“Arşın mal alan” rusiyalı
tələbələrin ifasında
100 yaşlı
operetta tələbə-aktyorların ifasında tamaşaçıların
alqışını qazandı
Xəbər verdiyimiz kimi, Rusiyanın Novosibirsk şəhərinin
Dövlət Teatr İnstitutunun tələbələri
dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin
“Arşın mal alan” operettasını
səhnələşdiriblər. Tamaşa Novosibirsk vilayəti
Mədəniyyət Nazirliyinin
və Novosibirskdə fəaliyyət göstərən
“Rus-Azərbaycan evi”nin dəstəyi ilə hazırlanıb. Bakıya gələn heyət aprelin 16-da tamaşanı Dövlət Musiqili Teatrında nümayiş etdirib. Aprelin 17-də
isə Novosibirsk Teatr İnstitutunun müəllim-tələbə
heyəti və “Rus-Azərbaycan evi”nin nümayəndələri
Bakı Slavyan Universitetinin (BSU) qonağı
oldular.
Qeyd etmək
lazımdır ki, bu gün Azərbaycanla
Rusiya arasında, bütün sahələrdə
olduğu kimi, mədəniyyət sahəsində
də əlaqələr
inkişaf edir. Bu münasibətlərin genişlənməsinə
iki ölkənin təhsil müəssisələri,
mədəniyyət ocaqları
arasında əməkdaşlıq
da öz töhfəsini verir.
Bu xüsusda Bakı Slavyan Universitetinin Rusiya Federasiyasının müxtəlif regionlarında
fəaliyyət göstərən
ali məktəblərlə
qurduğu əlaqələrinin
öz yeri var. Bu əlaqələr öz növbəsində ikitərəfli
mədəni mübadiləyə
zəmin yaradır.
Novosibirsk Teatr İnstitutunda
Üzeyir bəyin dünyaca məşhur olan, ötən il 100 illiyi
UNESCO səviyyəsində qeyd olunan “Arşın
mal alan” əsərinin
tamaşaya qoyulması
da buna bariz
nümunədir.
Səhnə əsərinin nümayişindən
öncə novosibirskli
qonaqların BSU-nun müəllim-tələbə
heyəti ilə görüşü oldu. Görüşdə
“Rus-Azərbaycan evi”nin rəhbəri Mais Məmmədov, qurumun ağsaqqallar şurasının sədri
Əyyub Abbasov, qurumun üzvü İsa Səfərov da iştirak edirdi.
Mədəni əlaqələrə töhfə
BSU-nun rektoru, professor Asif Hacıyev dahi Azərbaycan bəstəkarının
əsərinin səhnələşdirilməsinə
görə tamaşanın
quruluşçu rejissoru,
Novosibirsk Teatr İnstitutunun
“Aktyor sənəti və rejissorluq” kafedrasının dosenti Anatoli Axreyevə və institutun tələbələrinə minnətdarlığını
bildirdi. Rektor Azərbaycan və
Rusiya tələbələri
arasında dostluq münasibətlərinin iki
ölkənin təhsil
və mədəniyyət
sahəsində möhkəm
əlaqələrinin göstəricisi
olduğunu vurğuladı.
Novosibirskdəki “Rus-Azərbaycan evi”nin
rəhbəri Mais Məmmədov “Arşın
mal alan” operettasının Azərbaycan
mədəniyyətinin incilərindən
biri kimi dünyada tanındığını
bildirdi: “Rus-Azərbaycan
evi” bir ildir fəaliyyət göstərir. Məqsədimiz əlaqələrimizi genişləndirmək, Azərbaycan
mədəniyyətini Novosibirsk vilayətində təbliğ
etməkdir”.
Üzeyir
Hacıbəylinin möhtəşəm
əsərlərinin təkcə
Azərbaycana deyil, dünya mədəniyyətinə
məxsus olduğunu deyən Mais Məmmədov “Arşın
mal alan”dan sonra dahi bəstəkarın
“Koroğlu” operasının
da Novosibirskdə tamaşaya qoyulmasına dəstək verəcəklərini
bildirdi.
Novosibirsk
Teatr İnstitutunun dosenti Anatoli Axreyev tədris müəssisəsi barədə
söz açdı, tələbələrin “Arşın
mal alan”ı böyük həvəslə
oynadıqlarını qeyd
etdi.
BSU-nun mətbuat xidmətinin rəhbəri Adil Əliyev universitetin xarici əlaqələri haqqında məlumat verdi. Bildirdi
ki, ali
təhsil ocağı
tez-tez belə görüşlərə, tədbirlərə
ev sahibliyi edir: “Universitet slavyan ölkələri, xüsusilə də Rusiya Federasiyası ilə əlaqələrini
genişləndirir. Burada slavyan
xalqlarının mədəniyyət
mərkəzləri fəaliyyət
göstərir. Slavyan ölkələrinin
səfirləri də
tez-tez BSU-ya qonaq gəlirlər. Bu yaxınlarda Rusiyanın
Stavropol, Ulyanovsk vilayətlərinin nümayəndələri qonağımız
olmuşdular. Bütün bunlar
ölkəmizin mədəni,
humanitar əlaqələrinə
bir töhfədir”.
