimat mərasimi, Almas İldırıma və Füzuliyə sayğı gecələri keçirildi.
...Bakıdan bizi qardaş ölkəyə qar yola saldı, Türkiyənin qoca şəhəri İstanbulda da bizi ağappaq qar qarşıladı. Nə soyuq, nə şaxta Anadolunun söz, sənət, mədəniyyət beşiyi sayılan Elazığa - Almas İldırımın ikinci vətəninə getmək istəyimizin qarşısını ala bilmədi. Bu dəfə xəyalən yox, gerçəkdən Elazığa “ucduq”. Mədəniyyətin, incəsənətin, ədəbiyyatın qovuşduğu bu məkanda isə bizi qar yox, günəşli gün qarşıladı. Sanki Elazığa yaz gəlmişdi...
...Elazığla Bakı çoxdan qardaşlaşıb. Bu iki diyarı bir-birinə vətən həsrətli mühacir şair Almas İldırımın taleyi, vətən yanğısı ilə od tutub yanan şeirləri, dərdləşdiyi kiçik Xəzər gölü və bu torpaqdakı silinməz izləri bağlayır. Onda hələ keçilməz sərhədlər iki qardaş ölkəni bir-birindən ayırırdı, onda hələ kommunizmin orağı xalqları keçmişindən qoparırdı. Tarixin bu sərt və amansız döngəsində Almas İldırım ölümün gözünə baxa-baxa öz şeirlərində türk dünyası ilə qürur duyur, türkçülüyü sevə-sevə təbliğ edirdi. Belə bir zamanda ağrılara, acılara, təqiblərə məruz qalan şair sonda Elazığa üz tutdu:
Aç qoynunu, uzaqdan gəlmişəm, çox yaslıyam,
Eli, yurdu çalınmış bir qərib Qafqazlıyam.
Bu torpaq Almas İldırımı öz balası kimi bağrına basdı. Kədərli taleyi, işıqlı arzuları, inamı, əqidəsi ilə Almas İldırım Azərbaycanla Türkiyənin ortaq övladı oldu...
Kiçik Xəzərdən böyük Xəzərə
...Zaman zaman içindən axıb keçdi. Almas İldırıma və Almas İldırımlara qənim kəsilən sovet rejimi tarixin səhnəsindən silindi. Heç nəyi unutmayan tarix boxçasında gizlətdiyi həqiqətləri üzə çıxardı. Ancaq illər boyu Elazığ vilayəti həsrət və vətən şairini heç unutmadı. Almas İldırımın xatirəsinə həsr olunmuş gecələr keçirdi, kitablarını nəşr etdi.
1992-ci ildə Elazığda “Fırat şeir axşamları” adı ilə bir şeir gecəsi keçirildi. Sonralar “Xəzər şeir axşamları” adı ilə keçirilən bu tədbir türk dünyasına səs saldı. İlk dəfə 5 dekabr 1992-ci ildə Elazığın mədəniyyət adamı Fikrət Məmişoğlunun xatirəsinə həsr olunan “Xəzər şeir axşamları”nda Azərbaycandan professor Ələddin Məmmədoğlu, 1993-cü ildə dastan şairi Niyazi İldırım Gəncosmanoğlunun xatirəsinə həsr olunmuş gecədə Xalq şairi Nəbi Xəzri iştirak etdi. 22-25 sentyabr 1995-ci ildə “Xəzər şeir axşamları” Doğu Türküstan davasının böyük mücahidi İsa Yusif Alptekinin xatirəsinə həsr olundu.
2004-cü ildə isə “Xəzər şeir axşamları” “Kiçik Xəzərdən böyük Xəzərə” adı ilə Azərbaycanın paytaxtında - Bakıda gerçəkləşdi. “Uluslararası Xəzər şeir axşamları” 22-24 sentyabr 2005-ci il tarixlərində Almas İldırımın xatirəsinə həsr olundu. Bu gecədə 20-yə yaxın türkdilli ölkənin nümayəndəsi iştirak edirdi. 2008-ci ildə keçirilən gecə Xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadənin yaradıcılığına həsr olunmuşdu...
20 ildən bəri təşkil olunan “Xəzər şeir axşamları” iki qardaş xalqın ədəbiyyatını, milli-mənəvi dəyərlərini bir araya gətirmək istiqamətində böyük layihələrə imza atıb. 2006-cı ildə Elazığda fəaliyyətə başlayan “Manas” türkdilli xalqlarının ədəbiyyatının təbliğində böyük işlər görməkdədir. 2007-ci il Elazığda “Almas İldırım ili” elan olunur və şairin 100 illik yubileyi yüksək səviyyədə qeyd edilib. Ənvər Arasın “Xəzərdən Xəzərə Almas İldırım” kitabı “Manas” nəşriyyatı tərəfindən çap olunub. Elazığ Bələdiyyə Məclisinin qərarı ilə şəhərin küçələrindən birinə Almas İldırımın adı verilib. 2007-ci ildə Azərbaycanda da Almas İldırımın 100 illiyi Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə yüksək səviyyədə qeyd olunub.
