“Aktyor
rejissorla eyni cəbhədə vuruşan tərəfdaşdır”
Pərviz
Məmmədrzayev: “Mənfi obraz mənim problemimə toxunursa,
ideya məni çəkirsə, o obrazı məmnuniyyətlə
canlandıraram”
Pərviz Məmmədrzayev 1971-ci
il fevralın 13-də Bakıda anadan olub. 1994-cü ildə Mədəniyyət
və İncəsənət Universitetinin teatr rejissorluğu
fakültəsini bitirib. 1993-cü ildən Gənc
Tamaşaçılar Teatrının yardımçı heyətində,
1994-cü ildən isə teatrın nəzdində fəaliyyət
göstərən “Dəli yığıncağı”
pantomima teatr-studiyasında çalışmağa
başlayıb. Daha sonra dövlət statusu alan Pantomima
Teatrında fəaliyyət göstərib. “Kimdir müqəssir?”
(Mahmud), "Nağaraçılar" (Nağaraçı
müəllim), "Bayraqdarlar" (Yol göstərən),
"Dulusçu" (Dulusçu), "Gəldim ki, olam qəmin
hərifi" (Məcnun), “Kölgə” (Heykəl) və s.
tamaşalarda oynayıb. Bu günə qədər 25-ə
yaxın filmdə çəkilib (“Yalan”, “Cavid ömrü”,
“Düyün”, “Hökmdarın taleyi”, “Qala”, “Bir addım”,
“Sübhün səfiri” və s.). 2001-ci ildən pedaqoji fəaliyyətə
başlayıb. Səhnə hərəkəti və
plastikası üzrə dərs deyir. 2010-cu ildə “Simsar"
teatr-studiyasını yaradıb. 2006-cı ildə
respublikanın “Əməkdar artist”i fəxri adına layiq
görülüb.
- Kino və teatr. Hansını daha
çox sevirsiniz?
- Teatrı daha çox sevirəm.
Bura mənim doğma yuvamdır. Səhnəyə
çıxdığım zaman tamaşaçı ilə
canlı ünsiyyəti heç nəyə dəyişmərəm.
Kinonu əvvəldən sevməmişəm. Kinokamera mənə
olduqca soyuq görünür. Kino başqa aləmdir. Mənim
dünyam isə teatrdır.
- Aktyorluqda ən vacib olan nədir?
- Aktyorluq sənəti mənim
üçün özünü ifadə etmək bacarığıdır.
Burada ən vacib olan fikirdir. Fikir olmasa, model kimi səhnəyə
çıxmağın mənası yoxdur. Aktyor rejissorla eyni
cəbhədə vuruşan tərəfdaşdır.
- Daxilən sizə uzaq olan rolu
oynamaq necə?
- Rol mənim daxilimdən uzaq ola
bilər. Ancaq ümumi ideya məni narahat edirsə, mən onu
canla-başla oynayıram. Mənfi obraz mənim problemimə
toxunursa, ideya məni çəkirsə, o obrazı məmnuniyyətlə
canlandıraram. Eyni zamanda, hesab edirəm ki, aktyor rol təklifinə
diqqətlə yanaşmalıdır. Qazandığı
statusu saxlamağı bacarmalıdır.
- Başqa teatrlara gedirsiniz? Sonuncu dəfə
hansı tamaşaya baxmısınız?
- İmkan olanda gedirəm. Sonuncu dəfə
“Yuğ” teatrında “Tabu” tamaşasına baxmışam.
Yozum, plastik həll mənim üçün maraqlı idi.
Akademik Milli Dram Teatrında “Yaşlı xanımın gəlişi”
tamaşasına baxmışam. Təbii ki, bəyəndiyim və
bəyənmədiyim məqamlar olur. Mən teatra professional
gözlə baxıram.
- Mədəniyyət və İncəsənət
Universitetində dərs deyirsiniz. Yeni nəsil aktyorlar
yetişdirirsiniz. Aktyor necə olmalıdır?
- Mənə görə, aktyorun əxlaqı
vacibdir. Əxlaqlı insan ona verilən
tapşırığı vaxtında yerinə yetirəcək.
Məsuliyyəti hiss edəcək. Maksim Qorki deyir ki, dahilik 1
faiz istedad, 99 faiz alın təri tələb edir. Zəhmətlə
müəyyən yerə gəlib çıxmaq olur.
- Yaxşı pedaqoqsunuz?
