Şahdağ əzəmətli poeziya
Dağ təbiətin möcüzəsi,
vüqarlılıq, ucalıq, dözümlülük rəmzi,
əbədilik və romantika simvoludur. Ulu Tanrıya lap
yaxını da elə möhtəşəm dağ zirvəsidir.
Babalarımız dağı müqəddəs bilib, ona and
içiblər.
Şair Həsən Xasiyev 1952-ci
ildə əzəmətli Şahdağın ətəyindəki
Zindanmuruq kəndində dünyaya göz açıb.
Uşaqlıq illəri “qüdrətdən səngərli -
qalalı dağlar”da, barlı-bərəkətli Qusar
torpağında keçib. Bəlkə də bu
dağların sərtliyi, dəyanəti, həm də bir qədər
zəhmliliyi hopub Həsən müəllimin təbiətinə.
Gur şəlalələr, çaylar, yaşıl ormanlar
önündə heyrətə gəlib saatlarla tək-tənha
xəyallara, dərin düşüncələrə
dalıb. Dağda qoyun-quzu otara-otara təbiətin qaya-qaya,
daş-daş, cığır-cığır olan
kitabından çox şey əxz edib. Dağların müqəddəs
hikmətini dərk edib, ilhamı dağ şəlaləsi tək
çağlayıb və beləcə əlinə qələm
alıb.
Həsən müəllimi
Şahdağın havası, suyu, Qusarın çörəyi
və tərbiyəsi ilə böyümüş bir
övlad, kəndinə, kəsəyinə bütün
varlığı ilə bağlı ziyalı, vətəndaş-şair
kimi rayonda yaxşı tanıyırlar.
Yazı zümrüd meşəli,
yayı buz bulaqlı, payızı barlı-bəhrəli,
qışı ağ örpəkli Qusar ona yeni mövzular
verir. Azərbaycan təbiəti, yurd sevgisi şairin
poeziyasında elə sözlərdən biçilib ki, müəllifin
poetik düşüncələrində qəribə bir
vurğunluq, canıyananlıq duyursan. Şahdağın saf
havası, coşqun Samurun sehrli nəğmələri,
Şahnabatın zümzüməsi, Qayibulağın şəfaflığı,
Silibir yaylağının tər çiçəklərinin
ətri, ”Pərizada” və ”Ləzginka”nın şux musiqisi
qarışıb şeirlərinin mayasına:
Şahdağın havası ciyərlərimdə,
Axır damarımda Şahnabat suyu.
Gözüm yox dünyanın
heç bir yerində,
Yaşaram Qusarda həyatım boyu.
Oxu “Pərizada”, əl
çalsın hamı,
“Ləzginka” bu yerdə demə
ki, susar.
Kükrəsin
Samur tək şair ilhamı,
Yaşa, Azərbaycan, yaşa, ey Qusar!
Bəli, Həsən müəllim
Azərbaycana müqəddəs
bir yer kimi
baxmağa, Vətən
haqqında əqidə
və məsləyini
dəyişməməyə səsləyən ziyalıdır.
Doğma
Azərbaycan, eləcə
də onun bir parçası olan Qusar şair
üçün hər
şeydən qiymətlidir,
ömrünün məramı
və qayəsidir.
Əbəs yerə deməyiblər
ki, “vətən daşı olmayandan olmaz ölkə vətəndaşı”. Son
illər vətənimizin
üzləşdiyi ağrılı-acılı
hadisələr bir şair-vətəndaş kimi
onu narahat edir. “Qarabağ harayı”, “Fəxrəddin”,
“Oğullar” poemaları
bu dərddən, vətənpərvər igidlərimizin
qəhrəmanlığından söz açır:
Namus, qeyrət qalasıdır,
Ürəklərdə qalasıdır.
Qorxmaz ləzgi balasıdır,
Bizim Qusar şəhidləri.
Bu Bəhruzdu,
bu Sərvərdi,
Bu İmrandı,
bu Cəfərdi,
İgid Adil, mərd Azərdi,
Bizim Qusar şəhidləri.
“Qusar şəhidləri”, “Ocağın
odu”, “Qusarda yazdığım kitab”, “Şahdağ sovqatı”, “Ömür hesabat istər”, “Şərəfli
həyat yolu” kitabları, elmi-publisistik məqalələri, dolğun
çıxışları, aldığı “Qızıl
qələm”, “Araz” ali ədəbi mükafatları təcrübəli
qələm sahibinin Azərbaycana, doğma torpağa sədaqətindən,
məhəbbətindən, söz adamı kimi yüksək peşəkarlığından soraq verir.