2008-ci ildə Bakıda fəaliyyət göstərən “Ozan” nəşriyyatı ilə Elazığ “Manas” nəşriyyatı birlikdə “Elazığ çələngi” kitabını nəşr edib və 2010-cu ildə Bakıda elazığlı qonaqların iştirakı ilə kitabın geniş təqdimat mərasimi keçirilib.
Azərbaycanla Türkiyəni, Elazığla Azərbaycanı, sadəcə, tarixləri, mədəniyyətləri, qədərləri deyil, həm də sevgiləri, sevdaları, türküləri birləşdirir. Bu birlikdə Elazığın ayrıca bir yeri var...
Elazığda Azərbaycan parkı
Azərbaycanın müstəqilliyinin bərpasının 20 illiyinə həsr olunmuş “Elazığ-Bakı mədəniyyət və sənət görüşü”ndə daha bir tarix yazıldı. Elazığın Cümhuriyyət məhəlləsində Azərbaycan parkı və Azərbaycan şəhidlərinin xatirəsinə ucaldılmış heykəlin təntənəli açılışı oldu.
Açılış mərasimində Elazığ valisi Muammer Erol çıxış edərək, Elazığ bələdiyyəsi tərəfindən salınan Azərbaycan parkı və park içərisində 1918-ci ildə Bakının erməni daşnakları və bolşeviklərdən azad olunması zamanı həlak olan iki elazığlı əsgərin şərəfinə ucaldılmış şəhidlər abidəsinin açılışını önəmli hadisə kimi dəyərləndirdi. Azərbaycanla Elazığ arasındakı qardaşlığın, dostluğun bundan sonra da davam edəcəyini bildirdi.
Elazığ Bələddiyyə Başkanı Süleyman Salmanoğlu çıxışına böyük şairimiz Bəxtiyar Vahabzadənin misraları ilə başladı:
Bir ananın iki oğlu,
Bir amalın iki
qolu.
O da ulu, bu da
ulu,
Azərbaycan-Türkiyə.
Bələdiyyə
başkanı çıxışında
bu gün Elazığ şəhərində
Krım türklərinin
əfsanəvi lideri olan Mustafa Cəmiloğlu parkına, Qazaxıstan Akmola parkına, böyük qırğız
yazıçısı Çingiz
Aytmatov parkına, Azərbaycanın və Türkiyənin ortaq övladı olan Almas İldırım prospektinə, Azərbaycan
şairi Bəxtiyar Vahabzadə prospektinə Azərbaycan parkı və Azərbaycan şəhidlər abidəsinin
əlavə olmasından
məmnunluq duyduqlarını
dilə gətirdi. İki ölkənin birliyi, diriliyi üçün çalışanlara öz
təşəkkürünü bildirdi.
Mərasimdə
Türk Ədəbiyyatı
Vəqfi Başkanı
Servet Kabaklı tarixi köklərə söykənən Azərbaycan-Türkiyə
münasibətlərindən söz açdı, tariximizi vərəqlədi,
zaman-zaman xalqın azadlığı və müstəqillik yolunda canını qurban verən şəhidlərimizin
xatirəsini andı,
20 ildən bəri keçirilən “Xəzər
şeir axşamları”nın
mədəniyyətimizin, incəsənətimizin,
ədəbiyyatımızın inkişafında önəmli
yeri olduğunu qeyd etdi. “Tük
dünyasının şeir
paytaxtı”na çevrilən
Elazığda keçirilən
hər görüşün
iki qardaş ölkə üçün
yeni tarixlər yazdığını bildirdi
və bu “könül görüşü”nün
memarlarına Türkiyədən
və Azərbaycandan əmək və dəstək verən rəsmi qurumların nümayəndələrinə öz təşəkkürünü
bildirdi.
Azərbaycan parkı və
parkın içində
Azərbaycan şəhidlərinin
şərəfinə ucaldılmış
heykəlinin açılışında
iştirak edən Xalq yazıçısı
Anar tarixin ən çətin anlarında bir-birinə dayaq olan Azərbaycan
Türkiyə qardaşlığından
söz acdı. Türkiyənin ən gözəl guşələrindən
biri olan Elazığda keçirilən
“Xəzər şeir axşamları”nda iki ölkənin mədəniyyətinin,
ədəbiyyatının qovuşduğunu
bildirdi və qeyd etdi ki,
bu gün Elazığda Azərbaycanın
nişanələri çoxdur.
Xalq yazıçısı Elazığda
Azərbaycan parkını
yaradanlara, o cümlədən
Azərbaycan və bütövlükdə türk
şəhidlərinin ruhuna
abidəni ucaldanlara bütün azərbaycanlılar
adından öz təşəkkürünü, minnətdarlığını bildirdi. “Biz Elaziğı
sevirdiksə, indi bu sevgi birə-beş
artdı”,- deyən türk dünyasının böyük
yazıçısı çıxışını
bu sözlərlə bitirdi:
Əziz, gözəl Elaziğ,
Səni görməyənlərə, nə
yazıq...
(ardı gələn sayımızda)
Təranə Vahid
Bakı-Elazığ-Bakı
Mədəniyyət.-
2012.- 10 fevral.- S. 8.