- Pedaqoq böyük
anlayışdır. Mən hələ özümə bunu
deyə bilmərəm. Mən sadəcə bildiklərimi
öyrətməyə çalışıram. Tələbələrim
cəmiyyət üçün nümunə olacağı
halda, mən deyə bilərəm ki, nəsə etdim.
- Sənətdə yeni nəslin
yetişməsində tələbənin və müəllimin
rolu nə qədərdir?
- Hər dövrdə istedadlı tələbələr
olur. Tələbəyə ürək qızdırmaq, onu
sındırmamaq lazımdır. Tələbə hiss etməlidir
ki, müəllim onun işinə biganə deyil. Pedaqoq tələbənin
taleyi ilə maraqlanmalıdır. Bayaq qeyd etdiyim kimi, hər
ikisində əxlaq önəmli rol oynayır. Tələbə
ilk olaraq müəllimin işə yanaşmasını qiymətləndirir.
Ondan nümunə götürür.
- Bəs evdə necə
atasınız? Üç övlad
böyüdürsünüz...
- Nə qədər gərgin
işim olsa belə, çalışıram gün ərzində
bir neçə dəfə evə zəng edim. İstirahət
günlərimi də onlarla keçirməyə
çalışıram. Uşaqlarıma bacardığım
qədər çox vaxt sərf etməyə
çalışıram.
- Teatrda sizi sevgi rollarında
çox görmüşük (Məcnun, Mahmud və s.).
Aktyorun şəxsi həyatında sevgi önəmlidirmi?
- İnsan sevməlidir. Söhbət
təkcə qadına olan sevgidən getmir. Tərəf-müqabilini
sevməlisən, tələbəni sevməlisən.
- Aktyorluqdan başqa Pərviz Məmmədrzayev
nə bacarır?
- Dülgərliyi bacarıram. Vaxtilə öyrənmişəm və Rus Dram Teatrında bir müddət dülgər kimi çalışmışam.
- Tamaşa qurursunuz. Bəs film çəkmək necə?
- Təklif olub, amma imtina etmişəm.
Hər kəs öz işi ilə məşğul
olmalıdır. Kinorejissorluğun poetikası başqadır.
Kinoda kadr anlayışı var. Buna dərindən bələd
olmaq lazımdır. Mən isə teatr adamıyam.
- Sizcə, milli kinomuzun problemi nədir?
- Azərbaycanın milli kinosunda bir
qədər maddi problemlər var. İkinci məsələ
işə vicdanla yanaşmaqdır. Rejissor əlində olan
pula görə ağılla hərəkət edib keyfiyyətli
məhsul ortaya çıxarmaq üçün
çalışmalıdır.
- Aktyor olaraq bugünkü tamaşaçının
zövqü sizi qane edir?
- Xeyr. Bayağı musiqilər,
şoular dəbdədir. İnsana nə verirlər onu yeməməlidir.
Ac qal, axtar, tapacaqsan. Mən öz yerimdə çox
çalışıram. Tələbələrimi israrla nəyəsə
çağırıramsa, övladlarıma düzgün
istiqamət verməyə can atıramsa, demək, dəyişməyə
çalışıram. Problemin həlli üçün hər
kəs öz yerində çalışmalıdır.
- Son illər çəkilən
filmlər barədə fikriniz.
- Samir Kərimoğlunun “Niyyət”
filmini çox bəyənirəm. Təəssüf ki, son illər
çəkilən filmlər az nümayiş olunur. “Dolu”
filmini izlədim. Döyüş səhnələri diqqətimi
çəkdi. Bu cür səhnələr çəkilirsə,
demək, bundan daha yaxşılarını çəkəcəyik.
- Kinoda hələlik
axırıncı rolunuz olan Dərviş Abdulla (“Dərvişin
qeydləri”, rejissor Eldar Quliyev) hansı xüsusiyyətinə
görə sizi cəlb etdi?
- Mənim sufizmə marağım
çoxdur. Ssenarini oxuyanda bu rolu sufizmə yaxın
gördüyüm üçün çox bəyəndim.
- Olub ki, işinizdən bezəsiniz?
- Olub. Bəzən hər şeyi
atıb, çıxıb getmək istəmişəm. Lakin məni
saxlayan şeylər olub.
- Gələcəkdən gözləntiləriniz.
- Çox istərdim ki, tələbələrim,
övladlarım ümidlərimi doğrultsunlar. Necə ki,
bağban əziyyət çəkir və bəhrəsindən
zövq alır. Mən də istərdim, əziyyətimin bəhrəsini
görüm.
Söhbətləşdi:
Reyhan İsayeva
Mədəniyyət.-
2013.- 23 yanvar.- S. 10.