Şahdağda
çiçəklər ətir
kimidir,
Başında buludlar çətir
kimidir.
Pətəklər
kəlmə tək, sətir kimidir,
Arılar şirini balına
yazar.
Babamız mehtər tək keçirər günü,
Çəkər at belində elin
yükünü.
Qoruyar ocağı, malı,
mülkünü,
Niyyəti asdığı nalına
yazar,
- deyən
Həsən Xasiyevin Vətən ünvanlı
əsərlərində vətəndaş
sevgisi ilə bərabər, xalqlar dostluğuna çağırış
duyğuları çox
güclüdür. Publisistik yazılarında
dostluq, qardaşlıq,
birlik ənənələrini
yaşatmağa səy
göstərib. Söz xiridarı
kimi həmişə sözün qədir-qiymətini,
yerini, məqamını
bilib. Şeirləri
ona görə ürəklərə yol tapıb ki, səlis dili, inci tək sözləri,
xüsusi deyim tərzi var. Bu həm də xalq ruhuna,
folklora, milli-mənəvi
dəyərlərə, özünü
dərk etməyə,
soykökünə bağlılıqdan
irəli gəlir.
El-obasının
sevinc-kədərini, arzu-istəklərini
əsərlərində ustalıqla,
səy və bacarıqla işıqlandırdığına
görə onu dəfələrlə məktəblilərlə,
tələbə, ziyalılarla,
əmək və müharibə veteranları
ilə görüşlərə
dəvət ediblər.
İctimai məzmun və
əhəmiyyət kəsb
edən bu əsərlər və görüşlər barəsində
mətbuat səhifələrində
çoxlu xoş sözlər yazılıb,
televiziyada verilişlər
nümayiş olunub.
Elə bilmə burda bekar, naçaram,
Dərələrdən,
təpələrdən qaçaram,
Ürəyimi bir gözələ açaram,
A Şah
dağı, Şah dağı.
Dağ çayı tək şırım - şırım
axan mən,
Şimşək
olub, parlayan mən, çaxan mən,
Şair kimi zirvəsinə çıxan mən,
A Şah dağı, Şah dağı...
Filologiya elmləri namizədi A.Əhmədovun “Şahdağ
sovqatı” kitabına
yazdığı ön
sözündə oxuyuruq:
“Həsən Xasiyev özünə və şeirlərinə tələbkar
olduğundan ehtiyac duymadığı və daxilən yaşamadığı
mövzunu qələmə
almır. Ömrü boyu həqiqət,
ədalət, qanun, düzgünlük axtarışında
olub. Şeirlərində insanı yüksəldib,
xeyirin, işığın
təntənəsinə inanıb.
Həyatda gördüyü neqativ hallar - rüşvətxorluq, yaltaqlıq,
paxıllıq, vəzifədən
sui-istifadə edənlər
onun əsas tənqid hədəfləridir”.
Şəxsiyyəti ilə sənəti
vəhdət təşkil
edən, düşünən
və düşündürən
şairin 60 yaşı
tamam olur. Şirinli-acılı, enişli-yoxuşlu, sevincli-kədərli, şərəfli
və mənalı bir ömür yaşayıb. Fəxr
edirik ki, ömrünün kamillik çağlarını, gözəl
anlarını söz-sənətlə
qol-boyun yaşayan Həsən Xasiyev Azərbaycan vətəndaşı
kimi var qüvvəsini, səy və bacarığını,
bütün şüurlu
həyatını ədəbiyyatımızın
zənginləşməsinə həsr edib.
Şahdağı
dağların şahı,
soltanı adlandıran,
onun əzəmətini,
vüqarını dərindən
duyan şair “Şahlıq” şeirində
belə bir qənaətdədir:
O şahlıq
quşunu uçurub bir gün,
Sanma ki, xan olar,
şah olar adam.
Sənət dünyasında Şah olmaq üçün,
Gərək şah əsərlər
yazam, yaradam.
İnşallah,
arzuna çatacaqsan, şair qardaşım! Sənə dağ səbri, dağ dözümü, dağ ömrü arzulayırıq. Və
qədirbilən oxucuların
diqqətinə yazdığınız
bu misraları çatdırıram:
Şahdağın
qoynunda bir şair yaşar,
İlhamı dağ çayı, çağlayar, coşar.
Elinə, xalqına nəğmələr
qoşar,
Heç zaman unutma, qədrini bilin.
Sərafət Dağıstanlı,
Azərbaycan Yazıçılar
Birliyinin üzvü, “Qızıl qələm”
mükafatı laureatı
Mədəniyyət.-
2012.- 19 oktyabr.- S. 15.