Tələbələrin debütü
Sonra qonaqlar,
tələbələr və
mətbuat nümayəndələri
BSU-nun akt zalına toplaşdılar. Novosibirsk Pedaqoji
Kollecinin tələbəsi,
“Rus-Azərbaycan evi”nin gənclər bölməsinin üzvü
Emil Malıgin Rəşid
Behbudovun repertuarından
“Yalqızam, yalqız”
və Müslüm Maqomayevin “Dəniz” mahnılarını ifa etdi, onun çıxışı
alqışlarla qarşılandı.
Nəhayət, səhnə Novosibirsk Dövlət
Teatr İnstitutu
4-cü kurs tələbələrinə
verildi.
Dəfələrlə baxdığımız,
qəhrəmanların ifalarını,
səhnə hərəkətlərini
az qala
əzbər bildiyimiz tamaşanın rusiyalı
gənclərin ifasında
səhnələşdirilməsi böyük maraq doğururdu. Azərbaycan milli geyimlərində
səhnəyə çıxan
tələbə-aktyorların musiqi alətlərimizin müşayiəti ilə
ifa etdikləri rəqslər tamaşanın
məhsuldar məşqlərindən
xəbər verirdi.
Maraqlı aktyor oyunu, ifalarda hərdənbir istifadə edilən Azərbaycan dilində cümlələr operettanı
daha da cəlbedici
edirdi. Yaddaqalan məqamlardan biri də indiyədək gördüyümüz “Arşın
mal alan”larda “qaşı qara, gözü qara” Gülçöhrənin bu
dəfə sarışın
simada səhnəyə
çıxması idi.
Tamaşanın ən maraqlı
epizodlarından olan qulluqçu Telli ilə Vəlinin evliliklə bağlı deyişməsi zalda xüsusi alqış doğurdu.
Rejissorun tamaşaya etdiyi əlavələr də diqqətdən yayınmadı. Tamaşada rus
və yəhudi obrazlarının Sultan bəyin
tərəf-müqabilləri kimi hərdənbir səhnədə görünmələri,
yaxud dialoqlara edilən əlavələr
səhnə əsərini
maraqlı etmişdi.
İki hissədən ibarət
operetta tələbə-aktyorların ifasında peşəkarlıqla
nümayiş etdirildi
və auditoriya tamaşanı ayaq üstündə alqışladı.
“Biz heç vaxt belə geniş səhnədə
çıxış etməmişik”
Tamaşadan sonra yaradıcı heyət öz təəssüratlarını bizimlə bölüşdü. Quruluşçu
rejissor Anatoli Axreyevin sözlərinə
görə, bu, novosibirskli tələbələrin
diplom işlərindən
biridir: “Biz heç vaxt belə geniş səhnədə
çıxış etməmişik,
bu qədər alqışlanmamışıq. Elə vaxt olur ki,
mən birdən öz arzularımın, yuxularımın şəhərinə
düşürəm. Bakı da belə şəhərlərdəndir.
Düşünmürdüm ki, şəhər bu qədər gözəl ola
bilər. Mən bu şəhəri
və onun gözəl, xeyirxah, qonaqpərvər insanlarını
sevdim”.
Əsgər rolunun ifaçısı
Niyaztın Ospanbayev isə ilk dəfə Azərbaycan klassiklərinin
əsərini oynadığını
bildirdi: “Mənə tez-tez romantik sevgili obrazlarını ifa etməyi tapşırırlar. Buna görə də Əsgər obrazı mənə çox yaxındır. Bu səhnədə gördükləriniz
oyun deyil, biz hər bir qəhrəmanın
taleyini yaşayırıq.
Bakı səhnəsində oynamaq
bizim üçün
ikiqat məsuliyyətli
idi. Ona görə ki,
bu operettanın müəllifi azərbaycanlıdır
və tələbələrin
göstərdikləri bu
tamaşanı siz çox yaxşı bilirsiniz. İstərdik ki, ifa etdiyimiz bu obrazların
hər birinin öhdəsindən yaxşı
gələk. Mən ilk dəfədir
ki, Bakıya gəlirəm və şəhəri çox bəyəndim. Möhtəşəm Alov qüllələri, İçərişəhər çox xoşumuza gəldi. Şəhidlər xiyabanında, Fəxri
xiyabanda olduq. Müslüm
Maqomayevin məzarı
məni elə təsirləndirdi ki, artıq bunu sözlə ifadə etmək olmur”.
Telli rolunun ifaçısı Anastasiya Loskutova isə bu obrazını
özünün uğurlu
debütü adlandırdı:
“Yaradıcılığa yeni
başlayan hər bir tələbə-aktyorun
müəyyən olunmuş
tipajı olur ki, bu da
onun sonrakı rollarını təyin edir. Düşünürəm ki, Telli obrazını oynamaq mənim üçün uğurlu olacaq. Tamaşadan sonra qürur hissləri keçirirsən.
Sən zalda insanların xoşbəxt simalarını
görürsən, onlar
sənə gülümsəyir
və səninlə şəkil çəkdirmək
istəyirlər. Hər bir
tamaşa sənə yeni nə isə
gətirir. Necə deyərlər,
sənin rolun yavaş-yavaş böyüyür
və sən də onunla birlikdə yüksəlirsən.
Mən də ilk dəfədir Bakıdayam. Şəhər məni isti dəniz havası, gözəl qəlbli insanları, memarlığı
ilə təsirləndirdi”.
Mehparə
Mədəniyyət.- 2014.- 23
aprel.- S. 8.